NIEUWE
Nieuws- en Advertentieblad
UTRECHT EN GELDERLAND.
Vervloekt en Verstooten.
N. 57.
Zaterdag 16 Juli 1887.
Zestiende Jaargang.
VOORLOOP16 BERICHT.
Lise Flenron floor Georp Olinet,
Onze taak.
VOOR
abonnementsprijs:
VERSCHIJNT WOENSDAG EN ZATERDAG.
Uitgever A. M. SLOTHOUWER, Amersfoort.
advertentie ni
F euiilet on.
BINNENLAND.
AMERSFOOBTSCHE CODBANT.
Per 3 maanden ƒ1.— Franco per post door het geheele Rijk.
Afzonderlijke Nummers 3 Cent.
Ingezonden stukken en berichten intezenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag.
Van 16 regels 0,40 iedere regel meer 5 Cent.
Advertentiën viermaal geplaatst worden slechts driemaal berekend.
Groote letters en vignetten naar plaatsruimte.
Aangemoedigd door het succes rnet
het onlangs bij deze courant gegeven
premiewerkConway, Teruggeroepen,
heeft de uitgever besloten binnen
kort zijnen abonné's een minstens
even degelijk werk als premie aan
te bieden.
Deze roman, eene vertaling van
schrijver van de „Industrieel van Pont Avesnes,"
zal in het begin der volgende maand
verschijnen en tegen betaling van
slechts 50 cents, uitsluitend voor de
abonné's op de N. Amersf. Courant
verkrijgbaar zijn. Ditmaal zal de bon
niet in de Courant zelve worden af
gedrukt, maar kan deze van heden
af door eiken abonné aan 't Bureau
dezer Courant worden afgehaald.
Wanneer wij den blik laten gaan
over den hedendaagschen toestand
van ons werelddeel, dan ontwaren
we duidelijk twee stroomingen, die
tegen elkander inwerken, en, bewust
of onbewust, elkanders invloed trach
ten te neutraliseeren. Welke van die
twee in 't eind de overhand zal be
houden, is niet met wiskundige
zekerheid uit te maken, al zou ook
ons geloof aan de zegepraal van het
goede dienaangaande geen twijfel
overlaten.
Op het gebied van den geest be
speuren we overal een duidelijk
streven naar toenadering, De ont
dekkingen der wetenschap, waar
ook gedaan, blijven niet bewaard
binnen de grenzen van het land,
doch worden onmiddellijk overal be
kend gemaakt en op velerhande
wijzen benuttigd. Geleerde genoot
schappen benoemen buitenlandsche
leden, zonder te vragen naar natio
naliteit; welke bijzondere volksbelan
gen ook tot verwijdering aanleiding
mogen geven, er is geen sprake
van, wanneer hetgeidt een beroemden
naam te huldigen, een gewichtigen
arbeid te waardeeren. In de kunst
is het evenzoo; internationale ten
toonstellingen brengen de schilder
werken van artisten, tot natiën be-
hoorende die jegens elkander alles
behalve vriendschappelijk gezind zijn,
binnen dezelfde wanden samen; de
toonwerken van musici uit alle landen
leveren de stof voor concerten.
Slechts een zeer enkele maal is op
dit gebied de harmonie verstoord
geworden: we herinneren slechts
aan de mislukte «Lohengrin" uit
voeringen te Parijs. Het valt dan
ook niet te ontkennen, dat van alle
nieuwere componisten Wagner degene
is geweest, wiens werk het sterkst
sprekend nationaal karakter vertoonde,
waarbij het niet ontbrak aan tekst
woorden, die niet bepaald vleiend
mogen genoemd worden voor de
ijdelheid van het volk dat de gast
vrijheid weigerde. Maar inderdaad
behooren dergelijke afwijkingen van
den regel vooralsnog tot de zeldzaam
heden.
Voorts zijn er nog een aantal
dingen, die ons hoop doen koesteren
dat de verbroedering der volken
geen hersenschim moge zijn. Voor
de belangen van de stoffelijke wel
vaart ontbreekt het niet aan samen
werking, getuigen de talrijke con
gressen, over verschillende onder
werpen gehouden, te veel om ze
afzonderlijk te vermelden. Ja, ware
het niet dat een bekrompen opvat
ting van nationale belangen ten op
zichte van handel en nijverheid in
de laatste jaren de overhand hadde
verkregen, we zouden ons haast
kunnen voorstellen dat de tolgrenzen
eenmaal geheel zouden verdwijnen,
dat de vrije en onbelemmerde ruiling
van grondstoffen en nijverheidsvoort
brengselen eerlang de welvaart in
doordringen.
29) Deze slag kwam te snel en te onver
wacht Na zooveel strijd zorgen en ge
varen teruggekeerd, vond hij zijn kind
nietwaar was zij Als door een
electrischen vonk bewogen, sprong Baruch
Levi na een poos op en snelde uit het
kasteel. Nu verhaalde Iwan zijn meester,
dat Seniawitsch in het huis van den jood
door de kozakken gevangen genomen en
weggevoerd was geworden. In Levi's
tegenwoordigheid had hij van deze om
standigheid niet durven spreken. Baruch
Levi kwam spoedig terughij had al
zijne papieren en schatten nog goed be
waard, in zijn huis gevonden, maar toch
zou hij ze gaarne weggegeven hebben,
zoo hij Sara daarvoor aan zijn hart had
kunnen drukken. Met zoo veel mogelijke
behoedzaamheid deelde Dewbinsky hem het
van Iwan gehoorde mede hij zou het
gaarne verzwegen hebben, maar het kon
een spoor tot het wedervinden van Sara
opleveren.
»Ja," riep Baruch, «de schurk heeft
mijn kind ontvoerdIk, dwaasdat
jk niet eer op deze gedachte kwam,
alle hoeken der wereld zou doen i vernement zijn positie zoekt te ver-
sterken.
Kleine natiën, die over de aan de
orde zijnde quaestiën gelukkig niet
geraadpleegd worden, moeten
niettemin rekening houden met den
toestand, en goed weten wat haar
te doen staat. We spraken in den
aanvang van twee stroomingen, en
wij gelooven, hoe dieper en machti
ger de eerste wordt, des te grooter
is de kans dat het haar eenmaal
gelukken zal de noodlottige werking
der laatste te neutraliseeren en te
vernietigen. Den stroom van het
gemeenschappelijk geestesleven der
volken te versterken, is in de eerste
plaats onze roeping. En inderdaad,
we laten ons in dit opzicht niet
onbetuigd. Elk onzer vier universi
teiten verheugt zich in het bezit van
eenige hoogleeraren, wier vermaard
heid zich van het eene eind der
aarde tot het andere uitstrekt, wier
meening overal, waar twijfel is geop
perd, wordt gevraagd, wier uitspraak
als beslissend wordt erkend. Men
spreekt weieens van de verbazende
sommen, die bij ons voor Ilooger
Onderwijs worden uitgegeven,
maar bedenkt men dan wel, dat we
daarmee ons wetenschappelijk stand
punt handhaven en ons in het groote
gezin der volken onmisbaarder maken,
dan wanneer we ons land tot één
vesting maakten en eiken Nederlan
der tot een krijgsman?
Dat neemt niets weg van onze
verplichtingen ook ten aanzien van
de dingen, over welke we in de
tweede plaats spraken. We willen
ons zoo nuttig maken als we kun
nen, maar, als de volken toch
eindelijk den vrede niet langer kunnen
bewaren, dan moeten zij ons er
buiten laten. Wij verlangen geen
twist, doch wenschen ook niet ge
moeid te worden. Wij stellen ons,
het is waar, een hooger doel voor
oogen dan door wapengeweld te
bereiken is, en de toekomst zal ver
moedelijk wel uitmaken dat wij het
Maar tegenover dat licht, wat
diepe schaduwNaarmate de nood
zakelijkheid van voortdurende vriend
schappelijke betrekkingen overtuigen
der blijkt, en de aanvankelijke be
vrediging van dien eisch rijker
vruchten afwerpt, spant de booze
geest van den nationalen haat met
meer volharding zijn krachten in,
om het goede werk te verijdelen.
Jaren achtereen leefden we reeds
onder den indruk van een ophanden
zijnden strijd tusschen twee der
machtigste volken van ons wereld
deel, een strijd die, in evenredig
heid tot de verbeterde aanvals- en
verdedigingsmiddelen en tot de ver
hoogde sterkte der wederzijdsche
legers, vreeselijker zou zijn dan wat
de wereld ooit aanschouwde. Het
drukkend gevoel der heerschende
spanning in den politieleen damp
kring is dikwijls zoo ondragelijk dat
de wensch naar een uitbarsting,
welke gevolgen zij dan ook hebben
moge, volstrekt niet onnatuurlijk
mag heeten.
Gaan wij de houding der diploma
tie in het algemeen na, dan doet
zij ons niet denken aan ernstige
pogingen om het gevaar langzamer
hand te doen verdwijnen, door ver
houdingen in het leven te roepen
die vroegere gebeurtenissen doen
vergetenmen zoekt slechts combi
natiën te treilen waardoor, als een
maal de maat vol is, de kansen op
bondgenootschappen worden vermeer
derd. Zoowel de Oostersche quaestie
als de Fransch-Duitsche betrekkingen
geven aanhoudend aanleiding tot
bezorgdheid, en hoe weinig
nog, wat de laatste aangaat, op
bevrediging kan gerekend worden,
is duidelijk geworden door het land
verradersproces, onlangs voor het
Rijksgerechtshof te Leipzig gevoerd,
en dat geen hoogen dunk gaf van
de wijze, waarop het Fransche gou-
beste deel gekozen hebben. Middeler
wijl is het de roeping onzer regeer
ders, het oog geopend te houden
voor de gevaren, die ons zullen
dreigen als wellicht de niets ont
ziende kolossale legermachten van
Galliër en Germaan optrekken, om
opnieuw het eeuwenoude geschil te
beslechten.
De gezondheidstoestand van den
Koning blijft te Soestdijk zeer goed.
Waarschijnlijk zal Z. M. in September
te 's Gravenhage komen, om de Kamers
persoonlijk te openen.
Ook te Breda zal men den Prinses
jesdag weder zeer feestelijk vieren.
Z. K. H. Prins Albrecht van Pruisen
bracht deze week een bezoek aan het
eiland Marken en trad er eenige wonin
gen binnen, wier karakteristieke inrich
ting in hooge mate zijn belangstelling
wekte.
Naar men verneemt, heeft het on
langs vermelde wetsontwerp tot herzie
ning van de wet op de koninklijke mi
litaire academie bij den Raad van State
een zóó ongunstig onthaal gevonden, dat
er de eerste jaren wel niets van zal
komen.
Naar rnen verneemt, wordt door
de politie te 's-Hage een onderzoek in
gesteld ter zake de levering van 35,000
kilogram steenkolen ten behoeve van het
departement van marine. Zijn wij goed
ingelicht, dan loopt dit onderzoek over
het feit, dat van genoemde hoeveelheid
brandstof slechts de helft in de bergplaats
van het ministerie is terecht gekomen.
Vad
50 leerlingen van het gymnasium
te Amsterdam, die, behalve in gymnastiek,
zich wekelijks oefenen in het hanteeren
van het geweer, zijn nu de vacantie is
ingetreden, met hunnen onderwijzer en
eenige militaire instructeurs naar het
kamp van Laren vertrokken, om daar
1 gedurende 14 dagen, geheel op militairen
dat ik mijn huis voor dien verleider
opende. j>Ja. slechts Seniawitsch kan het
gedaan hebben mijn kind, mijn arme
Sara in de handen van dezen welluste
ling," jammerde hij. «Maar ik wil hem
vinden, ware het aan het andere einde
der aarde en dan wee hem
Dewbinsky vereenigde zich met die
zienswijze. Maar ook hem stond een
even zoo harde slag als die van den
grijsaard te wachten. Toen hij naar Anka
en haar vader vroeg, vernam hij dat het
geheele vorstelijke gezin acht dagen na
zijne vlucht door kozakken naar Warschau
weggevoerd was, wijl men hen verdacht
hield zjjne vlucht begunstigd te hebben.
«Levi, wij hebben nu der.zelfden weg,"
zei de graaf tot den jood, «ook ik moet
Seniawitsch vinden, om hem voor het
verraad aan onze zaak te tuchtigen.
Schielijk alles ingepakt, in een uur moe
ten wij wegriep hij tot Iwan.
Waarheen?" vroeg deze verbaasd.
«Naar Warschau," antwoordde de
graaf; «daar moet ik hem vinden
en dan wil ik mij vrijwillig aan de
Russen overgeven, om Anka's ouders te
redden."
XIV.
Seniawitsch was na het uitgevoerde
met de Russische regeering afgesproken
verraad aan de opstandelingen naar
Warschau teruggekeerd, waar hij een
ijverige bezoeker van den gouverneur
werd hij maakte daar aanspraak op het
loon voor den dienst, dien hij de regee
ring bewezen had, hij verlangde, dat
Murawieff hern door zijn invloed de hand
der dochter van den gevangen gehouden
vorst Felotiskolï zou bezorgen.
Murawieff scheen ditmaal bijzonder
goed geluimd, want hoogst verheugd
over de totale vernietiging der opstan
delingen onder hun dictator, beloofde
hij Seniawitsch persoonlijk den vorst
de hand zijner dochter voor hem te ver
zoeken. «Wat de jonge vorstin betreft,"
voegde hij er glimlachend bij, «men zal
haar wel het hoofd recht zetten."
«Zoo zij evenwel mocht weigeren
waagde Seniawitsch tegen te werpen,
want het was hem er om te doen, uit te
vorschen hoe ver de gouverneur ten zijnen
behoeve gaan wilde.
«De zaak is veel eenvoudiger dan ge
denkt," hernam Murawieff. «De jonge
vorstin, om baar vader uit de gevangen
schap te bevrijden, heeft zich bij mij zelf als
de alleen schuldige bij het ontvluchten
van den graaf aangegeven. Zij is daar
door aan al de strengheid der wet on
derworpen. Nu verlang ik als prijs er
voor, zoo ik het onderzoek staak en ge
nade oefen, de hand der jonge vorstin
voor u. Gelooft ge dat men mij zal af
wijzen De vorst, geloof ik, weet hoe
ver mijne macht reikt.
Seniawitsch moest zich bedwingen,
zijn nieuwen beschermer niet om den
hals te vallen. Al de intrigues welke de
sluwe graaf gesponnen had, waren op
wonderbare wijze gelukt. Het was stellig
te verwachten dat vorst Felotiskoff zelf
met al de middelen, welke hem ten dienste
stonden, Anka tot een huwelijk met
Seniawitsch zou bewegen en dat ook de
vorstin hem hierbij ondersteunen zou.
Het antwoord hetwelk de gevreesde
gouverneur voor zijn beschermeling ont
ving, was reeds na weinige dagen in ge
heel Warschau bekend.
Een groote receptie had in [het hótel
van den vorst plaats. Graaf Seniawitsch's j
oogen straalden van hoogmoed en geluk;
triomfeerend aanschouwde hij de schoone
Anka, die na vruchteloos weerstreven
het bevel van haar vader gehoorzamen
en de verloving met den verrader vieren
moest.
Zij stond kalm en onverschillig tegen
over hem. Op haar bleek gelaat wisselde
een uitdrukking van trotschen onwil en
van -opwellenden toorn elkander af,
toen Seniawitsch beproefde met keurige
woorden haar zijne gloeiende liefde te
verzekeren en zijn vroeger gedrag te
rechtvaardigen.
«Laat het verledene rusten," onderbrak
Anka met trots «uwe betuigingen zijn
holle woordenIk vorder zelfs dat
ge mij in het vervolg van zulke frazen
en van uwe teederheden verschoont,
want alleen op deze voorwaarde blijf
ik bij mijn besluit. Behaagt u dat niet,
dan verscheur ik nog in de laatste
minuut, voor de oogen van geheel het
gezelschap het contract, dat mij den
naam van uw echtgenoote moet geven
en hetwelk ik niet om het mij drei
gend lot, maar eeniglijk om mijn vader
niet ongelukkig te maken, onderteeken."
De graaf moest zich onderwerpen, Hij
had alle maatregelen genomen om op
zijne verloving rnet Anka de huwelijks
verbintenis onmiddellijk te laten volgen.
«Is zij maar eerst mijn vrouw," zeide
hij voor zich, «dan zal ik een anderen
toon tegen het duifje aanslaan.
En spoedig was de dag verschenen.dat
in het hotel van den vorst, in den kring
van verwanten en vrienden, de huwe
lijksvoltrekking van den graaf met Anka
zou plaats hebben.
Wordt vervolgd.)