NIEUWE
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR
l, Baan, Basilica, Enes. Banmcl Inelata. Bcosl
1,
Zaterdag 11 Juni 1881.
No. 47.
Tiende Jaargang.
Uitgever: A. Al. Slothouwer.
Advertentiën kunnen inge
zonden worden tot uiterlijk
's morgens S'/2 uur des Woens
dags en Zaterdags.
lüene viermaal geplaatste ad
vertentie wordt sieehts drie
maal in rekening gebracht.
FEUILLETON.
De Held der schilderkamer.
AMERSFOQRTS
Abonnementsprijs voor Amersfoort per 3 maanden 1,
Franco door het geheele Rijk1,10.
Afzonderlijke nummers 3 Cent.
Dit Blad verschijnt des Woemdagt- en des Zaterdagt.
te Amersfoort.
Advertentiën van 16 regelsJ 0,40.
Iedere regel meer 0,05.
Voor het Buitenland0,075.
Reclames per regel0,20.
Groote letters worden berekeud naar plaatsruimte.
Dat de uitslag van de stemmingen op
den 14en Juni belangrijke veranderingen
zal teweegbrengen in de samenstelling
der Tweede Kamer en alzoo in de ver
houding der partijen, is niet te verwach
ten. Mocht dit evenwel het geval worden,
dan, vreezen we, zal dit niet in het voor
deel zijn van de liberale meerderheid.
Immers, meer dan ooit schijnen de lei
ders, of om juister te spreken, schijnt
de leiderde buiten het Parlement staan
de aanvoerder der anti-revolutionaire strijd
krachten, er in geslaagd te zijn de Katho
lieke kiezers aan zijn belangen dienstbaar te
maken, inzonderheid in die districten waar
beide richtingen ongeveer tegen elkander
opwegen, en, elk op zichzelf onmachtig
om een eigen candidaat te doen zegevie
ren, gezamenlijk wel over zooveel stem
men kunnen beschikken, dat zij den innig
verafschuwden liberaal in de minderheid
brengen. En het pleit zeker wel voor de
slimheid van den veldheer, evenzeer voor
zijn wassenden invloed, dat hij in onder
scheiden districten zoodanige medewerking
IV.
Eerst vond Tarras deze overbodige or-
deningszucht ten hoogste vreemd en raad
selachtig. De woorden vWat wil dat mensch?
kwamen hem niet over de lippen, maar wel
in de gedachten. Eindelijk evenwel bemerk
te hijdat het er om te doen was een
gesprek met hem aan te knoopen. Hij
besloot derhalve zijn muziek metdeover-
schoone finale van een triller en een
ongemeen kunstige cadencewendde het
hoofd om het doekraam en vroeg //Nu?"
Juffrouw Hafner schrikte van die plot
selinge nog onverwachte toespraak, want
juist wreef ze in haar verteerend harteleed
een gepolijste metalen handvest, die reeds
zoo blonkdat er vuurvonken uitspron
gen. //t Ontbijt"zei ze confuus.
z/Ja ja," antwoordde Tarras afgetrokken,
weder zijn schildering betrachtend.
De juffrouw verzamelde al haar krijgs
krachten en zei#Ik wou u iets vragen,
mijnheer Tarras." Deze floot ten antwoord
een fanfare van den inhoud //Voor den
dag er meeik ben geheel oor."
z/Och gut, mijnheer," sprak ze wan
hopig //ik bid uschei' uit met dat
goddelooze fluiten, 't is een ernstige zaak."
heeft weten te verkrijgen, zonder zich tot
iets te verbinden, zelfs tot geen weder
dienst. Alleen het uizicht op een mogelij
ke slooping, van het openbaar onderwijs,
bij toeneming van het cijfer der clericale
overwinuingen is het lokaas, waarmede de
//bondgenooten" worden gepaaid.
Het staat niet aan ons, over deze po
litiek van //nemen en niets geven" een oor
deel uit te spreken. Voor ons bestaan er
nog andere belangen dan juist die van de
lagere school; en al is het ook waar dat
we om niets ter wereld de grondslagen
ondermijnd willen zien, waar op deze rust,
toch kunnen wij het tevens levendig be
treuren bij de tegenpartij een voortdurend
woeden op te merken om ten koste van
dat eene vraagstuk alle andere onopgelost
te laten. Do toestand is, dank zij de tac
tiek van dr. Kuijper, opnieuw zoo gewor
den, dat de vraag: clericaal of niet? Tegen
of voor het openbaar onderwijs? als stem
bus-leuze dienst doet, en dat voor de li
beralen de gelegenheid is afgesneden, op
te treden in naam van doortastende her
vormingen. Wering van clericale krach
ten, ziedaar het eeenig doel dat men zich
voorshands ten gevolge dier tactiek kan
voorstellen. En in hoeverré dat doel thans
bereikt zal worden, we zeiden het reeds
in den aanvang, onze verwachtingen zijn
dienaangaande niet hoog gespannen.
Laat ons even op enkele verschijnse
len mogen wijzen.
Aan ernstige pogingen om aan aftre
dende anti liberale leden de zege te be
twisten ontbreekt het maar al te zeer.
Een flinke uitzondering maakt het district
in
verwachting
Tarras zag haar aan
wat komen zou.
//Kent u juffrouw LydiaBassv?" vroeg ze.
z/Jawel antwoordde hij//die zich aan
bloemenschilderen wijdt
z/Ze moet heel mooi schilderenhoor
ik van mijnheer Hamm hernam ze.
z/Voor mijn part prevelde Tarras
z/er zijn ook dieren die distels lusten."
Juffrouw Hafner had een veeren stoffertje
opgenomen en stofte ijverig alles wat on
der haar bereik viel. „Ze was gisteren bij
me zei ze„ze zoekt een atelier.
Ik liet haar uw kamer zien. //Hij" beviel
haar wel. Ze komt me heel degelijk
voor heel fatsoenlijk. Voor ze wegging,
vroeg ze of ik 't atelier aan haar wou
verhuren als u verhuisde. Nou daar had
ik niets tegen."
z/Dan kan ze laDg wachten."
,/Ik had heusch wel lusthet atelier
aan haar te verhuren hernam juffrouw
Hafner met zachte vastheid.
z/Over mijn lijk alleen komt ze hierin,"
riep nu Tarras uit. //Als die edele dame
weer bij u komtdan moet u zeggen
//Lieve, goede, beste juffrouw, ik herberg
hier een allertalentvolsten jongeling, dien
ik acht om zijn kunde dien ik waardeer
om zijn eigenschappen dien ik vereer om
zijn karakter kortom, een voorbeeldig
voortreffelijken jongelingwaarvan ik me
Gouda daar is thans in den persoon van
den Heer van Bergen IJzendoorn een cau-
didatuur gesteld die bij trouwe opkomst
der kiezers tot een zuivere beslissing zal
voeren 't zij rechts of links. Een feit
van eigenaardige beteekenis isdat in
Gorinchem de keuze der vrijzinnigen ge
vestigd is op den oud-Minister van der
Heimeenmaal lid van het conservatieve
Kabinet-Heemskerk. Het bevestigt de er
varing door de laatste jaren opgeleverd
dat de //partij van het behoud" is uiteen
gegaan om zich deels te laten inlijven
bij de clericale groepen, deels ter bestrijding
van deze de hand te reiken aan de liberalen,
met wie haar meest geavanceerde leden
dan ook bijzonder nauw zijn verwant. In
dit licht beschouwd zou de verkiezing
van den laatstgenoemden oud-Inspecteur
van 't Lager Onderwijs en oud-Minister
van Finauciën een gelukkige gebeurtenis
te noemen zijn en ofschoon daar weinig
kans van slagen isverheugt het ons
tochdat deze candidatuur werd gesteld,
als een waardig protest tegen de clericale
overmachtdie in het district Gorichem
alles behalve gering is.
In een paar districten, iu hetzelfde ge
val verkeerende, schijnen de liberalen,
althans indien zij het voorbeeld volgen
door de kiesvereenigingen hunnen rich
ting gegeven, het strijdperk ditmaal niet
te willen betreden.
//Algemeen belang" te Leiden onthield
zich van het stellen eener candidatuur, als
protest tegen de wijze waarop het district
van dien naam is samengesteld. Inderdaad
het is wel ellendig dat de stad, die de
nooit nooit zal scheiden."
z/Och mijnheeru gekscheert nog al
tijd zei de juffrouw ,/het is heusch
ernstig gemeend."
Tarras zag haar verwonderd aan. //U
zegt me toch niet de huur op? 't Heefter
wat van en waarom De kamer is me
groot genoegen al had ik lust in een
notedop te schilderen dat was dan toch
alleen mijn zaak!"
z/Zeker mijnheer Tarras zei ze, //wie
zou daar wat tegen hebben. Ik wil 't u
maar ronduit zeggen en ik zeg 't maar
net zooals ik 't meen't is om de mo
dellen om de vrouwspersonen die bij u
komen tegen de mannen heb ik niets
maar die lichte meiden Verleden was er
weer zoo een met zoo'n gekken hoed op,
en ze zong op de trappenen mijnheer
Hamm die heeft ze met een paar oogen
aangekeken later zei hij tegen me 't
was een schandaalzei hij, en voor hem
als getrouwd man zei hij paste het in
't geheel nietzei hijzich zoo aan te
laten zienl Juffrouw Bassy schildert bloemen
daar komt zooiets niet voor en dus heb
ik met haar afgesproken dat ze den eer
sten Maart de kamer betrekt."
Tarras hield het nog altijd niet voor
ernst. Wel vond hij dat juffrouw Hafner
de grap wat ver dreef, dat die kortswijl
eigenaardig kras was, maar zoo menige
zetel is van onze vermaardste academie,
geheel onder den duim wordt gehouden
door de buitenlui, wien het minimum van
den census tegenover het hooge cijfer in
de stad zelve een verbazende getalsineer-
derheid geeft, buiten eenige verhouding
van verstandelijke ontwikkeling: maar
mogen de liberale kiezers er.kel om die
reden thuis blijven? Er is somtijds wel
eenige bedenking te maken tegen de wijze
waarop sommige kiesvereenigingen haar
taak opvatten, en //Algemeen belang"
van Leiden heeft ons weder geplaatst voor
de vraag, of de werking dier vereeni-
gingen wel altijd genoegzaam rekening
houdt met de eischen van het oogenblik?
Gewoonlijk zal men zien dat, zoo de Kie
zersvergadering geen candidaat stelt, de
gelijkgezinde kiezers kalin thuis blijven
in de vaste overtuiging dat „et, toch niets
aan te doen is." Maar men vergete niet,
dat zulk een onthoudingsbesluit dikwijls
genomen wordt met een kleine meerder
heid van stemmenzoodat feitelijk die
enkelen aan zeer velen de wet voorschrij
ven.
We zouden deze opmerking niet hier
ter plaatse gemaakt hebben, indien niet
in het district Amersfoort nagenoeg het
zelfde ware gebeurd. Op naar onze mee-
uing zeer degelijke gronden wordt door
den schrijver van eeu ingezonden stuk in
ons blad van 1 Juni aangetoond, dat het
niet-stellen vau een candidaat in strijd
is met de eer der liberale partij, en dat
onze geestverwanten wel zullen doen door,
ondanks het besluit der kiezersvereeni-
gingen //Amersfoort" en //vooruitgang,"
luim, zoo menig stokpaard van haar had
hij reeds weggeschertst. Zij was een van
die vrouwen die behoefte hebben zich vau
tijd tot tijd te doen tevreden stellen.
//O mijn lieve juffrouw," zei hij, ,/ik
geloof dat u nog niet rijpelijk hebt over
wogen wat u daar zegt. Denkt u wel aan
de toekomstaan een wrekende Nemesis?
Deukt u er wel aan dat u ook nogeens
voorkomt in de kunstgeschiedenis En de
geleerde professor die dan mijn leven be
schrijft, hem zullen van verontwaardiging
zijn paar haren te berge rijzenals hij
aan 't kappittel //Juffrouw Hafner" komt.
Nooit zal hij 't u vergeven, dat gij het
waartdie den beroemden Gaston Tarras,
den goddelijken Tarras uit het huis jaag
de. Het van uw waudaad huiverende na
geslacht zal u wel weten te richten en
als dan de engelsche heeren en dames
komen, om de plaats te zien waar den
gruwel geschied is, dan zullen ze van
verontwaardiging een rood uitroepingsteeken
zetten in hun Murray, en //Shocking!"
zeggen indeed shocking!" en uw naam,
juffrouw Hafner zal vervloekt zijn bij alle
volken
Doch de goede vrouw scheen zich niet
in 't minst te bekommeren om het oor
deel van het nagelachtwant ze schudde
deze boetpredicatie als een sneeuwvlok van
zich afen bleef er bijdat Tarras het