NIEUWE
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR
t, Baam, Biscboteo, Eemiies,
t,
De Billiton-conclusie.
Zaterdag 16 December 1882.
No. 100.
Elfde Jaargang
Uitgever: A.M. Slothouwer,
Advertentie» kunnen Inge
zonden worden tot uiterlijk
morgens 8V3 uur des Woens
dags en Zaterdags.
Eene viermaal geplaatste ad
vertentie wordt slechts drie
maal in rekening gebracht.
Twee balladen in proza.
De onderprefekt in het veld.
Abonnementsprijs roor Amersfoort per 2 mssnden 1,
Franco door het geheels Fijk1,10.
Afionderlijke mnmmers 3 Cent.
Dit Blad rerschijnt des WotiutUgi- sn des Zaierdtgt.
tb Amersfoort.
Adrertentiën Tia 16 regelsf 0,40.
Iedere regel meer 0,0i.
Voor het Bnitenland0,07'
Reclsmes per regel0,20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
De Commissie stelt de Kamer voor te
besluiten dat het noodzakelijk is
#op grond dat de overeenkomst tusschen
de Indische Regeering en de Billiton-
maatschappij, op 7 Jan. 1882 gesloten,
is aangegaan met terzijdestelling van de
wettelijke bepalingen, en dat bij deze
overschrijding van haar bevoegdheid de
behartiging van 's lands belang niet op
den voorgrond is getreden;
z/dat het Opperbestuur, niet berusten
de in de door de Indische Regeering in
deze gepleegde handeling, zijn volle vrij
heid handhave, om bij het eindigen van
de oorspronkelijk aan de Billiton-maat-
schappij verleende concessie voor de na
leving der bestaande wettelijke bepalin
gen, en de behartiging van 's lands be
lang te waken/'
De afkeuring, in deze conclusie gele
gen, die ditmaal niet door een van de
minderheid wordt tegengesproken of ont
zenuwd, is duidelijk genoeg. Toch is er
iets in, dat we even nader willen bezien.
In de eerste alinea wordt de overeen
komst afgekeurd, op twee gronden. Voor-
FEUILLETON.
2)
II.
Mijnheer de onderprefekt is op zijne
rondreis. Koetsier voorop, lakei achterop,
de koets van het onderprefektsbuurtschap
brengt hem naar de groote vergadering van
Com bes-aux-Teés.
Ter gelegenheid van dezen gewichtigen
dag heeft M. de onderprefekt zijn' gebor-
duurden rok aangedaan, terwijl steek, pan
talon met zilveren biezen en statiedegen
zijn toilet voltooien. Op zijne knieën rust
eene groote portefeuille van chagrin leder,
die hij met treurige blikken bekijkt.
Hij blijft die lederen portefeuille met
treurige blikken aamien en peinst over de
redevoering die h', aanstonds voor de in
woners van Com jes-aux-Teés zal moeten
uitspreken ^Mijne Heeren en waarde
onderhoorigen Maar of hij zijn' fraaien
blonden knevel al om zijne vingers windt
en twintig maal het begin van zijne rede
voering herhaaltH Mijne Heeren en
waarde onderhoorigenhet vervolg
van zijne redevoering komt niet.
Het vervolg van zijne redevoering wil
maar niet komenHet is zoo warm
in die kc tsDe weg voor Combes-
eerst omdat zij niet rechtsgeldig is als
zijnde aangegaan met terzijdestelling van
wettelijke bepalingen, ten tweede, om
dat zij strijdig is met 's lands belang.
Maar herinnert dat niet een beetje
aan de kanonnen, dat niet werden afge
schoten om 32 redenenvooreerst dewijl
men er geen hadten tweede, enz. Ons
dunkt, de eerste reden, onrechtmatigheid,
is zóó overwegend, en beslist zoo stellig,
dat het bijbrengen van de tweede den in
druk slechts kan verzwakken. Het is alsof
er gezegd wordt, wij begrijpen zeer
goed, dat kan onmogelijk de bedoeling
ooit geweest zijn, maar het is er toch uit
te lezenZiet, als het land er slechts
door gebaat was geworden, dan zou men
wellicht over die kleinigheid, het niet in
acht nemen van wettelijke voorschriften,
kunnen heenstappen doch dit niet zoo
zijnde, treü'e once too*» -dwkbol Kcl llUOfil
van hen die de ongeoorloofde handeling
pleegden. Een zoodanige opvatting mag
in geen enkel geval slechts een schaduw
van haar bestaan werpen op ons oordeel.
In de tweede alinea wil de Commis
sie, en wordt haar conclusie aange
nomen, wenscht ook de Kamer dat het
Opperbestuur, de Minister van Koloniën,
zijn volle vrijheid zal handhaven door
niet te berusten in de wederrechtelijke
verlenging van de concessie der Billiton-
maatschappij.
Maar dat is een onmogelijke wensch.
Het Opperbestuur heeft reeds berust. Het
is zijn vrijheid van handelen kwijt. Tot
1927 is de Billiton-maatschappij baas en
wie dan leeft, dan zorgt. Hoe kort zijn
aux-Teés strekt zich eindeloos ver in den
barren zonneschijn uitDe lucht is
brandend heeten op de struiken en
boompjes langs den weg, die geheel met
witte 8tof bedekt zijn, zitten duizende kre
kels Eensklaps springt de onderprefekt
van vreugde op. Daar op de helling van
eenen heuvel ontdekt hij een klein eiken-
boschje dat hem schijnt te wenkeD.
Het kleine eikenboschje blijft hem wen
ken #Kom toch hier M. de onderprefekt,
om uwe redevoering te maken, gij zult
hier zoo heerlijk onder mijne boomen zit
ten M. de onderprefekt kan de ver
zoeking niet weerstaanhij springt uit zijne
koets, zegt aan zijne bedienden hem te
wachten, want dat hij zijne redevoering
in dat kleine eikenboschje gaat maken.
In het kleine eikenboschje zijn vogels,
viooltjes en beekjes die tusschen het mal-
sche gras stroomen Zoodra zij M. de
onderprefekt zien aankomen in zijne sta
tiekleederen en met de lederen portefeuille,
zijn de vogels bang geworden en hebben
opgehouden te zingen; de beekjes durven
geen geraas meer maken en de viooltjes
hebben zich onder het gras verscholen
Die kleine wereld heeft nooit een onder
prefect gezien, en vraagt nu elkander op
fluisterenden toon wie die mooie mijnbeer
met dien prachtigen zilveren pantalon toch
wezen mag.
Al fluisterende vraagt men elkander wie
ministerieële loopbaan tot dusver ook ge
weest zij, de Minister De Brauw heeft
onze natie voor dat voldongen feit ge
plaatst, waaraan niets is te veranderen.
De Koninklijke machtiging is verleend,
ten onrechte, maar zij kan niet worden
teruggenomen. Vóór 13 October j.l. was
de Minister nog vrijhad hij, wat door
zijn ambtsvoorganger in deze verkeerd
was gedaan, nog kunnen herstellenhad
hij, ofschoon de concessie-verlenging reeds
in Januari door de Indische Regeering
was verleend, hebben kunnen zeggen: De
wet erkent geen andere verlengingen dan
bij expiratie der bestaande concessiën en
dan nog bij openbare aanbesteding,
tenzij het lands-belang zóó overwegend is,
dat de Koniüg machtiging geeft tot on-
derhandsche overeenkomst, maar ook dit
wordt alleen uitgemaakt als de concessie
^o^KpirccrJ, Jictgoou »nat. cLio T7an flp
Billiton -maatschappij niet het geval is,
derhalve, is al hetgeen in deze is geschied
nul en van geener waardemaar de
Minister heeft dat niet gedaan; hij zag
de stukken, vond alles volmaakt in orde,
en had er geen bezwaar in den stap te
doen die geen terugtred meer mogelijk
maakt, het advies tot bekrachtiging.
Want gesteld dat de Kamer deze con
clusie aanneemt, wat we zeer waar
schijnlijk, en zelfs, in het belang der
openbare moraliteit zeer noodzakelijk ach
ten, dan kan, meenen we, die aanne
ming geen andere gevolgen hebben, dan
dat de Minister aftreedt en de Gouver
neur-generaal ontslag vraagt. Doch de
aandeelhouders der Billiton-maatschappij
die heer met den zilveren pantalon toch
zijn kan Ondertusschen is M. de on
derprefekt verrukt over de stilte en de
frissche koelte in het boschje, hij ligt zijne
rokspanden op, legt zijne steek op het gras
en gaat op het mos aan den voet van een
jongen eik zitten; daarna opent hij zijne
lederen portefeuille en neemt er een groot
vel papier uit. 't Is een schilder!" zegt
de grasmusch. //Neen," zegt de goudvink,
/t is geen schilder, want hij heeft een
zilveren pantalon aan; 'tis een prins."
,'t Is een prins," zegt de goudvink.
i/'t Is geen schilder, en veel minder een
prins," valt nu een' oude nachtegaal in,
die gedurende het geheele seizoen in de
tuinen van het onderprefectuurschap ge
zongen heeft//Ik.weet wat hij is,
't is een onderprefekt/' En het geheele
boschje fluistert elkander toe: v't Is een
onderprefekt! 't is een onderprefekt!"
jWat is hij kaal!" roept een leeuwrik
met groote kuif. De viooltjes vragen elkan
der: //Doet hij kwaad?"
z/Doet hij kwaad?" vragen de viooltjes.
De oude nachtegaal antwoord//Volstrekt
niet!" En na deze plechtige verzekering
beginnen de vogels weêr te zingen, de
beekjes te stroomen, de viooltjes hunne
geuren te verspreiden, alsof er geen vreemde
mijnheer in het boschje zatOnbeweeg
lijk te midden van al dat liefelijk gegons,
roept M. de onderprefect de muze der land-
kunnen zich in elk geval in het gebeurde
recht hartelijk verheugen.
Het is mogelijk, dat we verkeerd zien
de debatten over deze conclusie, die, ho
pen we, zoo spoedig mogelijk op de be
handeling der Staatsbegrooting zullen
volgen, en die gemakkelijk nog aan het
Kerstreces kunnen voorafgaan, zullen het
moeten uitmaken. We veroorloven ons,
met nadruk te wijzen op het hooge ge
wicht dezer zaaker staat een beginsel
mee in verband, dat terecht als een der
grondslagen van het constitutioneel stelsel
wordt aangemerkt, namelijk de ministe-
riëele verantwoordelijkheid. En juist thans,
nu wellicht binnen weinig tijd de liberale
partij afstand zal moeten doen van het
bewind, om als oppositie tot een nieuwe
organisatie te komen, nu is het vooral
noodig dat nergens twijfel besta omlrent
de beteekenis van de bekende formule:
ffd6 kodldg is ödjïuuoijüuaar - qt5 ivx1"
nisters zijn verantwoordelijk."
Het rapport over de Billiton-quaestie
is zoowel door den heer Keuchenius als
door den heer Van Houten, door de hee
ren Mirandolle en Van Delden als door
den heer Wintgens geteekend. Verschil
lende politieke schakeeringen waren dus
in de Commissie vertegenwoordigd. Maar
die verscheidenheid deed geen afbreuk
aan de eenstemmigheid, zoodat men
wel kan zeggen dat het hier geen partij
quaestie geldt.
Het vonnis, over de handelingen der
Indische Regeering en hef Opperbestuur
bier te lande uitgesproken, is er des te
verpletterender door.
bouwkundige vergaderingen aan, en begint
met het potlood in de lucht en op plecht-
statigen toon voor te dragen:
z/Mijne Heeren en waarde onderhoo
rigen
Mijne Heeren en waarde onderhoori
gen zegt de onderprefekt op plechtsta-
tigen toon Een schaterlach stoort hem
in zijne rede; hij keert zich om en ziet
niets dan een' grooten groenen specht, die
hem op zijn' steek gezeten aanstaart. De
onderprefekt haalt zijne schouders op en
wil zijne redevoering vervolgenmaar de
specht valt hem nogmaals in de rede en
roept uit de verte//Waar dient het voor
z/Wat! waar het voor dient?" zegt de
onderprefekt en wordt vuurrood van ver
ontwaardiging, en terwijl hij het onbe
schaamde brutale dier wegjaagt, begint hij
op nieuw.- //Mijne Heeren en waarde on
derhoorigen
z/Mijne Heeren en waarde onderhoori
gen," herneemt de onderprefekt op nieuw;
maar dan komen de viooltjes die zich op
hunne stengeltjes zoo hoog mogelijk ver
heffen en roepen zachtjes: //Mijnheer de
onderprefekt, ruik eens welk eene heerlijke
geur wij verspreiden!"
En de beekjes maken onder het mos
eene heerlijke muziek voor hem, en in
de takken, boven zijn hoofd, komen eene
menigte grasmuschjes hunne mooiste lied
jes voor hem zingen, en het geheele boschje
