'Kinderen mogen het zeggen'
'Principes belangrijker dan mijn carrière
Leusder Krant
Bieb krijgt tienduizend gulden
extra in reservepot
Mies Bouhuys praat met kinderen in de Boekenmolen
Jorrit de Jong met Europese Jeugd Parlement in Straatsburg
De Boekenmolen
Donderdag 3 juni 1993
wij ons voorstel verdedigen in
de plenaire vergadering."
Jorrit beviel want hij werd
uitgenodigd om in Den Haag
cke landelijke finale mee te ma
ken. Hij deed vijf dagen mee
aan de discussie in zijn com
missie over een nieuwe immi-
gratiewet. ,,Dat was hartstikke
actueel Wij verzonnen een
koepel, die de immigranten
over heel Europa moest ver
spreiden. Nu komen bijna alle
immigranten in Duitsland te
recht en dat is niet goed. Wij
vonden dat Europa alleen open
moest staan voor politieke
vluchtelingen
De koepel viel in goede aarde
en Jorrit werd uitgenodigd om
de provincie Utrecht te verte
genwoordigen in het Europese
Jeugd Parlement dat in Buda
pest zou vergaderen. Maar de
Nederlandse leiding vond dat
de internationale koepel te veel
geld over de balk gooide en
weigerde deel te nemen.
Neusje van de zalm
De Nederlanders willen nu
een eigen Europees jeugd par
lement oprichten Het doel van
dit initiatief is de jeugd meer
bij de politiek in het algemeen
en het Europese parlement in
het bijzonder te betrekken De
twaalf jongeren, die Budapest
misgelopen waren, werden
meegenomen naar Straats
burg, waar zij veel politici leer
den kennen en de vergaderin
gen van dichtbij meemaakten.
,,Het was leuk om met mijn
leeftijdsgenoten over politiek
te praten De anderen waren
bijna allemaal lid van een po
litieke partij en ik vond het in
teressant om te horen wat
standpunten zijn vertelt Jor
rit. Hij is zelf geen lid van een
partij, omdat er geen enkele
partij bestaat waar hij het he
lemaal mee eens is. ,,Ik ben
links-georiënteerd en zal dus
nooit lid worden van de WD of
LEUSDEN - „Wat ik belang
rijk vind is, dat kinderen de
kans krijgen en de vrijheid
voelen om zich te uiten. Daar
door kunnen ze hun eigen rol in
de kleine samenleving over
zien. Kinderen tellen mee. Ze
mogen zich betrokken voelen
bij wat er in de wereld gebeurd.
Daarover fantaseren, naden
ken, zich inleven en uitleven
door te schrijven, te tekenen en
te praten. Dat vormt hun per
soonlijkheid." Aan het woord
is Mies Bouhuys. Ze schrijft
sinds de jaren vijftig voor kin
deren. Vrijdag 4 juni komt ze 's
middags naar Leusden. In de
bibliotheek van de Boeken
molen praat en leest ze met
kinderen.
Veel vaders en moeders van te
genwoordig groeiden op met
door haar geschreven boeken
en raden ze hun kinderen aan.
Boeken over de poezen Pim en
Pom die herkenbare kleine
avonturen beleven met realis
tisch trekjes. Zoals de beschrij
ving hoe ze vanuit de warme
kamer een vreemde poes in hun
dakgoot zien zitten Hij is door
en door nat. Pim en Pom vin
den het net een 'hippie of een
punkie'. Ze willen hem wegja
gen omdat hij vreemd is en er
anders uit ziet. Hun vrouwtje
denkt daar anders over. Ze
haalt hem binnen. Geeft hem
wat hij nodig heeft en zoekt een
goed onderdak voor hem
Boeken met verhalen over
straatkinderen in Zuid-Ameri-
ka. Op deze manier verwerkt
Mies Bouhuys haar mening
over wat er om ons heen ge
beurd, in kinderverhalen, to
neelstukken en gedichten. „De
algemene trend in mijn werk is
het opkomen tegen onrecht.
Ook in het klein Met aandacht
voor het ongemerkte lijden",
verklaart Mies Bouhuys in ons
telefonisch interview. 'Lijden'
niet alleen in Zuid-Amerika of
in de jaren veertig, onderwer
pen waar ze nauw bij betrok
ken is, maar ook bij de wei-
doorvoedde vrije kinderen in
Nederland.
,Ik was pas in Groningen op
een gewone basisschool in een
gewone wijk De leerlingen de
den mee aan een project over
anders zijn Ik vroeg de kinde
ren, wat zij daar onder ver
stonden. Een meisje zei toen
heel benepen, 'als ik een zee
mansbroek aan moet' Eerst
dacht ik dat ze een soort ma-
trozenbroek bedoelde. Ik be
grijp hoe vreselijk het kan zijn
om iets te moeten dragen wat je
moeder mooi vind. Maar ze be
doelde een broek gekocht bij
Zeeman, de goedkope textiel
winkel Het oordeel van jezelf
kan minstens zo hard zijn als
dat van anderen Het kan zeer
doen en je gedrag, de manier
van denken beinvloeden."
Beleven
Mies Bouhuys schrijft
„Schrijven gaat vanzelf. Het
hoort bij mijn manier van ver
werken, beleven en uitdragen
van wat volgens mij belangrijk
is. Schrijven is geen behoefte
van me. Het gebeurd gewoon,
ondanks jezelf en vaak tot mijn
verbazing. Het is geen bewust
proces. Wat je bent dat schrijf
je, met alles wat je geleefd en
beleefd hebt. Het kleurt je ma
nier van kijken.
Als onderwijzersdochter in
Weesp, verzon ze de toneel
stukjes die ze speelde met haar
broers en zussen. „Het is de
atmosfeer van die tijd Ik was
een kind in de oorlog. We had
den geen radio en televisie,
maar waren ons bewust dat er
veel in de wereld gebeurde
waar we mee te maken hadden.
Door de verhalen kreeg de ver
beelding een kans, van onze ei
gen wereld maar ook van de
wereld van anderen. In rq^jn
boeken ga ik nog steeds grSag
in discussie met de lezers. Ik
wil zo graag bereiken dat toe
schouwers niet onverschillig
toekijken maar zich betrokken
en geraakt voelen
Van haar ouders leerde ze om
zich heen te kijken en niet pas
sief te blijven. Haar naam is
vaak te vinden bij de onderte
kenaars van één of andere ak-
tie. Met name wanneer het gaat
om het levend houden van de
waarden die in de Tweede We
reldoorlog vertrapt werden, de
vluchtelingen en de situatie in
Zuid-Amerika „Ik ben niet
zo'n lawaaifiguur als men soms
wel eens denkt", zegt ze in een
eerder interview. „Ik wil een zo
groot mogelijk publiek op een
speelse manier aan 't denken
zetten", voegt ze daar door de
telefoon aan toe.
Haar vele korte verhalen
(„Ik ben niet iemand van de
lange adem zijn mischien
voor kinderen geschreven
maar worden door grote men
sen met minstens zoveel en
thousiasme gelezen Volgens
mij heeft iedereen de plicht, om
de werkelijkheid vleugels aan
te doen en op te stijgen. Daarna
keert hij weer met beide voeten
op de grond terug met de herin
nering aan zijn vlucht, om
voort te leven
In de afgelopen veertig jaar
is haar stijl veranderd. Korter,
bondiger geworden. Aan de
mode om in kinderboeken alle
ellende van de wereld samen te
ballen (ouders gescheiden, in
cest en drugs) heeft ze nooit
meegedaan. „Ik werd daar zo
treurig van. Natuurlijk is het
goed om in je verhalen taboes
te doorbreken, vooroordelen
door te prikken. Boeken kun
nen kinderen op een spoor zet
ten door problemen herken
baar te maken. Maar wie een
verhaal schrijft met als enige
doel het doorbreken van ta
boes, is verkeerd bezig.
.Mijn verhalen ontstaan al
schrijvend. Het is geen bewust
proces. Ik word ergens door
getroffen en spin daar omheen.
Achteraf zwak ik mijn bood
schap weieens af. Bij de toneel
stukken werkt dit heel duide
lijk. Met 400 kinderen in de
zaal gebeurt veel onvoorspel
baars. Soms schrikken ze echt
wanneer je te sterk doorgaat.
Dan werkt het niet meer. De
ontmoetingen met kinderen,
zoals vrijdag in Leusden, heb
ben zo'n zelfde effect. Het zijn
belangrijke ontmoeting waar
je nooit te oud voor wordt Ik
wil altijd weten wat ze willen
weten. Het is de wisselwerking
die boeit en waarbij zij iets bij
mij, ik mischien iets bij de kin
deren raak."
Verbeelden
Dit 'raken' is voor Mies Bou
huys belangrijk. „Ik vraag dik
wijls aan kinderen waarom ze
iets zielig vinden. Bij poëzie-
projecten geef ik ze de op
dracht iets te dichten met als
eerste zin, ik weet nog hoe..
Daarmee kunnen ze een eigen
beleving uiten. Iets wat voor
kinderen dikwijls een onbe
kend terrein is. Ze moeten niet
alleen lezen, ze moeten vooral
zichzelf verbeelden
„Waar het om draait is, dat
een mens niet passief blijft. Hij
of zij moet zich niet als vee
laten leiden. Een kind kan zijn
eigen rol zien, en de rol van
anderen Tederheid is daarbij
voorwaarde. Dit betekent im
mers jezelf kunnen inleven Te
derheid zit in ieder mens en wie
daar niets mee kan, kan zich
I onmogelijk uiten, zit opgeslo-
ten in zich zelf en doet zichzelf
en zijn omgeving tekort."
Kinderen luisteren in De Boekenmolen bij een vorig evenement aandachtig. fotoarcheif BDU)
LEUSDEN - „De gemeente
is wat lief geweest voor het bi-
bliotheekbestuur", zo meldde
wethouder Bram Vroon vorige
tijdens de raadsvergadering in
het gemeentehuis. Daarmee
doelde hij op ruim ƒ10.000,-
die de gemeente extra toevoegt
aan de egalisatie-reserve van
de bibliotheek. Het biblio-
theekbestuur had de tiendui
zend gulden overgehouden van
de gemeentelijke bijdrage voor
bibliotheekexploitatie in 1991.
Burgemeester en wethou
ders hebben toestemming ge
geven het geld over te hevelen
naar de bibliotheek-reserve-
pot, die na de brand van vorig
jaar langzaam weer moet wor
den opgebouwd Met deze ex
tra gift doorbreekt de ge
meente echter de met de raad
gemaakte afspraken over bij
dragen aan de bibliotheek. Dit
kregen burgemeester en wet
houders dan ook uitgebreid te
horen tijdens de raad.
Verschillende fracties,
waaronder Leusden '90, CDA
en D'66 maakten bezwaar te
gen de vanzelfsprekende ma
nier waarop de gemeente het
bedrag heeft toegekend. Roef
Blauw (L'90): „Er is inmiddels
een flinke reserve en de ge
meente draagt daar in principe
al genoeg aan bij, dus waarom
deze extra bijdrage?"
Het college voerde als verde
diging aan dat het bibliotheek-
bestuur een goed financieel
beleid voert en een extra mid
delen na de brand van vorig
jaar goed kan gebruiken Bo
vendien moet de bibliotheek
voor de besteding van het geld
toestemming vragen aan de ge
meente, zodat de laatste in
principe nog zeggenschap
heeft over het bedrag
Met deze verdediging het
grootse gedeelte van de raad
genoegen, waardoor het voor
stel met drie stemmen tegen en
een meerderheid voor toch kon
worden aangenomen.
LEUSDEN - Meneer S Wempe en Mevrouw M Wempe-Hollaar vierden woensdag 2 juni hun 60-
jarig huwelijk. Loco-burgemeester Vroon kwam het jubilerende echtpaar om 11.00 uur in hun
woning aan de Zaaier 66 opzoeken om de felicitaties namens de gemeente over te brengen, (foto:
Hans Verhorst)
LEUSDEN - Jorrit de Jong
overweegt al een tijdje om later
politicus te worden. De 17-ja
rige Leusdenaar was er dan
ook als de kippen bij om zich
op te geven voor deelname aan
het Europese Jeugd Parlement,
toen zijn leraar Frans vroeg
wie daar belangstelling voor
had. Na een uitvoerige selec
tieprocedure werd hij gekozen
voor het Europese Jeugd Parle
ment, maar vlak voor de
twaalfkoppige delegatie naar
Budapest af zou reizen, kreeg
de Nederlandse leiding ruzie
met de internationale koepel
en ging het feest niet door. De
Nederlanders werden schade
loos gesteld met een excursie
naar 'The Real Thing', het Eu
ropese parlement, waar de
twaalf jongeren meerdere da
gen rondliepen. Het werd een
indrukwekkende gebeurtenis.
„Ik gaf me op voor het 'Euro
pean Youth Parliament', om
dat ik erg geïnteresseerd ben in
een politieke carrière Ik wist
toen nog niet hoeveel tijd er in
de procedure zou gaan zitten,
maar ik kreeg vrij van school
en dat was mooi meegeno
men," vertelt Jorrit. De Ne
derlandse afdeling van het Eu
ropean Youth Parliament se
lecteert hun afvaardiging na
melijk heel zorgvuldig.
„In Spanje en Portugal wor
den dure particuliere scholen
aangeschreven en betalen de
ouders de reis. In Nederland
maakt iedere scholier kans op
uitzending naar het parlement.
Er zijn regionale voorrondes.
Ik moest naar het provincie
huis in Utrecht. Daar verga
derden wij twee dagen in com
missies. Ik was voorzitter van
Sociale Zaken. Wij hebben een
voorstel voor een abortus/eu
thanasie wetgeving gemaakt.
Ik vertegenwoordigde Italië. Ik
moest me dus inleven in de
denkwereld van de mensen uit
dat land. De derde dag moesten
het CDA De manier waarop zij
naar de maatschappij kijken is
niet de mijne Ik twijfel op dit
moment sterk tussen D66 en
Groen Links. Ik ben er nog niet
uit."
Jorrit is met zeer gemengde
gevoelens bij het Europese
Parlement vandaan gekomen.
Hij staat niet te trappelen om
daarover te praten. „Ik ben
maar een jochie van zeventien
en wil niet de indruk wekken
dat ik weet hoe de wereld in
elkaar zit," begint hij zijn ver
haal voorzichtig. Maar het is
duidelijk dat hij zich op de re
cepties, die de afvaardiging be
zocht niet erg op zijn gemak
voelde.
„Wij werden overal voorge
steld met de woorden: 'Dit is
het neusje van de zalm van de
Nederlandse Jeugd. Dit is het
aanstormend intellect, de toe
komstige parlementariërs.' En
dan kon ik wel door de grond
zakken. Ik vond dat vreselijk,
maar zo was de sfeer daar. Ik
werd bang dat je je voortdu
rend belangrijker voor moest
doen dan je je voelde om aan
dacht en publiciteit te krijgen
Ik zou nooit zo kunnen functio
neren. Ik kreeg de indruk dat
veel mensen er veel voor over
hadden om hun positie niet
kwijt te raken
Jorrit zag zijn ziel al dwalen
„Ik kan niet op zo'n manier met
mensen omgaan Ik houd niet
van dat naar boven likken.
Gelukkig liepen daar ook ge
noeg mensen rond die dat niet
deden, want ik zou graag in de
politiek willen functioneren
zonder dat ik mezelf hoef aan
te passen. Mijn principes zijn
belangrijker dan mijn carriè
re."
Jorrit besluit zijn verhaal
met de opmerking- „Ik ga nog
eens goed over nadenken, wel
ke studie ik ga volgen. Ik wilde
eerst politocologie gaan doen.
maar dat lijkt me te theore
tisch. Misschien ga ik Interna
tionale Studies in Amsterdam
doen en als ik helemaal niet
kan beslissen, word ik filo
soof
Gerhard te Winkel
Jorrit de Jong: ,,Er werd gezegd dat wij het neusje van de zalm zijn." (foto: Hans Roggen)
Haar grote angst is dat het
creatieve individualisme aan
het verdwijnen is. „Het indivi
dualisme stijgt, ook bij kinde
ren. Daarmee wordt het egoïs
tische individualisme bedoeld.
Alles voor ikke. Wat verdwijnt
bij het zitten voor de televisie,
de computer en in de vele
trends is de ruimte voor eigen
gedachten, verbeeldings
kracht. Daarmee ontstaat
geestelijke armoede Ik vertel
kinderen wel eens over het
speelgoed dat straatkinderen
in Zuid-Amerika zelf maken
van flessendoppen. Vaak krijg
ik dan te hoor dat ze dat ook
eens gaan proberen, vaak is dat
teveel moeite gevraagd voor
iets dat makkelijker en mooier
te koop is."
Uit haar boeken en toneel
stukken blijkt steeds weer
warmte en respect maar ook de
overtuiging dat er altijd rottig
heid op de wereld zal zijn. Haar
visie is geëngageerd, hoopge
vend, nergens 'sprookjesach
tig', altijd herkenbaar. Ook
wanneer de landbouwmachi
nes ruimtewezens zijn en de
domste, een konijn.
Mening
Bij het lezen van haar boe
ken, ligt de verbeelding die zij
kinderen toewenst voor de
hand, maar bij het kijken naar
de door haar geschreven to
neelstukken is dit minder. „Ik
kan dan ook boeken schrijven
naar aanleiding van een to
neelstuk. Van boeken kan ik
geen toneelstukken schrijven",
verklaart Mies Bouhuys. „Op
toneel geef je een deel van je
verhaal aan een ander. De ge
dachte erachter geeft de schrij
ver. Maar de invulling is af
hankelijk van de regisseur, de
spelers, het toneel."
„Toneelschrijven is een hele
andere vorm van schrijven.
Een boek schrijf je verbeel
dend. De lezer schrijft als het
ware mee. Hoe vaak kijk je niet
een paar bladzijden verder om
te zien of het verhaal verloopt
zoals je denkt dat het verlopen
zal. Bij toneel volg je wat je
ziet Maar allebei is het een
vorm van communiceren".
Mies Bouhuys komt naar
Leusden. Ze praat hier alleen
met kinderen van de basis
scholen in Leusden Zuid. Kin
deren uit de bovenbouw, 10 tot
12 jaar oud. „Ik heb een zwak
voor deze leeftijd" bekent ze.
„Deze jongens en meisjes be
ginnen net om zich heen te kij
ken, gaan zich een eigen me
ning vormen. Ze hebben be
langstelling voor de wereld.
Juist een schrijfster die niet
altijd achter haar bureau blijft
zitten, maar de wereld introk
kan iets van en voor deze kin
deren begrijpen. Juist wie vast
in deze wereld staat kan de we
reld een beetje open voor ze
maken."
„Niet om alleen de ver
schrikkingen laten zien. Naast
teleurstelling is er veel hoop.
Met de zekerheid dat er altijd
mensen zullen zijn die het goed
proberen te doen, naast het ge-
geven dat mensen zich makke
lijk door het hier en nu laten
overdonderen. Veel
komt weinig aan bod.
goede kant van het leven
derde wereld landen, het
lieleven, de verhalen van
grootouders. Dat hoort
verteld te worden. Lezen is
mers niets anders dan iets
der kijken dan naar de
vlakte van de dingen."
Marianne de
LEUSDEN-ZUID - Het
interieur van de biblio
theek in Leusden-Zuid is
gemoderniseerd, de admi
nistratie is geautomati
seerd. Om dit te vieren,
heeft bibliotheek De Boe
kenmolen Mies Bouhuys
uitgenodigd. Op vrijdag 4
juni komt de schrijfster
van kinderboeken, toneel
stukken, gedichten en nog
veel meer. Ze praat van
16.00 tot 17.00 uur met
kinderen.
Hiervoor zijn z'n vijftig
kaarten te koop in de bi
bliotheek in Leusden-
Zuid. In de afgelopen we
ken stond in de bibliotheek
al een kleine expositie van
haar boeken en besteedden
leerkrachten aandacht aan
haar verhalen. De ver
wachting is dat de belang
stelling groot zal zijn. Lief
hebbers voor kaartjes
moeten snel zijn want de
ruimte is beperkt. Mede
hierom is de bijeenkomst
alleen bedoeld voor kinde
ren.