BINNENLAND. BUITENLAND. Plaatselijke berichten. VOLKSONDERWIJS. met de noodi'ge torens en poorten, zal het nieuwe Spui, de rivier de Eem tot aan de Mellum, tegelijk met de Koppel poorten het eerst begin geweest zijn. Wordt vervolgd.) *1) Amersfoort, 777—1580. I, 425. 2) v. Bemin. 25. 3) De oudste Stedelijke Rekeningen zijn van do jaren 14 143.(?), 1434, 1438, 1457, 1458, 1484, 1493. In de Rekening, van 143.(7) is sprake van de Zusters op de Spoeye (het St. Agatha- kloostei). Ook nog in lateren t-jd wordt gespro kken van het Gasthuis op de Spoeij. Voor de uitlegging der stad schijnt er, waar toen het water uit de stad in de Eem stroomde, een spoeij of spui geweest te zijn. De Tweede Kamer heeft de motie- Borgesius, de strekking hebbendeom grondwetsherziening vóór kiesrechtsher ziening te doen gaan, met 43 tegen 39 stemmen verworpen. Spoedig na het huwelijk van Prinses Hendrik, misschien al met Mei, zal haar geheele Hofpersoneel worden ontslagen. De eenige lieilwensch, die op 'sKo- nings veijaardag aan het diner ten hove is uitgebracht, werd uitgesproken door II. M. de Koningin zelve. H. M. deed dit in de volgende bewoordingen «Mij- neheeren, ik verzoek U met mij de ge zondheid te willen drinken van Koning Willem III der Nederlanden 1" Te Utrecht is na langdurige be raadslaging de Utrcchtsche kiezersveree- niging toegetreden tot de liberale Unie. De heer van Eeden had een ernstig bezwaar tegen den schijn van vijandschap tegen den godsdienst, die op de Unie kleefde, wegens het aanvankelijk opne- e men in haar programma van de bepaling, dat haar doel zou zijn de kerkelijke par- y tijen té bestrijden. Hij wilde niet alleen den schijn ver mijden, maar stelde zeer zeker hoogen I prijs op godsdienst en gaf verreweg de voorkeur aan een godsdienstig boven een ongodsdienstig man. Prof. de Louter stemde hiermee in en meende, dat vele vrijzinnigen, vooral in Utrecht, er zoo over denken. I Ook hij keurde de aanvankelijk ge- maakte bepaling der Unie af, maar door de terugname er van had men den be teren weg ingeslagen. En ten einde nu het gematigde element in de Unie te versterken raadde hij de toetreding van de Utrechtsche kiesvereeniging aan. Door het overlijden van den heer Mr. H. VerLoren van Themaat oud-Pre sident der Rechtbank te Utrecht, zal de installatie van zijn opvolger Mr. van Ittersum en van Mr. J. van Walré als vice-president, die gister zou plaats heb ben, worden uitgesteld tot Dinsdag 3 Maart, e. k. Uit de Neder-Betuwe schrijft men Als gevolg van de lage prijzen der i landbouwproducten, worden de landerijen, en vooral het bouwland tegen belangrij- ke lagere prijzen verpacht, dan voor y eenige jaren. Besteedde men toen voor het aardap pelland 200 a f275 per H. A. thans kan ~j men slechts 1 -40 a f175 per II. A. maken. Renke van der Zee, de schaatsen- koning, is met Ringma en de beide be stuursleden naar Christiania vertrokken, om den wedstrijd op schaatsen, om f1200, tegen Paulsen te ondernemen. In liet Noorden ziet men verlangend naai den bekwaamsten schaatsenrijder uit Holland uit. De directie der Hollandsche spoor wegmaatschappij neemt op het oogenblik een proef, om een trein te laten loopen tusschen Amsterdam en Rotterdam in 73 minuten. Haarlem, Leiden en 's-Graven- hage wordt zonder op te houden voorbij- gestoomd. Later meent men het te kun nen brengen tot 08 minuten. De Chineesche gezant is nog zoo weinig op de hoogte van het Nederland- sche volkskarakter, dat hij zich eergis teren in zijn nationaal gewaad in den Haag op straat vertoonde. Natuurlijk werd hij door een dichten drom volk omringd en iiij moest door de politie worden ontzet, die zich bij uitstek lang liet wachten. Hij mag van geluk spreken dat hij niet, als onlangs de Engelsche dames, door een paar agenten werd op gebracht, omdat zijn costuum ook zoo wat hel midden houdt tusschen dat van heeren en dames. Buitenlanders schijnen nu eenmaal over ons land niet te kunnen schrijven zonder bokken te maken. In den dezer dagen verschenen elfden jaargang van André Daniel's gunstig bekend «jaar- lijksch overzicht van do politieke gebeur tenissen van den dag" wordt onder AprilMei 1884 van Nederland het vol gende gescheven «Het Ministerie-Heemskerk hield zich bezig met het voorbereiden van eene her ziening der Constitutie, rioodig geworden voor het ontbreken van mannelijke af stammelingen van het Koninklijk Huis en de evcntueele aanspraken op de troons opvolging, welke verschillende Duitsche vorsten hetzij in Nederland, hetzij in het Groothertogdom Luxemburg konden doen gelden. De door den heer Heemskerk ontworpen wijziging had ten doel, eiken vreemden vorst van de troonsopvolging in Nederland uit te sluiten en te doen uitmaken de volstrekte afscheiding van Luxemburg, zoodra er geen mannelijke afstammelingen van het Huis van Oranje meer zouden aanwezig zijn." Nog merkwaardiger dan deze verkeerde voorsteling is het, dat alles wat Daniel verder omtrent Nederland mededeelt, de wet op het regentschap, de wijzing van art. 198 der grondwet, de ontbinding der Staten-Generaal en de uitslag der ver kiezing voor de Tweede Kamer, in elk opzicht juist moet genoemd worden. De verjaardag van den Koning der Nedeilanden is, even als vorige jaren, door de Nederlandsche vereeniging te Parijs meteen feestmaal in Grand Hotel gevierd. Men merkte onder de gasten op den Nederlandschen gezant, den heer de Bruijn, lid der Eerste Kamer en Prof. Réville. Er heerschte veel opgewektheid en op de goede gezindheid, tusschen Franschen en Hollandschen werd menige toost uitgebracht; zoo ook op Willem III en den President der Republiek. Met Hollandsche en Fransche vlaggen waren zaal en ingang versierd. Per telegraaf werd een heilwensch aan den Koning gezonden en per telegraaf werd dien ook beantwoord. In eene Koninklijke boodschap, bij de beide Huizen van Engeland ingekomen, wordt mededeeling gedaan, dat de Sol daten, die tot de reserve zouden overgaan, onder de wapenen zullen worden gehou den en dat de militie zal worden opge roepen. Een en ander in verband met den toestand in Soedan. De heer de Blochhausen, Minister van Staat in Luxemburg, is vervangen door den heer Thilges. Uit Londen heeft men aan de Indép. Beige bericht, dat er een gerucht in omloop is, dat het gouvernement gewaar schuwd zou zijn, omtrent plannen in Ier land. Men zou daar n. 1. voornemens zijn een opstand te doen uitbreken. Naar aanleiding hiervan zou besloten zijn, uit de Iersche garnizoenen sommige personen naar Soudan te zenden. Ds. Busweiler, Predikant bij de vrije Gereformeerde Gemeente alhier, zal op Zondag 8 Maart zijn afscheid aldaar prediken. Zonder ergens beroepen te zijn zal hij zijne gemeente verlaten, waar hij naar men zegt, niet meer gewild is. Zwaar moet dit den 72-jarigen man tref fen te meer daar hij zich bewust is zijne gemeente, naar zijn beste weten, gediend te hebben. No. 41 der Staatscourant houdt de statuten in der vereeniging tot het bouwen en verbeteren van woningen en van de vereeniging tot werkverschaffing te Amersfoort. Met genoegen herinneren we onzen lezers aan de spreekbeurt, die morgen avond door onzen stadgenoot, den Heer Dr. II. F. Jonkman in de vergadering van het Departem. Amersfoort der Maatsch. tot Nut van het Algemeen, zal worden gehouden. Vrijdagmiddag te 12 uren houdt de Afdeeling Amersfoort van het Genoot schap voor landbouw en kruidkunde in het Locaal de Arend eene vergadering, waarin voorzien zal worden in de be staande vacature van een Bestuurslid. Op de voordracht hiervoor staan de heeren H. W. A. van den Wall Bake, Dr. M. C. Verloren van Themaat en R. van Wou denberg. Zaterdag j.l. zijn door de politie alle mestvaalten in deze gemeente opgenomen en is aan ieder, die eene mestvaalt bezit de navolgende Kennisgeving uit gereikt: De BURGEMEESTER en WETHOU DERS van AMERSFOORT. Gelet op de missieve van de openbare gezondheidscommissie d. d. 28 Juli 1884, waarbij met het oog op de in dat jaar dreigende Cholera-epidemie, op toepassing der artikelen 245 en 240 van het alge meen politie-reglement wordt aange drongen Gelet op eene missieve dei' openbare gezondheidscommissie, d. d. 15 Januari 1885, waarbij wordt medegedeeld, dat volgens het oordeel van den Inspecteur van het geneeskundig staatstoezicht voor Gelderland en Utrecht ons land met eene Cholera-epidemie wordt bedreigd, die misschien binnen eenige maanden zal uitbreken, in welk schrijven met nadruk wordt verklaard, dat de tot hiertoe ge nomen maatregelen betrekkelijk het op ruimen van mesthoopen, enz., volkomen onvoldoende zijn, waarom wordt voorge steld te bepalen, dat vóór 15 Maart '1885 alle mesthoopen, die zonder vergunning binnen de kom der gemeente gehouden worden, moeten zijn opgeruimd; dat er nauwkeurig zal gewaakt worden, dat het misbruik niet weder insluipe, en dat verder de enkele vergunningen, die nog bestaan, voorzoover mogelijk, spoedig ophouden Gelet op de artt. 245 en 246 van het algemeen politie-reglement dezer gemeen te, luidende als volgt: Artikel 245. „Hel is verboden binnen «de kom der gemeente mesthoopen te «hebben, zonder schriftelijke vergunning «van Burgemeester en Wethouders." Artikel 246. „Binnen de kom der «gemeente zullen alle sekreten, putten, «riolen en goten, die door hunne slechte «of ondoelmatige inrichting,alle ver- «zamelingen van bloedafval, vuilnis «of andere stoffen, die door hare uitwase- «mingen, alle riolen of andere plaatsen «alwaar slijk of andere vochten te zamen «loopen en blijven staan, die door hunnen «stank en uitdampingen kunnen geacht «worden nadeelig voor de gezondheid der «bewoners of hinderlijk voorde naburen «te zijn, op bevel van den Commissaris «van politie, binnen den tijd daarbij aan- «geduid, moeten opgeruimd, in orde ge- «bracht en 'verbeterd worden, des noods «met verhooging van het terrein, en «zulks door dengene aan wien dit bevel «gedaan is, hetzij den bewoner, hetzij «den eigenaar van het perceel. «Zij die zich hierdoor bezwaard achten, «kunnen hun beklag indienen bij Burge- «meester en Wethouders, die daarover «naar bevinding zullen beslissen." Gelet op art. '180 der wet van den 29 Juni '1851 (Staatsbl. no. 85); Overwegende, dat van bevoegde zijde verklaard wordt, dat de Cholera ons land bedreigt, en dat van diezelfde zijde wordt aangegeven, dat het hebben van mest hoopen nadeelig is voor de gezondheid, vooral in tijden van epidemie Overwegende, dat in eene gemeente waar een groot aantal inwoners leven van den landbouw en waar zelfs binnen de kom der gemeente het landbouwbe drijf wordt uitgeoefend, ook op die be langen behoort te worden gelet, en derhalve een bepaald verbod tot het hebben van mesthoopen nadeelig zou werken op de welvaart der gemeente Overwegende, dat echter maatregelen behooren genomen te worden, om de nadeelige uitwerking zooveel mogelijk wegtenemen Hebben goedgevonden en besloten 1. dat den 1. April eerstkomende alle mesthoopen, welke zonder vergunning binnen de kom der gemeente bestaan, moeten zijn opgeruimd. 2. dat zij, die vergunning wenschen voor het bewaren van mest, daartoe aanvraag kunnen doen vóór den 15. Maart aan staande, doch dat, indien de vergunning verleend wordt, deze voor mestverzame- lingen binnen de bebouwde kom der gemeente, alleen kan verleend worden op de navolgende en zoo noodig andere door Burgemeester en Wethouders vast te stellen voorwaarden a. dat die bergplaats zal worden gemetseld waterdicht, van harden klin kersteen in sterken trasmortel, met een onderbodem ter dikte van minstens 18 Centimeters, en vier wanden ter dikte van 23 Centimeters, en in dien toestand zal worden onderhouden l). dat die bergplaats zal zijn gedekt met opgeklample en geteerde houten luiken, zwaar minstens 0. 026 Meter, welke luiken zullen moeten nedergelaten zijn wanneer geen inbreng of ruiming plaats heeft. Gedaan en ter openbare kennis ge bracht te Amersfoort, den 20. Februari 1885. Burgemeester en Wethouders voornoemd De Burgemeester, 'T. A. J. VAN ASCII VAN WIJCK. De Secretaris W. L. SCHELTUS. Daarenboven is aan hen, die behoef- tigd zijn, nog het navolgende besluit ter hand gesteld De RAAD der gemeente Amersfoort, Gezien een voorstel van Burgemeester en Wethouders, gedaan bij missive van den 24 September 1884, Besluit aan degenen, die bewijzen, dat zij huur ders van land en onvermogend zijn, gratis, tot een maximum van een Kubie- ken Meter, naargelang van de grootte van het gezin, of van het land, dat zij in gebruik hebben jaarlijks mest uitte- reiken, zoo zij de hunne aan de gemeente afstaan. Gedaan te Amersfoort, ter openbare vergadering van den 23. October 1884. De Voorzitter, T. A. J. VAN ASCH VAN WIJCK. De Secretaris, W. L. SCHELTUS. Zij, die aan Burg. en Weth. ver gunning wenschen te vragen tot het houden van een mestbak, kunnen zich daartoe ter Secretarie der gemeente ver voegen, alwaar formulieren voor die aan vraag kosteloos zijn te verkrijgen. Het huis, rnet zeer antieken gevel uit de 17e eeuw, staande op de Lange- stiaat en vroeger bewoond door wijlen den heer Schaap is verkocht voor 14980, aan den heer Luijckx te Rotterdam. We vernamen nog niet welke bestem ming de kooper aan dat pand geven zal. Met ingang van 2 Maart wordt de heer J. van Gelder (arts) alhier, verplaatst naar Bergen op Zoom. Op dien tijd komt de heer M. A. van der Willigen, te Am sterdam, in gelijke betrekking diens plaats vervangen. AFDEELING AMERSFOORT. Verslag 18841885. M. H. Nu er weder een jaar van werkzaamheden achter ons ligt, heeft het Bestuur de eer, U, naar het voor schrift van ons Reglement, daarvan verslag te geven, om nog enkele oogen- blikken te vertoeven op het arbeidsveld, waar wij in het afgeloopen jaar samen in éénen geest, tot één doel hebben gewerkt. Wat hebben wij gedaan, wat onder vonden, wat is er nog te doen vragen, die als van zelf oprijzen en waarop het antwoord niet achterwege blijven mag. Wie zich gevleid heeft met een ver meerdering van het ledental onzer af deeling vindt zich ook nu weer teleur gesteld. Blijkens het vorige verslag be droeg het aantal leden onzer afdeeling 147, dit aantal is met 6 leden vermin derd, zoodat wij het nu gezamelijk brengen op een aantal van 141. Voorzeker een treurig verschijnsel, eensdeels toe te schrijven aan een groo- te onverschilligheid, die alle belangstel ling in zaken van algemeen belang wegneemt en verdooftanderdeels uit gemis aan gemeenschapsgevoel, het ge voel, dat het leven een samenwerken is, dat het hoogste geluk daarin bestaat zegen aan anderen te geven of ook uit een bekrompen blik op maatschappelijk gebied, waaruit de vraag ontstaat .- Waartoe dat alles, waarvan immers geen vruchten worden gezien De Afdeeling hield twee vergaderingen, waarop in hoofdzaak de volgende onder werpen behandeld werden '1 Vergadering van 25 Januari '84. Behandeling der gewone punten, volgens art. 10 van het huishoudelijk Reglement. Voorstel van het Bestuur in het jaar '84 voor ieder der 24 leerlingen, die door onze «afdeeling" in de gelegenheid zijn gesteld de Huisvlijtschool te bezoe ken. f6 te betalen. Dit voorstel wordt na een korte gedachtenwisseling aangenomen. Benoeming van een bestuurslid in plaats van den Heer Kallf, die volgens den rooster aftreedt. In zijn plaats wordt gekozen de Heer Campert, waarna den Heer Kallf hulde wordt toegebracht voor zijn bizondere toewijding aan de belan gen onzer afdeeling. Bespreking der vraag Op welke wijze zal onze afdeeling in den loop van dit jaar trouw schoolbezoek bevorderen In beginsel wordt aangenomen, dat het beloonen van trouw schoolbezoek een zeer heilzame uitwerking heeft. Aan liet Bestuur wordt overgelaten den vorm te kiezen, waarin de belooning zal plaats hebben. 2. Vergadering van 23 Mei '84. Be handeling van den beschrijvingsbrief en benoeming van afgevaardigden voor de algemeene vergadering. Het Bestuur hield twee vergaderingen, waarin velschillende meer of minder be langrijke onderwerpen behandeld werden. De voornaamste onderwerpen waren Belooning van trouw schoolbezoek en subsidie aan de huisvlijtschool. Omtrent het eerste punt, waarover het Bestuur een breedvoerige discussie voerde, werd besloten dit jaar geen kin derfeest te geven, daar onze «afdeeling" de daarvoor vereischte uitgaven uit eigen middelen niet kon bestrijden. En hiermee M. H. is de vraag «Wat hebben wij gedaan in hoofdzaak be antwoord. De afdeelingsvergaderingen werden ook in dit jaar slecht bezocht; de gemiddelde opkomst ging een zestal leden niet te boven. En hoeveel belangrijker zou in onze samenkomsten de discussie over verschil lende onderwerpen geweest zijn, wanneer meer leden, met warme belangstelling bezield in alles wat onze volksklasse be treft, ook hunne denkbeelden ontwikkeld en nieuwe gezichtspunten geopend had den 1 Wij ondervonden dus in dit opzicht teleurstelling, waar wij belangstelling hadden mogen verwachten. Konden wij in ons verslag er op wijzen, dat onze afdeeling in menig opzicht hare krachten aangewend heeft, om ontwikke ling en beschaving ook tot gemeen goed der volksklasse te maken, dan willen wij hiermeè niet te kennen geven, dat er genoeg gearbeid is, dat zij verre, 't Zij en blijve hare taak volksontwikkeling met alle kracht te bevorderen. Door vereenigde kracht, door wei kzaamlieid in één geest, zal onze arbeid rijke vruchten afwerpen. Namens het Bestuur, M. W. Sciieltema Ez, Voorz. J. C. F. Prikken, Secret. Zondag is te Utrecht overleden de heer Mi. H. Verloren van Themaat, oud-voorzitter der Rechtbank aldaar. Tot voor weinige weken bekleedde hij dien post. Den 10 December-1854 werd hij tot President der Arr. rechtbank alhier be noemd, waarbij hij toen rechter was. Als lid van den Amersfoortschen gemee nte- raad en lid der Provinciale Staten van Utrecht heeft hij met zeldzamen .tact en toewijding deze betrekkingen ver vuld. Zijne adviezen hebben zich steeds door groote grondigheid gekenmerkt. Niettegenstaande zijn hoogen leeftijd zal zijn verlies in menig opzicht ernstig worden gevoeld. Men schrijft ons uit Davos: Ook de 68ste verjaardag van Z. M. onze geeërbiedigde Vorst ging hier niet ongemerkt voorbij een dertigtal Holland sche daines en heeren uit het Kurhaus vereenigden zich des namiddags te zes uren aan een gemeenschappelijken maal tijd, waar 't recht gezellig toeging. Een telegram aan Z. M. na afloop van een heilwensch op het welzijn van ons dierbaar Vorstenhuis, luidende als volgt: «Les Hollandais au Kurhaus de Davos prient Votre Majesté de vouloir bien accepter leurs félicitations sinceres et les voeux ardents qu'ils torment pour le bonheur et la prospérité de Votre Majesté et de Son Auguste familie!" werd om streeks negen uur des avonds beant woord door de volgende dépêche van Zr. Ms. adjudant de Grovestins: «Le Roi me charge d'exprimer aux Hollan dais de Davos toule sa reconnaissance pour vos bons voeux.» 317de STAATS-XOTERIJ. VIJFDE KLASSE, LAATSTE DAG. Trekking van 21 Febr. (100 loten.) Ten kantore van den Collecteur te Amersfoort zijn aan de navolgende num mers te beurt gevallen Pryzen van f 70 2233, 2462, en 13047. Zonder prijs zijn uitgetrokken 2226, 2378, 2396, 5926, 5974 en 5978. Hoogland. De politie, bijgestaan door den brigadier-majoor van Amers foort, gaat nog steeds voort met haar onderzoek in zake de aanhouding, in een vorig nummer vermeld. Tot nog toe heelt zij den dader niet ontdekt. Wel rusten eenige vermoedens op iemand, doch de bewijzen daarvan zijn zoo onbe- teekenend, dat men naar alle waarschijn lijkheid met een misverstand te doen heeft, zoodat de persoon in questie buiten alle termen der wet valt. Veenemlaail. Een en veertig moeite volle jaren, vol zware beproevingen zijn door Mejuflr. de wed. J. Kennedy, als hoofd der bewaarschool alhier, doorleefd, en thans is het besluit door haar geno men, om voor genoemde betrekking te bedanken. Zeldzame trouw en toewijding heeft zij in dien tijd betoond. Veel nut heeft zij gesticht en zij was eene warme kindervriendin. Hierom behoeft het niemand te verwonderen, dat men met groot leedwezen deze edele vrouw ziet vertrekken. In hare plaats is, met ingang van 1 Mei, benoemd MejulTrouw C. Vroom, vroeger te Zaandam werkzaam, thans te Utrecht woonachtig. Verkooping Tan vaste Goederen. Zaterdagavond 21 Februari 1885. in „het VALKJE te AMERSFOORT. Notarissen: de heeren A. H. DRIJFHOUT VAN HOOFF en Mr. J. DE LOUTER. 1. Een Huis met erf en tuin in de Langestraatf 4980. 2. Een huis met erf en bouw land aan den Utr. straatweg, opgeh. EEN GOEDKOOP, ONMISBAAR WOORDENBOEKJE. 't Is waar dat in Nederland personen uit de hoogere standen zoozeer van Fransch zijn doortrokken, dat zij schrijven: vire paar handschoenen, die recquede deur op een quire; peine aan den voute enz. Toch wordt in 't algemeen erkend, dat het zelfs voor een Nederlander, die als beschaafd wil doorgaan, een vereischte is, zijne moedertaal zonder fouten te schrijven. Nu bestaat er in Nederland niemand, die van ieder naamwoord het geslacht kent, en misschien zijn er een paar geleerden, die zich nooit vergissen, in 't gebruik van e of ee, van o of oo 't is de schuld van onze grammatica en van ons spellingstelsel, niet van ons volk maar wie twijfelt, of hij de of den haas, «token of stooken moetschrijven, kan zich spoedig uit de verlegenheid red den met het woordenboek van de Vries en Te Winkel of dat van Van Dale. Erger was het vroeger, als men een adres moest schrijven en niet wist of men Borculo, Borkeloo of Borkelo, Ste- vensweert of Stevensweerd, Rucphen of Rukfen, Cothen of Koten zou spellen, want genoemde woordenboeken geven daaroyer geen uitsluitsel. Wel bestond sedert 1864 de onpractisch en volgens

Historische kranten - Archief Eemland

Nieuwe Amersfoortsche Courant | 1885 | | pagina 2