agenda
Overzichtstentoonstelling
Gijs Keizer in De Ploegh
Marjan Pennings op jacht
naar het onmogelijke
Leusder Krant
September
Nederlandse
filmmaand
Grand Theater opent seizoen met sterke 'Sneak
Woensdag 8 september 1993
Pagina 14 ,sC
De Stichting Nederlandse
Filmdagen - welke jaar
lijks de Nederlandse Film
dagen in Utrecht organi
seert- heeft het plan opge
vat om september tot Ne
derlandse Filmmaand uit
te roepen.
Ook het Grand Theater
in Amersfoort heeft beslo
ten om hieraan mee te
werken. Er zullen op de
zondagen 12. 19 en 26 sep
tember, Nederlandse films
worden vertoond. Het pro
gramma ziet er als volgt
uit:
Zondag 12 september:
Mama is Boos
Zondag 19 september: Dr.
Vlimmen
Zondag 26 september: Sol
daat van Oranje
Stuk voor stuk pure Ne
derlandse films die met
groot succes in de biosco
pen hebben gedraaid. Wie
(cén van) deze films gemist
heeft of nog eens wil zien.
heeft nu de kans bij uitstek
om ze op het grote witte
doek te bekijken.
Alle films beginnen op
zondagochtend opm 11.00
uur. De toegangsprijs is
sterk gereduceerd en be
draagt slechts F 5,-. De op
brengst komt ten goede
van de Stichting Biokin-
derrevalidatie. Met uw be
zoek steunt u dus ook nog
eens een goed doel!
zijn rol van geheim agent heeft
hij de taak om een aanslag op
de president te voorkomen.
Een opdracht die hij met ge
mengde gevoelens uitvoert om
dat hij als lijfwacht van J.F
Kennedy diens dood niet had
kunnen verijdelen, t Over en-f
kele weken beleeft deze sterke
film zijn officiële Nederlandse
première en zal dan ook in het
Grand te zien zijn
Clint Eastwood bewijst in 'In the Line of fire' dat hij nog lang niet aan zijn pensioen toe is.
observeringsschetsjes die uit
mondden in een konkreet land
schappelijk gegeven, meer en
meer gaat hij werken vanuit
eigen belevingswereld Hij ob
serveert, ervaart wat het land
schap bij hem oproept. Ver
werkt het landschap van bin
nenuit als een eigen verbeel
ding. Het werk krijgt grotere
emotionele vrijheid.
Natuur
Zeer nauw komt hij met de na
tuur in kontakt wanneer hij
zich door het landschap in een
kano gaat voortbewegen. Op
de Biesbosch. de Wiede en
Weerribbe in de buurt van
Giethoorn. Telkens weer ver
langt hij ernaaar zich tussen de
rietkragen door te begeven. In
het voorjaar ziet hij er de net-
snijders aan het werk. Het ver
branden van het riet roept een
heel aparte sfeer op. Door de
jaren heen merkt hij dat de
beelden zich in hem vastzetten.
Hij voelt er verwantschap in
met zijn voorliefde voor 'gor
ges', de kloven in Frankrijk.
Eindeloos kan hij door die gor
ges zwerven. Ook daar voelt hij
zich geïnspireerd door de wan
den die hem omgeven
De gevoelens die de tochten
bij hem oproepen manifesteren
zich natuurlijkerwijs in zijn
werk. Hij maakt een continue
ontwikkeling door. Het groei
proces is niet te stuiten Maar
duidelijk blijft hij vasthouden
aan zijn stiel als landschaps
schilder. Het bevestigt hem in
zijn besluit zich in zijn schil
derwerk blijvend op de natuur,
het landschap te konsentreren.
Het beste dat een schilder kan
doen is zoveel mogelijk zich
zelf te zijn, ervaart hij.
Wreedheid
Wel stuit hij onvermijdelijk
van tijd tot tijd op de tragische
aspekten van vernietiging. Hij
maakt een serie olieslachtof
fers. Vogels die als gekruisig
den op het strand liggen
Slachtoffer van de olieliefheb-
bende onverlaat 'mens' Als hij
de Koerden ten tijde van de
Golfoorlog ziet, alles verloren,
hakt hij op een paar eigen doe
ken in om te ervaren hoe het
voelt. Hij wil de tragiek in
beeld brengen. Weet niet wat
hij ermee aan moet. Het ergst
vindt hij dat het in al zijn
triestheid van een ongelofelij
ke schoonheid is. De kleurige
kleding van vrouwen en kinde
ren op de besneeuwde hellin
gen doet hem rillen. De olievel
den die in brand staan vindt
hij, in uiterste dekadentie, fas
cinerend. Hij ervaart de
schoonheid ervan. Gruwt van
de tegenstelling die de drama
tiek oplevert Treurt om het rij
ke planten- en dierenleven dat
in de woestijnen verloren gaat
Ziet hoe duizenden vogels de
vuurhaarden in vliegen omdat
ze op hun trektocht naar het
zuiden gewend zijn dié we? te
nemen. Hij besluit het los te
laten. Belangrijker is dat hij in
zijn landschapsschilderwerk
blijft experimenteren.
Anco Mali
AMERSFOORT - Kern van
haar werken is dat Marjan
Pennings niets liever doet dan
mensen ontmoeten. En met
mensen bedoelt ze in de eerste
plaats kinderen. Kinderen ziet
ze geheel voor vol aan. Ze
werkte veel met kinderen in
het middelbaar onderwijs.
Nergens beleeft ze zo veel ple
zier aan als het in een flits
vastleggen van een moment
van pret, verstandhouding. Ze
heeft zichzelf altijd weinig tijd
gegund om 'echt' mensen te te
kenen. Ze heeft dat geuit door
spotprenten te maken. „Ga
even zitten", en tjak tjak, daar
flitsten de lijnen over het pa
pier. Ze heeft honderden van
die prenten gemaakt. Altijd
voor haar eigen plezier. En
voor dat van degene die er bij
betrokken was.
Drie jaar geleden kreeg ze een
dochtertje, Jessie-Eileen. En
nu is ze heel druk aan het teke
nen. Ze wil diezelfde pret en
direktheid pakken Ze zocht
naar het materiaal dat voor
haar het meest geschikt was.
Dat was pastel. Omdat er dan
niets tussen haar en het papier
zit. Ze heeft het krijt in han
den. Kan haar lijnen zonder
meer op papier zetten. Eigen
lijk vindt ze het tekenen een
jacht naar iets onmogelijks
Naar het onschuldige soort
spontaniteit in jonge kinderen.
„Als je een jong kind als mo
del hebt heb je iets onmoge
lijks Dat kind beweegt. Dan
kan ik niet zeggen 'Zit stil'.
Want dan ben ik het kwijt. Als
ik zeg: 'Ga stil zitten' kan ik de
neusvleugeltjes, de oorlelletjes
en alles wat erbij hoort goed
tekenen. Maar dan heb ik ie
mand met een gezichtsuit
drukking die er al helemaal op
wijst dat hij in zichzelf terug
getrokken is. Dat wil ik niet. Ik
zoek mensen uit, kinderen, vol
wassenen, die gaan zitten, en
dan krijg ik al die problemen
Er wordt bewogen. Er is kon-
takt Eriseeninter-aktiedieik
niet mag stoppen. Want dan
ben ik de draad kwijt. Maar
daardoor juist rèak ik de draad
kwijt bij wijze van spreken!
Jessie Eileen, tekening van Marjan Pennings.
Echter* voor Marjans te
ken-werkwijze is het onmoge
lijke, het ongrijpbare een voor
waarde. Ze is op zoek naar het
wezenlijke achter de persoon
lijkheid. Ze heeft nu drie jaar
met veel plezier op deze manier
gewerkt. Heeft een aantal
werkstukken afgerond. Gaat
opnieuw beginnen. Zoekt uit
wisseling. Wil voorlopig geen
expositie. Wil wèl dat mensen
kennisnemen van haar werk
wijze. Wie belangstelling daar
voor heeft kan haar bellen na
20 uur: telefoon 033- 62 00 69.
Blues
De tekeningen die ze maakt zet
ze af tegen de wereld waarin
we leven. Die niet al te floris
sant is. Om het wat eufemis
tisch uit te drukken. Ze neemt
de blues als voorbeeld. Daarin
zit altijd zo'n sterk gevoel van
verdriet om iets dat verloren is
gegaan. Verloren hoop. Wat is
het dat verloren is gegaan?,
vraagt ze zich af. Het is niet
echt goed te beschrijven. Het is
iets dat zó zeer doet, en dat er
echt niet is. Maar waar wel de
gelijk naar verlangd kan wor
den.
Ze heeft het idee dat datgene
dat ze probeert in haar teke
ningen te leggen nog aanwezig
is in jonge kinderen. Of in be
paalde mensen die het uitstra
len. En dat dit hetzelfde onbe
noembare is, waarnaar ver
langd en gezocht wordt. En dat
de mens mist als het er niet is.
Ze vraagt zich voortdurend
af wèt dat dan is Waarom kin
deren het wèl hebben. In hen
ziet ze het wezen van hun per
soonlijkheid door de ontmoe
ting. In de tekening, als deze
lukt zoals ze wil, heeft ze een
échte ontmoeting. En die ont
moetingen ziin zeldzaam in
deze wereld. Héél zeldzaam
helaas,
„Als de tekeningen nog een
poosje kunnen blijven bestaan
heb ik daar eën verslag van. Ik
vind het heel fraai als me dat
een paar keer gegund is! Het is
au fond een dwaze tegenstel
ling Een tekenaar aan het te
kenen. Stuk papier voor zijn
hoofd. Ik kruip daar helemaal
in. Ik werk geëngageerd met de
persoon die bij me zit. En ben
constant aan het zoeken met al
die persoonlijkheden die ik te
ken wèt dat dan is. Het is een
raadsel Ik denk dat het vaak
gemist wordt. Of dat het verlo
ren kan gaan."
Wat haar in het leven voort
stuwt is de humor. Zo'n beetje
tegen het stoutige aan. De
sprankeling daarvan, de
spontaniteit, geeft volgens
haar het leven nèt een draai,
waardoor ze het allemaal ziet
zitten. Humor beschouwt ze als
échte kreativiteit. Kreativiteit
betekent voor haar dié intelli
gentie die maakt dat de mens
iets met zijn leven kan aanvan
gen. Kreativiteit staat voor
haar ook voor vrijheid. Het niet
vastzitten in een eventueel
problematische situatie. Goe
de situatie, materieel' gezien.
Maar geestelijk niet vrij. Jonge
kinderen zijn aardig vrij. Hoe
wel er uiteraard kinderen zijn,
die niet ongeschonden hun
jeugd uit komen
Marjan Pennings is op zoek
naar portretten van het leven
zelf. Wat is dat dan? Ze weet
het nog steeds niet. Maar ze
blijft op zoek. En haar tekenin
gen getuigen ervan. Ze pro
beert het spontane, het on
grijpbare, nèt zo spontaan
weer tegeven. In een poging om
dit onmogelijke te bewaren
Anco Mali
AMERSFOORT - Tot 17 okto
ber is van het werk van Gijs
Keizer een overzichtstentoon
stelling te zien in Galerie De
Ploegh en enkele zalen van
Museum Flehite. In het audito
rium hangt het vroegste werk.
Saneringswijk, knotwilgen,
kusten Bretagne, interieur vis-
hal. In de achterzaal werk van
een jaar terug en het meest re
cente werk. De expositie laat
zien hoe Gijs Keizer zo'n jaar
of twintig terug in Het Ploegh-
huis begonnen is. In de sfeer
die de vereniging toen uit
straalde. Met leden als Tieland,
Traarbach, Luijgjes. Die hij in
hun werk gevolgd had. De ex
positie toont tevens in welke
richting zijn werk zich heeft
ontwikkeld. Een boeiende
schildergang.
Hij moet ergens starten als vrij
kunstenaar. Had altijd geschil
derd in het kommerciële vlak
Standbouw, tentoonstellings-
werk. Het wordt een aftasten.
Waar begin ik? Wie ben ik? In
de eerste fase worden allerlei
stromingen verkend Op de
tweede expositie kiest hij voor
een thema. Dat van de knotwil
gen. Dat het behoud van de
knotwilgen in het landschap
tot doel heeft. Die karakteris
tieke bomen mogen niet uit het
landschap verdwijnen.
Reizen
Dan gaat hij reizen. Van meet
af weet hij eigenlijk dat hij een
landschapsschilder is. Schil
dert de Bretonse kust. Ruige
partijen. Markante doeken.
Later beeldt hij steenfabrieken
en muurstrukturen uit. Uit
Corsica komt hij teleurgesteld
terug. De techniek gaat over
heersen. Het beeld raakt op de
achtergrond Hij maakt een
moeilijke tijd door. In die pe
riode vernietigt hij veel van
zijn werk.
Hij reist naar IJsland. Bouwt
dat werk uit. Wordt in Frank
rijk gekonfronteerd met de jui
chende kleuren van de herfst.
In Denemarken met het werk
in het atelier van Jorn Waar
door hij definitief een punt kan
zetten achter zijn werkwijze
tot dan toe.
Zijn werk wordt aanmerke
lijk vrijer, vitaler en kleurrij
ker. De laatste jaren straalt het
deze kenmerken zelfbewust en
kloek uit. Maakte hij voorheen
Gijs Keizer voor één van zijn schilderijen.
Eastwoodfilm zet de toon
het niet te laten want die is
slechts f 8,50 p.p.
Met ingang van 2 september
wordt er weer iedere donder
dag om 21.30 uur een 'Sneak
Preview' vertoond (niet op
feestdagen en tijdens de
vakanties). Er zullen de aller
nieuwste films worden ver
toond. Films die zo nieuw zijn
dat ze soms nog niet eens zijn
ondertiteld en pas vele maan
den later in première zullen
gaan. Een absolute must voor
de filmliefhebber dus
Verleden week donderdag
was dus de eerste preview Nu
de zomervakanties over zijn
was dit tevens de aftrap voor
het nieuwe filmseizoen. Een
heel sterk begin. Want de be
zoekers werden onthaald op de
film 'In the Line of Fire', de
succesvolle actie-thriller met
niemand minder dan Oscar
winnaar Clint Eastwood in de
hoofdrol. Deze toch al op leef
tijd geraakte acteur bewijst
met deze film dat hij nog lang
niet aan zijn pensioen toe is. In
seerd Het publiek krijgt hier
bij een film voorgeschoteld die
rechtstreeks van de montage
tafel komt. Deze film is dus nog
nergens eerder vertoond. Na
afloop wordt aan de kijkers een
oordeel gevraagd. Maar ook
wordt tijdens de filmvoorstel
ling gelet op de reactie van het
publiek. Zo wordt er bijvoor
beeld bij een komedie streng
gelet of het publiek wel lacht,
wanneer, hoe lang en hoeveel
keer Het oordeel van het pu
bliek is voor de filmproducen
ten van groot belang: heb ik
een top- of flopfilm?
Soms worden voor dergelij
ke films zelfs nieuwe scenes
opgenomen en aan de film toe
gevoegd. Zo werd het originele
einde van de film 'Fatal At
traction' na een aantal 'Sneak
Previews' gewijzigd. Eenmaal
in Nederland kunnen de films
natuurlijk niet meer worden
gewijzigd. Maar wel kan de
Nederlandse filmverhuurder
middels een enquete inzicht
krijgen in de mogelijkheden
van een film
Allernieuwste
Het bijzondere van een sneak-
preview is dat de kijker van te
voren niet weet welke film er
vertooond wordt. Zelfs de
mensen van het Grand Theater
weten dit pas een paar uur voor
aanvang. Zo kan het gebeuren
dat men onverwachts de aller
nieuwste Bond krijgt voorge
schoteld, of de nieuwste
Schwarzenegger en ga zo maar
door. Elk genre komt aan bod.
Daarom houdt men een ad
viesleeftijd aan van 16 jaar en
ouder Voor de prijs hoeft men
In Hollywood is het begrip
'Sneak Preview' een niet meer
weg te denken verschijnsel.
Sinds jaar en dag worden daar
door de filmstudio's al van
deze voorpremières georgani-
AMERSFOORT - Wie het jam
mer vindt dat sommige films
pas maanden na hun (Ameri
kaanse) première in Nederland
gaan draaien, zal blij zijn met
het initiatief van het Grand
Theatre om weer wekelijks een
'Sneak Preview' te organise
ren. De reeks previews die men
in de afgelopen winter ver
toonde waren een groot succes.
Een vervolg hierop kon dan
ook niet uitblijven.
