„We zijn in het verleden doorgestroomd
en betalen daarvoor nu het gelag"
„We doen wat we kunnen,
maar hebben het tij niet mee"
Leusder Krant
Woonvormen
voor ouderen
let jaar van de senioren
iVerhuizen naar
)uderenwoning is een
ïsychische drempel
Echtpaar Jeths wil graag verhuizen, maar kan niet:
Wethouder Verduin roeit met de riemen die ze heeft:
Tasjesroof
hensdag 19 mei 1993
38
Pagina 9
1993:
XJSDEN - Het jaar 1993 is uitgeroepen tot het Jaar van de
jderen. Nooit tevoren werden in Nederland zoveel mensen
[10 oud. Nooit tevoren speelden ouderen in onze samenleving
jo'n prominente rol in zowel mogelijkheden, de zrg, als de
iblemen.
De ontwikkelingen in leusden weerspiegelen deze veran-
jringen in de maatschappij. Veel jonge mensen kwamen,
lier tien, twintig, dertig jaar geleden wonen, aangetrokken
ir de nieuwbouw. De kinderen van die generatie zijn nu
•lal het huis uit en werd de VUT- of pensioengerechtigde
•ftijd inmiddels bereikt. Anderen komen hier nu pas wo-
jn omdat men centraal in Nederland, in een mooie rustige
ver omgeving, de 'derde levensfase' wil doorbrengen.
Hoe gaat Leusden met de ouderen om? Kun je in leusden
oed wonen, van de wieg tot het graf? Wie is in Leusden voor
eze leeftijdsgroep actief? Wat zijn de mogelijkheden, wat
jjn de problemen?
De Leusder Krant wil in een serie artikelen deze vragen
roberen te beantwoorden en neemt daarvoor als leidraad
de nota van de Seniorenraad. Aan bod komen onderwerpen
Is participerende ouderen, de zorg, het welzijn, de voorzie
ningen, de huisvesting en de mobiliteit. Deze week: het
wonen in Leusden.
>ack-
?erdt
ïikei
:urei
op
U
s ee
2e la
choo
vai
vraaj
D*
wat;
onz
noeit:
1 An
id et
lach
inge
ka
;USDEN - Wie stopt met
rerken, neemt van veel za
len afscheid. Menig man
if vrouw, maakt daarna
-oor het eerst contacten in
ijn woonomgeving. Een
laar jaar later valt de vol-
:nde ingrijpende beslis-
Het huis, waarin men
iren woonde en waar de
ideren groot werden en
itvlogen, wordt te groot,
it is het tweede gat,
aarin men opnieuw af-
heid moet nemen van
feci vertrouwds. Ditmaal,
foor de man èn de vrouw.
Men wil verhuizen naar
een kleinere woning waar
men zo lang mogelijk zelf
standig kan blijven. Kopen
of huren vragen om be
langrijke afwegingen.
Slechts 8% van de ouderen
komt uiteindelijk in een
verzorgings- of verpleeg-
sluitia tehuis terecht. Een keuze
onder druk van omstan-
ïn ga« tfigheden en gezondheid,
ersweii t)e rest blijft zelfstandig
r 30 l v'onen. Het aantal woon
1 vormen stijgt. Kleine wo-
pingen in ieder geval met
ertig f ^n, liever twee slaapka-
1 actie\' jners. Ab Linde, voorzitter
van de Seniorenraad: „Ou-
gep£ deren wensen geen lu-
zelfsti lueuze slaapkamer. Een
wen E ,ed en een grote kast, meer
de vro: poeft daar niet in." De se-
ouw-a; torenflats op eerste ver-
te ro: Idiepingen en hoger, zou-
den voorzien moeten zijn
erk. 'Van een lift. In Amersfoort
il in 5dit regel, in Leusden uit-
Vrfi tondering. Huismeesters,
ker larmeringssystcmen en
vrouwe krvicepakketten maken
oude Zelfstandig wonen langer
al bij oc Hogelijk. Er zijn aanleun-
Vo vani 'inleunwoningen' met
s wil' toeer zorgfaciliteiten. Ser-
zich b iceflats en binnenkort
raven D *>k in Leusden groeps-
oen en 1 woonprojecten, waarin
el wills luderen elkaar bijstaan,
dankbs Daarnaast zijn er tal van
De' angepaste woningen, niet
en zijn! Jleen bedoeld voor oude-
le vanb ten.
het cc Ouderen die een koop-
woning of een (dure) huur-
woning achterlaten, kun-
illiger e< jjen vaak een redelijke
biedt Juur of koopsom van rond
uk gel-7 twee-en-halve ton wel
aar.' stalen. Ze willen kleiner
ïjdstip? °aar geriefelijk. Dit in te
len op- ^stelling tot de jonge
s is ditwensen die het ouderlijk
een Vfi kuis verlaten.
Jank op1 Jarenlang had Leusden
de V
geen kleine woningen. De
inhaalmanoeuvre wordt
geremd door een gebrek
aan middelen en grond.
Oudere Leusdenaren krij
gen tot hun verontwaardi
ging te horen dat er voor
hen geen plaats is in Leus
den. Ze moeten maar naar
Lelystad of 'het oosten'
verhuizen. Ze voelen zich
'weggestuurd'. Opnieuw
ergens als vreemde begin
nen is vaak een te zware
opgave. Ze willen in Leus
den blijven wonen. Des
noods in het te grote, te
dure huis waar zoveel ge
gadigden voor zijn en zo
veel subsidiegeld heen
gaat.
In de nota van de Senio
renraad wordt bitter ver
wezen naar het advies dat
zij uitbrachten over het ge
meentelijke Volkshuis
vestingsplan Fase 3. Ge
volgd door een reactie met
aanbevelingen op 24 sep
tember 1991 met de titel
'Prettig (blijven) wonen in
Leusden'. Van het beloofde
overleg is sindsdien weinig
gekomen. Het uitgangs
punt is voor de Senioren
raad dat mensen die in
Leusden willen blijven
wonen, hiervoor de gele
genheid krijgen. De Senio
renraad (SR) haalt een lan
delijk onderzoek aan
waaruit blijkt dat 78% van
de 55-plussers die in 1988
een nieuwbouw huurwo
ning in gebruik hadden 'te
duur' woonden, gezien de
verhouding huur en be
steedbaar inkomen. 65
procent maakte gebruik
van de individuele huur
subsidie, waarbij een stij
ging is waar te nemen in
zowel het aantal mensen
als de hoogte van de subsi
die.
De SR kijkt uit naar cij
fers van recentere datum.
De SR vraagt zich af of de
gemeente Leusden weet
hoeveel 55-plussers huur
subsidie krijgen, hoeveel
er kleiner zouden willen
gaan wonen en wat de
wensen zijn. Ze raadt de
emeente om overleg te voe
ren in regionaal verband,
met woningbouwcorpora
ties en andere bij bouw en
onderhoud van woningen
betrokken instanties.
Hierdoor zouden kosten te
drukken zijn en meer mo
gelijk kunnen worden.
Zij zouden in dit overleg
mee willen doen. Waarbij
gemeente en betrokkenen
open zouden moeten staan
voor nieuwe initiatieven
zoals groepswonen of on-
derhouds-alarmerings
contracten voor koopwo
ningen. Het 'aanpasbaar'
wonen door de gemeente,
waardoor voorzieningen
makkelijker zijn aan te
brengen om mensen langer
zelfstandig te kunnen la
ten wonen, wordt toege-
juichd. Dit lijkt echter in
tegenspraak met de vele
woningen die niet met een
lift bereikbaar zijn. Im
mers een 'vitale' oudere,
kan in snel tempo zijn vi
taliteit zien verdwijnen.
Na een eerste verhuizing
uit de gezinswoning naar
het appartement op twee
de of derde verdieping,
moet dan te snel opnieuw
verhuisd worden. Met alle
kosten en ellende van dien.
LEUSDEN - Alle hoop van Cor
en Janny Jeths is gevestigd op
de toewijzing van een apparte
ment in de nieuwbouw bij de
Hamershof. Ze willen graag
hun fantastische, maar te grote
woning aan Koolzaadland,
verruilen voor een comforta
bele kleinere behuizing. Maar
de eigenaar van hun huurhuis.
Het Sociaal Fonds Bouwnij
verheid, verkoopt hun huis zo
dra zij het verlaten. Daardoor
laten ze geen huurwoning
achter en maken ze minder
kans op toewijzing van een van
de flats boven de winkels. Cor
Jeths: „We zijn al twee jaar
bezig. Eerst zei men bij de ge
meente dat er voor ons geen
mogelijkheden in Leusden
zijn. We moesten maar 'naar
het oosten'. Ik kreeg visioenen
van verbanning. Voor Amers
foort komen we ook niet in
aanmerking. Voor Lelystad
voelen we niets. We zijn in het
verleden doorgestroomd en
betalen daarvoor nu het ge
lag."
Cor (68) en Janny (62) Jeths
wonen sinds 13 jaar in Leus
den. Ze ontvluchtten de flat
neurose in Amersfoort. „Leus
den is fantastisch", zegt Janny.
„Laagbouw, groen, de mensen
zijn gezellig en sociaal." Cor
Jeths vult enthousiast aan: 29
huizen rond een pleintje, wij
hier met 28 bevriende echtpa
ren. Ik heb, tot ik hier kwam.
nooit geweten dat zoiets be
stond."
Het huis waarin ze wonen is
ruim. Een kamer op zolder,
drie slaapkamers, een grote
huiskamer en een prachtige
tuin. Ruimte genoeg voor haar
LEUSDEN - Wethouder Corri
Verduin ziet de problemen en
roeit met de riemen die zij
heeft. Met enige tevredenheid
somt zij de subsidies op die ze
tegen de verwachting in ver
kreeg. Daarmee kwam het
voorrangsbeleid voor 55-plus-
sers tot stand voor de 210 wo
ningen in de nieuwbouw van
de Hamershof
en de 34 zorgwoningen bij 't
Hamersveld. Maar ze erkent
dat daarmee de inhaalpogin-
gen om een woningenbestand
beter af te stemmen op alle la
gen van de bevolking, niet he
lemaal geslaagd is.
„Lange tijd bestond Leusden
voor 70% uit koopwoningen,
tegen een landelijk gemiddelde
van 20%. 17-18% sociale huur
woningen, tegen landelijk
40%. Tegenwoordig streven we
naar een andere verdeling.
Sinds 25 jaar, komen hier veel
jonge mensen wonen. Ze be
trokken eensgezinswoningen
en kregen kinderen. De kinde
ren zijn nu onze starters, die
'eenvoudig' zelfstandig willen
wonen. De ouders zoeken klei
nere 'comfortable' woonruim
te Onze vergrijzing is lager
dan het landelijke gemiddelde
maar groeit. Volkshuisvesting
is een knelpunt waarvoor we
bij het zoeken naar oplossin
gen het tij niet mee hebben. De
rijkssubsidies krimpen, we
hebben binnen de gemeente
nog nauwelijks bouwgrond.
Voor onze voorstellen om te
bouwen in 't Vliet en de Pon-
driehoek hebben we nog geen
toestemming van de provincie
Desalnietemin is er de laatse
jaren veel gebouwd en wordt er
nog gebouwd voor ouderen en
starters. Daarvoor zijn door
rijk en provincie extra 'conti-
genten' toegewezen en heeft de
gemeente zich ingespannen om
bijvoorbeeld grond te verkrij
gen voor het groepswonen
project. Blijft het feit dat er
onvoldoende huizen zijn voor
de wensen. Op dit moment is de
maatschappelijke sociale bin
ding nog een van de criteria.
Dit voorrecht zal in de nabije
toekomst waarschijnlijk ver
vallen om alleen aan de eigen
woningbehoefte te kunnen
voorzien."
Verduin: „Het is de keuze
van de gemeenteraad om de
doorstroming daarvoor zoveel
mogelijk te benutten. Door ou
handwerkhobby en zijn vlieg
tuigmodelbouw. Minstens 13
vliegtuigen onstonden hier van
romp tot staart. De verhuis
plannen betekenen dat ze veel
zullen moeten inleveren.
Cor: „Wanneer je met je 61e
met de VUT gaat, denk je dat
de grote vakantie begmt. Maar
reisjes gaan vervelen Waar zit
je lekkerder dan in je eigen
stoel Maar het huis wordt de
bewerkelijk." Met dezelfde
precisie die zijn vliegtuigen in
de lucht houden, krijgt het huis
iedere maandag een beurt.
„De trap lijkt iedere maand
een tree hoger", bekent Cor
Jeths „Nu kan ik in alle vrij
heid beslissen. Straks moeten
we misschien onder druk van
een minder wordende gezond
heid en andere omstandighe
den kiezen. Nu kunnen we het
comfortabel houden. Een
ideale woning boven de win
kels. groot balkon, twee slaap
kamers, schuur, terras, 945,-
huur, geen probleem." Het
probleem zit in de toewijzings
criteria. Doorstromers van 55
jaar en ouder die een huis ach
terlaten onder de huursubsi-
diegrens krijgen voorrang.
Daarna de andere Leusdense
55-plussers met een koopwo
ning of duurdere huurwoning
of woning die na verlaten
koopwoning wordt. Wat over
blijft is voor 55-plussers van
buiten Leusden met een sociaal
maatschappelijke binding
(oftewel een kind dat in Leus
den woonachtig is). Maar het
aantal gegadigden is niet be
kend De dure koopapparte
menten van minimaal
250.000 gulden zijn snel ver
kocht. Met drie maal zoveel
liefhebbers als kansen. Het
fantastische huis van de Jeths
dreigt hen nu vast te houden.
„Dit huis moeten verlaten is
erg genoeg. Maar het niet kun
nen verlaten is benauwend."
Het echtpaar Jeths is bang
geen kans te maken. „We heb
ben niet zo gek veel tijd meer te
verliezen. Wanneer we verhui
zen willen we een beslissing
nemen die goed is voor min
stens tien jaar, hopelijk langer.
We zijn doorgestroomd. We
verhuisden met verhuispremie
en de bereidheid meer te beta
len. Daar worden we nu voor
gestraft." Tot 31 mei is de in
schrijving open, daarna valt de
beslissing.
deren uit grote woningen met
een lage huur te lokken, kun
nen we starters en jonge gezin
nen helpen. Het was ook een
beslissing van de gemeente
raad om geen liften te subsi-
diëeren wanneer het Rijk daar
niets aan bijdraagt. Staatse
cretaris Heerma stelde pas 48
miljoen beschikbaar voor dit
doel. Dit geld gaat naar de re
gio. In het regiooverleg beslist
men, welke gemeente hiervan
profiteert. Ik dien daarvoor
voorstellen in." De wethouder
geeft toe geen cijfers te hebben
over het aantal ouderen onder
de huursubsidiegrens en het
aantal gegadigden voor de ver
schillende soorten woningen.
„Vanaf nu verricht Leusden
echter voor ieder nieuw project
een gericht onderzoek. Of we
dit zelf gaan doen en met wie,
of dat we dit uit besteden is nog
niet beslist."
„Ik moet nodig weer eens met
de Seniorenraad spreken",
weet ze.
Marianne de Valck
LEUSDEN - Op de Burge
meester de Beaufortweg is vrij
dag 14 mei een 72-jarige vrouw
uit Leusden door twee jongens
van ongeveer 17 jaar van haar
handtas beroofd. De vrouw
fietste richting de Groene
Zoom toen zij twee jongens
passseerde, die met hun brom
fiets langs de weg stonden. De
twee volgden haar en gristen
de handtas uit de fietstas van
de 72-jarige inwoonster van
Leusden. In de handtas zat een
portemonnee met ongeveer
100,-.
In de uitbreiding van de Hamershof wordt ook woonruimte voor ouderen gecreeerd, onder meer aan
de Zeilmakerij, waar enkele tientallen luxe koopappartementen wordt gerealiseerd.
LEUSDEN - In toenemen
de mate bouwt Leusden
voor 'kleine huishoudens'.
Deze woningen zijn ge
schikt voor jonge starters
of voor 55-plussers. De lu-
xere versies wijken van de
standaard-uitvoering af,
bijvoorbeeld door de toe
voeging van een extra
slaapkamer, grotere ka
mers, tuin- terras of bal
kon, dichte in plaats van
open keuken, de ligging op
zonrichting en hoogte en
natuurlijk de gebruikte
materialen (vaste trap in
plaats van vlizo trap) en
extra's (kasten).
Voor de 55 plussers kent
Leusden de volgende mo
gelijkheden.
De gemeente wijst toe, ten
zij anders is aangegeven.
- 34 benedenwoningen
aan Grasland en Klaver-
land met evenveel boven
woningen. Geen lift.
- 24 Hoekwoningen in de
wijk Alandsbeek, met een
slaapkamer op de eerste
verdieping. 12 van deze
woningen hebben beneden
een extra zijkamer. Met
trap.
- Kleine woningen in de
wijken Akkerhoeve en
Noordwijck, met één
slaapkamer. Zonder lift.
- In Zwanenburg, 10 be
nedenwoningen met één
slaapkamer, 18 met twee
en 28 bovenwoningen met
twee slaapkamers, geen
lift.
- 28 bejaardenwoningen
aan de Hamersveldseweg,
in twee woonlagen, ieder
voorzien van één slaapka
mer. De bovenwoningen
hebben een zolder, de an
deren een berging. Hier is
een lift. Toewijzing door de
Stichting Gecrtrudishof.
- 56 aanleunwoningen
Albert Buininggaarde,
verbonden aan 't Hamers
veld. 32 woningen met
twee slaapkamers, in twee
bouwlagen gebouwd. 24
woningen met één slaap
kamer in drie bouwlagen
met een alarsysteem en lift.
Toewijzing door de Stich
ting Bejaardenzorg Leus
den.
- In Achterveld staan 18
aanleunwoningen, 14 met
één, 4 met twee slaapka
mers. Daarnaast 22 huisjes
met een slaapkamer aan de
Wagenberg. Allen voor
Achtervelders. De stich
ting Huize Sint Joseph
wijst toe.
- 92 55-plus apparte
menten in Groenhouten
met één of twee slaapka
mers en een servicepakket,
lift en alarmsysteem.
- 38 premie-huurwonin
gen boven de winkels van
de Hamershof met twee en
drie slaapkamers zijn met
een lift bereikbaar.
- 42 drie-kamer apparte
menten aan de Korte Geer,
op drie woonlagen. Geen
lift.
- 33 55-plus apparte
menten in 't Ruige Veld.
Gebouwd in vier woonla
gen, met lift en twee slaap
kamers.
- In dezelfde wijk 88 ap
partementen in vier
woonlagen. Hiervan zijn er
24 geschikt voor ouderen
omdat ze op de begane
grond zijn. 32 apparte
menten zijn volgens de ge
meente vooral geschikt
voor vitale ouderen. Geen
lift.
- In aanbouw: 264 wo
ningen. 54 boven de win
kels van de uitbreiding van
de Hamershof, 31 in de
corridorflat ten noorden
van het nieuwe politiebu
reau, 48 in de flat ten
zuiden van de gerefor
meerde kerk, 32 'urban'
villa's en 44 huurwoningen
op de plaats van de huidige
Boni. Bovendien 55
koop-terrasappartemen
ten in de bocht van Burg
van der Postlaan en 34
zorgwoningen bij 't Ha
mersveld.
- Groepswoningen in 't
Ruige Veld 'De Vallei
horst'. Koop en huur.
dreigt door regelingen van de gemeente Leusden
(foto: Hans Verhorst)
Het echtpaar Jeths wil graag verhuizen naar een kleinere behuizing, maar
tussen de wal en het schip terecht te komen.
