NIEUWE NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR Beelden nil het verleden. IERSVELD, HOEVELAKEN, HOOGLAND, LI VUURSCHE, SCHEEL EN WOUDENBERG, AMERSFOORT. BAARN, BUNSCHOTEN, EEMNES, HAMERSVELD, HOEVELAKEN, HOOGLAND, LEUSDEN, SOEST, WelMiiheiflsfeest .van 22 September. F euilleton. No. 77. Woensdag 26 September 1883. Twaalfde Jaargang. Uitgever: A. M. Slothouwer, CH AR VO. De terugkeer naar Nederland. Abonnementsprijs voor Amersfoort per 3 maanden f 1, Franco door het geheele Rijk1,10. Afzonderlijke nummers3 Cent. Dit Blad verschijnt des Woensdags en des Zaterdags. te Amersfoort. Advertentiën van 16 regelsf 0,40. Iedere regel meer 0,05. Voor het Buitenland0,07s Reclames per regel0,20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte Advertentiën kunnen ingezon den worden tot uiterlijk 's mor gens 10 uur des Woensdags en Zaterdags. Eene viermaal geplaatste ad vertentie wordt sleclits driemaal in rekening gebraekt. Wat Amersfoort is op 't gebied van ge zellig en maatschappelijk verkeer, wordt door de ingezetenen maar al te zeer gevoeld. Wat het kan zijn, kwam 11. Zaterdag op het terrein en in de lokalen van Amicitia helder aan 't licht. Het feest ten voordeele van de ongelukkigen, die door de uitbar sting van den vulkaan op Krakatau heb ben geleden, had voor een oogenblik de slagboomen verwijderd, die de honderd en zooveel clubjes, waarin de inwoners zich van elkander plegen af te scheiden, zoo echt klein-steedsch afsluiten. Erheerschte op het feest eene opgeruimde, ongedwon gen stemming. Het was ieder aan te zien, dat hij zich prettig en geheel op zijn gemak gevoelde. Kon die stemming behouden blijven, dan zou het leven in Amersfoort meer in overeenstemming zijn met de liefelijke omstreken der stad. Dat het feest uitstekend slaagde, heeft men in de eerste plaats te danken aan het drietal heeren, die het ontworpen en geregeld hebbenmaar ook aan de vele dames en heeren, die met zulk eene toe wijding hebben medegewerkt. Zoodra men eene schrede op het feest terrein had gezet, werd men vriendelijk ontvangen om zijn kaartje te vertoonen of een toegangsbiljet te koopenen dan gevoelde men zich het eerst getrokken door den schitterend verlichten draaimo len, waar jong en oud, hetzij om zich te II. LATER. door Ruim zes-en-twintig jaren zijn in den oceaan van het verleden verzwolgen. De jonge passagier, die in 1852 de reis met de F. S. naar Indië aanvaardde en daar zijne loopbaan begon, staat op het punt om naar het Vaderland terug te kee- ren. Eene noodlottige ziekte, waarvoor hij in Europa alleen baat kan vinden, dwingt hem zijne loopbaan, die tot dus verre buitengewoon voor spoedig was, af te breken. Zijn langdurig ver blijf in Ned. Indie heeft zich in het algemeen door voorspoed gekenmerkt. Ziekten, aan het tropische klimaat eigen, hebben hem niet ver zwakt zelfs het vijfjarige acclimatisatie proces, dat bijna geen Europeaan in de keerkringslan den kan ontgaan, is zonder stoornis, eigenlijk buiten hem om ten einde geloopen en heeft zijne krachten voor latere jaren gespaard. Wel heeft hij reeds kort na zijne aankomst te Bata via de verpletterende doodtijding van zijnen va der ontvangen en hebben ook andere verliezen groote gapingen gebracht in de lijst der velen, die hij gezond en krachtig, achterliet, maar hij was j°ng, moedig en levenslustig en kwam de ze slagen des noodlots, die niet te vermijden i. aren, met energie te boven. Vijf jaren later vermaken, hetzij om zijn offertje voor het weldadig doel te brengen, plaats nam. Het behoeft niemand te verwonderen, dat het bestuursliddoor wien het toe zicht op deze vermakelijkheid werd ge houden, tegen het einde van het feest gebukt ging onder den last van het aan tal zilveren en het nog heel veel groo- ter aantal koperen muntstukken, die zich in het taschje, dat hij zich om den hals had gehangen, hadden opgehoopt. Waren de blikken verzadigd van het draaimolengeschitter, dan trok de sier lijke illuminatie de aandacht. Na den totaal-indruk genoten te hebben, bleef het oog rusten op eene rij chineesche bal lons, wier zacht licht eenige dames en een heer bestraaldedie zich tot taak hadden gesteld de bezoekers tegen be hoorlijke betaling met keurig gebak en edel druivennat te verkwikken, eene taak, die zij ondanks de nimmer rustende aan vragen met onvermoeide em on'erstoor- bare welwillendheid vervulden. Twee harde ratels, door twee zachte handjes gedraaidhielpen de u giorno verlichting om de aandacht te vestigen op eene galanterie-kraam, waarin de ei genaressen van de genoemde handjes, bij gestaan door een lid der commissieal lerlei fraaie zake n te koop aanboden en aanpraatten. Had men hier zijn welda- digheidsofftr gebracht, dan werden onze schreden onwillekeurig gericht naar een monster parapluie of -sol, omdat onder die bedekking een berg ruikertjes te koop werden aangeboden door eene bloem, die hare zusters uit een ander rijk der na tuur naar de krocn stak. Datdegansche berg vrij spoedig gesloopt werd, is zeer natuurlijk. Niet ver van hier stond een dikke, donkere boom, aan ééne zijde zwak ver licht door drie oliepitjes. Maar waartoe zou hier meer licht zijn aangebracht na reeds op verschillende plaatsen in den groo- ten archipel te hebben rondgezworven, is hem het geluk te beurt gevallen, de vrouw zijner keuze naar het altaar te mogen geleiden. Se dert smaakt hij, nagenoeg onafgebroken, de zegeningen van een ongestoord huiselijk geluk. Het kleine vreedzame gezin wordt evenwel spoedig met de panden der liefde vermeerderd, die hem naast de verplichtingen van den echt genoot, ook die van vader doen dragen, maar tevens zijn huwelijksgeluk krachtig en blijvend bevestigen. Bovendien houdt zijne bevordering tamelijk wel gelijken tred met de hem, misschien wel wat in al te ruime mate toebedeelde lasten, waarbij zijne vrouw hem rnet voorbeeldelooze toewijding, liefderijk en moedig terzijde staat. Slechts eenmaal heeft de dood hem een zijner lievelingen ontrukt en dit verlies, hoe smarte lijk ook, wordt hem later door de geboorte van een talrijk kroost ruimschoots vergoed. Zoo zijn de jaren der jeugd voorbij gespoed zelfs is de mannelijke leeftijd voor een goed deel doorloo- pen en thans staat hij aan den vooravond van zijn vertrek naar het Vaderland, waar hij een viertal zijner kinderen, voor hunne opvoeding derwaarts gezonden, zijne bejaarde moeder en zoovele anderen terug zal zien en tevens gene zing voor zijne kwaal hoopt te vinden. Dit voor uitzicht, de geliefden eerlang aan het hart te drukken, vermag hein ten deele te troosten over de teleurstelling die hem wedervaart, zijne loopbaan af te moeten breken op het oogenblik, waarop hij de eindpaal reeds van nabij bereikt heeft. Het noodlot wil het zoo en gelaten on derwerpt hij zich, zij het ook niet zonder strijd, aan de harde noodzakelijkheid. Maar toch een gevoel van diepen weemoed maakt zich van hem meester, nu hij op het punt staat het land te verlaten dat hem, als zijn tweede vaderland, Hier klonk eene helderevroolijke, op wekkende stemdieals een modern sirenengezang, de bezoekers onweerstaan baar aanlokte om zich te laten wegen of hunne spierkracht in kilogrammen te laten meten. Men zegt, dat er geweest zijn, die na zich in 't begin van den avond door dien lokvogel te hebben laten we gen, zich later nog eens aan zijn nauw keurig onderzoek onderwierpen om te weten hoeveel zij onder den invloed van zooveel geestelijk en stoffelijk genot als de schoone avond aanbood, waren aan gekomen. Bij dien mannelijken sirene stond men op een kruisweg. Zou men ter rechter- of ter linkerzijde gaan? Hier trok de tombola, daar het panorama. Was het vuig eigenbelang als sommi gen eerst naar de tombola in het socie- teitslokaal gingen, omdat men vroeger meër kans op een schoonen prijs had dan later, alle lage hartstochten bevro ren als door een tooverslag, zoodra men de goudvischkom met loten naderde en daar met de meest hupsche voorkomend heid werd ontvangen. De dames en het bestuurslid, die hier hunne krachten ten beste gaven om het feest te doen sla gen, mochten het genoegen smaken al de prijzen van de hand te zetten. En nu naar het panoramawaarin de muziektent der sociëteit was herschapen, en waarheen liefelijke klokketoontjes ons roepen. In het voorportaal, dat van het eigenlijke heiligdom was afgescheiden door hagelblanke tapijten van dunne stof, werd men zoo vriendelijk ontvangen, dat het reeds op zich zelf een genoegen was zijn geldelijk offertje te brengen op het daar geplaatste, door schutsengelen be waakte altaar der weldadigheid. En welk een rijkdom van schoonheden bood het panorama aan. Alles even natuurlijk Het gezicht op Krakatau bij duisteren nacht was zelfs bovennatuurlijk. Merk- dierbaar geworden is. En kon het andersHad hij er niet als jongeling zijne intrede gemaakt, was hij er niet man geworden, echtgenoot en vader en had hij er niet een der hoogste ran gen bereikt, eer en aanzien genoten Voorze ker er bestaat meer dan reden genoeg, dat hij zich bedroefd en gedrukt gevoelt, bij het vaar wel zeggen van het land, dat hij waarschijnlijk nimmer terug zal zien. Wat een zee van gedachten en herinnerin gen overstelpt zijn gemoed, terwijl hij de toe bereidselen maakt voor het kort ophanden zijnde vertrek Wat is hem alles hef en dierbaar, wat hij nu achter zal laten, zijne vrienden, zijne ka meraden, zijn huis, zijne meubels, zijne paar den, zijne bedienden, 't Is of hij er niet van scheiden kan, maar 't lot drijft hem onverbid delijk voorwaarts, en met dubbelen spoed zijn de weinige dagen, die hem overig bleven voorbij gesneld. Het is de laatste avond voor het vertrek. Tal van vrienden komen den vertrekkende nog een laatsten afscheidsgroet brengen en menig vriend drukt hem en de zijnen voor 't laatst de hand, want velen hunner zal hij niet meer terug zien. Alles is inmiddels voor het vertrek gereed; de bagage is reeds naar boord gezonden, de na zijn vertrek te houden vendutie is voorbereid en aangekondigd en zwijgend en in droefgeesti ge stemming wordt deze laatste avond doorge bracht. Reeds vroeg in den volgenden morgen staat het rijtuig gereed, dat hem en de zijner, naar het spoor-station Sluisbrug zal brengen. Wat zijn de tijden sedert 1852 veranderd. Thans snuift en zucht de locomotief voor den langen trein, om in weinige minuten den „Kleinen Boom" te bereiken, waar men in vroegere jaren per huurwagen eenen langdurigen en niet aange- namen rit naar de stad Batavia te maken had. i waardig was daar ook te zien, welk een invloed bet ijszee-klimaat op een schip heeft. Men zag er de Varna eer zij ver trok en op het oogenblik eer de Kara- zee haar verzwolg. Welk een onderscheid zelfs in grootte, bouw en tuig. Dan heeft hare bemanning, die den vorigen mor gen (voor een deel althans) hier te zien was, het er beter afgebracht. Bij het verlaten van het panorama werd de blik onweerstaanbaar aangetrokken door een eenzaam brandend kaarsje. Het was de illuminatie van de poppenkast waarin te aanschouwen werd gegeven hoe Jan Klaassen met behulp van een stok de hardheid van den schedel zijner wederhelft Trijn onderzocht. Toen het jeugdige bezoekerspersoneel verdween verdween ook de poppenkast, en met haai de druk bezochte koekslagerij en -draaierij, nadat alle koek verslagen en verdraaid was geworden onder een gewaardeerd toezicht. In de veranda van het gebouw, tegen over de poppenkast, was gelegenheid ge maakt om een schietwedstrijd zonder prij zen te houden. Kwam men die inrich ting binnen, dan zag men eenige hane- of andere veeren wuiven, welke beves tigd waren aan een hoed waarin het hoofdhaar verborgen was van hem, die allen schietlustigen de gelegenheid gaf, zonder vuur te vuren. Hij wist zijne pro jectielen zoo goed aan den man (en aan de vrouw) te brengen, dat hij zich uit vrees, dat zijne ammunitie op zou raken, in den loop van den avond verplicht zag, den prijs van een schot met honderd pet. en meer te verhoogen. Aan het einde van het feestterrein ge komen, zag men eene zwarte tent en voor die tent, voor halfacht, een man uit de fabriek van Krupp. Dit wordt gezegd op grond van eene hypothese en niet op grond van ervaring. Vol- en uit te hou- 't Getuigt van vooruitgang, van verbetering der toestanden, dat snelle vervoer en de behoeften van liet land dat beschaving en ontwikkeling te gemoet gaat, zijn er ontegenzeggelijk mede gebaat. Maar verheffend is zij niet zoo zeer,ook niet in harmonie met het overige, die Wester- sche vinding, waarvan snelheid de hoofdeigen schap is, in een land, waar in zoo veel op zichten eene traagheid is op te merken in de omzetting en vervorming der maatschappelijke toestandenwaar middeleeuwsche duisternis hier en daar een enkele straal van het heldere licht der negentiende eeuw opvangt 't geeft den indruk van een nieuw stuk op een overoud kleed, 't is als een vernist oppervlak, dat het minder oogelijke tracht te bedekken. Het is ook verklaarbaar hoe de oudgasten die er nog zijn en den vroegeren toestand gekend hebben, met het nieuwe niet voldoende ingenomen zijn, om niet den ouden sleur te volgen en zich per ge wonen wagen, langzaam maar zeker, naar het handelscentrum te begeven. Inmiddels is de „Kleine Boom" bereikt. Eene menigte vrienden en kennissen, die den vertrekkende uitgeleide doen en hem hier nog eenmaal willen zien, heeft zich onder de overdekte landingsplaats vereenigd en wacht op het sein dat de havenstoomboot zal vertrekken. De havenstoornboot Ja, ook in de wijze van ernbarqueeren openbaart zich vooruitgang. De ouderwetsche tarnbangan, in vroegere jaren het eenige communicatie-middel met Batavia's reede, is zoo goed als verdwenen en 't havenkanaal wordt thans in eenige minu ten afgestooind, waar weleer een paar uren noodig waren om datzelfde traject afteleggen. De stoomfluit laat zich hooren, het indrukwek kende oogenblik van het afscheid is aangebroken. Wordt vervolgd.)

Historische kranten - Archief Eemland

Nieuwe Amersfoortsche Courant | 1883 | | pagina 1