Ons werk is het verschil
ussen een gerichte kogel
een schot hagel'
.Leusder Krant.
Koningskaars
zomervisie
utplacementbureau Van Ede Partners
koHICKiSVWVR;
Evenals de meeste twee
jarige planten vormt de ko
ningskaars het eerste jaar
een rozet van bladeren en
in het tweedejaar de bloei-
wijze. pe schijnbaar een
voudige aarvormige bloei-
wijze van de koningskaars
is in werkelijkheid vrij in
gewikkeld. Zij is opge
bouwd uit dicht tegen el
kaar staande bijschermen
in de oksels van de, naar
boven toe, steeds kleiner
wordende steunbladeren
Afhankelijk van de plaats
in de bijschermen, komen
de bloemen op verschillen
de tijden uit en vindt de
bloei in verschillende gol
ven, over de gehele aar
plaats en wordt de bloei
tijd aanzienlijk verlengd
Vanaf begin juni zien we
de bloemen totdat de
nachtvorst een einde aan
de bloei maakt. De zaad-
produktie is daardoor
enorm en kan in de meeste
gevallen tot rond de
700.000 zaden bedragen.
De toortsen, waartoe de
koningskaars behoort, zijn
over het algemeen forse
planten die tot twee meter
hoog worden Ze houden
veel van zon en warmte en
we vinden ze dan ook.op
zonnige, droge plaatsen,
heel vaak in groepjes. In
ons land komen meerdere
soorten toortsen voor, en
kele zeldzaam Ze lijken op
elkaar, zijn alle hoog op
gaand met gele bloemen en
viltig blad. Ze hebben de
eigenschap gemakkelijk
bastaarderen, zodat de
soortbeschrijvingen in de
flora's niet altijd kloppen
met wat we waarnemen.
De naam verbascum, zo
als de plant door de weten
schappers wordt genoemd,
is een verbastering van
barbasco, wat zoveel bete
kent als 'een baard krijgen'
Dat slaat op de wollige ha
ren waarmee de bladeren,
de stengel en zelfs de meel
draden zijn bezet De naam
koningskaars is niet
nieuw. Reeds bij de
Romeinen heette deze
plant Candelia regia, wat
letterlijk hetzelfde bete
kent Het slaat op het ge
bruik van de bloemsten
gels, gedoopt in pek, hars
of vet, als fakkel of toorts.
Tot m de 16de eeuw werd
op deze manier gebruik
van de plant gemaakt
De soortnaam thapsus is
het Griekse woord voor be
graven. Als de plant op een
graf groeide was dat een
teken dat de gestorvene
nog in het vagevuur ver
keerde Het maken van een
bedevaart was dan aan te
bevelen.
Galenus, die in het begin
van de jaartelling leefde,
vermeldde dat uit de bloe
men gele verfstof gewon
nen kan worden, speciaal
om het haar geel te verven,
De wortel, mits op 28 juli
uitgegraven en op de
plaats van het hart gedra
gen, gaf beveiliging tegen
beroerten. De bladeren, ge
bruikt als toiletpapier, be
schermden tegen aam
beien
G. van Leeuwen
ai foensdag 21 juli 1993
>pmi
Pagina 7
iUSDEN - Leusdenaar mr.
Aalders wil 'mensen op
natuurlijke stroom bren-
Aalders is algemeen di-
wed cteur van de Zeister vesti-
ds.R ig van het 'outplacementbu-
dikc au'van Ede Partners. Hij is
'In
:en p
waai
ct,
ge ht
van
?k e:
rtige
mg'
daar
van de partners. De spe-
ile aanpak waarbij de talcn-
an de mens uitgangspunt
en het opvullen van een
caturcs geen doel is, maken
tot een enthousiast man.
ie van werk wil of moet ver
deren is geen kneus", is zijn
riling. ,.Het is onze uitdaging
bij cliënten te achterhalen
ze werkelijk willen doen,
iar hun interesse ligt, wat
talenten zijn. Zodra we dit
iten ligt de oplossing in het
hverk." Een gesprek over de
iu\ve manier van berocps-
uze.
veertig jaar geworden is,
'schi at zl°h vaak een aantal vra-
stellen Zoals 'Wat mis ik
en wat ga ik missen' en 'Is
de bloei nu van mijn leven,
de groei en voor het verval,
ar de tijd die mij nog is gege-
heb ik nog een doel of ben
er al', parafraseert Aalders
een een cabarettekst Hij
jgt dagejijks met deze vra-
te maken Ze worden ge
pield door mensen die in wat
noemt 'een loopbaan-crisis'
S1.^ ten. Geen negatief begrip
re(^gens hem, want het woord
eker#sls komt van het Griekse
ino en dat betekent, 'kie-
De
nndh
ïnitl
Cam;
in bi
lèhs
at d'
oekt
i bnt
)m deze mensen te helpen
izen werkt zijn bureau met
indrukwekkend aantal
'chologen en consulenten
een klinisch psychologen
het gedrag van de mens te
'klaren, maar arbeids-en-
janisatie-psychologen die
rken aan een profielschets
de cliënt."
)e begeleiding is 'perend
hoe loopbaanbegeleiding
enwoordig kan zijn Een
gelijke behandeling is nog
t voor iedereen die op zoek
•n ro laar ander werk, weggelegd
erkt t prijskaartje is zodanig dat
,e oud
>rt ve
rr.
pagj
over het algemeen alleen
HBO-ers en universitair opge
leidde (ex-)managers van deze
diensten gebruik kunnen ma
ken. De kosten bedragen 17,5
procent van het jaarsalaris dat
de cliënt in zijn oude functie
verdiende, met een minimum
van 16.000,-- en 3.750,—
administratiekosten.
Verandering
Bij een outplacementbureau
terecht komen, is voor veel
mensen een schok.
Het betekent meestal dat de
organisatie waar men soms al
twintig jaar voor werkte, in een
'slecht nieuws' gesprek heeft
meegedeeld dat men hem of
haar op die plek niet wil hand
haven. Redenen hiervoor kun
nen bij de betreffende persoon
of het bedrijf liggen. De man of
vrouw kan vastgelopen zijn in
zijn functioneren, omdat te
lang hetzelfde beroep werd ge
daan „Iemand die twintig jaar
met dezelfde chef heeft ge
werkt, kan na zijn veertigste
een mening krijgen die zijn
chef niet graag van een jaren
lange ondergeschikte wil ho
ren."
,,De tweede man is net als de
eerste gegroeid in zijn werk en
kan zijn mond na zijn veertig
ste op basis van zijn ervaringen
en leeftijd niet meer houden.
De persoonlijke .verhoudingen
raken vertroebeld De tweede
man wordt vervangen en merkt
vervolgens dat zijn opvolger
opdracht krijgt, om de door
hem geventileerde ideeen uit te
werken." Daarmee is de 'afge
dankte' man geen 'kneus' Hij
kan wel door zijn omgeving ge
kneusd zijn.
Hij zit volgens Aalders niet
langer op een plek waar zijn
talenten en interesses tot hun
recht konden komen. Hetzelf
de geldt voor werknemers die
als het gevolg van fusies, tech
nologische of maatschappelij
ke ontwikkelingen, snelle ken-
nisveroudering, internationa
lisering of accentverschuivin
gen, te horen knjgen dat ze
beter naar een andere functie
uit kunnen kijken. Dikwijls
betaalt de werkgever het werk
van het outplacementsbureau.
Als blijk voor de waardering
van de werknemer die wel ge
dwongen moet vertrekken
maar waarvan de kwaliteiten
erkend worden.
„Bovendien is het bedrijven
er veel aan gelegen, eep werk
nemer tevreden te zien ver
trekken. Wanneer de man of
vrouw achteraf blij is dat,
mede door het outplacements
bureau, zijn loopbaan een ge
lukkige wending heeft geno
men, denkt men in dankbaar
heid aan de vroegere werkge
ver terug. Bij de managers
waar we hier over spreken, kan
dat voor mogelijke contacten
in de toekomst, geen kwaad",
zegt Aalders.
Slechts een klein percentage
van zijn cliënten komt zonder
direkte aanleiding naar zijn
bureau. ,,Dat zijn de mensen
die beslist niet willen dat hun
werkgever weet dat ae iets an
ders willen De mensen die
bang zijn vast te lopen in hun
functie en voor die tijd over
stag willen." Dit zijn de 'kre
diet' klanten die gaan betalen
zodra ze gevonden hebben
waarvoor ze kwamen.
Tram
'Outplacement' is een inmid
dels ingeburgerd maar onsym
pathiek klinkende term vol
gens Aalders. „We gebruiken
liever de aanduiding manage
ment consultants voor indivi
duele planning bij verandering
van werkkring, maar dat is
zo'n mond vol" erkent hij. Die
benaming geeft volgens hem
beter weer dat het vinden van
een nieuwe baan, niet de eerste
prioriteit is. ,,De mensen die
direkt vragen naar een nieuwe
baan, zeg ik altijd 'je bent toch
geen tram die een baan nodig
heeft' Wij willen eerst en voor
al achterhalen waar iemand
werkelijk plezier in heeft
Veel van de cliënten weten
dit zelf niet. Ze zijn geworden
wat ze zijn, door samenloop
van omstandigheden, milieu en
verwachtingen. Ze studeerden
wat iedereen in de familie stu
deerden of wat gezien zijn voor
de hand liggende toekomst (in
het familiebedrijf) handig was.
Toen zij hun eerste beroeps
keuze maakten wisten ze niet
wat ze nu weten.
Nieuwe studierichtingen
met nieuwe beroepsmogelijk
heden kwamen daarbij. „Wij
willen achterhalen wat iemand
werklijk met zijn leven wil,
waar zijn liefhebberijen lig
gen, zijn interesses, zijn talen
ten. We kijken meer naar zijn
belangstelling dan naar zijn
kennis We gaan er vanuit dat
zodra iemand weet wat hij
werkelijk wil doen, de kennis
snel genoeg is bij te spijkeren."
De vele arbeids-en- organi
satie-psychologen die als con
sulenten een cliënt begeleiden,
hebben niet de bedoeling, de
cliënten een bepaalde richting
in te sturen. Wij willen niet
denken voor deze mensen maar
juist benadrukken dat ze de
zelf de auteur van hun eigen
leven zijn." Daarbij worden
ballonnen doorgeprikt en val
len vaststaande begrippen
Macht, geld, veiligheid en ze
kerheid blijken niet het recht
op geluk te geven. Iets doen
waarbij men misschien minder
macht heeft, geld ontvangt,
veiligheid vindt en zekerheid
krijgt, levert wellicht meer ge
luk, energie en uitstraling op
Werkwijze
Van Ede en partners is een van
de oudste bureaus in Neder
land. De grondlegger is Paul
van Eden Bij de Honig fabrie
ken werd hij begin jaren ze
ventig met ontslagen gecon
fronteerd van zijn vaak jaren
lang trouwe werknemers Om
iets voor deze mensen te kun
nen doen, stak hij in de Ver
enigde staten zijn licht op.
Daar is het fenonmeen al wat
langer bekend
Het belang van de werkne
mer stond voorop Hij wilde
'zijn' mensen goed en passend
onderdak brengen en trok
daarvoor al snel een psycho
loog aan. Deze laatste is nog
steeds aan het bureau verbon
den. Ruim twintig jaar later is
de werkwijze doorgedrongen
tot de bovenlaag van het Ne
derlandse management en
krijgt de werkwijze langzaam
maar zeker uitstraling naar de
daaronder werkende bevol
kingsgroepen.
Arbeidsbureaus verwijzen
mensen door Bedrijven laten,
bijvoorbeeld na een fusie, hun
werknemers van hoog tot laag
door een outplacementbureau
begeleiden. In het laatste geval
kan dit betekenen dat werkne
mers, binnen dit zelfde bedrijf
een andere plek krijgen
Allemaal komen ze binnen
met onzekerheid Vaak zijn ze
emotioneel omdat ze hun baan
kwijtraken, verwachtingen te
niet zagen gaan of hun zelf
vertrouwen een schok heeft ge
kregen Allemaal krijgen ze te
horen dat kneusjes in de optiek
van dit bureau niet bestaan
,,De eerste fase is het aller
belangrijkste' volgens Aalders.
Daarin wordt gewerkt aan de
zelfanalyse. Met behulp van
vragen en opdrachten moet
duidelnk worden wat iemand
kan en wil. „Daarmee ontstaat
het profiel van een uniek mens
Dit in kaart brengen is dikwijls
een emotioneel gebeuren Het
betekent dikwijls het afreke
nen met een onbewust verle
den.
Jarenlang heeft men naar de
verwachtingen van anderen
geleefd, met name de ouders.
Of is men juist daar tegen in
gegaan Het is voor veel men
sen vaak de eerste keer dat ze
zo nauwkeurig naar zichzelf
kijken en dat iemand zoveel
belangstelling toont voor wat
iemand werkelijk beweegt of
interesseert
Daarna volgt de fase van de
onderkenning. Hieruit volgt de
sector waarin men zich thuis
voelt en ook vaak de regio
waarin men wil werken. „We
zien graag een keuze toege
spitst. Wanneer iemand eerst
vaag is over de beoogde werk
plek en als puntje bij paaltje
komt toch niet wil verhuizen,
vinden we dat verloren moeite.
We werken liever doelgericht.
Het verschil tussen een ge
richte kogel en een schot ha
gel."
Raakschieten blijkt makke
lijker met de uitgekristalli
seerde wensen van vijftigers
Mr. Aalders:
„Werk is pas goed werk
wanneer het op het lijf
geschreven is."
(foto: Hans Verhorst)
dan veertigers. Vijftigers we
ten beter wat ze niet willen De
meeste cliënten zijn tussen de
veertig en begin vijftig De
oudsten 61 tot 63 jaar 'Beslist
niet onmogelijk Leeftijd is
niet bepalend. Deze mensen
hebben een uitstekende moti
vatie en uitstraling
Daarbij telt niet zo zeer. het
solliciteren, meer het bekijken
of er een functie past bij de
mogelijkheden van de man.
Niet de baan staat voorop maar
de man Daarbij hoort het her
kennen van een bedrijfscul
tuur en het onderkennen of
men zich daarin thuisvoelt.
Een voorbeeld. „Een man heeft
een gesprek bij een bedrijf dat
een accountant nodig heeft. De
receptioniste laat hem onnodig
wachten, de potentiële werk
gever biedt hem een jaarcon
tract met gunstige voorwaar
den maar heeft geen persoon
lijke interesse
„Op ons aanraden, infor
meerde onze cliënt bij de Ka
mer van Koophandel. Ac
countants bleken het bij dit be
drijf maar kort uit te houden.
De zaken gingen goed maar de
sfeer was onpersoonlijk Daar
op besloot onze man de baan
niet te nemen. Het gaat immers
bij het accepteren van'een goe
de functie niet alleen om ratio
nele argumenten. Werk- is pas
^goed werk wanneer het op het
lijf geschreven is."
Echt bemiddelen doet het
outplacementbureau daarbij
niet. Hoewel headhunters het
bedrijf soms weten te vinden
en er een kleine vacaturebank
aanwezig is, bestaat het 'eind
werk' hooguit 'uit het slaan
van bruggen naar bekenden in
de sectoren'. Iedereen heeft zo
zijn contacten en netwerken,
via de hockeyclub, informele
congresontmoetingen en za
kenreisgenoten.
Vier vijfde van de mensen die
na een 'slecht nieuws gesprek'
met hun werkgever bij dit out
placementsbureau terecht
komt, kan men over het alge
meen helpen De uitvallers zijn
de mensen die of verslaafd zijn
aan alcohol of drugs, of niet
gemotiveerd zijn (De baas kan
wel willen dat ik weg ga, maar
hij kan me wat65 procent van
de geslaagden gaat, vólgens
Aalders, in een nieuwe functie
meer verdienen, 14 procent
evenveel, 21 procent minder en
25 procent wordt zelfstandig
Arbeidsvreugde is daarbij met
in geld uit te drukken De tijd
dat je uitsluitend een baan
zocht om je brood te verdienen,
is voorbij. Tegenwoordig
dringt het besef door dat ie
mand die lol heeft in zijn werk,
niet alleen een geluksvogel is
maar ook iemand die een ver
standige keuze, met respect
voor zichzelf, heeft gedaan
Persoonlijk weet ik mij nog
goed te herinneren dat de zo
mers in de eerste helft van de
jaren zestig zeker geen schoon
heidsprijs verdienden. Tijdens
vakanties op een boerderij was
het herhaaldelijk moeilijk om
het hooi droog binnen te krij
gen. Naast nat waren de ge
noemde jaren ook tamelijk
koel. Wat dat aangaat zijn we
de laatste jaren best wel ver
wend en is het eigenlijk logisch
dat er een keer een normale of
koele zomer tussendoor glipt.
Een warme Enso-fase strooit
in de regel met extremen die
zich mondiaal manifesteren.
De weersbepalende druksyste-
men worden gedurende lange
re tijd op andere plaatsen gein-
stalleerd en dat leidt tot sterke
afwijkingen van het normale
patroon Zo beleven de Ver
enigde Staten op dit moment
hitte langs de oostkust, terwijl
het noordwesten in de kou
steekt. Tussen die beide groot
machten in, zijn spoelbuien in
het mid-westen aan de orde
van de dag Ook delen van
oostelijk China verkeren aan
de verkeerde poot van de
meander, ook wel de straal
stroom genoemd. Morgen kan
het weer even opknappen,
maar in grote lijnen blijft het
sukkelen met de zomer.
fan'
enen
verf
1 kc:
jn is
erg*
n de
i of
huid
bent
inde
loet
kun)!
jCnil fanuit Berlijn lanceerde
Roder eind vorige
een bijstelling van de eer-
zomerprognose, die voor
gunstige perspectieven
Na een kwetsbare juni,
het tij halverwege juli po-
moeten keren. Ongeveer
«is de Hondsdagen zou in
te delen van westelijk Eu-
ta een periode met warm en
•og weer moeten aanbreken
die zou moeten duren tot
feveer medio augustus Dat
min of meer ingegeven
'r de 'Siebenschlafer-Regel'
Franz Bauer (Nr82). Die
gericht op de opbouw van
itóruk boven het midden
Europa, waardoor de zo
op volle toeren kon gaan
aien Er zijn echter proble-
gerezen. De hogedrukop-
'W blijft uit en boven het
tóen van Europa heeft zich
lagedrukgebied genesteld.
'maast is er op de Oceaan
Is april een duidelijke
SO-warmfase actief (El-
°-Southern Oscillation),
normaal niet tot een koude
'er behoeft te leiden. Maar
Is 1880 is het slechts twee-
>1 voorgekomen dat een la-
gedruk boven het noorden van
Europa begin juli gepaard ging
met de Enso-warmfase. dat
was inde jaren 1888 en 1965 In
beide jaren draaide het uit op
een regelrechte sof wat juli
betreft
Ook de vulkaanuitbarsting
varfde Pinatubo is debet aan de
wellicht koel uitvallende zo
mer, aldus Roder. Twee jaar na
een dergelijke uitbarsting
heeft het vaker in Europa ge
leid tot tegenvallende zomers.
En... hij, verwacht dat de koele
inslag tot en met september
gaat voortduren Zodra in de
zomer depressies de Noordzee
bezoeken, is het vakantie-on
vriendelijk weer. Vooral als de
systemen een koudeput kun
nen installeren, kan er van dag
tot dag geen droog-weer
garantie worden afgegeven.
Als ze persistent zijn en hun
tenten opslaan boven de wa
terplas. kan de zomer heel snel
afglijden naar een koele kwa
lificatie In 1965 kwam de ge
middelde etmaaltemperatuur
in de Bilt uit op slechts 14 8
graden en dat is 2 graden bene
den normaal. Die hooimaand
was met 143 mm bepaald niet
krenterig met neerslag.