Leusden begint nog maar
met ouderenwerk 'nieuwe
net
stijl
„Naast kaarten ook de haptonoom"
l
.Leusder Krant.
Het jaar van de senioren
De Zuidzij:
Marije Jonker, coördinator Ouderenwerk Leusden:
Uitgaan in
Leusden
u
JOL
'Hl
Woensdag 23 juni 1993
Pag
oc
1993:
LEUSDEN - Het jaar 1993 is uitgeroepen tot het Jaar van
de Ouderen. Nooit tevoren werden in Nederland zoveel
mensen zo oud. Nooit tevoren speelden ouderen in onze
samenleving zo'n prominente rol in zowel mogelijkheden,
de zorg, als de problemen.
De ontwikkelingen in Leusden weerspiegelen deze veran
deringen in de maatschapij. Veel jonge mensen kwamen hier
tien, twintig, dertig jaar geleden wonen, aangetrokken door
de nieuwbouw. De kinderen van die generatie zijn nu veelal
het huis uit en werd de VUT- of pensioengerechtigde leeftijd
inmiddels bereikt. Anderen komen hier nu pas wonen omdat
men centraal in Nederland, in een mooie rustige omgeving,
de „derde levensfase" wil doorbrengen.
Hoe gaat Leusden met de ouderen om? Kun je in Leusden
goed wonen, van de wieg tot het graf? Wie is in Leusden voor
deze leeftijdsgroep actief? Wat zijn de mogelijkheden, wat
zijn de problemen?
De Leusder Krant wil in een serie artikelen deze vragen
proberen te beantwoorden en meemt daarvoor als leidraad
de nota van de Seniorenraad. Aan bod komen onderwerpen
als participerende ouderen, de zorg, het welzijn, de voorzie
ningen, de huisvesting en de mobiliteit. Deze week: het
welzijn in Leusden.
Leuk in Leusden?
LEUSDEN - Hoe brengen
55 plussers hun dagen door
in Leusden. Zonder werk
of kinderen om zich op te
richten, komen de ver
trouwde muren van de ge
zellige huiskamer, snel op
ze af. Zeker wanneer ze in
een buurt wonen, waar de
buren wel werk of kinde
ren hebben. Voor veel
mensen is dit de reden om,
vaak voor het eerst in hun
leven, om het gezelschap te
zoeken van leeftijdgenoten
om een kaartje te leggen of
samen een fietstocht mee
te maken.
Vroeger, nog niet zo lang
geleden, hield men oude
ren 'bezig'. Lieve mensen
organiseerden bingo
avonden, busreisjes met
koffie en gebak onderweg
en koersballen voor de li
chaamsbeweging. Steeds
vaker willen ouderen, ze
ker de 55 plussers anders
en meer. Ze organiseren
liever zelf waar ze behoefte
en zin in hebben.
Ze verkiezen niet alleen
recreatie maar willen ook
informatie. Deze mensen
willen niet bezig gehouden
worden maar bezig blij
ven. Niet passief maar ac
tief door betrokkenheid en
participatie bij de maat
schappij. In haar nota
vraagt de Senioren Raad
hiervoor aandacht.
De wensen zijn:
- zelfstandig kunnen kie
zen uit het welzijn-recrea
tie-en sportaanbod.
- meer 'maatwerk'. Met an
dere woorden, de activi
teiten dienen beter te zijn
afgestemd op behoefte en
mogelijkheden van oude
ren.
- Daarvoor is volgens de
Seniorenraad versterking
van de WOL nodig. Ze pleit
voor een uitbreiding van
uren en mankracht voor de
professionele ouderenwer-
ker. Deze heeft nu 20 uur
per week. De senioren
wensen dit uitgebreid te
zien tot 40 uur minimaal,
aangevuld met een part
time administratieve
kracht.
- Daarbij hoort een voor
iedereen goed bereikbaar
centrum met een centraal
meld-en informatiepunt,
zowel voor recreatie als
informatie.
- Bij het beleid in het kader
van de Sociale Vernieu
wing, behoort volgens de
SR alle ruimte voor ideeën
uit de wijken. Verwezelij-
king daarvan verdienen
serieuze aandacht en waar
mogelijk (financiële) on
dersteuning van de ge
meente. Ze noemt daarbij
het initiatief van de Zuid
zij als voorbeeld.
Ook in Leusden-Zuid kunnen ouderen bij elkaar komen, (foto: Hans Verhorst).
LEUSDEN - Marije Jonker is
sinds I april 1992, de eerst en
enige professionele ouderen-
werker in Leusden. Ze is twin
tig uur per week in dienst bij de
WOL. Haar opsomming van
activiteiten en taken is indruk
wekkend. Ze stemt niet alleen
activiteiten voor ouderen op
elkaar af, ze haalt ook nieuwe
initiatieven, zoals de Broem-
cursus, binnen. Daarnaast is ze
betrokken bij vele vormen van
'zorg-overleg'.
Marije Jonker geeft adviezen,
bijvoorbeeld over huisvesting,
aan ouderen, helpt waar nodig
of gewenst bij het invullen van
(belasting)formulieren en ver
wijst naar instanties. Ze is aan
spreekpunt namens de oude
renbond, zit in de werkgroep
voor de organisatie van de ge
meentedag. Ze is voorzitter
van de beleidsgroep dagop
vang, eerste en tweede lijns
zorg voor senioren en van de
sectie zorg beroepskrachten en
vrijwilligers. De bijbehorende
administratie komt eveneens
voor haar rekening.
Uitbreiding van het aantal
uren en een administratieve
kracht, lijkt geen overbodige
luxe. Het verzoek aan B en W
zal waarschijnlijk deze dagen
gehoor vinden. De verwach
ting is dat Marije Jonker tien
uur langer per week kan
werken terwijl voor eveneens
LELTSDEN-ZUID - Lidya van
Kalkcrt nam bijna vijf jaar ge
leden het initiatief voor een
ontmoetingscentrum voor ou
deren in Leusden-Zuid. Het
lukte haar en haar medestan
ders, om in september 1990 de
Zuidzij te openen. Het over
winnen van alle scepcis heeft
alles te maken met de veran
derde visie op welzijn van ou
deren. De Zuidzij is een voor
beeld van een organisatie
waarbij ouderen zelf bepalen
wat ze willen doen. Naast de
gezelligheid van kaarten en
koffie, gaat het over samen
praten over actuele onderwer
pen en erop uit.
Daarvoor subsidie krijgen ging
niet zonder slag of stoot. Uit
eindelijk is het gelukt. Leus
den-zuid waar 'niets' voor ou
deren te doen was, terwijl in
verhouding tot de rest van de
gemeente daar veel 55 plussers
wonen. In dit 'vergeten hoekje',
zonder openbaar vervoer naar
het centrum, voldeed de Zuid
zij aan een behoefte. Het aantal
bezoekers stijgt nog steeds.
Dertig tot veertig bezoekers
voor een interessante middag
zijn geen uitzondering.
Daarmee is niet alleen het
bewijs geleverd dat de ouderen
in Leusden-Zuid blij zijn met
een ontmoetingsruimte, maar
veel meer nog dat ze zich thuis-
voelen bij dat stukje extra be
trokkenheid. Op zomaar een
warme middag zijn er minder
mensen, maar daaronder wel
iemand uit Amersfoort.
Op de prikborden hangt een
kaart waarop staat dat drank
niet toegestaan is voor wie on
der de achttien is. De Woelige
Hoek is een multifunctionele
ruimte, waar meerdere leef
tijdsgroepen gebruik van ma
ken. Ogenschijnlijk niet erg ge
zellig. Stalen tafels met lelijke
bruingeruite kleedjes. Hingen
er ooit wel gordijnen voor de
grote ramen? Er is één plant en
er staan kunststof stoelen
„De gezelligheid maken we
zelf wel," zeggen de bezoekers
die de inrichting als voor het
eerst verbaasd bekijken na een
opmerking van ondergeteken
de. „We zorgen voor een koekje
bij de koffie die we lekker zelf
zettei\ en er wordt veel, heel
veel gelachen." Het kaarten
verschuift zonder omhaal naar
een later tijdstip, want even
praten over wat ze hier vinden,
is geen enkel bezwaar.
Doelgroep
Cees Donia, bestuurslid en
vice-voorzitter behoort tot de
doelgroep. Ze is een verhaal
apart waard op de emancipa
tiepagina. Haar hele leven was
ze politiek actief en daarmee is
ze nooit opgehouden Mede aan
haar is de samenstelling van
het programma voor de Zuidzij
toevertrouwd. Dat bestaat uit
handarbeid, spelen en een
spreekbeurt over 'Hoe komt
nieuws in dag-en-weekbla-
den', haptomonie in het dage
lijks leven, de collage van
droogbloemen, de notaris,
paaststukjes, sieraden maken
en logopodie, om maar een
greep in de gedane activiteiten
te doen.
Cees Donia „We vragen heel
vaak, weet u zelf iets? En eer
lijk is eerlijk, maar weinig be
zoekers hebben een goed idee.
Dat hoeft ook niet. Iedereen
mag doen wat hij of zij wil. In
onze activiteitencommissie
zijn we creatief. Twee maal per
maand willen we met iets ko
men, waar toch zeker de helft
van onze bezoekers interesse
voor heeft."
De bezoekers van die warme
middag zijn bijna allemaal wel
eens in een andere ouderensó-
citeit geweest Heel gezellig,
keurig verzorgd met vriende
lijke dames maar toch meer
voor 'oude mensen'. En ja al
zijn ze ver over de zeventig,
oud zijn ze niet. „Ik ken geen
oude mensen", zegt er een
„Daar ga ik niet mee om Die
zitten in een tehuis, of thuis te
suffen in een stoel."
Ciska Krijnen vult aan „We
zijn het misschien wel maar we
voelen het niet zo, we zitten
niet te kniezen." Als alles voor
ze georganiseerd zou worden
kwamen ze niet. „Je laat toch
niet over je lopen," roept één
van de bezoekster verontwaar
digd. Wil Louis probeert het
verschil te omschrijven met de
opmerking. „Hier gaan we ge
lijk op met elkaar. We maken
niet alleen gebruik van elkaar
of van allerlei zorg, we staan
naast elkaar als leeftijdgeno
ten Leeftijd zegt daarbij niets,
de instelling alles. We zijn nog
in voor nieuwe dingen."
Waarop Jannetje Drost en
thousiast aankondigt deze zo
mer weer 'te gaan zwerven' Ze
hebben een buskaart ontdekt
waarmee je vrij kunt overstap
pen. Een goedkoop en leuk
avontuur. Net als eten bij de
Horecaopleiding in Maarsber-
gen. „Durven we dat aan! Meid
het is heerlijk!
Steun
Jannetje Drost: „Toen ze bij
me langs kwamen om steun
voor een ouderensöciteit wilde
ik die wel geven. Maar ik zei
toen dat ik er wel geen gebruik
van zou maken Niks voor mij
leek mij dat zo'n clubje oude
mensen die elke week bij el
kaar gaan zitten. Nou, het is
anders gelopen. Ik sla bijna
geen week over en zou de Zuid
zij niet willen missen."
Ciska Krijen „Zo dachten er
meer mensen over Eerst kwa
men er maar twee of drie, via
via komen er meer. Je moet veel
mensen vertellen wat ze hier
kunnen vinden voor ze er iets
voor voelen. Je moet gewoon je
huis uit."
„Op een gegeven moment
willen je kinderen geen truien
meer van je. Dus moet je iets
anders doen voor je zielig thuis
gaat zitten." Bijna alle mensen
in dit kleine gezelschap, 8
vrouwen en 2 mannen, hebben
hun leven lang gewerkt. Ze zijn
gewend aan organiseren, mee
denken en kritisch zijn. En ze
zijn er aan gehecht.
Voorbeelden van vitale se
nioren die het gevonden heb
ben in de Zuidzij. Daarbij
knaagt onzekerheid. Met het
opheffen van de Soccle, krijgt
de Zuidzij de maken met een
andere beheersvorm. Cees Do
nia: „De nieuwe regeling gaat
op 1 juli in. Wij weten nog niet
wat deze inhoudt Wat zijn de
voorwaarden, hoe gaat het fi
nancieel verder, wie zorgt voor
schoonmaken en onderhoud?
We hebben vragen waar we
snel antwoord op willen
Overleg is nodig voor we kun
nen besluiten De tijd is toch
voorbij dat ouderen stilzwij
gend accepteren wat voor hen
geregeld wordt
Marianne de Valck
tien uur een administratieve
kracht mag beginnen.
In haar eerste jaar kreeg ze te
maken met de verhuizing van
de tijdelijke huisvesting in de
Wip Wap naar het gebouw aan
de Asschatterweg. Tegen de
verwachting m zal dit pas in
oktober klaar zijn, zodat Ma
rije Jonker afgelopen maandag
een tijdelijk onderdak vond in
de Lisidunahof.
WOL
De WOL is de Vereniging voor
Welzijn Ouderen Leusen. Dit is
bij uitstek de Club die zich ten
doel stelt het welzijn van de
ouderen in Leusden de bevor
deren. Het ontstaan van de
WOL heeft alles te maken met
de veranderingen in visie op
ouderen. Nu deze vaker en lan
ger zelfstandig zijn, zitten ze
minder automatisch in de re
creatiezalen van de verzor
gingstehuizen. Bovendien vra
gen ze om andere activiteiten.
Engelse les naast bingo. De
WOL kan zelf cursussen geven,
of aansluiting zoeken met bij
voorbeeld Latent Talent. Het
zelfde geldt voor initiatieven
van ouderen. De WOL kan
wensen realiseren Ze is vooral
de uitvoerende organisatie.
Bijvoorbeeld voor de alarme
ring, tafeltje-dekje en 'de
mantelzorg'.
De WOL geeft over al deze
aspecten, adviezen aan de ge
meente en betrokken organi
saties. „In het afgelopen jaar is
meer samenhang tussen de ver
schillende organisaties ont
staan door het regelmatige
overleg. Dit geldt zowel voor
de besturen als de werkers
Dubbel werk kan worden
voorkomen. Onbekendheid
met elkaar kan wordewn weg
genomen. We stimuleren el
kaar. Wanneer we iets tegen
komen, zowel knelpunten als
ideeën, komt het 'hoe kunnen
we dat doen' op tafel", zegt
Marije Jonker. Ze is aan
spreekpunt niet alleen voor or
ganisaties onderling, ma^r ook
voor de ouderen
Nu al komen er vragen van
ouderen die haar weten te vin
den. (Haar bureau staat nog
niet genoemd in de nieuwe
Wegwijs voor Senioren, uitge
geven door de WOL) Deze taak
zal in de nabije toekomst toe
nemen. Wanneer de gemeente
het advies van de Seniorenraad
opvolgt, krijgt de WOL het in
formatieloket voor ouderen.
Daar kan iedereen binnen
stappen. Marije Jonker, moge
lijk bijgestaan door vrijwilli
gers kan voor de antwoorden
zorgen op het gebied van acti
viteiten, huisvesting, finan
ciële rechten en plichten, zorg
voorzieningen en de daaraan
verbonden voorwaarden.
In de omschrijving van de
doelstellingen van de WOL
staat met nadruk: „Steeds op
nieuw bekijkt de WOL, welke
functies het belangrijkst zijn.
Bij deze keuze speelt uiteraard
een grote rol: wat vinden de
ouderen zelf goed, hoe denken
de ouderen over de uitwerking
van deze functies. De WOL is
darbij bezig in de lijn van het
flankerend ouderenbeleid. Dit
beleid wil de ouderen steun ge
ven, zodat zij zich zo lang mo
gelijk zelfstandig kunnen
handhaven in de samenle
ving
De veelomvattende taak
maakt de WOL voor de oudere
Leusdenaar soms wat 'schim
mig'. Een duidelijke presenta
tie met een indeling naar func
ties zoals huisvesting, zorg-
overleg, activiteiten coördina
tie en informatieverstrekking
lijkt geen overbodig luxe.
De Wolboom
Sinds november 1984 beschikt
de WOL over een eigen ge
bouw: de Wolboom. Het is het
ontmoetingscentrum voor ou
deren in Leusden-centrum
Daarnaast vond de ouderen-
werker onderdak in een lokaal
van de voormalige kleuter
school de Wip Wap. Deze
scheiding zal bij de oplevering
van het nieuwe gebouw voorbij
zijn. Op dit moment werkt men
hard om het nieuwe onderko
men voor de WOL-activiteiten
te realiseren. Met loket, buffet,
twee multifunctionele ruimtes,
een invalidetoilet en een kan
toorruimte.
De variatie in activiteiten
groeit. Naast koersballen (een
soort indoor jeu de boules) en
kaartavonden, organiseerde de
WOL afgelopen seizoen een
aantal bijeenkomsten met de
Sociale Vernieuwing als on
derwerp. Een kop koffie voor
iedere bezoeker blijft stan
daard, maar het gesprek bij de
koffie verandert van inhoud.
Het aantal bijeenkomsten over
thema's die voor senioren be
langrijk en interessant zijn,
stijgt. Nog steeds schenken de
gastdames de koffie en het
drankje, steeds Vaker geven ze
ook informatie. Bij die gele
genheid laten zij het inschen
ken en serveren van de koffie
over aan de vitale senioren die
liever zelf hun kopjes vullen.
Broemcursus
Zoals ze auto kunnen rijden.
Het besef dat met het stijgen
der jaren de reactiesnelheid af
neemt, de nieuwste verkeersre
gels onbegrepen blijven, ter
wijl de verkeersdrukte en snel
heid toenemen, deed de be
langstelling voor een 'opfris
cursus' ontstaan. Marije Jon
ker organiseert voor dit najaar,
in samenwerking met Pon, de
'broemcursus'. Naast een
ogentest omvat deze theorie,
praktijk en voorlichting.
Een ander voorbeeld van de
veranderende activiteiten is de
voorbereiding van de gemeen
tedag op 25 september. In dit
jaar van de ouderen is gekozen
voor een manifestatie van soli
dariteit tussen ouderen en jon
geren. Daarvoor vormt men
een jeugdgemeenteraad. Deze
krijgt vijf projecten aangedra-
LEUSDEN - Buiten
deur' is er steeds meei
doen in Leusden. Naast
vele mogelijkheden
sportief bezig te zijn en
prachtige omgeving zo
in als om Leusden waar
goed wandelen is, zijn er
sociëteiten.
Die zijn:
-Het ontmoetingscentr
voor Ouderen 'de Wi
boom', Hamersveldse\
21. iedere werkdag
9.30 tot 11.30 uur en
13.30 tot 16.30. Zaten
van 9.30 tot 11.30. Inli
tingen 946680.
-Ontmoetingscentrum
55+ 'De Zuidzij', Prin
Irenelaan 1 Leusd
Zuid.
Iedere maandag en d
derdag van 13.30 tot 16
Informatie 940532.
-Seniorensociëteit Le
den-centrum, uitgaai
van de Unie van Vrijvvi
gers. Elke dinsdagmid
van 14.,00 tot 16.30 uui
'de Wolboom'.
-Seniorensociëteit B
ning Park, uitgaande
de Unie van vrijwillige
Iedere dinsdagmiddag
14.00 tot 16.30 in de kar
ne van Roda'46.
-Bejaardensociëteit A<
terveld, uitgaande van
Zonnebloem. Iedere d<
derdagmiddag van 13
tot 16.30 in Ons Gebou
-Ouderenwerk Hervor
de/Gereformeerde
meentediakonaten. Inf
matic via telefoon 9424
943016,940043.
-Rk. Kerk Sint Jozef,
dere dinsdagmiddag
14.30 tot 17.00 uur ou<
rensoos in het paroch
centrum 'de Kom',
mersveldseweg 51.
-Gezamelijk concertl
zoek is de regelen
H.Bitter, telefoon 95011
-Probus, ontmoeting
formatie club voor gep<
sioneerde mannen. Tv
maal in de maand, in 't I U
Beyaard. Informatit
spreekbeurten staan
traal. De leden dragen zlg<
nieuwe leden voor. A$ai
melding niet mogelijk,
-de Kit, bijeenkomjelr
ruimte voor de bewon
van de Gertrudishof.
-De ouderenbonden;
Nederlandse Bond v<Jn
Pensioenbelangen
(948463), de Protesta all
Christelijke Ouderenbo kl;
(PCOB) telefoon 944440
de Algemene Nederlam
Bond voor Oudei a
(ANB0) 940160 met reg Igi
matige vergadering ar
waarbij het overheidst er<
leid centraal staat.
t
adc
Een opsomming van
verschillende activitei
is te lezen in de Nieu
Wegwijs voor Senior
gratis verkrijgbaar op
gemeentehuis.
gen die senioren zullen b
delen Na afweging vai
belang en de mogelijk!
van ieder project kiez(
voor de uitwerking vai
daarvan.
Marije Jonker „De vil
niorenwerk is kortom
derd. Vroeger werkte e&
derenwerker voor oudere
in samenwerking met
de organisatie steeds val
handen van de ouderen
Het aantal activiteiten
Nog steeds denken menst
er niet veel in Leusden tc
is Zij zouden op zoek m
gaan en kunnen bedenke
wij moeite voor hun ideö
vergelijking tot de ons o
gende gemeente is er n
voor meer. Maar we begi
op gang te komen."
r4-
1l'
k*\ 1
"TÉ
^EW \>lCX^lVJ£S.VCX^2S\&\. 2.L
De indeling van de nieuwe ruimte van de WOL in De Springplank.
