NIEUWE
Nieuws- en Advertentieblad
UTRECHT EN GELDERLAND.
Vervloekt en Verstooten.
N. 38.
Woensdag II Mei 1887.
Zestiende Jaargang.
VOOR
abonnementsprijs:
VERSCHIJNT WOENSDAG EN ZATERDAG.
Uitgever A. M. SLOTHOUWER, Amersfoort.
BINNENLAND.
F euiilet on.
AMI1SF001TSC9ICODMNT.
Per 3 maanden 1.Franco per post door het geheele Kijk.
Afzonderlijke Nummers 3 Cent.
Ingezonden stukken en berichten intezenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag.
ADVERTENTIE Ni
Van 16 regels 0,40; iedere regel meer 5 Cent.
Advertentiën viermaal geplaatst worden slechts driemaal berekend.
Groote letters en vignetten naar plaatsruimte.
De koninklijke familie zal Maan
dag 16 dezer de reis naar het buitenland
aannemen. De trein vertrekt 's ochtends
ten 3 ure van het Loo. 11H. MM. zullen
eerst over Winterswijk tot het station
Vrezen reizen, alwaar zij 's namiddags
tusschen 2 a 5'/j uur zullen aankomen,
en vandaar zich per rijtuig begeven naar
Arolsen, om, na een verblijf van eenige
dagen in de residentie van den vorst
van Waldeck, de badplaats Wildungen
te bereiken.
Aan het D. v. N. wordt bericht,
dat Z. M. de Koning voornemens zou
zijn, den minister Heemskerk, tot be
looning voor zijne verdiensten bij de be
handeling der Grondwets-herziening, op
te nemen in den Nederlandschen adel,
met den titel van baron. Tevens zouden
de burgemeesters van Amsterdam en van
's-Gravenhage tot den adelstand worden
verheven met het praedicaat van jonk
heer.
Half Juli wordt te Scheveningen
verwacht de morganatische weduwe van
Czaar Alexander II, Prinses Dolgourouki,
met hare kinderen een groot aantal
apartementen van het Oranje-hötel zijn
voor de Prinses, die tot half September
op de badplaats blijft, dezer dagen ge
huurd.
De locaalspoorweg Koning Willem
III nadert zijne voltooiing. De onteigening
is geheel afgeloopen. Het gedeelte Dieren
Apeldoorn tot aan het Loo is gereed,
terwijl op de lijn ApeldoornHattem
de werkzaamheden tot dicht bij Heerde
genaderd zijn. De bouw van de Deventer
brug, die de aflevering van de Apeldoorn
Almeloosche lijn nog eenigen tijd ver
tragen zal, vordert echter goed.
Het is te verwachten, dat de lijn
DierenApeldoornHattem nog dit jaar,
het eerste gedeelte DierenApeldoorn
tot het Loo nog zelfs in Juli a. s. in
exploitatie komt.
De directeur van de wees-inrich
ting, te Neerbosch, heeft van een onbe
kende weezenvriend te Amsterdam een
som van 1500 gld. ontvangen.
Het nieuwe Badhuis te Schevenin
gen, zal niet voor 1 Juli gereed komen.
In de gewone voorjaarsvergadering
der Algemeene Synodale commissie der
Ned. Herv. kerk is het besluit genomen
dat voortaan een afzonderlijk bijblad zal
worden uitgegeven van de Kerkelijke
Courant, bevattende de vonnissen en
besluiten ter zake van doleerende predi
kanten en kerkeraadsleden.
Het Indische blad de Telefoon
heeft een jeenvoudig raiddel" bedacht,
om den Atjeh-oorlog spoedig ten einde
te brengen. Het wil een oorlog op leven
en dood zien voeren tegen de Atjehers
maar niet met Europeesche troepen,
doch met een paar duizend man Alfoersche
hulptroepen, die van de sultans van
Ternate en Tidore zouden moeten aan
gevraagd worden. Die Alfoersche benden
zouden tegen de Atjehers oorlog moeten voe
ren op hunne wijze, dat is zonder iets of
iemand te ontzien, elke weerstrevende
kampong te vernielen en te verbranden,
en een ieder, die zich tegen hen mocht
verzetten, af te maken.
Het blad voegt er bij, dat 1000
Alfoeren meer in Atjeh kunnen uitrichten
dan 10,000 man van de beste Europeesche
troepen.
Wij willen het gaarne gelooven. Maar
aan hen, die zulke denkbeelden uiten, of
ze toejuichen en steunen, zouden wij
wel gevraagd willen hebben, wat het
oordeel wezen zou over een beschaafde
staat, die op deze wijze oorlog voerde.
(N. R. Ct.)
De Texelsche visschersvloot maakt
zich gereed om naar de Zuiderzee te
vertrekken ter uitoefening van de ansjo-
visvisscherij, Eenige schuiten, die het
op Texel stroom beproefden, hadden
reeds vangst. Een span ving zelfs 600
stuks ansjovis in een streek.
Aan de practische oefeningen op
de Oldebroeksche heide zullen dit jaar
deelnemen o. a. 28 compagnien vesting
artillerie, verdeeld in 14 seriën elk van
2 compagnien. Als serie-commandanten
zullen optreden voor de 1, 4, 7 en '10.
serie majoor L. E. W. de Munnick, 2.
en 5. serie majoor W. Irish Stephenson,
3. en 6. serie majoor J. Badon Ghijben,
8. 11 en 13 serie luitenant kolonel J. H.
Vrancken, 9. 12. en 14. serie luit.-kol.
J. A. de Bergh. De 1. 4. 7. en 10 serie
bestaan uit resp. de 3. en 5. die van
214 Juni, de 4. en 8. die van 16—28
Juni, de 6. en 7. die van 22 Augustus3
September en de 1. en 2. compagnie
van het 1 regiment vesting-artillerie, die
van 517 September, aan die oefeningen
deelnemen.
De postduiven-vereeniging de Ooie
vaar te 's Gravenhage, zal dit jaar, en
wel op 19 Juni, eene nationale postduiven-
wedvlucht houden van Maagdenburg uit.
Vereenigingen uit Rotterdam, Haarlem,
Osch en Gorinchem zullen mede daaraan
deelnemen. Reeds had de vereeniging
het genoegen van enkelen toezegging
van medailles te ontvangen, en heeft
het plan voor dezen vlucht uit te loven
eene groote gouden medaille, alsmede
eenige verguld zilveren, zilveren en bron
zen medailles, benevens eenige kunst
voorwerpen.
Recht voor Allen deelt mede, dat
de gezondheidstoestand van Domela Nieu-
wenhuis op het oogenblik vrij bevredigend
is, tengevolge van het genietbare voedsel,
dat hem tot dusver bleef verstrekt.
Een verzoek om gratie voor hem aan
Z. M. den Koning werd door Sire afge
wezen.
Het buitenverblijf Vechlzicht, nabij
Breukelen, is gehuurd door de Vereeni
ging tot steun van verwaarloosden en
gevallenen, en zal binnen weinige weken
als asyl worden geopend, onder beheer
van mej. Kops.
In de lage plekken in het heide
veld en boekweitveen van oostelijk Drente
houden zich thans zooveel korhoenders
op, als nog nimmer te voren het geval
was. Bij koppels van dertig tot vijftig
stuks worden zij meermalen gezien.
Wegens de groote schuwheid der vogels
en de drassigheid dier gronden maakten
de jagers er in het vorige jachtseizoen
bijna altijd te vergeefs jacht op.
Te Tessel overleed een man, die
in zijn veelbewogen leven tal van schip
breukelingen aan onze stranden heeft
gered. Zijne stoutste redding volbracht
hij bij de schipbreuk van de Duitsche
bark Agnes, eene der droevigste zeeram
pen, aan onze kust, ongeveer 40 jaar
geleden. Die wakkere burger was de
heer C. Dalmeijer, oud-beurtschipper op
Amsterdam, later stoombootkapitein en
daarna commissaris der Hoornsche booten
te Amsterdam. De steeds werkzame rnan
droeg veel bij tot de verbetering der
reddingsmiddelen.
Te Zuid-Schalkwijk is Zondagrnid-
rniddag de boerenwoning van den heer
Mesman met den inboedel en de gereed
schappen, afgebrand. De eigenaar en zijne
vrouw waren te Haarlem naar de kerk,
terwijl de knecht en meid thuis waren,
die het vee nog met groote moeite heb
ben gered.
In de volkszaal Emmanuel"
(Gerard Doustraat) te Amsterdam is
Zondag voor het eerst eene brigade van
het Leger des Heils opgetreden.
Er werd een viertal godsdienstige
oefeningen gehouden, telkens bijgewoond
door een paar honderd personen, doch
niet uit de klasse der maatschappij, tot
welke het leger zich bij voorkeur wendt.
Gelukkig kennen wij trouwens hier te
lande niet de armzalige buurten, die bijv.
het East-End van Londen zulk eene treurige
vermaardheid geven.
De zaal was hier telkens gevuld met
nieuwsgierigen. De samenkomsten werden
geopend met eene korte toespraak en
een gebed, alles in het Nederlandsch.
Onder begeleiding van viool werden
vervolgens stichtelijke liederen gezongen
op eenvoudige en aangename wijze,
zoodat de geheele vergadering zeer
spoedig althans het refrein kon meezin
gen. De liederen zelf werden in eer.
klein, net gedrukt tekstboekje tegen 5
ets. te koop aangeboden.
De volkszaal, uitwendig met het wapen
van het leger des heils voorzien, was
van binnen behangen met rood doek,
waarop in duidelijke witte letters stich
telijke spreuken stonden.
De kleeding van de leiders der oefenin
gen bestaat, gelijk men weet, uit een
blauwe broek en jas met rood vest. Op
de kraag staat een of ander teelten, als
S(aved) S(inner): gered zondaar. Hbl.
Omtrent de komst van het leger
hier te lande verneemt men de volgende
bizonderheden
De heer C. F. Schoch, president van
Emmanuel, Vereeniging v. Inwendige Zen
ding, te Amsterdam, en zijne echtgenoote,
medebestuurderen van genoemde Veree
niging, hebben reeds vóór een jaar be
sloten, om het »Verlossingsleger" naar
Nederland, te beginnen met onze hoofd
stad, over te brengen. De grootste
moeilijkheid bestond in het vinden van
één of meer Nederlandsch sprekende
»heil-omroepers" en men begon dus, nu
ongeveer een jaar geleden, met den
Nederlander Gerrit Govaars naar Enge
land te zenden, om bij het nVerlossings-
leger" te worden opgeleid. Deze heer
Govaars is thans teruggekeerd, in gezel
schap van den nstaf-kapitein" J. IC.
Tyler een Engelschman, die een
mondvol Nederlandsch spreekt en de
sstaf-kapiteinsche" mevr. Tyler. De zaal
Emmanuel is in eigendom overgegaan
aan het «Verlossingsleger" en herdoopt
in Volkszaal.
Zooals men weet, trekt het leger in
Engeland uit met vliegend vaandel,
slaande trom en een formeel muziekcorps.
Wat dit laatste betreft, zal men zich
hebben te vergenoegen met het orkest
Govaars en Tyler, die de viool en de
trompet bespelen.
De volgende cijfers geven een denk
beeld van de sterkte van het heilsleger
Den len Maart 1885 telde het leger
in Groot-Briitannië 660 corpsen ofstations,
in de Vereen. Staten van Noord-Amerika
62, ia Canada 94, Australië-Victoria 31
Californië 5, Zuid-Australië 35, Nieuw-
Zuid-Wales 24, Tasmanië, 3, Nieuw-
Zéeland, 23, Kaap de Goede Hoop 10,
Frankrijk 8, Zwitserland 3, Indië 16,
Zweden 4, te zamen 983, tegen 522 in
1883.
In werkelijken dienst heeft het leger
in Groot-Britannie 1181, in het buiten
land 772 personen en 359 stafofficieren,
terwijl op de opleidingsschool 200 pupillen
gaan. Het aantal bijeenkomsten in 1885
wordt geschat op 16,000, welke door on
geveer 5 millioen personen bezocht wer
den. Tevens heeft het leger drie organen,
nml. War Cry, Little Soldier en Chil
dren's War Cry, uitkomende in zeven
verschillende talen, met een gezamenlijke
oplaag van 550,000 exemplaren.
Wij betwijfelen zeer of de beweging
van het heils-leger in Nederland opgang
zal maken. Ons volk houdt niet van zulke
10) »Mijnheer," hernam Sara met ge
smoorde stem en nog meer blozend,
»ik zou eene onwaarheid zeggen, zoo
ik wilde beweren dat ge mij onverschil
lig zijt, ik wil uwe oprechtheid beant
woorden en u bekennen, dat ik u bemin,
maar"
sNu geen tegenwerpingen, schoone
Saraviel de graaf haar in de rede.
ïDe dames van uw stand zouden mij
niet als haars gelijke erkennen," hernam
Sara, »ik zou zelfs als uwe gade achter
gesteld en veracht blijven. Ge zoudt later
berouw over uw keuze hebben."
ïNeen, uwe schoonheid zal overal hare
macht behouden en de geheele wereld
aan uwe voeten leggen. Overigens zou
uw vader met ons deze plaats ver
laten."
Bij het woord vader verbleekte Sara
plotselingeen inwendige stem zeide
haar, dat een onmetelijke klove tusschen
haar en den graaf lag. Tot nu had zij
er nooit aan gedacht, dat haar geliefde
christen, zij jodin waszij had dit
oogenblik eener ernstige aanvraag niet
zoo spoedig verwacht. Des te meer ver
schrikte haar nu de gedachte: Vader
zal dit huwelijk nooit toestaan. Zij
vreesde haar vader hare liefde te open
baren, en toch wilde zij geen geheimen
voor hem hebben.
De graaf scheen hare gedachten te
raden. Uws vaders toestemming zal ik
moeielijker erlangen dan de uwe, dacht
hij; maar luid zeide hij tot Sara: jUw
vader zal ik zelf op mijn aanvraag voor
bereiden en pogen zijn toestemming tot
^ons huwelijk te verkrijgen." Hij sloeg
zacht zijn arm om haar en diukte de
vgrlovirigskus op haar vooi hoofd. Een in
wendige angst en toch ook een onuit
sprekelijke zaligheid streden in's meisjes
hart, maar zij kon zijn teederen blik
niet weerstaan, en hare lippen ontmoeten
de zijnen.
Zij en hare tante beloofden hem voors
hands te zwijgen, tot hij het oogenblik
gunstig oordeelde om den vader het
geheim te openbaren.
Verheugd dat deze stap zoo goed ge
lukt was, verliet Seniawitsch de geluk
kige Sara, die hem gaarne het verlof
gaf haar en hare tante spoedig weder
te mogen bezoeken, waarvan hij nu
vlijtig gebruik maakte. Het onschuldig,
onervaren meisje was nu overgelukkig.
Met al den gloed der oostersche purper-
sette op de tafel had geschud in de
verschillendste kleuren hun glans uitstraal
den, schenen Aron's oogen de voor hem
liggende smaragden, robijnen, diamanten
en paarlen te willen verslinden. Hij wreef
zich de handen en stond in de grootste
opgewondenheid voor deze vonkelende
pracht.
»En zijn ze allen echt?" stamelde hij
met moeite.
uEcht? Of ze echt zijn?" antwoordde
Levi met trotschen glimlach sieder dezer
steenen heeft zijne geschiedenis. Maar
ik wil ze nu niet verhalen; het zijn
meestal treurige geschiedenissen van ge
vallen grooten, van verbrasten rijkdom,
gezonken hoogmoed en vervlogen glans."
Aron had op deze woorden van Levi
volstrekt geen acht geslagenhij nam
onderzoekend den eenen na den anderen
steen, in de hand en kon zijne verbazing
niet matigen.
vBehoort ook dit tot den bruidschat?"
vroeg hij en richtte zijn loerende oogen
op Levi.
»De helft," zei deze tamelijk koel.
Hoezeer ook een geldman, gevoelde hij
zich toch onaangenaam getroffen door
deze vraag van Aron.
ïWij waren tot nu concurrenten in den
handel en kenden geen vriendschap wan
neer onze geldelijke belangen tegenover
huis en toen de uitkomst hem scheen te
bevredigen vroeg hij met snaterende stem
den knecht:
sis mijnheer Baruch Levi te huis?"
sJa," gaf de knecht ten antwoord, shij
is in zijn schrijfkamer."
sGeleid mij dan tot hem."
ïVVeet hij wien ge zijt?"
sZeg hem dat Aron Teweles er is,
maar haast jeIk heb geen tijd tot
wachten."
Deze laatste woorden, op tamelijk ge
biedenden toon gesproken, werkten.
Bliksemsnel verdween de oude knecht
Levi kwam zelf om den aangekomene
in zijn schrijfkamer te geleiden. Daar
zaten de twee stamgenooten lang te
zamen, doorbladerden de rekening-cou
rant-boeken, onderzochten verscheidene
wisselbrieven en noteerden er het bedrag
van, lazen schuldbekentenissen en tel
den banknoolen. Zij schenen ten laatste
met de uitkomst tevreden te zijn. Levi
trok toen de kleine ijzeren kist dichter
bij en nam er een cassette uit, wier
inhoud hij sluw glimlachend op de tafel
uitschudde; maar voorafhad hij de vens
terluiken gesloten en eenige kaarsen ont
stoken.
Verbaasd en zwijgend aanschouwde
Aron Teweles dat alles maar toen de
echte steenen, welke Levi uit de cas-
roos was de liefde in haar hart ontloken
en vervulde het met een bedwelmende
trouw; hoe had zij kunnen gelooven,
dat haar liefde geen trouwe beantwoor
ding zou vinden Haar vroeger zoo
eenzaam leven scheen nu geheel veran
derd te zijn, en zij stelde zich een schit
terende toekomst vol liefde voor. En zoo
in sommige oogenblikken de vrees voor
haars vaders misnoegen de oveihand kreeg
of twijfel in haar opsteeg, dan wist hare
oude tante ze te troosten, door haar ver
schillende gevallen te verhalen, in welke
christen en jodin elkander bemind en
eindelijk alle bezwaren overwonnen had
den, om vereenigd te zijn. Sara luisterde
naar haar met lust en vreugde.
Eenige dagen nadat haar vader terug
gekomen was, hield op een avond een
kleine wagen met twee Poolsche paar
den bespannen voor Baruch's huis stil.
Geholpen door den toegesnelden knecht
kroop uit het voertuig een gestalte in
een langen joodschen tabbaard gehuld
en een pelsmots over de ooren getrokken.
Twee lange lokken van bruinroode kleur,
zorgvuldig gekruld, hingen den man langs
beide slapen tot bijna op de schouders
neer, en twee kleine groenkleurige boos
aardig gluipende oogen glinsterden onder
de borstelige wenkbrauwen. Opmerkzaam
en onderzoekend bekeek de man het
