NIEUWE NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR t, Baars, Bonsclotes, Eesiies, Haiersvelö,. 1, Stont laid, t, Zaterdag 5 Februari 1881. -let voldongen feit. Tiende Jaargang. Uitgever: A. M. Slothouwer, Advertentiën kunnen inge- tnden worden tot uiterlijk morgens S'/oUurdes Woens- ags en Zaterdags. 1 Eene viermaal geplaatste ad- ertentie wordt slechts drie- taal in rekening gebracht. De Toren van Treviso. n. 6Ht i-y iel. ',50 arst 50. a f2 00 °g ier er, 5, el. IMERSFOORTSCHE COURENT. Abonnementsprijs voor Amersfoort per S mssnden 1, q Franco door het geheele Rijk1,10. Aftonderlijke nnmmers 3 Cent. Dit Blad verschijnt des Woensdags- en des Zaterdags. te Amersfoort. Advertentiën van 16 regelsJ 0,40. Voor het Buitenland0,07s. Iedere regel meer 0,05. Reclames per regel 0,20. Groote letters worden berekend naar plaatsrnimte. Ook onze begrippen van zedelijkheid jn aan mode onderhevig. Voorheen hebben we altijd geleerd dat, jeleer dan in een gepleegd onrecht te erustenom het even of wij of anderen i daders waren, het onze duurste licht was, het kwaad te herstellen, het tocht kosten wat het wilde. Een oud 'ederlandsch spreekwoord wijst daar ook p»Beter ten halve gekeerd dan geheel edwaald." Hebben we dus een verkeer- en weg ingeslagen, en bemerken we dit Brat nadat we een zeker aantal schreden 1 die richting hebben gedaan, terug! I moeten we dan ook een groote inspan ing als het ware ongedaan maken. Te ug liever dan blindelings voortgestapt a de hoop dat die weg ons toch ook wel ot het doel zal voeren. Die leer hebt gijwaarde lezertot eden toe waarschijnlijk gehuldigd en in raktijk gebracht. Bemerktet gij dat gij emand onrecht hadt gedaan, ge liet over lie ontdekking de zon niet ondergaan al- orens de middelen tot herstel te overwegen. Welnu, dat alles is verouderd. Die :envoudige en doeltreffende moraal heef? FEUILLETON. Ik dacht aan de woorden mijner groot moeder, als de heeren kort daarna tot de jacht uitreden. Zij waren echter nog niet lang weg geweest, toen zij weer naar huis terugkeerden maar de belletjes van de paar den klonken net als het klokje dat bij eene begrafenis der armen luidt. Mijnheer de graaf mende zelf de paarden om den hoek van het park tot voor het kasteel, en op de ach terbank van de slede, lag de jonge, schoone baron Eckhofen, die eene kleine, ronde wond in de borst had, welke echter groot genoeg was geweest, om de ziel uit het lichaam te doen wegvliegen, naar de plaats vanwaar geen terugkomen meer mogelijk is. Dat ge beurde op den 24sten Januari 1870. Indien de bediende het er op had toege legd om eene zegepraal te behalen, zoo had hij toch nimmer eene grootere kunnen wen- schen. De eerste stap welke de graaf ach teruit getreden was, werden door meerderen gevolgd; toen wendde de hoog opgehevene gestalte zich om, en stapte met dreunende schreden langs de ramen op en neder. Aldus verliepen eenige minuten. De heer scheen de tegenwoordigheid van den bediende uitgediend. Hebt ge iets verkeerds ge daan, kom er des noods rond voor uit, maar voeg er dan terstond bij ten einde den lieden geen gelegenheid te geven tot de verwachting dat gij de zaak weer in 't reine zult brengen//Ik kan er niets meer aan veranderen 't is een voldongen feit, een fait accompli." Die zedeleer van het voldongen feit is wezenlijk de schoonste uitvinding van onze dagen. Zij is wel niet uit den hemel tot ons nedergedaald, maar toch uit zeer ver heven oorden, uit de kringen der staats lieden, die naar welgevallen het lot van volken regelen. Komaan, daar is bijvoorbeeld een con- stitutioneele staat. De wetgevende macht berust voor een belangrijk deel in de han den van de vertegenwoordigers des volks. Geen bestuursmaatregel wordt er genomen, of de Kamers moeten er haar zegel aan hebben gehecht. Voor alles zijn de Mi nisters verantwoordelijk. Maar zie, er komen wolken aan den politieken hemel. Nota's en depêches krui sen elkander dag en nacht, en ofschoon de z/natie" niet alles aan de weet komt, //veel weten is kwelling des geestes" denken som mige regeeringen, toch bemerkt zij zeer goed dat er ^spanning" heerscht. Plotse ling doet het bericht de ronde: //Heden heeft de Regeering van P. aan die van Q. den oorlog verklaard. De gezanten hebben hun paspoort gevraagd," enz. Van dat alles weten de Kamers niets vóór Jan en alleman het weet. Thans wor den zij in allerijl bijeen geroepen om me- dedeelingen te ontvangen en te beraadslagen te hebben vergeten, tot dat de laatste, die zijne vorige onderworpen houding weer had aangenomen, zijne tegenwoordigheid door een vernieuwd gekuch te kennen gaf. //Breng mijn ontbijt hier, en zeg dat de slede niet behoeft vóór te komen, ik zal heden niet op de jacht gaan, Prits moet maar naar Hohenbruch rijden om mij bij den heer von Ehrenfels te verontschuldigen, hij kan zeggen dat ik niet wel ben, eene verkoudheid heb opgedaan, kortom alles wat hij wil, maar ik ga er niet heen." De graaf viel als uitgeput op zijn' stoel neder. Hij zag het zegevierende lachje niet, dat om de lippen van den bediende speelde, toen deze zoo snel mogelijk de kamer ver liet, hij luisterde niet naar den hoefslag van het paard, hetwelk den rijknecht met spoed van het kasteel verwijderde, zijn oog blikte in het verledene, hij zag een bleek, lijkkleu rig aangezicht, en ontdekte ook de kleine wond die zich in de trouwe borst van den vriend bevond. De gerechten voor het ontbijt stonden reeds lang op tafel, maar de graaf roerde ze niet aan. Hij scheen het niet eens be merkt te hebben dat Johan ze voor hem had nedergezet, en zich daarna weer zachtjes had verwijderd; nu echter hief hij het hoofd op en luisterde. In de verte hoorde men de bellen eener slede vioolijk weerklinkenzij over buitengewone credieten. Er zijn leden die protesteerenhet gouvernement had tot dien gewichtigen stap niet moeten over gaan, zonder aan de Volksvertegenwoordi ging de beslissing te latenmen noemt den oorlog onrechtvaardig, niet populair men spreekt van het weigeren der gelden Jamijne heerenuitstekend gezegd. Maar bedenkt even, we staan thans voor een voldongen feit. Al uw protesten, uw moties van afkeuring en wat ge ver der nog beschikbaar hebt, baat niets meer. Ge kunt door een stemming het Ministerie doen vallen, de oorlog is er niet te minder een werkelijkheid om. De Regee ring die na deze zou optreden, ware in elk geval verplicht haar nalatenschap te aanvaardenal werd zij gekozen uit die zelfde leden die thans zoo luide hun mis noegen te kennen geven. Mocht het oor- logscrediet geweigerd worden, de vijand zal er zich niet door laten weerhouden, zijn strijdkrachten te doen oprukken. Dat is dus de théorie van het fait ac compli in haar meest volkomen toepassing. Dat deze leer ook in andere opzichten wordt gehuldigd, kunnen we dagelijks vernemen. Het gouvernement van Neerlandsch-Indië heeft belangrijke uitgaven gedaan boven de begrootingde Kamers keuren de credieten tot dekking goed, want, het geval ligt er toe. Een rijksgebouw kost twee- of driemaal de oorspronkelijke raming, de vertegenwoordiging mort er over, doch eindigt niettemin met toegeven, want het is nu eenmaal zoo. Er is een benoe ming gedaan in strijd met het openbaar belang; de mannen die de koorden der beurs vasthouden doen van hun ontevre- kwamen nader en hielden eindelijk voor de poort van het kasteel stil. //Drommels! heeft Johan het dan toch ge waagd om niettegenstaande mijn verbod te doen inspannen De graaf sprong op en was juist voornemens om te schellen, toen er buiten op de korridor eene doordringende en zeer schelle stem vernomen werd. z/Niet aandienen, ik wil hem verrassen oude Cerberus, verstaat gij mij? ik wil hem verrassen Vervolgens naderden de schreden de deur der leeskamer, er werd geklopt, en de heer von Triks, een bekende van den graaf trad binnen, die echter zooals uit alles duidelijk bleek, slechts met gedwongene beleefdheid door dezen laatste werd ontvangen. De heer von Triks was een afstammeling van een der oudste adellijke familiën uit de provincie. Hij bevond zich in die lastige periode des levens, waarop de tanden des tijds, die tot hiertoe dank zij alle kunstma tige middelen nog zooveel mogelijk weder stand geboden hebben, zich toch eindelijk aan het gansche lichaam doen gevoelen, en er hunne sporen op achterlaten. Wat waren deze vroeger zoo gladde ge laatstrekken nu reeds verwelkt, en met kleine spreepjes doorploegd die men zoo hoogst on gaarne rimpels, hoort noemen. Een geheel net dezer kleine, bijna onzichtbare streepjes denheid blijken, doch daarmede wordt het benoemings-besluit niet vernietigd. Diezelfde schoone leer beheerscht thans de Engelsche Afrikaansche politiek. De man die aan het hoofd van het bewind staat, heeft zekere handeling scherp ver oordeeld, en zijn geestverwanten juichten dat toe. Zij brachten hem op het kussen, en nu zou zijn eerste daad zijn het ge pleegde onrecht te herstellen, en de intrek king voor te dragen van de Parlements-acte, die den roof van de Transvaal bekrachtigde O neen, dat zou misschien wel in overeenstemming zijn met kleinburgerlijke begrippen van goede trouw, maar in strijd met de heilige leer van het //vol dongen feit." //De aanhechting van de Transvaal behoort tot de gescheidenisniet ons is de taak opgelegd, haar besluiten te casseeren." En het merkwaardig verschijnsel deed zich voor dat al die mannen, die in hun verkiezings-manifesten de stemmenden in palmden door hun uitvallen tegen de Bea- consfieldsche politiek, toch aan deze opvatting hun goedkeuring hechtten, zonder dat een blos van schaamte hun wangen bedekte. Zoolang niet bewezen wordt, dat onrecht recht is, zullen wij protest aanteekenen tegen de walgelijke moraal van het //vol dongen feit." Zij moge dan gehuldigd wor den in de schitterendste sfeeren der samen leving, zij moge in de hoogere politiek den toon voerenal wat er edels en goeds schuilt in het menschelijk gemoed komt er tegen in opstand. Laat ons nooit die stem smoren! omringde zijne oogen, vertoonde zich op het voorhoofd en vooral om de hoeken van den mond, en geleken wel eenigszins op een spinneweb, dat zich naar alle kanten uit breidt. En niettegenstaande dit alles zou de heer von Triks het mooiste meisje van de wereld hebben kunnen huwen, waarom ook niet? Deze streepjes en lijnen waren immers omwonden met goud, en vormden op die manier een net, waarin zich menig vischje zou laten vangen, en er huppelend en sprin gend zoo spoedig mogelijk in zou gezwom men zijn, opdat niet een ander vischje haar vooruit zou wezen. Deze onwederstaanbaarheid, waarvan de heer von Triks zoo ten volle overtuigd was, en waarvan hij de oorzaak in zijne eigene persoonlijkheid en niet in zijne welgevulde beurs zocht, gaf aan zijn geheele wezen iets opgeblazens en eene zeer groote ingenomen heid met zich zeiven. Hierbij moeten wij nog opmerken, dat zeer verschillende praat jes liepen omtrent de afkomst van dat ver mogen, waaraan hij al deze voorrechten te danken had. Men sprak van een ongehoord geluk in het spel met de jonge officieren der garde in de residentie, en in een ver trouwelijk gesprek gebruikte men wel eens de uitdrukking: //corriger la fortune;" doch het is maar altijd het beste om niet veel over zulke dingen te praten, ten minste als

Historische kranten - Archief Eemland

Nieuwe Amersfoortsche Courant | 1881 | | pagina 1