'We vagen radio 3
weg als we eerst de
zendmiddelen hebben'
mm
warm, later koeler
.Leusder Krant.
Drukkend
L E U S D E N
Lex Harding verwacht nog veel toekomstmuziek van Radio 538
Bosaardbei
•fY
Woensdag 9 juni 1993
Pagina 7
te ui
loth
Riai
Lehti
van
p me
•n
kree
?fke
en J
'an
Wesi
i, H
evdai
hmn
Jerc
ring
LEUSDEN - „Niks retegoed.
Ik houd niet van die term. Wij
zijn gewoon een uitstekend ra
diostation". Lex Harding ziet
de toekomst van zijn nieuwe
radiostation rooskleurig tege
moet. Op 11 december ging ra
dio 538 voor de eerste keer de
lucht in en sindsdien groeit het
aantal luisteraars langzaam
maar gestaag. Is radio 538 nu
nog alleen via de kabel te be
luisteren, straks hoopt de ex-
radiopiraat zijn programma's
via de ether aan te kunnen bie
den. Dan kan voor Harding het
echte feest beginnen hoewel hij
nu al concurreert met Veroni
ca, de omroep waar hij vanaf
het begin bij betrokken is ge
weest en waar hij na een ruzie
is vertrokken.
Een bovenetage van een villa in
Bussum Dezelfde villa waar
Sky-Radio en Radio Tien ook
zitten. Een paar kamers voor
de programma-makers en één
studio voor alle programma's:
De locatie van Radio 538 De
jongste zender van Nederland
zoals een poster, waarop een
kuikentje met een zonnebril,
net als bi] de commercial van
Radio dne maar dan met het
538-logo, brutaal aangeeft.
Het begon allemaal met de
wens van Harding om Veronica
tot een commercieel station te
maken. Met die gedachte dien
de hij een stuk in bij de directie
van de jonge en 'wilde' omroep
die daar dan ook niet bepaald
rustig op reageerde. „Voorstel
om verandering viel niet in
goede aarde. De directie ver
telde me dat als ik zonodig iets
anders wilde, ik maar weg
moest gaan Nou, dat heb ik
toen maar gedaan", vertelt Lex
alsof het niets is. Hij gaat ver
der: ..Het is vanaf het begin de
bedoeling geweest van Veroni
ca om commercieel te gaan. Nu
het dan eindelijk wettelijk mo
gelijk is om dat te bereiken
wordt er niets gedaan."
Sinds juli vorig jaar kan elk
commercieel radiostation bij-
de de minister een officiële li
centie aanvragen. Die krijgt
het station als het kan aanto
nen dat het in meer dan 60 pro
cent van de huishoudens te be
reiken is via de kabel „Daar
om is radio 538 opgericht. Wij
gaan verder waar Veronica in
1974, bij de komst van het pu
bliek bestel, eigenlijk opge
houden is te bestaan."
Harding verwijst hiermee
naar de tijd dat Veronica het
schip op de Noordzee verruilde
voor het vaste land en onder
deel uit ging maken van het
publieke bestel en daardoor
een niet-commerciele omroep
werd. „Als Veronica op deze
manier doorgaat, is het met
deze omroep snel bekeken en ik
heb geen zin in stervensbege
leiding
V-
Veronica
En zo dachten er meer bij
Veronica over. Lex Harding
had in Enk de Zwart, Will Lui-
kinga en Wessel van Diepen
bereidwillige volgelingen en
gelijk drie van de populairste
discjockeys van Nederland ge
vonden. Ook buiten Veronica
waren er gewillige oren die aan
de oproep gehoor gaven- Rick
van Velthuysen, Micheal Pi-
larczyk, Ferry Maat, Corné
Klijn, Koen van Tijn, Jeffrey
Willems, Ruud de Wild, Kees
Schilperoort en Shadoe Ste
vens, de een bekender dan de
ander, konden stuk voor stuk
de verleiding van een eigen
programma bij 538 niet weer
staan. „Ze kunnen nu elke dag
programma's maken in plaats
van een enkel dagje in de
week."
„Wij werken met een hori-
Lex Harding, de directeur van het nieuwe station, (foto: Jan Pit)
zontale programmering: iedere
dag dezelfde shows op hetzelf
de tijdstip, net als vroeger op
de zeezenders. Dat was gewoon
een gouden formule," weet Lex
Harding nostalgisch. De luis
terdichtheid van Veronica is de
laaste tijd met de helft afgeno
men „wat natuurlijk niet al
leen door ons komt. Dat is ook
te wijten aan het huidige be
stel."
Volgens de oprichter van 538
is het publieke bestel naar de
knoppen en dat is naar zijn me
ning ook op radio 3 goed te
merken. „Met negen organisa
ties een radio runnen, dat gaat
nooit goed. Elke omroep moet
nu eenmaal zieltjes winnen om
te kunnen blijven bestaan. Dat
is de handicap van het publie
ke bestel."
„Vanwege die onderlinge
concurrentie wordt radio 3
nooit een hechte zender. Ook
heeft elke omroep zijn eigen
gezicht dus zijn ondanks de ho
rizontale programmering de
programma's van de verschil
lende omroepen met op elkaar
afgestemd." Dat is volgens
hem erg belangrijk „Een zen
der moet zowel horizontaal als
verticaal te beluisteren zijn."
Toekenning
Het enige waar 538 nu nog op
wacht is een toekenning van
een etherfrequentie. Nu zijn ze
alleen nog te beluisteren via de
kabel Lex:„Onze toekomst is
mede afhankelijk van deze toe
kenning. De inschrijving daar
voor is nu open en er zijn zeven
gegadigden terwijl er maar vijf
netten te verdelen zijn Er zul
len er dus twee naast de pot
moeten pissen Toch heeft 538
alle hoop op een eigen etherfre
quentie.
„Voor 1 oktober willen we
dit net binnen hebben", vertelt
de schijnbaar ongespannen op
richter vol goede moed. Over
de criteria voor de inschrijving
weet hij nog niets dan dat het
station in meer dan 60 procent
van de huishoudens te ontvan
gen is en dat er een bepaalde
doelgroep bediend wordt maar
dat schijnt hem niet veel te
doen.
De jongste zender van Ne
derland richt zich ook op het
jongste deel van Nederland.
„In eerste instantie zijn we een
muziekstation en we richten
ons op jongeren in de breedste
zin van het woord Onze pro
gramma's worden gemaakt
voor jongeren van 13 tot 19
jaar, maar we worden beluis
terd door mensen uit de groep
van 13 tot 35 jaar. Mensen tot
die leeftijd willen ook nog bij
de jongeren gerekend worden.
Verder vertelt de radiopio
nier dat ze aan alleen jongeren
ook met genoeg zouden heb
ben.
Dat de groep groter is, is ook
uit de luistercijfers op te ma
ken. Die laten zien dat het ra
diostation zijn luisteraars met
alleen uit de bron der jongeren
put Met gemiddeld 600.000
luisteraars per week heeft 538
2.2 procent van de totale markt
in handen. In januari, een
maand na oprichting, was dat
1,4 procent.
„Daarmee is het station de
achtste in Nederland en de der
de commerciële zender samen
met RTL-radio," vertelt Har
ding trots. Dat laatste is zo
moeilijk nog niet omdat er
maar vier zijn, waartoe Radio
Tien en Sky-Radio ook beho
ren.
Buiten de verticale luister-
mogelijkheid lijkt 538 niet erg
lang te hebben nagedacht over
de invulling van het program-
ma-aanbod. Namen als Van
Diepen Draait door en Will Wil
Wel laten zien dat er, commer
cieel als men is, rijkelijk aan de
wensen van het volk wordt vol
daan. Het hele etmaal muziek
la Veronica. 538 zal zelfs de
Nederlandse Top 40 onder zijn
hoede nemen aangezien Vero
nica hiermee stopt. Toch is het
volgens Harding niet alleen
'brood en spelen' wat de klok
slaat. Het nieuwe radiostation
pretendeert geen 'holle
hoofden station' te zijn, dat al
leen maar popdeuntjes draait.
Harding: „We willen onze
luisteraars zeker iets meege
ven. Zo hebben we op de zon
dagavond het programma
'Green Report', een milieupro
gramma in samenwerking met
organisaties als Greenpeace en
het Wereld Natuurfonds. Ver
der willen we in toekomst ook
aandacht gaan besteden aan
andere idealistische zaken De
luisteraars kunnen dan bellen
om op verschillende zaken hun
reactie te geven. Zo wil 538 een
platform worden voor jonge
ren die iets kwijt willen.
Nu heeft dit allemaal nog
niet veel inhoud omdat we voor
deze programma's nog niet
veel geld hebben. Het is finan
cieel niet makkelijk in het be
gin." Op het moment wordt
Green Report door één persoon
gemaakt. Dat moeten er meer
worden in de toekomst maar
daar is nu het geld niet voor.
Wel blijven deze programma's
overheerst door muziek
Naast het platform voor jon
geren kunnen de luisteraars
ook bellen om mee te doen aan
een radiospelletje, waarmee er
kaartjes voor filmpremières
gewonnen kunnen worden.
Onder andere in het program
ma van Erik de Zwart, Erik de
Zwart Draait Op Volle Kracht.
Daar schijnt behoorlijk goed
op gereageerd te worden.
Ietwat wat zijn stuk ge
bracht meldt De Zwart tussen
de aankondigingen van twee
plaatjes door „We hebben er
nu 40 tegelijk De lijnen zijn
overbelast. Er moeten nieuwe
lijnen bij komen Verder ver
telt hij over het spelletje.„Voor
alle winnaars hebben we een
bioscoop gereserveerd waar zij
dan de nieuwe film kunnen be
kijken. Dat was zo'n eclatant
succes dat ook andere station
dat zijn gaan organiseren."
Of Harding ook Jeroen van
Inkel in zijn gelederen wil heb
ben9 „Van Inkel is erg duur",
weet Harding „Maar ook al
had ik het geld, dan zou ik het
nog niet voor hem betalen."
Het brein achter 538 schijnt zo
al tevreden te zijn „Waarom
zou ik We zijn toch een uitste
kend radio station?"
Voor Leusden is radio 538 te
bereiken op de frequentie
110.4 FM
Vros
g ni
>UW
an Bf
De afgelopen dagen is er op de
weerkaart driftig gesleuteld
aan de zoveelste warmtegolf
dit jaar. Het begon allemaal
met een veel te droge maart,
vervolgens schoot april ther
misch flink uit de slof. Mei ge
droeg zich nogal jojo-achtig
wat de temperatuur betreft,
maar de bloeimaand sloot op
nieuw warm af en veroverde
een zesde plaats in deze eeuw.
De topper van verleden jaar,
die een gemiddelde scoorde
van 15.6 graden, bleef ruim
schoots buiten bereik. Soms
wil juni wel eens roet in het
mooie zomerse menu strooien,
vooral als de depressies zich
willen nestelen op het Conti
nent en de hogedrukgebieden
zich veilig terugtrekken op de
arc E nog kille Atlantische water
plas In dat geval wordt er een
frisse noordelijke stroming in
stelling gebracht en daardoor
is de eerste zomermaand noal
^ns magertjes in de klimaat-
boeken verdwenen,
en fr topjaren, met zomers die
Aspect afdwongen, zoals 1959,
1976 en 1947, deed juni wel
degelijk mee in het produceren
g l2i van warme en zomerse dagen
fr 1976 kregen we eerst een
Europese Moesson te verwer
ken. maar nadat de langste dag
op de kalender verschenen
was, werden alle remmen los
gegooid en tegen het einde van
de maand kwam de eerste hit
tegolf op het programma. Op
dit moment verkeert juni in een
blakende vorm. want sinds
vandaag is de warmteproduk-
tie op een wat hoger pitje gezet
De hogedrukgebieden bevin
den zich wel op afstand, maar
uitlopers reiken tot over de
Noord- en Oostzee, zodat de
depressies de pas wordt afge
sneden En zo moet een on
weersstoring, die in wisselval
lige perioden geen enkele te
genstand ondervindt op weg
naar ons land, al bij Frankrijk
op een ander spoor en wordt
waarschijnlijk op pad ge
stuurd naar het westen van En
geland.
Dergelijke afzwaai-operaties
deden zich ook voor in de eer
der genoemde zomers, die
daardoor erg droog en warm
geschiedenis konden maken
De storing zal de stroming ge
leidelijk naar de oost en later
de zuidoosthoek laten verhui
zen. Er wordt morgen nog wat
vochtiger lucht aangevoerd,
waarm de thermometer 29 gra
den kan aanwijzen, maar door
de bewolking zal het drukkend
aanvoelen. In de loop van de
dag zijn enkele regen of on
weersbuien te verachten. Tot
en met vrijdag blijven we in de
warme lucht, maar het kwik
zal wellicht wel wat gas moe
ten terugnemen, de zomerse
grens van 25 graden lijkt ook
dan haalbaar. Vanaf zaterdag
neigt de stroming wat meer
westelijk tot noordwestelijk te
worden onder pressie van een
nieuwe hogedrukgordel bij
Biscaije en een depressie
oostelijk van ons
Of het hogedrukgebied later
wederom belangstelling gaat
vertonen voor ons gebied is nog
onzeker., gelet op de gunstige
trend van de afgelopen tijd, is
er zeker een kans op Frisjes is
het de komende dagen in het
noorden en oosten van Europa.
Een koudeput zorgt daar voor
onstandvastig weer met tem
peraturen die moeite hebben
de 15 graden te overschrijden.
Engeland draait nu aardig mee
in de zomercaroussel Londen
noteerde eerdér deze week al
26 graden.
Het uiterlijk van de Bo
saardbei komt vrijwel
overeen met de bekende
tuinaardbei, evenwel in
alle delen kleiner. De plant
kan zowel in de volle zon
als in de halfschaduw
groeien, op lichte plekken
in het loofbos en in hei-
deachtige vegetaties, op
leemachtige grond of zan
dige klei, zowel op droge
als op matig vochtige,
maar niet op natte plaat
sen.
In gunstige omstandig
heden kan de Bosaardbei
ongeveer twintig centi
meter oog worden, maar
over het algemeen wordt
hij niet hoger dan vijf tot
tien centimeter. Er worden
veel uitlopers gevormd die
over de grond kruipen en
op de knopen wortelen,
waardoor nieuwe plantjes
ontstaan. Op die manier
kunnen, in korte tijd, grote
plakkaten worden ge
vormd. De kleine
bloempjes van de Bosaard
bei zijn wit en de meeldra
den en stamperhoofdjes
u <S6.
V
i
eosAArtoec.
vormen samen een goud
geel hartje.
Gedurende de nacht en bij
regenachtig weer is de
bloemsteel gebogen zodat
het bloempje op z'n kop
hangt. Hierdoor wordt het
stuifmeel beschermd tegen
dauw en regen. Na de bloei
groeit de bloembodem af
gerond kegelvormig uit,
wordt vlezig, tenslotte hel
derrood en vormt een
schijnvrucht die aan de
buitenkant met zaden is
bezet. Verspreiding van de
zaden door vogels komt
maar weinig voor omdat de
vruchten bij rijpheid onder
en tussen de bladeren han
gen en door vogels niet
worden opgemerkt.
Het zijn meestal de slak
ken die van de vruchten
profiteren. De blaadjes
worden door deze slakken
niet gegeten vanwege de
aanwezigheid van een be
schermende stof (tanine) in
de bladeren. De kleine,
zoetzure aardbeitjes van
de wildcplant hebben een
aroma waarbij de vruchten
van de gecultiveerde ver
wanten niet in de schaduw
kunnen staan. Het zijn te
vens de vitamine C-rijkste
vruchten: in 100 gram zit
wel 60 mg vitamine.
Verder zijn er waarde
volle mineralen als kalium,
magnesium, ijzer, calcium,
cobalt, koper, mangaan,
fosfor en nog enkele ande
re vitamines in de vrucht
aanwezig. Het geeft dus
geen verwondering dat de
Wilde aardbeitjes, in het
verleden, als een probaat
middel golden om herstel
lende zieken weer op de
been te helpen en 'de blos
weer op de wangen terug te
brengen'.
Verder wordt van alle
plantedelen de genees
kracht vermeld als galzui-
verend, wondgenezend,
zweetuitdrijvend en laxe
rend. De aardbei gold
vroeger ook als het sym
bool van begeerte en we
relds genot. Jeroen Bosch
schilderde de aardbei, om
ringd door monsters die de
verschillende ondeugden
moeten voorstellen. Met
het kweken van aardbeien
is men pas in de 18de eeuw
begonnen. De huidige ge
kweekte aardbeien, met
hun grote vruch- ten, heb
ben met ons Bosaardbeitje
weinig verwantschap. Het
zijn kruisingsproducten
van enkele Amerikaanse
soorten.
G. van Leeuwen