Route du soleil: zonnewijzers in historische tuinen Afgedankte telefooncellen in Amersfoortse straten fy Cultuur Reizende tentoonstelling Sound en Vision De Lieve Vrouw Film Expositie Woensdag 21 juli 1993 CULTUUR Paginal AMERSFOORT - Als onder deel van het Zomerkwartet van tentoonstellingen, georgani seerd door Museum Flehitc, hebben dertien kunstenaars van Galerie De Plocgh een be seheiden Route du Soleil in Amersfoort uitgezet. Zij ver heelden de tijd in hedendaagse zonnewijzers. De andere drie evenementen van het Zomer kwartet zijn: Gastelingen te kijk in de Mannenzaal van het Sint Picters Blokland Gasthuis (Praat met bejaarden uit 1907, recht tegenover het museum), en de exposities Toen ik nog jong was (spelen en leren in de vorige eeuw) en Het schuldig Landschap '(Armando en Kamp Amersfoort). Anderhalf jaar geleden kwam Margot Fretz met het idee van de zonnewijzers. Dat idee vond mede zijn oorsprong in het 100 jarig bestaan van de Fakulteit Sterrenkunde van de Univer siteit van Utrecht. Ieder Ploeghlid kon zich opgeven Dertien kunstenaars wilden meedoen Eén keer in de maand kwamen ze bijeen Be spraken het thema Vroegen gezamenlijk subsidie aan bij de gemeente De subsidie werd toegezegd Waardoor de kun stenaars beter materiaal kon den kopen De zonnewijzers staan zo'n drie maanden bui ten, en moeten weersbestendig zijn. Er werd een wandelroute van een klein half uur uitge stippeld. De catalogus werd ontwor pen door Naan Rijks en Olivier Julia. Van elke deelnemer kwam er een foto in van zijn of haar zonnewijzer ter plekke. Een maand tevoren werden de beelden opgesteld. Fotograaf Ploeghlid Ron Zijlstra maakte de foto's Kedo Erné vervaar digde naambordjes bij de wij zers Verscheidene wijzers staan in de fraaie tuin van het Sint Pieters en Bloklands Gasthuis, enkele in de tuin van Museum Flehite, in het Plantsoen West en in de pas aangelegde tuin van Cahens bijzondere gebouw van Het Rijks Oudheidkundig Bodemonderzoek Over het algemeen is door de kunstenaars een zeer vrije op vatting van de zonnewijzer ge hanteerd De kunstenaars zijn uitgegaan van licht en scha duw Deze beide elementen zijn kenmerkend voor een zon newijzer Niet alle zonnewij zers geven de zonnestand aan. Er zijn er bij die de zonnetijd uitsluitend verbéélden. De route Het prettigst is de route te lo pen, als u begint bij de zijgevel Zonnewijzer van Kedo Erné te zien in de tuin van hwet Pieters en Blokland Gasthuis. van Museum Flehite aan de Breestraat met de zonnewijzer aldaar. Lopend naar de voor kant van Museum Flehite aan de Westsingel ziet u links in de tuin van het museum de tweede zonnewijzer. Dan gaat u via het bruggetje van Museum Fle hite rechts het tuintje van Fle hite in. Bij de kleurige Poort van Minke Posthuma treft u weer een zonnewijzer aan. In Galerie De Ploegh (rechts in Museum Flehitc) vindt u ont werpen en maquettes van de zonnewijzers. Er staat een zon nebeeld van keramist Jan Oosterman: een beschilderde zuil. U ziet er een kleiner beeld van Petra Boshart Het Ploeghlid M.M.C.Schobbe toont er foto's en enkele beel den. Anki van de Kamp laat er kleine zonnewijzers zien. Rechts van de Mannenzaal pal tegenover Flehite pakt u de fraaie tuin van het Sint Pieters Blokland Gasthuis Waar u een zevental zonnewijzers kunt zien. Aan de linker kant kunt u de tuin weer uit. U loopt dan langs de ingang van Pieters Blokland iets dóór naar Plant soen West., waar u voorbij de hoge bomenpartij een zonne wijzer aantreft. Dóór naar het Grote Spui, waar zich aan de kade de meest in het oog lopen de witte zonnewijzer bevindt Tenslotte loopt u door de Muurhuizen heen richting Kerkstraat naar het gebouw van het ROB, waar zich in de tuin de laatste zonnewijzer be vindt. Zonnewijzers De juist beschreven route vol gend geef ik bij elk beeld het nummer op. dat u op het aparte blaadje 'Zonnewijzerroute' vindt aangegeven. Naan Rijks heeft op de buitenmuur van Museum Flehite aan de Bree- straatzijde een 'afwijkende vertikale' aangebracht (nr 11). Een los beeld kan altijd noord-zuid geplaatst worden Een muur staat echter nooit noord-zuid Wat als zonnewij zer aan een muur wordt aange bracht moet berekend worden. Naan Rijks is daarbij geholpen door een lid van de Kring van Zonnewijzerliefhebbers. Ze maakte een koperen plaat met een smeedijzeren boomstronk erin, die de wortel van de oer tijd symboliseert. Het is een ge velversiering die qua kleur en vorm fraai past bij het bak steen-metselwerk. Links in de voortuin van Mu seum Flehite heeft Olivier Ju lia twee geometrische vormen gezet (nr. 10). Het zijn recht hoeken, schuin tegen elkaar geplaatst. Er ontstaat een don kere schaduwval. Er wordt een spleet gevormd, waar het zon licht doorheen valt. Een di- rekte en duidelijke uitbeelding van donker en licht Liesbeth van Dorsser Keus heeft rechts in de tuin van Fle hite een hand staan, waaruit een tak ontspruit. Aan de tak Zonnewijzer met de namen van de deelnemende kunstenaars gemaakt voor de ROB. hangen kristallen (nr.5) Het zonlicht speelt in en met de kristallen. Een kwetsbare poëtische manier om de zon te vangen. In de tuin van het Pieters Blokland Gasthuis, recht te genover Flehite, heeft Inez Fntschy zich laten inspireren door het Zonnelied van Farao Ichnaton (nr.8) Met glas en bladgoud heeft zij piramides gemaakt. De drie piramidevor mige glasplaten vormen een symbolische boog met de drie Egyptische seizoenen. Over stromingen. Zaaien Oogsten. De grootste piramide verbeeldt het begin van de winter De basishoek van wijzer, glaspla ten en piramides is 52 o. Het door een dnehoekige lens ge vormde brandpunt trekt een schroeispoor, als daaronder papier wordt neergelegd. Zo wordt de zonnewijzer een zon- neschrijver. In dezelfde tuin bevindt zich een stenen tafel met vier stoe len. Het is de mooie, robuuste zonnewijzer van Joost Bar biers (nr.2). Daarop wordt de baan van de aarde om de zon weergegeven. De zon bevindt zich in het verdiepte middel punt van de natuurstenen ta fel. De baan van de aarde is daar in een cirkellijn omheen uitgeslepen Op vier punten is de aarde met verdiepte kom metjes aangegeven. Precies op de plaats waar de stoelen als mijlpalen staan De regen, die in de vijf kommen stond toen ik er keek, gaf deze zonnewijzer iets heel natuurlijks Iets aard- verbondens Als een teken ook, dat in de oudheid zou kunnen zijn ontstaan Joost Barbiers geeft er het volgendé gedicht bij. „Continuïteit. Waar beek steen likte tot een dal staat heel de dag de tijd al stil Het water laat met af te stromen en gaat voorbij, ook zonder regenval Van Kedo Erné staan in deze tuin drie zonnewijzers (de nrs 6, 7 en 13). Twee in majolica (één daarvan kan tijdelijk naar een andere tentoonstelling zijn), één in brons. Kedo Erné is van de pure zonnetijd uitge gaan, niet aangepast aan de tijd van dit moment Haar uit gangspunt is een bloem. Zij wilde iets plantaardigs tussen de bloemen zetten. Twee kera- miekbloempalen zijn gedeko- reerd met majolica. Met de de koratie heeft ze de schaduw werking tussen bloemen en bladeren weergegeven Het bronzen beeld is een gestileer de tulp, één van de bloemen die in het voorjaar het eerst en heel dominant aanwezig is-. Josselijn Bunte hééft in de vijver een zonnefontein opge steld (nr 4). Waarvan het water de doorlopende tijd symboli seert. Een monument van kel ken buigt zich omhoog naar de zon. „Het water drupt van de ene zonnekelk in de andere, met een ritme dat de kringloop van dag en nacht symboliseert. Tijd in eeuwigheid." Petra Boshart stak een kegel door een ronde qatuurstenen plaat (nr.3), en liet op gepolij ste vlakken de zon haar spel met licht en schaduw voltrek ken. „Seconden versplinteren in honderduizend deeltjes, net als tijd, ongrijpbaar." Bomenpartij U loopt dan langs de huidige ingang van het Pieters Blok land Gasthuis iets dóór naar Plantsoen West. Waar u voor bij de hoge bomenpartij een zonnewijzer aantreft (nr. 12) Dit is de zonnewijzer van Rob Schreefel. Het is een zuil van zwart graniet uit Zimbabwe. Op een ronde natuurstenen ba sis. Aan de voet van de basis zijn drie punten in zwart gra niet aangebracht. Eén daarvan is het twaalf-uur-punt. De zuil werpt zijn schaduw op de ba sissteen, waaruit het zonne- uur is af te leiden. Het is een zeer funktioneel beeld Helder van opzet. Sober in zijn beeld vorm. Dóórlopend naar het Grote Spui treft u de meest jubelende zonnewijzer aan. Van de hand van Enric Adsera Riba (m l). Een witte kronkelende sokkel leidt naar twee witte halve zonnecirkels. Het bewegelijke van water, licht, wind, zon, stralende ochtend zoeken zich hier een onstuimige weg naar boven. Geïnspireerd door Marsmans 'Paradise Regai ned'. „De zon en de zee sprin gen bliksemend open: waaiers van vuur en zij; langs blapwe bergen van den morgen scheert de wind als een antilope voor- bij". Tenslotte vindt u in de tuin van het ROB de zonnewijzer van Anki van de Kamp (nr.9). Zij heeft gebruik gemaakt van het feit dat de zonnewijzer van oudsher het symbool van de dood is. Ze heeft doodskistjes gemaakt, waarin ze oudheid kundige vondsten van het ROB onder glazen ruitjes laat zien. „Simpel is de dood: jij bent jij niet meer." Het is de Neder landse Kring van Zonnewij zerliefhebbers die haar gehol pen heeft de wijzer volkomen zuiver op te stellen. U kunt de wijzers zien tot en met 30 september. Museum Flehite en Galerie de Ploegh zijn open van dinsdag tot en met vrijdag van 10 tot 17 uur. Op zaterdag en zondag van 14 tot 17 uur. Anco Mali AMERSFOORT - De opmer kelijke rondreizende tentoon stelling Sound Vision, ont wikkeld door het Institute of Contemporary Art in Amster dam, is tot en met 30 juli op en rond de Varkensmarkt te zien. Veertien kunstenaars hebben in opdracht van het ICA een gcluidsskulptuur gemaakt. Het zijn naast kunstenaars die met geluid bezig zijn beeldend -kunstenaars, die in hun kunst werken iets van geluid hebben zitten. De telefooncellen vormen het concept waarmee het ICA be gonnen is. Ranti Tjan heeft het bedacht om de culturele as van het ICA te benadrukken via de Spieghelstraat naar het Van Goghmuseum en het Stedelijk Museum. De eerste telefooncel stond dan ook in 'De Gouden Bocht'. Ranti Tjan kwam op telefooncellen om dat die mak kelijk zijn te transporteren. De veertien telefooncellen moes ten prettig op reis kunnen gaan langs tien Nederlandse steden Elke stad zou bij de expositie een eigen lokale kunstenaar betrekken. Amersfoort bouw de er een eigen evenement om heen. Geëntameerd door Gale rie BAF, die zich al enige jaren naast foto-tentoonstellingen bezighoudt met projekten van audiovisuele kunstvormen. Respekt Opmerkelijk is dat het publiek in een grote stad als Amster dam in grote getale de exposi tie Sound Vision heeft be zocht, en dat ook de jeugd de tentoonstelling uitdrukkelijk heeft bekeken, en het geheel ongemoeid heeft gelaten De Amsterdammers toonden ge woon respekt voor de kunst- objekten. Amnsterdam was de stad waar geen enkele vernie ling heeft plaats gevonden Dat was niet het geval in kleinere steden als Zwolle, Enschedé, Den Helder, Heerlen, waar talloze beschadigingen zijn aangebracht In geen van die plaatsen was enig respekt voor de kunstwerken, die zich in de cellen bevinden Het ICA moest zelfs op een bepaald mo ment overwegen de tentoon stelling stop te zetten, omdat er steeds opnieuw schade moest worden hersteld. De ICA men sen zijn benieuwd hoe Amers foort zich zal gedragen' Aantrekkelijk Gilius van Bergeijk installeer de in zijn telefooncel een drumcomputer Je kunt op de toetsen drukken. Buiten hoor je dan een soort konsert vanuit die druktoetsen. Erg leuk. Hans van Koolwijk heeft een aantal bamboestengels aange bracht, die op lucht reageren. Als je er een kwartje in doet gaat het bamboe-orkest werken, en ontsnapt er een volledig konsert uit de tele fooncel. Geluidsgaten zijn aan de ramen bevestigd, waardoor het geluid zich naar buiten ver plaatst. Ook ontzettend leuk Michel Huisman vervaardig de een kijkdoos Als je in de doos kijkt zie je een paar vo geltjes Je hoort Radio 5 Als je op een knopje drukt krijg je Purcell te horen, en zie jc hoe de vogeltjes in de kijkdoos op elkaar gaan reageren Dat is heel mooi om te zien, en erg poëtisch Ook de telefooncel van Dime Besems is de moeite van een bezoek waard De cel is hele maal groen. Van buiten en van binnen Als je er binnen gaat moet je goed luisteren. Op een gegeven moment hoor je dan heel zacht Psst! Dan kijk je. en zie je dat iemand je een kni poog geeft. Heel grappig In paniek Van de cel van Peter Zegveld raken mensen af en toe in pa niek Als je in de cel staat ben je binnen, en kom je er niet meer uit. Maar, dan zie je een appa raatje aftellen: 60 seconden, 50 seconden.. Bij 0 seconden kom je er gewoon weer uit Er zit een zodanige censor in, dat het apparaatje bij kinderen ónder de 1.20 meter niet werkt Die kunnen er zonder meer in- en uit lopen. Paul Devens uit zich typisch als beeldend kunstenaar. In een rood vormgegeven blok heeft hij tikkertjes verwerkt. Het is of je telefoontikkertjes hoort Zijn kunstwerk is heel strak en robuust vormgegeven in een rode kleur. Bij hem over heerst het beeldend visuele. Hij laat in de eerste plaats zien wat je met een vorm kunt doen. Galerie BAF heeft de volgende audio-installaties aan ICA's Sound Vision toegevoegd. Op vrijdag 23. zaterdag 24 en zondag 25 juli kunt u in de Val kestraat 8 Armeno en Marcel Alberts zien. Plus: Contact tbd en een foto-expositie van Fe tish Park. Bij Galerie Kijkeens aan de Stoovestraat 10 Sluik en Kurpershoek Op vrijdag en zaterdag zijn Valkestraat 8 en Stoovestraat 10 geopend van 14 tot 17, en van 20 tot 23 uur. Op zondag van 14 tot 17 uur Op vrijdag 23 en zaterdag 24 juli geeft Contact tbd om 15 uur een videopresentatie. Om 21 uur zijn er performances en een videopresentatie. Zondag 25 juli treedt Hessel Veldman om 15 uur op, en geeft tevens een videopresentatie. Hemelse Licht Tijdens de tentoonstelling van Sound Vision presenteert de Amersfoortse beeldend kun stenaar Jos Smink in de Sint Franciscus Xaveriuskerk aan t Zand 29 in het kader van zijn nieuwe projekt 'Signs of Life 1993' de video-installatie 'Het Hemelse Licht' In dit projekt wordt de tv monitor als vorm element geïntegreerd in een bestaande werkelijkheid. In de kerk vormen tv monitoren een kerkraam. Gelijktijdig wordt door middel van videofrag menten een nieuwe lading ge geven aan de bestaande werkelijkheid. De grenzen tussen werkelijkheid en af beeldingen van werkelijkheid vervagen Het Hemelse Licht is tot en met 25 juli te zien in de Xaveriuskerk van maandag tot en met zaterdag van 12 tot 18 uur, op zondag van 13 tot 17 uur, op donderdag ook van 19 tot 21 uur. Anco Mali Tot cn met 8 augustus Carla Kogelman en Riekje Hoffman met foto's van 'La Strada' Les Vacances du cinema Donderdag 22 juli 20 30 uur- Schemering Vrijdag 23 juli 20 30 uur. Martin Zaterdag 24 juli 20 30 uur: Der Himmel ub-J| Berlin Zondag 25 juli 20.30 uur: Speaking parts 'Windhuisjes' Trajekt, één van de meest ei genzinnige theatergroepen van Nederland, speelt de veelge prezen voorstelling 'Wind- huisjes' op zaterdag 24 juli in Amersfoort Dit theaterspek takel is speciaal aangepast op de locatie: de grote vijver in de inmiddels beroemd geworden nieuwbouwwijk Kattenbroek. De voorstelling, georganiseerd door het Amersfoorts Theater Terras, begint om 22 00 uur (nét na zonsondergang) en is gratis toegankelijk. Van het publiek wordt wel een vrijwil lige bijdrage gevraagd. Bij de vijver in Kattenbroek bouwt Trajekt vier torens van tien meter hoog: de Windhuis jes. In de roestbruine torens hangen op zes meter hoogte glazen huisjes. Langs de torens lopen rails Glas en staal; een wereld als een verlaten over slagterrein De rails zijn het terrein van de Onderkasten. Die doen niets anders dan hun opdracht uit voeren. Ze houden het terrein schoon, voederen op vaste tij den de bewoners van de glazen huisjes en baren in hun pauzes nieuwe peulen. Wat hun op dracht in de weg staat, wordt zonder pardon afgevoerd. De Onderkasten lijken zacht, maar voelen aan als schuurpa pier. In de glazen huisjes wonen de Takkebossen Maar er zijn meer Takkebossen dan huisjes. En een Takkebos zonder huisje is niets, wordt niet meer gevoe derd en meedogenloos door de Onderkasten weggevoerd. Zo nu en dan worden ze getroffen door rauwelingse gekte Ze vechten met vileine verbeten heid. 'Windhuisjes' is explosiever dan vorige produkties van Trajekt. Tegenover de" verstil de, ingetogen momenten staan soms plotselinge uitbarstingen van energie. De spelers gaan grof met elkaar om en leven zintuigelijk. Ze dragen mod- dergrijze kostuums; dit keer zonder maskers. De vormge ving is hard, de muziek ruig. Trajekt speelt met vorm, kleur, beweging en landschap pen en maakt van de verfrom melde werkelijkheid een kreukherstellend geheel De beelden vertellen het verhaal in een stijl die een mengeling van theater en beeldende kunst is Trajekt combineert een grote verscheidenheid aan vor men met een ingetogen spel en verstilde bewegingen Wie kijkt met zijn hersens, raakt het spoor bijster. Wie de beel den durft te ondergaan, be grijpt meer. Deze voorstelling is aan Fons Asselbergs aangeboden bij zijn afscheid als wethouder van ruimtelijke ordening en cul tuur door de gezamenlijke Amersfoortse podiumorgani saties: Amersfoorts Theater Terras, cultureel centrum De Flint, De Kelder, Keistad Jazz (Jazzdriedaagse), Theater De Lieve Vrouw. La Strada en Traktor Toemee. Vijver Kattenbroek Zaterdag 24 juli Aanvang: 22.00 uur Kindermuziekshow Twee clowns, Flip en Flop per, hebben een haat-liefde verhouding Flip speelt de di recteur en is gekleed als een spreekstalmeester. Hij houdt van nette, rustige en cultureel verantwoorde liedjes, maar is vrij saai. Hierdoor valt Flodder vaak in slaap. Met Flodder valt echter heel wat te beleven De 'Kindermuziekshow' is een voorstelling geschreven rondom de liedjes van hun laatste kinder-CD, welke in april 1992 met een Edison werd bekroond. Een voorstelling met vele acts, afgewisseld met liedjes, waar vooral kinderen - maar ook hun ouders - op een onvergetelijke manier bij be trokken worden. Circus Custers ging van start in het voorjaar van 1981. Sindsdien zijn Jozef Custers en Herman Erbé bekend door hun verschijning op radio en televi sie (o.a. 'Dit is Disney', 'Art- kids' en 'Sesamstraat') en van hun vele optredens in Neder land, België en buitenland. Te vens brachten zij de afgelopen jaren een aantal bekende singles ('In de zomer', 'Monica| 'M'n vader') en LP s/CD's ('1 ik zestien ben', 'Kop in cï wind') uit. Openlucht Theater Amersfoorl Zondag 25 juli 1993 Aanvang 14.U0 uur. Toegangsprijs 3,25 Schemering Een aantal jonge meisjes i Boedapest wordt het slachtoi fer van een maniakale moordj naar. Als de rechercheur i het onderzoek leidt total geobsedeerd raakt, wordt hel de zaak uit handen genomen ef zet hij de speurtocht op eigj houtje voort. Féher liet zich ïnspirerJ door filmmakers als Ingml Bergman, Andrej Tarkovskl en Robert Bresson bij het m;| ken van deze thriller die reis is door de naargeestil krochten van de menselijll psychologie Filmtheater De Lieve Vrouw Donderdag 22 juli Aanvang 20.30 uur Martin Uitstekende vampierfili van horror specialist GeorJ Romero, bekend van o.a k] klassieke 'The night of thel ving dead' Martin is een ventienjarige jongeman, ervan overtuigd is dat hij vampier is. Hij mist de befaad de hoektanden, maar gebruij te hiervoor in plaats effect het scheermes cn de injectie! puit om zijn slachtoffers vj het kostbare levenselixer tel roven. Op een dag ontmoet I een collega in het kwaad. Romero handhaaft een p] fecte spanning, door voortd rend in het ongewisse te hel den of we al dan niet met vennatuurlijke krachten maken hebben. Filmtheater De Lieve Vrouv Vrijdag 23 juli Aanvang 20.30 uur Der Himmel ühcr Berlin Na zijn Amerikaanse ava tuur (Hammett en Paris, xas) en het tussendoortje 'SL of Things' keerde Wim We ders weer terug op zijn schl den en liet ons met dit wfj zien waar het in de cinema draait: geloven. Twee engelen waren al ja.| door de hemel boven Berlijn! zijn onmachtig in te grijpen] het leven van de mensen hebben de keuze af te da naar het materiële besta maar zullen daarbij hun sterfelijkheid moeten prijsj ven Engelen die eerder voor hebben gekozen, zijn| enigen die de aanwezigh van de twee kunnen ontw: De liefde voor een traj werkster uit een circus een van de twee tot het eind leven besluiten. Het gemak en de vanz sprekendheid waarmee Wj ders ons dit sprookje va schotelt dwingen tot overgil Dat de film daarnaast ook) zien kan worden als een alle rie op het vermogen en oml mogen van de cinema zelf c| de verwondering alleen toenemen. Filmtheater De Lieve Vrou Zaterdag 24 juli Aanvang 20.30 uur Speaking Parts Egoyans fascinatie effecten van video, film en' visie op het moderne l< worden in deze film goed monstreerd. De hoofdpersoon werkt bij de huishoudt dienst van een hotel. De tie schakelt hem onder ai in om de wensen van sp< vrouwelijke gasten te len. In het hotel verblijft een scenarioschrijfster Lance vraagt voor een sci test. Lance ziet de verwerf king van een droom voor t Er ontwikkelt zich een _ii nieus en spannend spel biD de kaders van video, fd'- televisie, waarbij de emoti eerste instantie schijnen worden onderdrukt. 1/Sj Filmtheater De Lieve Vroi Zondag 25 juli Aanvang 20.30 uur

Historische kranten - Archief Eemland

Leusder Krant | 1993 | | pagina 4