NIEUWE NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR Amersfoort, Baarn, BiscMeii, 1, Voor 't arme scioolM Zaterdag 25 November 1882 Elfde Jaargang. Uitgever: A. HfSlothouwer, Advertentiën kunnen inge zonden worden tot uiterlijk 's morgens SV2 uur des Woens dags en Zaterdags. Eene viermaal geplaatste ad vertentie wordt slechts drie maal in rekening gebraeht. Bruispoeder en Cognac. No. 94. Abonnementsprijs voor Amersfoort per 3 maanden 1, Franco door het geheele Bijk1 10. Afzonderlijke nummer» Cent. Dit Blad verschijnt des Woensdags- en des Zaterdags. tb Amersfoort. Advertentiën van 16 regel»J 0,40. Iedere regel meer 0,05. Voor het Buitenland0,07* Reclames per regel0,20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte. De heer F. Domela Nieuwenhuis is, zooals onze lezers waarschijnlijk wel zullen weten, de man van de sociaal democratie indien er bij ons van een socialistische partij kon gesproken worden, het ge- ring getal zelfbewuste aanhangers van het in dat woord vertegenwoordigd hervor mingsstelsel dwingt ons vooralsnog dit in twijfel te trekken, dan zou hij als haar leider aangemerkt moeten worden. Of we de luttele uitbreiding der socia listische begrippen en beginselen als een ramp dan wel als een weldaad moeten beschouwen, zullen we thans in het mid den laten. Zeker is het, dat de partijen in een constitutioneelen staat, mits haar aanvoerders eerlijke lieden zijn en zich niet door eerzuchtige bedoelingen van het rechte pad laten afbrengenop elkander inwerken, en niet zelden wederkeerig een verlevendigenden en verfrisschenden invloed uitoefenen. Maar over het algemeen leeft het socialisme, gelijk we het in Duitsch- land en in Frankrijk hebben leeren ken nen, en dat men niet moet verwarren met de onzinnige handelingen van sommige FEUILLETON. Uit het Duitsch door Lobé. 11) z/Nu, dan wensch ik er u veel gelul mee 1" zeide de oude, trok eens aan zijn kalotje en beval zijne nicht om mijnheer uit te laten, hetgeen de kleine zich geen tweemaal zeggen liet, want zij stond reeds aan de deur toen Weigelsberg nog bezig was met zijn compliment voor haren oom te maken. In den gang zeiden zij elkan der vaarwel en drukte de apotheker eene gloeiende kus op het handje van het meisje. Daar het met krulhaar bedekte hoofd van den apotheker lang over het sneeuw witte handje gebogen bleef, was het ook zeker daaraan toe te schrijven dat Gisa door een toevallige buiging van haar hoofd je, met de lippen het blonde haar aan raakte terwijl zij fluisterde//Go^.de reis, spoedig zien wij elkander weer I" Toen liep zij weg en ging naar boven naar Mathilde, die in gedachten v. erzon- ken zat, om haar zoet geheim in haar hartje te bewaren. Het was geen gebrek aan vriends chap voor haar nichtje dat haar het zwi :jgen oplegde, ach ze zou alles gaarne heb'ben zijner belijders, te veel buiten de bestaande maatschappelijke vormen het predikt the- oriën, die in het minst geen verband hou den met hetgeen is, en het vergeet, dat elke verandering, zal zij inderdaad een verbetering zijn, in niets anders kan ge vonden worden dan een nieuwe ontwikke- lingsphase in den gang van het sociaal leven, dat evenzeer aan vaste wetten is onderworpen als de stoffelijke wereld. Een enkele maal gebeurt het, dat ook van die zijde denkbeelden uitgesproken worden, voor verwezenlijking vatbaar. In dat geval is het plicht, ze in ernstige overweging te nemen, en, zoo men er zich mee kan vereenigen, tot de uitvoering krachtig mede te werken. Uit dat oogpunt beschouwen we het adres van den heer Domela Nieuwenhuis aan den Haagschen gemeenteraadwaarin verzocht wordt op de begrooting een post uit te trekken strekkende tot uitdeeling van voedsel aan de kinderen op de bewaarscholen en de scholen voor on- en minvermogenden. Of dat verzoek, evenwel aan het juiste adres.is gericht, zullen we aanstonds even bespreken eerst iets over de motieven waarmee het wordt aanbevolenen die breeder werden ontwikkeld in een te dier zake gehouden volksvergadering. Een korte aanhaling moge men ons daarbij ten goede houden. //Het behoeft zeker geen betoog," zegt de heer D. N. in zijn toelichting, z/dat een kind, geplaatst in een gezond milieu, waar het voldoende gevoed, behoor lijk gekleed, goeöl gehuisvest is, beter voorwaarden heeft tot ontwikkeling, dan verteld, maar er was ëèfle stem in haar hartje die haar toefluisterde//Spreek niet over uw gelukdaar haar toch niet het zelfde tegenlacht." Een half uur later Mathilda had haar geen enkele vraag gedaaD, daar zij met hoofdpijn op de sopha lag zeide Gisa, terwijl ze den voor hare moeder gereed liggenden brief weer in haar kastje weglegde, tot hare vriendin: Thilda, ik zal toch maar het verzoek va.n moeder opvolgen en dën volgendeS"ZBn>'lag ver trekken. De arme vrouw heeft mijn e hulp reeds twee maanden moeten missen/, zij is niet sterk en z/Zooals gij wilt," klonk het vrij on verschillig van de sopha, //doe maar wat u goeddunkt." Zoo gaat het met de meisjesharten. Als er eenmaal de alles omvattende liefde voor den man is ingeslbpen dim n&mt dat ge voel ook bijna het geheele nart inen laat slechts een heel klein plaatsje over voor hendie daar vroeger de hoofdper sonen in waren. Als wij aannemen dat üfe man in de cachenez zich in het geheel niet voor de meisjes of voor een van beiden interes- reerde, dan vergissen wij ons zeer, maar wij hebben het toch ook. mis als wij ons verbeelden, dat de gedachte aan haar hem het kind dat dit alles moet missen of al thans niet in die mate geniet als voor zijn ontwikkeling wenschelijk en noodig is. Alle geneesheeren en onderwijzers zouden zulks door hun ervaring kunnen bevestigen." z/Nu brengt het belang van elke ge meente mede, dat men burgers aankweekt, die lichamelijk, geestelijk en zedelijk hun plaats in het gezin en in de maatschappij op waardige wijze innemen." z/De gemeente helpt daartoe mede door middel van het onderwijs. Zij heeft voor de ouders, die geen of slechts zeer wei nig schoolgeld kunnen betalen, scholen geopend, waar hun kinderen geheel of bijna kosteloos kunnen onderricht worden. Op die scholen worden kosteloos de noo- dige leermiddelen verschaft, naar het voornaamste leermiddel ontbreekt, namelijk voedsel. Wat geeft het al, of men boeken en schriften uitdeelt, als het lichaam door gebrekkige voeding de ontwikkeling des geestes belemmert P Zonder voeding geen opvoeding. Kosteloos onderwijs zonder den kost is half werk." z/t Is geleid door die overwegingen, dat de ondergeteekende er op aandringt, om naast het verstandelijk brood, dat uitge deeld wordt, zorg te dragen voor het voedsel; want het is onmogelijk de her senen behoorlijk te laten werken, als de maag leeg is, waar die hersenen voedsel moeten ontleenen aan hetgeen het lichaam in zich opneemt." We behoeven niet verder te citeeren, om de bedoeling van den heer D. N. te vatten. En nu moge men vinden, dat hij, de klassiek gevormde man, zich wel wat altijd bezighield. De jonge man, die in de buurt van de familie Tröbel woonde, was op de bewuste avond in de schouwburg geweest, had in de foyer de lieve gezichtjes van de jonge meisjes een oogenblik opgemerkt en was toen langzaam naar huis gewandeld. Thilda en Gisa, die meer tijd voor hunne kleeding noodig hadden, verlieten de schouwburg eenige minuten later, maar, daar zij wegens het late uur zoo spoedig mogelijk thuis wilden zijn, liepen zij zoo hard dat zij den man in de cachenez spoe dig gepasseerd waren. Deze liep, in het begin zonder eenige bedoeling, achter hen voort, maar begon spoedig naar het vroo- lijke gesprek van de meisjes te luisteren en toen hij merkte dat zij angstig werden bekroop hem de lust om hen te vervolgen. De geschiedenis in de apotheek had hem geamuseerd en het blozen van Thilda, toen tfij hare woning bereikt hadden, hield zijne gedachten eenige uren bezig. Den volgen den morgen echter, toen hij ontwaakte, was het kleine avontuur bijna geheel vergeten. De ontmoeting aan het advertentiebureau bracht hem de belangrijke avondwandeling weer frisch voor den geest en de bekoor lijke Thilda maakte ditmaal een dieperen indruk op den jongen man, dan hij zich zelf wel wilde bekennen. De nieuwsgierigheid dreef hem om te al te veel moeite geeft om een zeer, zeer populairen toon aan te slaan, en zelfs zijn woordspeling kosteloos onderwijs zon der kost erg gezocht noemen, het hoofd denkbeeld ondersteunen we van heeler harte. Alleen we betwijfelen zeer, of het wel kans heeft, door een enkelen gemeenteraad in Nederland aangenomen te worden. De heer D. N. kent de kaart des lands genoeg om te weten, dat reeds het spreken van uitbreiding van gemeentezorgen in zake het onderwijs een stortvloed van bedenkingen doet losbreken. Hij kan vooruit berekenen, dat hij nul op ff request zal krijgen, en had dus de verwezenlijking van zijn idéé niet afhankelijk moeten maken van de stem ming in een gemeenteraadszitting. Want wat zal het geval zijn Het adres zal worden gesteld in handen eener com missie. Deze onderzoekt: vervolgens adviseert zij tot nederlegging ter griffie,en dienover eenkomstig wordt besloten. Of gesteld zelfs, dat hetzij het collegie van dagelijksch bestuur, of wel een der leden van den Raad, een voorstel doet tot tegemoetkoming in den uitgedrukten wensch, hoe velerlei argumenten zullen er dan tegen ingebracht worden! A. zal zeggen dat het niet op den weg der ge meente ligt; B.dat de ouders zelf hun kinderen moeten voeden, en bij onmoge lijkheid zich tot de bestaande armbestu ren behooren te wenden; C.dat men van de scholen geen kostelooze volksgaar keukens kan maken; enz. Maar aanne ming verwachten we geen oogenblik. De regeling der armverzorging in het algemeen in Nederland kon den heer D. onderzoeken wat de beide meisjes daar bezorgd hadden, en het was voor hem heel gemakkelijk om dat te weten te ko men. Hij stelde nog meer belang in den z/gevraagden apotheker" als in den jongen blonden man, die hem met kennelijke te genzin een glas cognac had ingeschonken en zich voor den bruidegom van eene der meisjes had uitgegeven. Dat dit gezegde slechts een voorwend sel geweest was had hij dadelijk wel be grepen, maar nu kon het toch zijn dat de meisjes deze apotheker-oproeping lieten plaatsen, om mogelijk met den bewusten krullebol nader in kennis te komen. Daarover wilde hij zekerheid hebben. Het zou heel gemakkelijk zijn om in de woning van de meisjes toegelaten te wor den, hij behoefde zich dan slechts voor eenen apotheker uit te geven of in de plaats van zoo iemand op te treden. Eenige uren na het vertrek van mijn heer Weigelsberg trok de man in de ca chenez hij had die ditmaal weer hoog om zijn hals gedaan daar er een scherpen noordewind woei aan de bel van Trö- bels woning. De vrouw des huizes opende zelf de deur en vroeg hem wat hij be geerde. z/Mijne komst staat in verband met eene advertentie," antwoordde de jonge man. //O, dus is mijnheer een apotheker,"

Historische kranten - Archief Eemland

Nieuwe Amersfoortsche Courant | 1882 | | pagina 1