NIEUWE
Nieuws- en Advertentieblad
UTRECHT EN GELDERLAND.
N. 100.
Woensdag 15 December 1886.
Vijftiende Jaargang.
VOOR
VERSCHIJNT WOENSDAG EN ZATERDAG.
Uitgever A. M. SLOTHOUWER, Amersfoort.
Z\j, die zich tegen 1 Jan.
a. s. abonneeren, ontvan
gen de tot dien datum
verschonende nummers
GRATIS
BINNENLAND.
Feuilleton.
THEA.
EBSFOORTSCIE COURANT.
abonnementsprijs:
Per 3 maanden 1.Franco per post door het geheele Rijk.
Afzonderlijke Nummers 3 Cent.
Ingezonden stukken en berichten iutezenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag
advertentien:
Van 1G regels 0,40; iedere regel meer 5 Cent.
Advertentien viermaal geplaatst worden slechts driemaal berekend.
Groote letters en vignetten naar plaatsruimte.
De vorstelijke familie Waldeck-
Pyrmont wordt op het Loo verwacht.
Te Schiedam heeft zich eene com
missie gevormd, om den verjaardag van
Z. M. den Koning op feestelijke wijze
te vieren.
Bij Kon. besl. is benoemd tot
hoogleeraar aan de Rijks-universiteit te
Leiden, om onderwijs te geven in de
verloskunde en de leer der vrouwen
ziekten, dr. H. Treub, arts, adsistent in
het ziekenhuis van voornoemde univer
siteit.
De heer Elout van Soeterwoude
maakte in de Standaard bekend, dat hij
wegens de uitspraak der Synode in de
zaak der 75 Amsterdamsche kerkeraads-
leden, alle betrekking met het Hervormd
kerkgenootschap afbreekt.
Het jaarlijksche congres der sociaal
democratische partij in Nederland zal op
de Kerstdagen plaats vinden te Hengeloo.
Omtrent den tabakshandel schrijft
men ons:
In de Betuwe is de levering in vollen
gang, terwijl 't vorige jaar omstreeks
dezen tijd nog niets was verkocht. Omdat
het zand- en aardgoed dun en breed van
blad is, konden flinke prijzen worden
besteed.
In Maas en Waal gaat de handel
langzaam vooit; op verschillende plaatsen
bleven nog partijen in handen der plan
ters. Te Woudenberg en te Nijkerk
werd nog niets verkocht, evenmin te
Helenaveen in Noord-Brabant, waar circa
80,000 halve kilo's geteeld worden. Te
Helenaveen is het gewas zeer goed ge
slaagd; het bestgoed heeft echter een
weinig van hagel geleden.
Voor eene aanzienlijke koopsom
men zegt anderhalve ton is dezer
dagen de bekende Keizerskroon in de
Kalverstraat, het oudste logementte
Amsterdam, dat in eigendom aan het
schuin daartegenover gelegen burgerwees
huis behoorde, in andere handen overge
gaan. Er zal nu een tapijtwinkel in ge
vestigd worden.
Inde zitting van den Hoogen Raad
heeft de Advocaat-Generaal inr A. F. L.
Gregory conclusie genomen in zake het
cassatie-beroep Domela Nieuwenhuis. Hij
betoogde, dat de verdediger ter zijde had
gelaten en met een quasi-historisch ver
nis overdekt had al wat der verdediging
in den weg stond. Hij ontkende dat van
den beginne af. namelijk van het requisi
toir tot rechtsingang, voor iets anders ver
volgd is dan voor hoon, smaad en laster
jegens den persoon des konings. Hij be
streed de beide aangevoerde cassatiemid
delen als in grondslag onjuist en onge
grond; betoogde dat smaad in den zin
der wet is beleediging, en achtte de vraag
of de gebezigde woorden beleedigend zijn
I quaesstio facti, iUch wat hem betreft
boven eiken twijfel verheven.
Hij concludeerde tot verwerping van het
beroep. De uitspraak is bepaald op 10
Januari 1887.
Ook thans was de zaal geheel met pu
bliek gevuld.
De jacht in Gelderland woidt ge
sloten op Vrijdag den 31. December a.s.
met zonsondergang, uitgezonderd de jacht
op waterwild.
De rivier de Ems, twee uren gaans
var. Ter Apel en de noord-westelijkste
rivier van Hannover, waarin sedert
mensclienheugenis geen zalm bij eenige
hoeveelheid gevonden werd, begint tegen
woordig reeds tamelijk bevolkt te worden
met deze edele vischsoort, terwijl zelfs
hare bijriviertjes, waarin tot 1880 nooit
een zalm verdwaalde, dit jaar eene niet
onbelangrijke hoeveelheid dezer visch
opleverden. Men acht dit een gevolg van
het inbrengen in de Noord-Duitsche
rivieren van zalmeieren, hetwelk de
zalmvisscherij aanzienlijk schijnt te bevor
deren.
Een detachement huzaren is, onder
bevel van een korporaal, van Deventer
naar Hoog-Soeren vertrokken, om politie
toezicht uit te oefenen op strooperij in
de bosschen.
Roman van KARL HEIGEL.
26)
«Thans is ze bezig voor ons de kaart
te leggen." «Zou ze al hout hebben voor
den -winter," enz. maar juist was de
menigvuldigheid, waarmeè die opmerkin
gen voorkwamen, een thermometer van
haar verknochheid aan de oude vrouw.
De eerste herfstachtige ruwe wind
vlaag deed het water van het meer in
golven voortrollen en woelde met roof
gierige hand in het bosch, toer. Hilde-
garde zich met haar kinderen, hofhouding
en bediendenstoet tot de afreis gereed
maakte, echter niet zonder dat zij broer
en zuster Freiberg was komen vaarwel
zeggen. Dat was de eerste maal, dat zij
met Sara den drempel van «het roode
huis" overschreed.
Ondanks de terughoudendheid van
allen ging het afscheid allen toch aan
het hart. Mevrouw Wohlgemut gaf het
jonge meisje, dat in haar ongeluk
want de uit hun vaderland verdrevenen
zijn wel steeds ongelukkig standvas
tigheid en tact aan den dag legde, een
kus op het voorhoofd, en reeds had de
school, die eenzaamheid heet, het meisje
zulk een verandering doen ondergaan,
dat zij trotsch was op dien kus.
Die nam alle bittere gevoelens tegenover
de vrouwen, die zooveel beter waren dan
zij, uit haar hart weg. Als Thea den
volgenden dag zag, dat de blinden op de
villa waren gesloten, zei ze treurig
«Daar is de winter".
En de grimmige gast liet inderdaad
niet lang op zich wachten. Zijn koerier,
de storm uit bet noorden, z*nd hij voor
uit. Die veegde door woud en veld en
huilde bij dag en nacht rondom »het
roode huis" en zocht tegelijkertijd woe
dend door den schoorsteen den weg
naar binnen. Maar het liefste hield hij
zich bij de ijzersmelterij en bij werk
plaatsen waar de stoomhamers hun taak
vervulden, op. Daar had hij honderd
schuilhoekjes, waaruit hij de werklieden
verraderlijk overvieldan stortte hij zich
in de knetterende vuren en dreef met
I rook en vonken een wild en gruwelijk
J spel. Doch eindelijk stormde hij weg,
nadat hij al de wolkgevaarten uit alle
hemelstreken tegen elkander in had ge
jaagd. Thans volgden er dagen van stilte,
waarin de regen met stroomen nederviel.
Alles verdween in een grauw nevelkleed;
het meer, het bosch, ja zelfs «het roode
H. M. de Koningin heeft, ter ge
legenheid van het St. Nicolaasfeest. dezer
dagen aan een groot aantal buisgezinnen
op en in den omtrek van liet Loo, win-
terkleedingstukken en andeie geschenken
van huishoudelijken aard doen uitreiken.
Naar men aan het Vad. mededeelt,
is bij het ministerie van koloniën een
telegram ontvangen, inhoudende, dat ge
neraal Demmeni, civiel en militair gou
verneur in Atjeli te Pajacombo is over
leden.
De laatst ontvangen mail bevatte juist
bet bericht, dat generaal Demmenie we
gens ziekte was geëvacueerd naar de
Padangsche bovenlanden.
De gemeenteraad van Deventer be
sloot eergistei aan de Gtld. Overijs. Stoom-
ti ammaatschappij toe te staan, op de lijn
Pothoofd-station staatsspoorweg paarden,
in plaats van stoom, als trekkracht te
gebruiker.
De nieuwe overdekte botermarkt te
Deventer is Vrijdag zonder eenige forma
liteit opengesteld en in gebruik genomen.
Prins en prinses ScherbnkolT, die
een tijd lang in het Amstelhotel te Am
sterdam onder behandeling van dr. Mez-
ger zijn geweest, en zich thans te Nice
bevinden, hebben, voor hun vertrek, den
heer P. J. H. Cuypers opgedragen een
vorstelijk verblijf voor hen te bouwen op
een hunner landgoederen ten zuidoosten
van St. Petersburg.
Het onderstaand adres zal weldra,
voorzien van de liandteekeningen van
verreweg de meeste conrectoren onzer
gymnasia, aan den minister van binnen-
landsche zaken worden verzonden
»De ondergeteekenden, allen rectoren,
en conrectoren van gymnasia, meenen
zich met indruk te moeten verklaren
tegen het door vele hoogleeraren in de
rechten onderteekende voorstel, strek
kende om van aanstaande juristen in het
vervolg geene kennis van de Grieksche
taal meer te vorderen.
«Hoewel zij de eischen in dit vak
voor alle leerlingen thans te hoog ge
steld achten, zouden zij liet ten zeerste
betreuren, wanneer de door genoemde
heeren voorgestelde maatregel in de
wet of de besluiten werd opgenomen."
Het grafmonument voor wijlen
mevr. Bosboom-Toussaint zal in Septem
ber van liet volgende jaar onthuld worden.
Daar bet gedenkteeken in liet voorjaar
nog niet gereed kan zijn, en de commis
sie het wenschelijk acht de plechtigheid
niet in de zomermaanden te doen plaats
hebben, is deze tot dat tijdstip verscho
ven.
Men schrijft aan de L. C.: Altijd
maar de wind aan den binnenkant.
Zaterdag namiddag was er weer storm
in aantocht, tengevolge waarvan de
barometer daalde. Kort na middernacht
woei het dan ook met hevige vlagen en
regen. De wind ruimde, bleef tot gisteren
avond krachtig waaien, maakte de lucht
schoon en nu is het weer kalm. Daar
de barameter 755 mM. aanwijst, kon er
nu wel een gebied van irooge drukking
nabij zijn.
Alle winden hebben keerwinden, zeggen
de landlieden, en als de wind eens uit
het oosten begint te blazen, zooals hij
nu in het westen heeft gespookt, sta
dan vast voor een kouden neus. De
winter moet nog beginnen en kan alsdan
genoeg nijpen
Coenens Nationale feestzang ter
gelegenheid van 's Konings 70en verjaar
dag (tekst van Fiore della Neve) zal,
onder leiding van den componist, te
's-Hage worden uitgevoerd op den Maan
dag, volgende op den feestdag zelf, en
men zegt dat HH. MM. de Koning en
de Koningin de uitvoering zullen bijwonen.
In het Utr. prou', en Stedel. Dagbl.
van den '14en dezer komt onderstaand j
ingezonden stuk voor, dat wij, daar- het
de algemeene aandacht verdient gaarne
ir zijn geheel overnemen.
Mijnheer de Redacteur
In een blad van den 9 dezer las ik
het onderstaande:
Schandelijke mishandeling. Er heeft
ten onzent weer een juweeltje van een
militair schandaal plaats gevonden. We
zullen den daarbij betrokken persoon
Alexander Carl Keilman, Duitscher van
geboorte, gepasporteerd korporaal der
cavalerie van het Indische leger, die zes
jaren in Indië doorbracht, zelf laten
spreken
«Den 18. November kwam ik per S. S.
Prinses Marie in Amsterdam aan, waarop i
ik, korporaal van de cavalerie 'van het
Ned. Ind. leger, door een onderofficier
van het 7. reg. inf. naar het spoorweg
station werd geëscorteerd. Bij aan
komst te Harderwijk werden mij door
den chef der 1. comp. mijne papieren
ter teekening voorgelegd en mij mijn
ontslag gegeven, met de mededeeling
dat ik mijne papieren en het mij te
goed komende bedrag van f25 :-bij den
commissaris van politie te Amsterdam
in ontvangst moest nemen. Te Am
sterdam (ik werd door een politieagent
naar het station gebracht en moest zelf
mijn reiskosten betalen) wendde ik rn'jj
tot den hoofdcommissaris van politie in
de Spinhuissteeg. Geld en papieren waren
nog niet aangekomen, en men verzocht
mij des avonds terug te komen.
«Toen ik dat deed werd mij verteld,
dat, volgens een wetsartikel, alle gewezen
soldaten van het Indische leger, die
vreemdelingen zijn, over de grenzen
moeten worden gezet en ik werd om
zoo te zeggen als arrestant aan het
bureau gehouden.
«Anderhalve dag werd ik daar in de
wachtkamer van mijne vrijheid beroofd
en toen het geld toen nog niet aange
komen was, werd ik naar de gevangenis
op den Heiligenweg vervoerd. Ik heb
daar voor mijn eigen levensonderhoud
moeten zorgen en verbleef er twee dagen
met de andere gevangenen.
«Ik voeg hierbij, dat ik gedurende deze
lijdensgeschiedenis mijn uniform droeg,
en dat ik, onschuldig man, in een die-
venwagen ben getransporteerd en naar
Arnhem ben overgebracht"
Indien dit bericht waar is, indien het
ook maar gedeeltelijk waarheid bevat,
dan moeten toch bij ieder weldenkend
Nederlander de vragen rijzen
«Hoe is het mogelijk dat er zód met
iemand gehandeld wordt, die zijn leven
als 't ware gaf voor de belangen en het
behoud onzer zoo zeer gewaardeerde
Koloniën
«Moet het niet ieder Nederlander of
vreemdeling afschrikken zich voor het
Indische leger te verbinden, als hij zulke
voorbeelden ziet, hoe men na zijnen dienst
tijd vervuld te hebben en in Nederland
teruggekeerd als een vagebond behan
deld wordt
«Is er dan nu niemand die zich tegen
zulke behandeling in de bres stelt, die
huis". Maar op zekeren morgen was de
regen, die neèrviel, plotseling wit ge
worden. En nu was de kwartiermaker
van den winter ook weer daar en floot
ditmaal dat het een aard had in schoor
steen en gang, en blies herwaarts en
derwaarts, en weldra dwarrelden dichte
vlokken van den hemel en begon het
uiterlijk voorkomen van den aardbol op
die plaats langzamerhand doch volkomen
te veranderen, 's Nachts was de winter
ingevallen thans lag het landschap diep
onder de sneeuw begraven.
Wie uit de snerpende koude lucht en
den sneeuwstorm van een Decemberavond
in de woonkamer van «het roode huis"
trad, vond daar warmte en licht. Het
bruine hout der zoldering maakte met
de wanden dadelijk den indruk van har
monie en gezelligheid. De deuren van de
kachel staan open en de knetterende
gloed geeft aan al wat zich in zijn
nabijheid bevindt een warmen toon. Het
halfdonker, dat in de eene helft van het
vertrek heerscht, komt de eenvoudige
inrichting ten goede. Daarbij wordt een
eenvoudig aanrecht met borden en steenen
kannen zichtbaar, een eeuwenoud bullet;
de harde kleuren op den zwartgelakten, i
echt Zweedschen schommelstoel hebben
het voorkomen van japansch ingelegd
parelmoer gekregen en ^elfs krijgt een
oude schilderij in olieverf, van zeer twij
felachtige waarde, die Thea op zolder
heeft vinden staan, het aanzien van een
echten Rembrandt, 't Is zinsbedrog, doch
dit wordt niet met opzet gepleegd, en
als het oog uit liet schemerdonker van
het uitstek dat zich in het vertrek be
vindt en dooi' welks laag doch breed
venster men het donker zwart en het
schelle wit van de hoornen en van een
werkelijk schilderachtig besneeuwde bron
kan aanschouwen, naar den krans van het
licht terugkeert, dat de melkwitte lamp
over de gedekte tafel met zijn theeservies
en met al het benoodigde voor den van
oudsher daar gebruikelijke „siësta" terug
kaatst, vindt ze nu dat de bij die tafel
geplaatste, met een kussen bedekte hou
ten bank een uitstekend zitplaatsje is.
En dat was de bank ook voor Swan
Jdnszon, die als gast daarop had plaats
genomen, terwijl Waldemar met het
hoofd op den elleboog geleund voor den
hoogen lessenaar staat te lezen en zijn
zuster als de zorgvuldige gastvrouw komt
en gaat. Want tante Lundquist ligt reeds
lang in haar doodkist gelijkend bed tot
over de ooren toegedekt te snurken.
Door bewonderende blikken te worden
gevolgd was voor Thea niets nieuws,
maar dat iemand daarbij zou denken
«Dat wordt een huisvrouw," had zij een
jaar te voren zeker niet geloofd.
«En welk een huisvrouwzei Swan
tegen zich zeiven. «Maar het zou jammer
zijn van haar mooie handjes," liet hij er
op volgen. Als ze zijn vrouw was zou ze
nooit iets anders dan een witte muts en
een witte schort, doch nimmer een zwarte
dragen en zou ze thee alleen schenken.
En waarom zou ze zijn vrouw niet
worden Bij hem is het reeds geruimen
tijd zoo klaar als de dag deze of in 't
geheel geen. Waldemar is zijn beste
vriend, en Thea zelve? Menigmaal
kijkt zij hem zoo lief en zoo goedwillig
aan, dat hij haar wel zonder omstandig
heden om den hals zou willen vallen om
haar te zeggen: «Wees de mijneMaar
eene bedenking weerhoudt hem. «Zij is
eene artiste; in elk geval een artiste met
veel smaak en veel talent." En nu was
liet wel zeer edelmoedig van haar, dat
zij ter wille van haar broeder naar den
vreemde was getrokken om daar te mid
den van zulke met vuil en roet bedekte
kerels en ruwe, onbeschaafde nutuurmen-
schen als Swan Jünszon te ver
blijven. t Was een heldhaftige opoffering,
waartoe zij bijna alleen in staar, was
Doch zou net kind van [de groole stad
het leven in een blokhuis op den landen
duur wel volhouden? Zou zij niet nog
eens eenmaal door een on bed wi natuur
W. i ij'kJfiSS - 1 -
