Loge „JACOB VAN CAMPEN."
IL@EliüLLll
RIETMATTEN,
Moscoviscbe matten ei Binflteenen,
Bouquetten,
INGEZONDEN.
ADYERTENTIEN.
Jongmens ch
HAARLEMMER
L. Kortbeek,
Hulpbank te Amersfoort.
KRANSEN en VERSIERINGEN.
POLITIE.
Aan het bureau van Politie te te Amers
foort, zijn gedurende de maanden Juli,
Augustus en September als gevonden ge
deponeerd
1 blauwbaaien kinderrok1 parapluie
1 duimstok; 1 jongens-wandelstok: 1 paar
katoenen handschoenen1 gouden oor
belletje; 1 koperen armband; 1 bloedko
ralen kinderhalsketting met gouden slotje
1 glazen oorbelletje met goud gemon
teerd 1 bloedkoralen kinderhalsketting
met gouden tonnetje; 1 koperen halsband;
en eenige portemonnaies bevattende eenig
geld.
Daarop rechthebbenden kunnen deze
voorwerpen aan voormeld bureau terug
bekomen, alle werkdagen, des namiddags
van 46 uur.
De Commissaris van Politie,
Ch. F. BECK.
Amersfoort, 13 October 1883.
Zondag, 14 Oct. '83 's morgens te half
elf uren zal de godsdienst-oefening in de
Remonstrantsche kerk te Amersfoort ge
leid worden door den Heer J. J. VAN HIL-
LE, predikant te Zaandam.
Z. M. heeft met 1 November benoemd
tot commissaris van politie te Utrecht,
den Heer Ch. F. BECK commissaris van
politie en commissaris van rijkspolitie te
Amersfoort.
De heer J. C. F. PRIKKEN, leeraar
aan de H. B. School alhier is tijdelijk
benoemd tot leeraar in de handelsweten
schappen aan de Kon. H. B. School
(Prins Hendrik) te Apeldoorn.
Amersfoort zal waarschijnlijk eene
inrichting rijker worden er is ernstig
sprake van om alhier eene gevange
nis te plaatsen, voor vrouwelijke veroor
deelden boven de 19 jaar. Onze gemeente
wordt daartoe aangewezen, doordien zij
gelegen is in het midden des lands.
Door de vriendelijke hand van een on
zer stadgenooten ontvingen wij onder
staand schrijven, uit een brief ontleend,
welke heden per mail aankwam, en dien
wij onzen lezers gaarne mededeelende
gezagvoerder der stoomboot Tegal schrijft
het navolgende
Tandjong Priok, 4 Sept. '83
Gewis zult u in Hollandsche Couran
ten gelezen hebben de verschrikkelijke
uitbarsting op Krakatoe, die heeft plaats
gehad op Maandag 27 Aug. 83.
De verwoestingendaardoor veroor
zaakt, gaan alle beschrijving te boven
tenzij men ze gezien heeft. U zult o. a.
gelezen hebben van de verwoesting die
te Merak heeft plaats gehad, zoo weet
dan, dat ik met de opvarenden van de
Tegal door een toeval ben gered gewor
den. Eerst was mij order gegeven Zon
dag 26 Aug. 83 naar Merak te vertrek
ken, doch ontving tegenorder om Maan
dag morgen daarop te vertrekken, en
wel te wachten op den Ingenieur van
Afd. III (Merak) Mr. N., wiens vrouw
was bevallen en daarom naar Batavia
was gegaan, om rede er op Merak geene
voldoende hulp was. ZEd. Gestr. was
ten dien einde van Merak naar Batavia
gegaan, om te vernemen den welstand zij
ner vrouw. Maandag morgen dan ver
trokken wij naar Merak ten 7.30alles
ging goed, (den vorigen dag hadden wij
hevige knallen gehoord, gelijk een ka
nonschot, en dat berekend op een afstand
van 24 Duitsche mijlen), tot op de hoogte
van de Menscheneteralstoen begon het
donker te worden, de wind uithetZ.W.
stak op, stukjes steen kwamen ons in de
oogen, totdat er kort daarop een volsla
gen duisternis heerschte, donkerder dan
de zwartste nacht; ik heb het nimmer
zoo donker gezien. Daarop volgde een
aschregen, uitwerpselen van den vulkaan,
door den wind daarheen gedreven. Ruim
l'/i uur had ik doorgestoomd, toen ik
ten anker ging, omrede ik het compas
mistrouwde, dat door de electriciteit mer
kelijk verschil kan opleveren. Wat er
toen in de nabijheid gebeurde, is mij
onbekend, alleen weet ik, dat het schip
geweldig te keer ging, slingeren, stam
pen, kortom alles, het moet alstoen de
tijd zijn geweest dat de verwoesting werd
aangericht. Ik heb ongeveer van 1
tot 3 ure namiddag ten anker gelegen,
(het licht was aan boord ontstoken) ten
3 ure namiddag begon het eenigszins
ongeveer 8 ure voor de baai van Merak,
maar welk een verwoesting zag men toen
(vreeselijk). Het water was bij de ont
ploffing van de Krakatoe ongeveer 40
meters gestegen, het was over het huis
van den Ingenieur, dat op 20 meters bo
ven water op een heuvel staat, gestegen
en had het huis zoodanig doen verdwij
nen, dat alleen de grond (het fondament
was blijven staan, geen steen van de mu
ren was zelfs te vinden. Een draaischijf
van de kranen vond ik ongeveer
op 20 minuten afstand. Locomotie
ven waren minstens 100 meters van de
plaats geslingerd, onderste bovenéén
locomotief was in zee geslingerd; lijken
kwamen ons buiten de baai tegen. Van
de 7 aldaar gedetacheerde Europeanen
met familie is een door een wonder ge
red, en wel op een berg, waar hij tegen
een boom was in zwijm gevallen, hoe
lang wist hij zelf niet; de andere Euro
peanen hadden zich in hunne huizen op
gesloten en dachten er met een aschre
gen af te komen, maar jawel, zij zijn
met huis en al weggeslagen, en het mogt
ons niet gelukken, er één lijk van terug
te vinden, verscheidenen zijn er begraven
(Inlanders) wien men kennen kon aan
hun lichaamsbouw. De stank in de baai
van Merak was verschrikkelijk, verpes-
1.
2.
tend. Wij zijn er later met 30 koelies
naar toe gegaan om de lijken te begra
ven, en het resteerende materiaal te re
gelen; wij zijn 5 dagen weg geweest;
19 geredde Javanen, meestal vrouwen en
kinderen hebben wij naar Priok mede
gebracht. Wij waren met ruim 80 per
sonen aan boord, de ingenieur was me
de gegaan, om de zaken aan den wal
te regelen.
Heden morgen 4 Sept. '83 zijn wij op
Priok gearriveerden morgen ochtend
5 Sept. gaan wij met den Inspecteur der
Telegraafdienst en andere heeren trach
ten Telok Betong te bereiken, om de
telegraafkabel te herstellen, die gebro
ken is, en alle gemeenschap afsluit met
Sumatra. Aldaar moet de verwoesting
nog grooter zijn, duizenden lijken drijven
rond. De inlandsche bevolking is ver
bitterd op de Europeanen omdat zij de
ramp toeschrijven aan hun oorlogvoeren
met Atjeh. (fanatiek of bijgeloof.) De
vuurtoren van Anjer is geheel verwoest;
de kust heeft groote verandering aldaar
ondergaan, het eiland Dwars in den weg,
is van gedaante veranderd, de helft van
Krakatoe is verdwenen, en 9 ophoopin
gen hebben zich gevormd, tusschen Kra
katoe en Slebeszee, zoodat de vaart al
daar bemoeijelijkt wordt. Gouvernements
schepen zijn aldaar kruisende, om de
schepen te waarschuwen, maar hun aan
tal is niet voldoende, daarom verzoeken
zij de hulp der Bat. Havenwerken. Voe
der voor het vee wordt naar het Ban-
tamsche gezonden, het vee heeft niet te
eten, ook niet de menschen, tenzij er
krachtig wordt opgetreden. De Gouver
neur-Generaal gaat naar Bantam, om al- 20557'
les in oogenschouw te nemen. Duizenden 1
wellicht millioenen zijn er noodig, om
de ramp te leenigen; er heeft zich hier
eene weldadigheidscommissie gevormd,
waarvan het raadslid Mr. L. N. presi
dent is. DeStraets Settlemerts heeft dui-
zende dollars toegezegd, overal moet ge
holpen worden, wil men ze hier niet aan
eene hongersnood overlaten...in Hol
land zal men wellicht ook eene commis
sie vormen, en het is te hopen, dat de
groote kapitalisten van Amsternam eens
duchtig in den zak pakken, en die mil-
lionnairs, die alles te danken hebben aan
Indië. Verschrikkelijk is de ramp, het
gaat alle beschrijving te boven, de cou
ranten staan vol doch ik heb geen tijd
ze te lezen.
Daarbij komt hoofdzakelijk, dat de
geest van het inlandsche volk daardoor
zeer benadeeld wordt. Zooals ik zeg,
dergelijke rampen schrijft men aan de
Europeanen toe. Indië moge een schoon
land zijn, maar men ziet dat hier ook
vele kwalen zijn, ziekten enz. Wellicht
hadt ge u ongerust gemaakt over ons.
Ware de Tegal op Zondagmorgen naar
Merak gegaan, ik verzeker u, dat er
wellicht geen stuk van de Tegal ware
te vinden geweest, ofdat hij tegen de
bergen ware verbrijzeld geworden.
Aldus heb ik met de opvarenden mijn
leven te danken aan de geboorte van
den kleinen N. Uit de couranten zult u
meer lezen, dit voor nu genoeg, tijd ont
breekt mij meer te schrijven, ik heb
grooten haastwellicht zullen wij door
De weg, door HH. MM. a. s. Maandag
te Utrecht te volgen, ter gelegenheid van
de onthuldiging van het standbeeld Graaf
Jan van Nassau is Aankomst, Rijnspoor
station, vervolgens Stationstraat, Singel,
Willemsbrug (Eerepoort), Mariaplaats,
Zadelstraat, Choorstraat, Stadhuisbrug,
Ganzenmarkt, Minnebïoederstraat, Jans
kerkhof, Drift, Keistraat, Achter Sint
Pieter, Paushuizen, Commissaris des Ro
llings (Eerepoort). Na aldaar te hebben
vertoefd, naar het feestterrein, Munster
kerkhof, door de Trans. Bij den terugweg
naar Paushuizen, Commissaris des Konings,
collation, door Wed, Oudegracht, O. Z.,
Hamburgerstraat, Nieuwegracht W. Z,
Vertrek, na collation, door, Achter Sint
Pieter, Oudkerkhof, Choorstraat, Zadel
straat, Mariaplaats, Willemsbrug, Singel,
Stationstraat, Rijnspoor.
Lijst van brievengeadresseerd aan
onbekenden, verzonden van het postkan
toor te Amersfoort over de le helft der
maand September 1883.
1. Prins Amersfoort.
2. N. Sterk Arnhem.
3. J. de Jong Eindhoven.
Jacob Hantega Kimme.
Gertit Klaas Spierenburg Leiden.
Van Ruiven Utrecht.
Mej. Teesseling v. d. Kamp Zeist.
Briefkaarten.
M. J. Verster Arnhem.
Willem Knapstein
4.
5.
6.
313de STAATS-LOTERIJ.
VIJFDE KLASSE.
Trekking van 10 en 11 October.
Ten kantore van den gekwalificeerden
Collecteur der Staats-loterij te Amers
foort zijn op de navolgende nummers
gevallen:
Prijs van flOOO.
No. 20374.
Prijs Tan f200.
No. 14125.
Prijzen Tan flOO.
No. 9114, 9493 en 14198.
Prijzen Tan f70.
1665, 5658, 5704, 5749, 5741, 5784,
9168, 9179, 9208, 9256, 9261, 9283,
9344, 9395, 9404, 9418, 9430, 9495,
10575, 16783, 20227, 20235, 20247,
20298, 20318, 20354, 20486, 20509,
20534, 20540, 20566, 20640, 20762.
Te zamen 38 prijzen.
Zonder prijs zijn uitgetrokken
1610, 1611, 1628, 1633, 1638, 1664,
Barend, zoon van Jan de Rooij en van Lucretia
Harskamp. 1 Oct. Theunis, zoon van Jan van
Fulpen en van Rijkje van de Loodijk.2 Oct.
Jacobus Theodorus Johannes, zoon van Johan
Joachim Friederich Schoppenhauer en van
Henriette van Berkestijn. 3 Oct. Jannigje,
dochter van Aaltje Lagernaat. 4 Oct. Bernar-
dus Johannes, zoon van Petrus Jacobus Wirtz,
en van Antje Nieuwenhuizeti.
Ondertrouwd 5 Oct. Jan Werkhoven en Jo
hanna Hilhorst beiden van Soest. Martinus de
Zoete van Nigtevocht en Jannigje van den Broek
van Soest. Johannes Hilhorst en Maria Reijerse
beiden van Soest.
Overleden: 29 Sept. Johanna Christina Fet
ter oud 6 maanden.
Vrijheid van schrijven en
spreken.
Wanneer iemand vraagt: waarom zijn
wij toch een afzonderlijk volk? zou het
niet veel minder geld kosten, wanneer wij
een onderdeel van een groot rijk waren
dan is het gewone antwoordomdat wij
inderdaad een vrij volk zijn. Bijna ner
gens bestaat er minder dwang dan hier.
Mits men binnen de perken van de wet
blijft, mag men alles zeggen en schrijven,
zonder voor straf van hooger geplaatsten
te vreezen. Wanneer nu echter de vrij
heid hoe langer hoe meer beperkt wordt:
dan verliest dit antwoord hoe langer hoe
meer zijne kracht, en worden de men
schen naar evenredigheid onverschilliger
voor een afzonderlijk volksbestaan; zoo
dat als er eens ernstig spraak was van
annexatie niemand zich daarover zou
bekommeren, of eenige vrijwillige offers
zou brengen om deze te beletten, den
kende: vrijheid hebben wij toch niet
meer dan onze buren; maar een afzon
derlijk volksbestaan is geweldig kostbaar.
Zoo werkt de beperking der vrijheid van
spreken en schrijven de annexatie in de
handwant wie zal een schot willen schie
ten voor een goed, dat hij toch reeds
kwijt is?
5615,
5778,
9181,
9275,
9409,
20245,
20312,
20464,
20590,
5656,
7432,
9189.
9307,
9423,
20260,
20319,
20487,
20622,
20668,
5718,
9103,
9193,
9313,
9434,
20280,
20357,
20519,
20641,
20678,
5765,
9143,
9251,
9369,
5738,
9140,
9246,
9364,
9450, 9456,
20293
20441
20543
20642
20688
20718, 20727, 20759, 20784, en
5769,
9180,
9254,
9379,
20209,
20309,
20462
20589
20646
20714
20791.
Tot het geven van gelden ter leen
zal eene Commissie uit het bestuur op
MAANDAG, den 15. OCT. aanstaande,
's namiddags van halftwee tot halfdrie
zitting houden in een der localen van
het Raadhuisalwaar de belanghebbenden
zich kunnen aanmelden, ook voor het
teruggeven van gelden.
J. C. LEINWEBER, Secretaris.
dag te worden, en ik vervolgde de reis dit voorval wel eenige maanden langer
n -1. .-i. jn cjjensj (jg,, BEb. blijven, grootere ver
tot des avonds 6 ure, als wanneer ik
voor volslagen duisternis ten anker ging,
ik was toen ongeveer 2 uur stoomens
van Merak. Den volgenden morgen 5.30
haalde ik het anker weder op en kwam
anderingen
spreekt men van. Zoo zegt
men, dat er in plaats van Anjer in de
baai van Bantam een station zal ge
plaatst worden.
BURGERLIJKE STANDEN.
Amersfoort.
Geboren 4 Oct. Gijsbertus z. vin Marcus van
Plateringen en Johanna Vunhof. 5 Oct. Klaas,
z. van Willem Ipenburg en Grietje Schimmel.
Dirkje, d. van Jacob van Eijken en Catharina
Gardina Philippo. 0 Oct. Bastiaan Antonie,
z. van Antoon Knoppers en Martje Kreijkarnp.
Wilhelmina Engelina, d. van Johannes van de
Brug en Maria Husken. 7 Oct. Gijsbertus
Hendriekus en Hendrikus Gijsbertus, twee zoons
van Jacobus Cornelis de Haan en Anna Cornelia
van Wandelen. Everarda, d. van Evert Riju-
ders en Johanna van den Hoek. Ingenetta
Wilhelmina, d. van Gerard Willemsen en Jan
netje van Someren.
Ondertrouwd 11 Oct. Frank Drost en Her-
mina Maria Wijnands. Gerrit van de Kamp
en Petronella Antonetta Bangert. Nicolaas
Groenestein en Wilhelmina Smal. Frans Hen
drik George Spaink en Christina van Appelen.
Johannes Termaten en Alijda van Ruitenbeek.
Gehuwd: 10 Oct. Willem Muijs en Cornelia
van Baarn. Jan Spier en Hendrika van Nim-
wegen.
Overleden 6 Oct. Antonie Gijsbertus Lam-
brechts, 62 j. echtg. van Dirkje Verschuur.
9 Oct. Een lev. aang. kind vr. gesl. van Chris-
tiaan Lensink en Petronella Boersen.
Hoogland.
Bevallen 5 Oct. W. J. E. Markhout vrouw
van G. van den Hoven zoon.
Overleden 8 Oct. Grietje van de Mart oud
11 dagen 9 Oct Gijsbert Dijkman oud 47jaren
Echtgenoot Antje van de Hoef. 9 Oct Johan
nes Ossendrijver oud 20 maanden.
Bunschoten
Bevallen 4 Oct. Wijmpje van de Groep vrouw
Cornelus de Jong dochter. 8 Oct Wijmpje de
Graaf vrouw Jan Koelewijn zoon.
Overleden 6 Oct. Geertje Koelewijn vrouw-
van Bort Hartog 47 jaren. 6 Oct. Jan Boel
hout ongehuwd.
Soest.
Geboren 28 Sept. Jan, zoon van Cornelis
Overeem en van Geertje Jansen* 30Sept.
De Heer en Mevrouw BUIJS
Collard bedanken voor de vele blijken
van belangstelling, ontvangen bij de ge
boorte hunner dochter.
Kraambezoeken worden bij voorkeur
afgewacht op Maandag 15 October.
Op een Handels-kantoor hier
ter stede kan tegen 1 NoTein-
ber a. s. een
plaatsing vinden.
Eigenhandig geschreven aanvragen met
opgave van leeftijd enz. worden inge
wacht onder lett. G bij de Boekhande
laars B. BLANKENBERG ZOON.
VERGADERING in den lsten gr.-.
op WOENSDAG 17 OCT., des avonds
te 8 uren in forma.
in alle soorten
voor Tuin- en Potcultunr.
alsmede
Bloemist, AMERSFOORT.
