NIEUWE
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR
Amersfoort, Baan, Mn!, tams, lamoroolfi, lomlata, BooM Lensden, Soest,
Woensdag 30 Maart 1881
No. 25.
Tiende Jaargang.
Uitgever: A. Wi. Slothouwer,
Voor menschen die graag1
sparen.
AMERSFOORTSCflE COURANT.
Abonnementsprij» voor Amersfoort per I mssndsn f 1,—,
Franco door het geheele Rijk1,10.
Afzonderlijke nummers 3 Cent.
Dit Blad verschijnt des Wotmdagt- en des Zaterdags.
y
Tl AJuxrstoort.
y
Advertentiën van 16 regelsJ 0,40.
Ieders regel meer O,OS.
Voor hst Baitenland0,07S.
Beslames per regel0,30.
Groote letters norden berekend naar plaatsruimte.
1 April, de dag waaraan voor het Ne-
derlandsche volk een belangrijke geschied
kundige herinnering verbonden is, heeft
nieuwe beteekenis gekregen, nu het den
Koning behaagde, dien dag aan te wijzen
voor het in werking treden van de Rijks
postspaarbank en niet gewaagd js de
voorspelling, dat hij nog na jaren, zal wor
den herdacht als de geboortedag van een
instelling, zegenrijk voor vele^.,.
De rijks-postspaarbank! Ee,ne voortreffe
lijke zaak. Want zij zal /je gelegenheid
tot veilige belegging vai?, spaarpenningen
openen op zóóveel plaaf^gj), die vroeger
daarvan verstoken war^n. Waar tot heden
ijverige menschenvrjfen(}en met prijzens
waardige inspanning geiracht hebben, naar
de mate hunner, krachten in de behoefte
te voorzien, zaM zjj n0g vrjj wat beter die
behoefte bevre (jjgen. Zij biedt voordeelen,
die de best;Piall(je spaarbanken, ondanks
alle inspanning van jen kant der bestuur
ders, niet bie jen kunnen. In één woord
zij is een uitstekend middel, om het spa
ren bij ons vojk meer algemeen te maken,
en daardoor;. ^et stoffelijk en zedelijk wel
zijn van dij,jzen(]en jn den lande krachtig
te bevorde reiK
Als de regeering en de staten-generaal
daarvan niet doordrongen waren geweest,
zou de/ zaak niet zijn tot stand gekomen.
WantV heei Wat moeielijkheden zijn er aan
verbanden. Voor de postbeambten, die toch
re<yFs met werk overladen zijn, wordt het
S .en geringe vermeerdering van arbeid, nu
zij voor u en een ander, die sparen of zijn
geld terugvragen komt, bijna den ganschen
dag gereed moeten staan. Wat tal van brie-
ven over spaarbankzaken zal door de handen
dier beambten moeten gaanEn dan de
boekhouding, die te Amsterdam moet wor
den gevoerdVerbeeld u slechts, één
i groote spaarbank voor geheel Nederland
Vals een reusachtig lichaam, dat links en
!rechts, van Delfzijl tot Vlissingen, en van
«en Helder tot Maastricht, zijn armen
uitstrektMet die armen de hand reikend
aan allen, die hun kleine geldbedragen
i veilig en rentegevend beleggen willenen
al dat geld overbrengend naar Amsterdam,
waar het met de meeste zorg moet wor
den beheerd! Al komt er een millioen
inleggers, toch wordt van al hetgeen zij
inbrengen te Amsterdam boek gehouden
dat is geen kleinigheid, nietwaar?
Maar daarvan zal het publiek niet veel
.merken. Wie inlegger in de rijks-post-
srbank wenscht te worden, behoeft er
wJaarlijk geen reis naar de hoofdstad om
^'je maken. Al wat van hem gevergd wordt,
is dat hij naar het naastbij gelegen kan
toor of hulpkantoor der posterijen zich
hegeve. Als hij daar maar opgeeft, wie
wat hij is, wordt hem kosteloos een
en
spaarbankboekje uitgereikt. Daar overhan-
Maakten wij in ons Yorig No. van de rijks
postspaarbank eenige melding, gaarne voldoen wij aan
het tot ons gericht verzoek dit geschrift, 't walk met
I April a.a. van Rijkswege gratis wordt uitgegeven,
geheel in onze kolommen op te nemen.
digt hij het geld. aan den postbeambte,
die het bedra.'g inschrijft in het spaar
bankboekje., Om het overige heeft hij
zich n'.et te bekommeren. De postbeamb
ten zorgen er wel voor, dat bij de directe
tt- Amsterdam bekend wordt wat er is
i' gebeurd. Bij die directe wordt natuurlijk
ook berekend de rente, waarop de inlegger
aanspraak heeft. Als deze er maar aan
denkt, ééns in het jaar en wel inden
loop der maand, gedurende welke hij in
legger is geworden zijn spaarbank
boekje naar Amsterdam te zenden, wordt
de rente daarin bijgeschreven. En intus-
schen kan hij er op rekenen, dat, als hij
later zijn geld weer noodig heeft, het hem
dadelijk of binnen weinige dagen zal wor
den terugbetaald.
Dat die terugbetaling zonder fout ge
schieden zal, daarop kan hij inderdaad ge-
rust zijn. Want in de wet, waarbij de
rijks-postspaarbank in het leven werd ge
roepen, is uitdrukkelijk geschreven: //De
staat waarborgt zonder eenig voorbehoud
aan de inleggers de teruggave hunner inla
gen en de betaling der aan hen verschul
digde renten." Van eenig gevaar, dat het
toevertrouwde geld verloren zou gaan, kan
dus geen sprake zijn. In een brandkast
met driedubbel geheiraslot kan het niet
zóó veilig liggen als in 's lands schatkist.
Niemand kan er een bergplaats voor vin
den, die hem zóó geheel van alle bezorgd
heid voor het behoud zijner spaarpennin
gen bevrijdt. Als de inlegger zijn spaar
bankboekje maar zorgvuldig bewaart, kan
hij het te alleu tijde weer te gelde maken.
Wie van de rijks-postspaarbank gebruik
wenscht te makenbehoeft dus slechts
zich te vervoegen aan eenig kantoor der
posterijen. Dat wil zeggen zoo zal het
na korter of langer tijd worden. Niet ter
stond. Keulen en Aken zijn niet in één
dag gebouwden een zóó wijdvertakte
instelling als een spaarbankwerkende
voor het gansche rijkkomt niet binnen
enkele maanden tot volle wasdom en groei.
Zóó onredelijkdat te verlangenkan
niemand wezen. Meer eischen mag men
niet dan dat zonder tijdverlies geschiede wat
onverwijld geschieden kan. Maar die eisch
komt dan ook tot zijn volle recht. Reeds
dadelijk worden alle post en bijkantoren
voor den dienst dezer spaarbank openge
steld. Daarnaast een zeker aantal hulpkan
toren. Maar het vermeerderen van het ge
tal dezer laatste vordert eenigen tijd. De
uitbreiding zal een geleidelijkegeen on-
noodig langzame zijn. Het netwerk der
gelegenheid tot het inbrengen van spaar
gelden dat over ons land wordt uitge
spreid zal allengs de leemten verliezen
die er voorhands nog in blijven. Kleine
plaatsen die in dit netwerk voor 't oo-
genblik nog niet worden opgenomen, zullen
in het voorrecht van grootere gemeenten
gaan deelen. En zoo zal de dag aanbreken,
waarop in den letterlijken zin des woords
kan worden verklaard geen plaats is er
meer in Nederland waar niet de staat zelf
zijn burgers de gelegenheid geeft, hunne
spaarpenningen aan zijn hoede toe te ver
trouwen. En let er wel op hoe ruim die
wordt gemaakt. Vooreerst
uren waarop
gelegenheid
wat betreft de dagen en
men voor spaarbankzaken terecht kan aan
de kantoren welke voor dezen dienst zijn
opengesteld. Voor al die kantoren geldt
in dit opzicht hetzelfde. Eiken dag, zon
en feestdagen niet uitgezonderdzal een
ieder er welkom wezen. Als men maar
niet komt vóór 9 uur 's ochtendsnoch
na 9 uur 's avonds, en mits maar binnen
den tijd gedurende welken het kantoor
voor gewone postzaken toegankelijk is
kan een ieder zelf zijn uur kiezen en gaan,
wanneer het hem 't best schikt. Dus: de
man behoeft er zijn werk niet voor te
verzuimende vrouw er haar huishouden
niet op een ongelegen uur voor in den
steek te laten en desnoods kan het kind
tusschen de schooltijden de inlage gaan
doen. Dus ook: wie geld beschikbaar heeft,
kan het dadelijk kwijt raken behoeft het
niet zelf te bewaren tot den volgenden
dag en heeft zich niet bloot te stellen
aan de verleidinghet aan onnoodige
dingen of erger te verknoeien. Het voor
deel hiervanter bevordering van het
sparen springt te scherper in het oog
als er bovendien nog op gewezen wordt
dat door middel van deze rijksinstelling
ook zeer kleine bedragen kunnen worden
ter zijde gelegd als een appeltje voor latereu
dorst. Inlagen in geld mogen weliswaar
niet kleiner zijn dan 25 cents; en in het
belang eener eenvoudige administratie
wordt er zelfs op aangedrongen, die geld-
inlagen uitsluitend uit 25 cents of veel
vouden daarvan .50, f.75,/ l.
f 1.25, enz.) te doen bestaan. Maar er is
iets op bedachtom te gemoet te komen
aan hen, voor wie 25 cents tegelijk nog te
bezwarend is. Dat ,/iets" zijn formulieren
daarvoor ingerichte kleine stukken papier
die kosteloos verkrijgbaar zijn. Zij bevatten
20 vakjes voor evenzooveel frankeerzegels
van 5 cents. Alleen dezegeen frankeer
zegels van meer of minder mogen er op
worden geplakt. Maar wie dan ook van
zulk een formulier zich heeft voorzien
heeft slechtszoovaak hij vijf cents kan
afzonderen, zulk een frankeerzegel te koopen
en liet er op te hechten in een der aan
gewezen vakjes. Hij gaat daarmede voort
totdat het formulier vol is d. w. z.
totdat hij aldus een gulden aan 5 cents
frankeerzegels bijeen heelt; en als hij dan
met zijn spaarbankboekje aan het kantoor
komtwordt het formulier aangenomen
en wordt het bedrag van een gulden in het
boekje ingeschrevenzoo goed als of een
werkelijke gulden op de toonbank werd
neergelegd. Zoo zal de zuinige huisvrouw
in een gezinwaar het koper de waarde
heeft van zilver voor anderen, de luttele
bedragen, welke zij van dag tot dag ver
mag af te zonderengaandeweg kunnen
omzetten in een voorloopige belegging,
die zij in de spaarbank storten en rente-
gevend maken kan, zoodra de stuivers tot
een gulden zijn gegroeid. Langs dien weg
kan het vaak ingewikkelde en tijdroovende
beheer eener schoolspaarbank, tot onbetee-
kenende afmetingen worden herleid. Wie
kleine fooien te geven heeft en die in den
vorm van formulieren met postzegels geven
wil, kan daardoor menigeen het goede pad
wijzen. Kortom, deze formulieren kunnen
als zooveel kleine beekjes, die op hun
weg naar de groote rivier het land vrucht
baar helpen maken, om daarna saam te
vloeien in een machtigen stroom nut
stichten in tallooze gezinnen en tevens de
aanvoerkanalen zijn voor die vermeerdering
van volkswelvaart en volksgeluk, die van
een zoo algemeen mogelijke beoefening van
de deugd der spaarzaamheid het noodwen
dige en heilzame gevolg is.
Men vergete trouwens niet, dat deze
spaarbank werkt voor het gansche land.
Met andere woorden al heeft men b. v.
te Utrecht zijn spaarbankboekje gekregen,
toch kan men op datzelfde boekje te Leeu
warden zoo goed als te Middelburg, te
Alkmaar zoo goed als te Venlo, verdere
inlagen doen of terugbetaling van het in
gebrachte erlangen. Wie naar elders ver
huist; een dienstbode; die in eene andere
stad in betrekking komt: een schipper die
het land doortrekt; een polderwerker, die
van de eene stad naar de andere zich ver
plaatst; een werkman, die door zijn werk
gever tijdelijk op reis gezonden wordt
zij allen hebben slechts hun spaarbank
boekje mee te nemen, om ook overal el
ders, mits er slechts een postkantoor of
een voor den dienst der rijks-postspaar
bank geopend hulpkantoor is, een post
beambte te vinden, die hun geld in ontvaugst
neemt, of hun terugbetaalt wat zij te
goed hebben.
Dat bij een zóó omvangrijke instelling als
deze enkele voorzorgsmaatregelen genomen
dienen te worden om tegeu misbruiken te
waken, ligt voor de hand. Dat spreekt zóó
zeer van zelf, dat men gaarne daaraan zich
onderwerpen zal. Ook ten aanzien van te
rugbetalingen, al moet daardoor eene ver
traging van eenige dagen ontstaan. Voor
den goeden gang van zaken is dat tot zekere
hoogte niet te vermijden. Maar dat het
ook in dit opzicht zoo geriefelijk ge
regeld is als met de eischen van orde en
voorzigtigheid slechts eenigszins bestaan
baar scheen, bewijst het volgende.
Binnen het gebied van het postkan
toor, waar het boekje 't eerst is uitge
geven, kan de inlegger zijn geld mits
niet meer dan f 10 in de 7 dagen, en mits
niet uitmakend het geheele bedrag van
zijn tegoed rechtstreeks en zonder las
tige formaliteit door den postbeambte te
rugbetaald krijgen. Ja, indien hij voor goed
naar elders verhuist, zal bet hem op zijn
verzoek in zijn nieuwe woonplaats even
gemakkelijk worden gemaakt. Slechts wan
neer hij uitbetaling verlangt in een ande
re gemeente, of wanneer het een terug
betaling van meer dan f 10 betreft, of
wanneer het geheele tegoed door hem
wordt opgevraagd, moet hij of liever,
moet de postbeambte voor hem zich
eenigen meerderen omslag getroosten. Dan
is noodig een schriftelijke aanvrage, die
de postbeambte opmaakt, laat onderteeke
nen en opzendt aan den directeur der
rijks-postspaarbank te Amsterdam, die een
order van betaling doet toekomen aan den
