HISTORISCHE K*,v
'Onse hofgoede van Loesden' zijn de hoeven
van deze markegenoten (5). De hoeven, die
door horige boeren werden bewoond, behoor
den van oudsher bij de 'villa Lisiduna' het
hofgoed Leusden).
2e alinea: - In den iersten segghen u i dat luier
Johan van Culenborch voerghenoemt ende sine
nacomelinglien den ghebueren van Loesden
vrilike sonder enich wedersegghen zullen laten
ghehrut'ken tot ewelicken daghen al dat lant
dat ghelegen is binnen dien palen ende der
sceydinghe ende alsulcker lake die onse here
ende onse voervader bisscop Ghye daer God
die ziel af hebben moet, tot eens sceydinghe
eermaels ghelianghen heeft.-
Jan van Culenborch en zijn nakomelingen moe
ten voor eeuwig de grens eerbiedigen met de
'ghebueren van Loesden', zoals deze grens ten
tijde van de overleden bisschop Ghye met
palen en een 'lake' watergang) was 'ghe
lianghen' bezegeld). Ghye of Guy was bis
schop van 1301 tot 1317. De markering met
palen wijst op hoger gelegen grond terwijl de
markering met een watergang op drassig
gebied duidt. Deze grens uit de tijd van bis
schop Guy moet noodzakelijkerwijze de zuid
grens van marke van de Leusderberg zijn
geweest. Alléén hier verloopt de grens van
hoog naar laag, vanaf de zandgronden van de
Utrechtse heuvelrug, via het Treekermeertje,
naar de veengronden van Zuurbroek (afb. I).
De lake' is nog steeds aanwezig: de greppel
vanaf het Treekermeertje in de richting van de
Grift.
3 e alinea: - Voert so segghen u i om alles ghe-
voeges wille, ende om te beter vrientscap te
maken tusschen haren Johan ende onse ghebu
eren van Loesden voerghenoemt, dat haer
Johan voerseit uutkuyesen sal binnen acht dag
hen na der daten des tiegenwoerdiglies briefs,
drie hoeven lants legghende aen ene stucke of
aen tween, gheleghen naest den goede van
Woudenberch, el si boven ofte beneden aen die
lake waer hi si nemen wil. Ende dese voerghe-
noemde drie hoeven sal haer Johan voerghe
noemt ende sine nacomelinghe houden van ons
ende van onsen gestichte in dienst mans stat.-
Ter wille van de lieve vrede mag Johan van
Culenborch binnen acht dagen drie hoeven
lands uitkiezen. Een hoeve was destijds o.m.
een oppervlaktemaat van meestal 16 morgens
of ca. 12,6 ha of bunders. Het land mag uit één
of twee stukken bestaan, het moet aan
Woudenberg grenzen en het mag zowel boven
als beneden de 'lake' liggen, al naar het Johan
belieft. Johan en zijn nakomelingen zullen het
land voortaan in leen houden van het Sticht. Op
de ligging van de drie hoeven gronds kom ik zo
terug.
4e alinea: - Voert segghen wi dat haer Johan
voers. dese drie hoeven ende anders alle goet
daer hi ende die van Loesden aen een roeren op
deser voerseyden lake afgraven sal ende hi
ende di van Loesden male den anderen weder-
wert doen mit ene sloet van tien voeten wiit ofte
van meer. Ende dese graven zullen si graven
ende volmaken tusschen dit ende sunte
Martinmesse in den winter naestcomende.
Voert so mach haer Johan voers. ende onse
ghebueren van Loesden aen beyden siden bedi-
ken ende graven ende doen mit horen voorseyt
al dat si wanen dat haer orbaer is sonder enich
v... of wedersegghen vandie ander partije.-
De bisschop is het geharrewar kennelijk beu en
wil geen nieuwe grenskwesties. Overal waar de
goederen van Woudenberg en Leusden aan
elkaar grenzen moeten vóór St.Maarten a.s.
forse sloten worden gegraven, die op de reeds
eerder genoemde lake moeten afwateren.
Daarna mogen de partijen op eigen gebied de
ontginning - het aanleggen van dijken en het
graven van sloten - ter hand nemen.
De oorkonde besluit met een aantal 'algemene
bepalingen', die voor de plaatselijke geschiede
nis van minder belang lijken te zijn en die ik
HISTORISCHE
Afb. 1: de Zuidgrens van de Marke nabij het Treekermeertje.