Gescheiden en toch samen
Schaalvergroting in Kruiszorg
.Leusder Krant.
Ziekenfonds wordt
'zorgverzekering'
Zorg in Leusden
Het jaar van de senioren
Wensen
Nieuwe vormen van ouderenzorg spelen in op een veranderende maatschappij
AMERSFOORT - Zieken
fondsen zijn zorgverzeke
raars geworden. Tot ja
nuari 1994 blijft ogen
schijnlijk alles hetzelfde.
In de komende maanden
moet het iedereen duide
lijkheid krijgen wat bij
voorbeeld verzekerings
maatschappij Amersfoort
en Omstreken (A&O) te
bieden heeft in vergelij
king tot concurrendc
maatschappijen. Volgend
jaar kan men dan een wel
bewuste keuze maken.
65% van de ouderen valt
op basis van inkomen on
der de ziekenfondsgrens.
De rest heeft een particu
liere verzekering. Voor ie
dereen geldt dat hij of zij in
de nabije toekomst zorg
vuldig moet bekijken wat
geboden wordt voor welke
prijs. De ziekenfondsen
gaan als zorgverzekeraars
de strijd aan met de grote
landelijke organisaties.
Dit doen ze door net als de
kruisverenigingen te fuse
ren. Want wie landelijk
werkt kan risico's beter
spreiden. Aan de andere
kant proberen ze juist re
gionaal sterker te worden.
De grote kracht van de
ex-ziekenfondsen moet
blijken volgens Ida Gerda
Emmens, zorg-manager
bij A&O. uit de contracten
met en controle van de in
stellingen en artsen. Het
grote verschil met de ziek
tekostenverzekeraars
moet de belangenbeharti
ging zijn. Niet alleen kos
ten vergoeden maar ook
kwaliteit controleren en
voor de patiënt opkomen.
De zorgverzekeraar blijft
werken met contracten af
gesloten met artsen en spe
cialisten. straks ook voor
particulieren verzekerin
gen.
Nu nog bepaalt de wet
het pakket van de zieken
fondsverzekerden en kan
iedereen daarbij een vas-
staand aantal voorzienin
gen in één pakket via een
aanvullende verzekering
nemen. Straks kan men
kiezen voor welke posten
men zich wel of niet wenst
te verzekeren. Ouderen
hoeven niet meer voor
kraamhulp te betalen en
kunnen zich wel of niet
zich indekken voor tand
artskosten. Bij A&O kan
men zich sinds kort verze
keren voor Antroposofi
sche hulp terwijl steeds
meer 'thuishulp'vergoe-
dingen tot de mogelijkhe
den behoren. Nachtopvang
voor dementerende oude
ren die blijven slapen in
een verpleeghuis maar
overdag thuis zijn, bij
voorbeeld. In de concur
rentiestrijd zullen juist
deze nieuwe mogelijkhe
den een rol spelen.
Het standaardpakket van
het ziekenfonds blijft het
zelfde. Wat verandert is
dat wie daarvoor in aan
merking wil komen tussen
zijn 60c en 65e levensjaar
minimaal drie jaar in loon
dienst moet zijn geweest,
waarbij een ziektewetuit
kering doortelt. De inko
mensgrens zal waar
schijnlijk volgens een
voorstel van de PVDA
worden opgetrokken van
56.000,- naar 61.000,-
per jaar, zodat meer men
sen voor dit standaardpak
ket in aanmerking komen.
Wie hier buiten valt door
inkomen of de nieuwe
voorwaarden kan een
standaardpakketpolis af
sluiten. Iedere maatschap
pij is verplicht deze zonder
verdere voorwaarden te
accepteren. Uiteraard is de
premie hoger dan bij het
ziekenfonds.
De grootste verandering
is dat ouderen dit jaar, net
als iedereen trouwens, een
verzekeringswinkcl kun
nen kiezen met een collec
tie waar zij iets aan heb
ben, passend bij hun mon
digheid en omstandighe
den.
Marianne de Valck
Woensdag 21 april 1993
LEUSDEN - Steeds meer
mensen worden 55-plus-
ser. Steeds vaker bereiken
ouderen een hoge leeftijd.
Wat niet wegneemt dat de
gebreken met de jaren stij
gen. Een bril, een gehoor
apparaat, een gebit en
steunzolen om mee te be
ginnen. Daarna volgen
misschien hulpmiddelen
om mee te lopen, kleine tot
grotere verbouwingen in
het huis zoals een ver
hoogd toilet, lagere raam-
hendcls tot een liftstoel bij
de trap. Door maaltijden
bij 'Tafeltje-dekje' aan te
nemen, hoeft een ouder ie
mand niet zelf (de in ver
houding dure) kleine hoe
veelheden klaar te maken.
Het 'Flankerend oude
renbeleid' omvat een
alarmvoorziening. hulp
van vrijwilligers, verzor
genden en vcrplegenden
aan huis.
Voor iemand in een ver
zorgingstehuis kan gaan
wonen, passeren vele mo
gelijkheden van hulp en
voorzieningen waarmee
hij of zij zelfstandig thuis
kan blijven wonen.
De mogelijkheden in Leus
den op een rijtje:
Voorzieningen:
- Aanpassen van be
staande woningen. De ge
meente geeft informatie en
soms subsidie.
- Alarmering, geregeld
door verzorgingstehuizen
en WOL
- Tafeltje-dekje, wordt
geregeld door WOL, Lisi-
dunahof en Sint Joseph.
'Open-tafel' voor
thuiswonende ouderen.
Verzorgingstehuizen.
- Maaltijdverstrckking,
aanleunwoningen door
bijbehorende verzor
gingstehuizen, serviceflats
Groenhouten door 't Ha
mers veld.
- Kruiswerk voor hulp
middelen en thuiszorg.
- Gezinsverzorging en
bejaardenhulp.
- Maatschappelijk werk
door de gemeentelijke so
ciale dienst. Maatschap
pelijke Dienstverlening
Eemland, samenwerkend
in 't Hamershuis en De
Heelkom.
- Het Riagg
- Stichting Hulpdienst
Terminale Zorg.
- Aanvullende 'buren
hulp' van de Vrijwillige
Hulpdienst.
Verkrijgbare folders bij
WOL en gemeentehuis:
- 'Wegwijs voor senio
ren' (binnenkort herziene
versie)
- Alles over de WOL en
haar activiteiten.
- 'Als werk en huishou
ding te zwaar gaan vallen'.
Een folder over de vergoe
ding voor oudere werken
den die alleen wonen.
LEUSDEN - Het echtpaar Dij
ker trouwde vorige week. 55
jaar geleden. Sinds kort maken
zij gebruik van een van de
nieuwste mogelijkheden van
ouderenzorg. Meneer Dijker
(83) woont tot volle tevreden
heid in verzorgingstehuis 't
Hamersveld, mevrouw Dijker
is zelfstandig gebleven in haar
vijf en vijftig plus woning.
De beslissing is niet van de
een op de andere dag genomen.
Beide zijn van een generatie
waar 'tot de dood ons scheidt'
een zwaarwegend argument
vormt om ondanks alle rem
mende en pijnlijke bezwaren
niet voor een oplossing te kie
zen waar beide baat bij heb
ben De heer Dijker zijn ge
zondheid werd slechter en
slechter. Een slopende ziekte
benam hem alle energie.
De verantwoording voor zijn
1993n
LEUSDEN - Het jaar 1993 is uitgeroepen tot het Jaar van de
Ouderen. Nooit tevoren werden in Nederland zoveel mensen
zo oud. Nooit tevoren speelden ouderen in onze samenleving
zo'n prominente rol in zowel de mogelijkheden, de zorg als
de problemen.
De ontwikkelingen in Leusden weerspiegelen deze veran
deringen in de maatschappij. Veel jonge mensen kwamen
hier tien. twintig, dertig jaar geleden wonen, aangetrokken
door de nieuwbouw. De kinderen van die generatie zijn nu
veelal het huis uit en werd de VUT- of pensioengerechtigde
leeftijd inmiddels bereikt. Anderen komen hier nu pas wo
nen omdat men centraal in Nederland, in een mooie rustige
omgeving, de 'derde levensfase' wil doorbrengen.
Hoe gaat Leusden met de ouderen om? Kun je in Leusden
goed wonen, van de wieg tot het graf? Wie is in Lcusden voor
deze leeftijdsgroep actief? Wat zijn de mogelijkheden, wat
zijn de problemen?
De Leusder Krant wil in een serie artikelen deze vragen
proberen te beantwoorden en neemt daarvoor als leidraad
de nota van de Seniorenraad. Aan bod komen daarbij onder
werpen als participerende ouderen, de zorg, het welzijn, de
voortzicningen, de huisvesting en de mobiliteit. Deze week
komt de zorg aan de orde. Met een stijgend aantal voorzie
ningen en hulpmiddelen, kunnen ouderen in hun eigen huis
blijven. Slechts 8% van de 55-plussers woont in een van de
verzorgings- of verpleegtehuizen.
Mathilde en Gerard Dijker vonden zorg op maat. Gerard Dijker woning. ,,Geen makkelijk besluit maar wanneer je ziet hoe goed
(83) woont sinds een halfjaar in verzorgingshuis 't Hamersveld dit voor ons beiden is, zijn we blij dal dit mogelijk bleek." (foto:
Mathilde Dijker (78) bleef zelfstandig in haar vijf en vijftig plus Hans Verhorst)
vrouw, de financiën, de tuin, de
kleine dagelijkse dingen, be
zwaarden hem. Steeds vaker
werd het denken en functione
ren hem te veel en trok hij zich
terug in een eigen wereld Zijn
vrouw zorgde voor hem naar
beste vermogen maar is samen
met hem oud geworden Haar
man werd bedlederig Een
zuster kwam hem wassen en
verzorgen. De dokter kwam
steeds vaker voor beiden, de
zorg werd zwaarder.
Via de huisarts, in samenwer
king met het-Riagg werd uit
eindelijk een oplossing gevon
den.
Mathilde Dijker ,,Het was
een moeilijke beslissing, waar
ik niet onmiddellijk voor geko
zen heb. Moed gaf me zijn
reactie op een weekje vakantie
dat ik door één van de kinderen
kreeg aangeboden Al onze
acht kinderen wonen ver weg
of werken. Niemand kon voor
mijn man zorgen.
We hebben toen een oplossing
gezocht en gevonden bij een
verzorgingstehuis in Amers
foort. Mijn man kon daar een
weekje logeren. Tot onze ver
bazing bleek hij het daar ge
weldig naar zijn zin gehad te
hebben. Hij was helemaal op
gebloeid en had zelfs staan
biljarten, daartoe aangespoord
door bewoners en personeel.
Eenmaal thuis ging het weer
slecht. Ik moest uiteindelijk
toegeven dat de zorg voor mij
te zwaar werd."
Verschillende oplossingen
werden aangedragen, ze ble
ken allemaal te vermoeiend
voor beide partijen en vooral
onvoldoende. In augustus viel
de beslissing. Meneer Dijker
verhuisde naar 't Hamersveld.
Daar zaten ook financiële ha
ken en ogen aan Via de bijzon
dere bijstandsvoorzieningen
kwam een tijdelijke regeling
tot stand waardoor Mathilde
Dijker recht kreeg op een aan
vullend pensioen
Zoals zoveel vrouwen van haar
generatie heeft alleen haar
man volledige pensioenrech
ten. Een wetvoorstel om daarin
verandering te brengen met te
rugwerkende kracht, juist voor
dit soort 'situaties' is onlangs
aangenomen maar nog niet uit
gevoerd. Mathilde Dijker: ,Ik
voel me nog vaak schuldig. Ik
had graag gezien dat het an
ders was gegaan. Wat we ge
daan hebben is ongebruikelijk
en daar moet ook ik aan wen
nen. net als veel mensen in mijn
omgeving. Uit onwetendheid
kijkt men daar soms vreemd
tegenaan. Maar als ik zie hoe
veel beter hij hier is geworden
en hoe goed hij het naar zijn zin
heeft, weet ik dat ik dit hem
nooit had kunnen bieden. Hier
halen de zusters hem uit zijn
isolement, wordt hij door
steeds weer andere medebewo
ners betrokken bij een gesprek
of een activiteit. Hij is hier veel
gelukkiger dan thuis."
Meneer Dijker komt moeilijk
uit zijn woorden en volgt het
gesprek niet voortdurend. Ge
vraagd naar zijn ervaringen
zegt hij .fantastisch, formida
bel Het is hier echt geweldig.
Geen zorgen meer."
Zijn vrouw bezoekt hem da
gelijks maar probeert ook, een
eigen leven te vullen Zij is vi
taal Ik voel me niet oud" zegt
ze, 78 jaar jong Een verzor
gingstehuis is nu echt nog niets
voor haar.
LEUSDEN - Op dc brommer,
met een wapperende witte rok
trok de wijkzuster vroeger
door de buurt. Iedereen kende
haar, zij kende iedereen. Zo is
het niet meer. De gezondheids
zorg is de laatste tijd flink in
beweging. Ouderen krijgen te
maken met nieuwe begrippen
en regelingen. Grootschalige
organisaties voor kleinschalige
hulp is het huidige uitgangs
punt. Organisaties fuseren om
vervolgens de werkzaamheden
die vroeger door een wijkzus
ter gedaan werden, 'in stukjes
te hakken' en te verdelen over
een aantal speciaal voor ieder
stukje opgeleide deskundigen.
Verantwoordelijk voor veel
van deze veranderingen is de
staatssecretaris voof volksge
zondheid. Simons. Hij wil niet
langer instellingen financieren
maar diensten.
De discussie over zijn voor
stellen zijn nog in volle gang.
Vooruitlopend op de verwach
tingen, reoganiseren vele in
stellingen, zoals ook Kruisver
enigingen. Veel plaatselijke
Kruizen' en instellingen met
een verschillende signatuur of
geloofsrichting zijn gefuseerd.
Leusden valt nu onder de regio
Eemland waarbij behalve
Amersfoort alle daaraan lig
gende gemeenten rondom be
horen.
In januari splitste men de
werkzaamheden in jeugdge-
zondheidzorg en de zorg voor
zieken, ouderen en gehandi
capten De werkers voor de
eerst genoemde zorg zijn voor
al te vinden in het Kruisge-
bouw voor (zuigelingen)con-
sultaties en uitleen De ande
ren zijn vooral te vinden bij de
mensen thuis.
Als het aan Simons ligt, gaat
de Kruisvereniging op een an
dere manier werken. T.H.G.M.
Verreussel, zorg-manager van
Kruiswerk Noord-Oost
Utrecht, omschrijft de nieuwe
strategie als klantgericht.
marktgericht, kostenbewust
en doelmatig. Daartoe aange
zet door aan de ene kant een
terugtrekkende overheid aan
de andere kant een steeds kriti
scher wordende consument.
Wie om hulp vraagt krijgt te
maken met deze nieuwe bena
dering.
Dit begint al bij waar men zich
met hulpvraag moet melden
Niet langer bij de wijkzuster of
het plaatselijke kruisgebouw
maar bij een 06-8344 nummer
Daarop krijgt men een ver
pleegkundige op bezoek Het is
haar taak om in te schatten
welke hulp iemand nodig
heeft, of het kruiswerk deze
kan bieden en welke kosten
daaraan verbonden zijn. Deze
verpleegkundige kan bijvoor
beeld vaststellen dat er meer
nodig is dan waar iemand om
vroeg. Wanneer mensen slecht
ter been zijn, kunnen zij moei
lijkheden hebben met aankle
den en is meer nodig dan een
wekelijks bezoek Andersom
hoeft dit niet per definitie dure
hulp te zijn en kan het Kruis
werk beter vrijwilligers in
schakelen.
Wanneer tijdens het huisbe
zoek is vastgesteld welke hulp
nodig is, volgt het overleg wie
welke hulp voor welke prijs
kan leveren Zijn de noodza
kelijke middelen of mankracht
aanwezig. Is dit niet het geval,
welke prioriteit telt dan? Dure
extra middelen of krachten in
huren, wachten of uitbesteden
Een valt de nodige hulp m de
verzekering Wanneer dit niet
het geval is, kan de hulpvrager
het noodzakelijke betalen uit
eigen vermogen daarvoor een
andere verzekering afsluiten of
bij de kruisvereniging een aan
vullende verzekering regelen
Welke voorzieningen tegen
welke prijs in welke verzeke
ringen zitten wordt daarvoor
steeds belangrijker om te we
ten. De Kruisvereniging speelt
daarop in met eigen voorzie
ningen waaruit men kan kie
zen.
Bij alle veranderingen in de
verzekeringen komt meer
ruimte voor persoonlijke keu
zes. Dit gecombineerd met het
klantgericht willen werken,
met de wensen van de mensen
als uitgangspunt, en het ope
nen van 'thuiszorgwinkels' is
verklaarbaar
De eerste winkel is in
Amersfoort geopend in 'het
pluspunt' aan het Hof der Ge
dachten 20 in Kattenbroek De
winkel biedt een breed assorti
ment diensten en vcrplegings-
arti kelen en geeft advies over
de toepassing en het gebruik.
De veelzijdige wijkzuster is
veranderd in een team deskun
dige mensen die efficiënt en
deskundig helpen De sociale
functie is daarmee verdwenen
De kruiszuster produceert een
aanbod van diensten tegen een
scherpe prijs.
In de nota van de Senio
renraad pleit men vooral
voor contuiniteit en sa
menwerking van de ver
zorgende instanties.
Daarbij doen de Senioren
een aantal voorstellen:
- Een centraal meld- en
informatiepunt waar ou
deren terecht kunnen met
al hun vragen over oude
renzorg in de breedst mo
gelijke zin van het woord.
Bij dit loket, dat men bij
voorkeur bij de WOL inge
richt zou willen zien, zou
men alle informatie moe
ten kunnen vinden over
bijvoorbeeld huisvesting,
gezondheidszorg, voorzie
ningen en subsidies voor
aanpassingen, welzijns-
mogelijkheden zoals ver-
engigingen en cursussen
met name geschikt voor
ouderen, hulporganisaties
en contactadressen van
alle organisaties waarmee
men te maken kan krijgen.
- De Senioren Raad
vraagt de overheid en de
instellingen niet alleen in
lokaal verband samen te
werken maar vooral ook
om oog te hebben voor de
mogelijkheden die kunnen
ontstaan door regionale
regelingen.
- Men dringt aan op een
voortdurend alert zijn op
de noodzaak, om bij alle
gemeentelijke beleids
stukken rekening te hou
den met de belangen van
ouderen.
- In de nota pleit de Se
niorenraad voor bijdrager
aan gesubsidieerde voor
zieningen naar draag
kracht. Zij denkt daarbij
bijvoorbeeld aan tafeltji
dekje. Volgens dc Seniorec
Raad zou het loslaten
de verplichte bijdragen, ii
der naar vermogen kunm
en vooral willen betali
voor deze voorziening.
- De Seniorenraad zii
veel werk voor de WOL
het verschiet. Daaroi
pleit ze voor het uitbreidt
van het aantal beschikbai
uren voor één of meerdci
ouderenwerkers (1,5 func-j
tionaris), realisering i
een beter onderkomen
een grotere betrokkenhei
van de WOL bij region:
coördinatietaken ir
'zorgoverleg' tussen hi
zen en (thuiszorg)instcllii
gen.
- De indicatie-commi)
sie beslist wie, welke zoi
nodig heeft. De Senioren]
raad pleit voor uitbrcidii
van taken van deze coi
missie. Hierdoor zow
vraag en aanbod van
verschillende instantii
beter op elkaar af te stei
men zijn en zou de g
meente een beter inziet]
kunnen krijgen in de
hoef te, de mogclijkhedi
en de knelpunten.
De heer de Wijze kiest voor maaltijden van Tafeltje Dekje. Zelfstandig blijven met een beetje hulp en
minder zorg.
(foto: Han
