NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR Amersfoort, Baarn, Breiten Eemnes, EamersyeM, Hoevelaken, Hoogland, Leusden, Soest, il. Stoot! NIEUWE Zaterdag 19 Februari 1881. No. 14. Tiende Jaargang. Uitgever: A. Al. Slothouwer, Advertentiën kunnen inge zonden worden tot uiterlijk 's morgens §V2 uur des Woens dags en Zaterdags. Eene viermaal geplaatste ad vertentie wórdt slechts drie maal in rekening gebracht. Algemeen stemrecht. De Toren van Treviso. AMERSFQORTSCHE Abonnementsprijs voor Amersfoort per 8 maanden f 1, Franco door het geheele Rijk1,10. Afzonderlijke nummers 3 Cent. Dit Blad verschijnt des Woensdagt- en des Zaterdage. tb Amersfoort. Advertentiën van 10 regelsJ 0,40. Voor het Buitenland0.075. Iedere regel meer 0,05. Reclames per regel0,20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte. Men zal ons misschien met een gebaar van twijfel of ongeloof beantwoordenals wij bewerendat in ons vaderland het aantal consequente voorstanders van alge meen kiesrecht uiterst gering is. Ja wij gaan nog even verderen verklaren nog nooit iemand ontmoet te hebben dieof eenig geschrift gelezen te hebben dat, op dit punt geheel zuiver is in de leer. Immerswat is hetgeen zelfs de meest radicale voorstanders van dit beginsel ver langen Niets anders dan uitbreiding van kies bevoegdheid tot zekere grens. „Kiezer zij elk mannelijk ingezetene Nederlandermeerderjarigin het bezit van al zijne burgerschapsrechten." Zie daar reeds vier termen van uitslui ting. Geen vrouwen naar de stembus. Eilieve waarom niet De schoone helft van onze natie isdooreengenomenniet minder ontwikkeld dan de minder schoon vraag het maar eens aan verschil lende examen-commissiën die jaar in jaar uit dozijnen mannelijke candidaten voor deze of gene acte van onderwijs ongetroost FEUILLETON. V. Hij liep de straten door met gebogen hoofd, waarop het donkere teeken zeer duidelijk zichtbaar was en met de handen in de zak ken van zijn kleed. Hij had nog door geen enkel teeken laten blijken dat hij den een' of ander zijner vroegere vrienden herkende, tot dat hij den hoek bij de oude, eerwaar dige kerk omsloeg, waar de nauwe straat op de markt uitliep, en hij het huis met de heldere spiegelruiten voor zich zag, van ach ter welke tante Barbara het vroolijke troepje zoo dikwerf vriendelijk had toegeknikt, als zij hen uitgenoodigd had om weer eens bij haar te komen spelen. Slechts nog eenige weinige schreden scheidden hem van het huis der tante, aarzelend bleef hij staan, en zag toen naar boven. Een uitroep van ver wondering en van vreugde kwam op zijne lippen, hij had Lilly's bevallig gezichtje her kend, hij had gezien hoe zij hem een oogen- blik verschrikt aanzag, dat zij toen zeer sterk bloosde, maar ijlings achteruit trad, zonder hem te groeten of zonder eenig teeken te geven dat ook zij hem herkend had, en er zich in verheugde om hem te mogen weder zien. Met eenige weinige schreden had de graaf naar huis laten kuierenen dan telkens weer het feit releveeren, dat van de vrou welijke aspiranten bijna het dubbel percent kon worden toegelaten. Of zou misschien een vrouw, die door eigen werkzaamheid in haar onderhoud moet voorzien, minder be- lang hebben bij den goeden gang van 's lands aangelegenheden dan gij lezerdie bij vacatures in de Tweede Kamer wèl een stembiljet moogt invullen, of ik, on mondige voor de wetdie dit voorrecht tot dus verhelaas moet ontberen Deze vraag kan moeielijk bevestigend worden beantwoord. Geen minderjarigen. Maar moet men juist 23 jaar zijnom eenig begrip te hebben van onze instellingen? De leerlin gen van onze Hoogere Burgerscholen Gymnasiën en andere inrichtingen van middelbaar en hooger onderwijs weten er heel wat meer van te vertellen dan hon derden plattelands- en stadskiezers die we terstond „met naam en van" zouden kunnen noemenzelfs is het van liever lede zoo geworden dat de leerlingen van de hoogste klasse onzer gewone volks school eenig inzicht krijgen in de hoofd trekken van het constitutioneel regeerings- stelseleen belangrijke kennis, tusschen twee haakjes die we als de kroon op het onderwijs in vaderlandsche geschiedenis beschouwen. Welnu, met wat recht wordt juist de meerderjarigheid als bazis genomen, als het niet is omdat er toch een grens moet zijn Men moet Nederlander zijn. Toch zijn er in ons land honderden niet genatura liseerde vreemdelingen sinds jaren geves- de huisdeur bereikt, hij wilde de klink op lichten maar de deur was gesloten. Hij greep naar de bel, en schelde driftig aan, de me talen klank weergalmde door het geheele huis, iedereen moest het wel gehoord hebben, en toch duurde het zeer lang, ja, het scheen den wachtende wel eene. eeuwigheid toe, eer hij den slependen tred der oude Katharina, de getrouwe dienstmeid zijner tante in den gang hoorde aankomen. De sleutel draaide in het slot om, de deur werd voorzichtig geopend, de ketting werd echter niet losgemaakt, en het gezicht der oude getrouwe keek met zulk een vreemden, kouden blik door de kier, dat de graaf door eene huivering werd bevangen. „Goede hemel, Katharina doe toch gauw open, zeg aan uwe meesteres dat ik het ben, en dat ik haar zoo gaarne de hand nog eens wilde kussen." De dienstmaagd zette een heel verlegen gezicht, zij had den graaf van zijne vroeg ste jeugd af aan gekend, maar nu deed zij als of zij een vreemde voor zich zag staan, en antwoordde „De genadigde vrouw is ongesteld, zij heeft een hevigen hoofdpijn en is naar bed gegaan, de heer graaf moet haar verontschul digen maar zij is voor niemand te spreken.'' „Ook niet voor mij Kom Katharina, ga het nog eens vragen, weet freule von Ehrenfels wel dat ik het tigd misschien hebben zij alleen daarom geen naturalisatie gevraagd omdat zij de kosten niet kunnen betalen aan deze for maliteit verbonden. Moeten zij alleen daar om van het kiesrecht verstoken blijven? In het volle bezit der burgerschapsreg- ten. Nu jaals iemand door een rechter lijk vonnis van de uitoefening van zijn kiesrecht tijdelijk of voor immer is ver stoken dan heeft hij dit aan zichzelven te wijten en uit dat oogpunt is er niets tegen in te brengen. Doch een be perking blijft het in elk geval. En neem nu in aanmerking dat slechts de meest geavanceerde stemrecht-mannen zich met deze beperkingen vergenoegen. Zelfs de heer van Houten dien we zonder gevaar als een autoriteit op electo raal gebied mogen beschouwenverlangt van de mannelijke meerderjarige kiezers dat zij lo. Zeker minimum van lcennis bezitten. 2o. Door eigen middelen of eigen arbeid in hun onderhoud voorzien dus niet bedeeld zijn. 3o. Geen militairen graad bekleeden be neden den rang van officier of niet zon der dien rang in werkelijken dienst zijn. Bovendien is dezelfde afgevaardigde niet afkeerig van het stellen van zeker mini mum van gegoedheid op te maken naar de huurwaarde der woning in verband met plaatselijke verhoudingen. Men ziet hetde leus „algemeen stem recht" gelijk zij thans van onderscheiden zijden wordt uitgesprokenis en blijft een nevelachtig begrip. En zoolang er op dat gebied zooveel gemis aan overeenstem ming bestaat, is het zeer te vreezen dat alles bij het oude blijftzonder dat ern stige pogingen tot hervorming worden beproefd. Dat nu is hetwat wij ten diepste betreuren. De onhoudbaarheid van de wijze waarop het censusstelseldoor de Grondwet gevestigd en in de Kieswet nader omschreventot heden is toege past, is zoo duidelijk en herhaaldelijk in het licht gestelddat wij ons onthe ven kunnen achten van de taak, dit nog maals te doen. Zoolang de eerste de beste kroeghouder dank zijn tapperspatent menigen professor de loef afsteektzal niemand kunnen zeggen dat de Neder- landsche kies-inrichting geen hervorming noodig heeft. Uitbreiding en betere regeling van het kiesrecht is een dringende eischdie niet mag worden losgelaten, Of het nu de juiste tijd is, om daartoe over te gaan, is een andere vraag, waarmede de publieke opinie zich niet druk behoeft te maken. Zij trachte slechts de quaestie tot klaar heid te brengendoor eenvoudig deze vraag in overweging te nemen „Tot welke grenzen moet de kiesbevoegd heid worden uitgestrekten welke maat staf moet daarbij worden aangenomen Men moge dan zeggen, dat men het al- gemeeen stemrecht als het ideaal der toekomst beschouwtoch dat hindert zooveel niet. Vooral niet, zoolang niemand in staat is het begrip „algemeen stemregt" nauwkeurig te bepalen. Op den bodem der praktijken daar alleenmoet de op lossing van het vraagstnk worden gezocht. ben die naar haar vraagt." „Ja, ja, de freule weet het wel, freule von Lichtenhain heeft den graaf zien aankomen, doch daar schelt juist de genadige vrouw, ik moet weg." Daarop werd de deur weer ge sloten, de sleutel omgedraaid, en de dienst meid verwijderde zich met langzame sloffen de schreden. De graaf bleef nog een oogenblik als ver bluft staan. Hij had gehoopt in het wederzien en in de herinnering van de gelukkige plek jes waar hij zijne jeugd had doorgebracht troost en vergetelheid al ware het dan ook maar voor korten tijd te mogen vinden, en nu werd ook deze anders zoo gastvrije deur voor hem gesloten, voor hem die met alles wat in hem was zoo zeer op deze woning gehoopt had. Zuchtend wendde hij zich om en ging heen. Hij was weer tot aan den hoek bij de oude gothische kerk genaderd, toen hij stil bleef staan om zijne gedachten te verzamelen. Hij moest in ieder geval het meisje toch spreken, daarom wendde hij zijn schreden naar een wijnhuis, van waar uit hij de woning zijner tante nauwkeurig kon bespieden. Verscheidene uren verliepen. De flesch wijn die de bediende hem gebracht had, en die hij dadelijk betaalde, om later door niets in zijn voornemen gestoord te kunnen wor den was reeds lang ledig, en nog maar altijd kwam de zoo vurig verlangde niet. De scha duw, welken de toren der kerk en de huizen uit den omtrek op de straat wierpen werden voortdurend langer, en hulde de geheele buurt in dat eigenaardige licht hetwelk ge woonlijk de schemering voorafgaat. Juist nu trad de bediende binnen om den eenzamen gast te vragen of hij den winkel wel zou mogen sluiten, tot deze plotseling driftig opspong, zijn hoed en stok opnam en zoo spoedig mogelijk naar buiten snelde. Thans ging de graaf niet naar het huis zij ner tante, maar wendde zich links af, en zocht, begunstigd door de schaduwen der huizen de straat te bereiken, waarheen zich ook eene vrouwelijke gestalte begaf, welke zooeven de woning van freule von Ehrenfels verlaten had. En hij had ook alle reden om voorzichtig te zijn, want de dame was zeer lang bij de huisdeur blijven staan, en had naar alle kanten van de straat rond gekeken, alsof zij vreesde om gezien te zullen worden, of eene zeer ongewenschte ontmoeting niet meer te kunnen ontloopen. Dat alles had von Ahlden gezieD, hij had gewacht, tot dat men gerust scheen te zijn, tot dat de dame eindelijk te voorschijn trad, den mantel dicht om de lange, slanke ge stalte heentrok en met haastige schreden voortliep. Lilly von Lichtenhain, want zij was het die de graaf volgde, had den goeden raad

Historische kranten - Archief Eemland

Nieuwe Amersfoortsche Courant | 1881 | | pagina 1