NIEUWE
Nieuws- en Advertentieblad
UTKECHT EN GELDERLAND.
KOUSOUMA.
No. 13.
Woensdag 15 Februari 1888.
Zeventiende Jaargang.
VOOR
abonnementsprijs:
VERSCHIJNT WOENSDAG EN ZATERDAG.
Uitgever A. M. SLOTHOUWER, Amersfoort.
BINNENLAND.
Feuilleton.
AMERSFOORTSCIE COURANT.
Per 3 maanden 1.-Franco per post door het gebeele Rijk.
Afzonderlijke Nummers 3 Cent.
Ingezonden stukken en berichten intezenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag.
ADVERTENTIE Ni
Van 1 C regels 0,40 iedere regel meer 5 Cent.
Advertentiën viermaal geplaatst worden slechts driemaal berekend.
Groote letters en vignetten naar plaatsruimte.
H. M. de Koningin heeft aan het
comité, hetwelk zich te 's-Hage vormde
tot het in het leven roepen van eene
stichting, waarin aan «dakloozen" een
nachtverblijf zal worden bereid, een aan
zienlijke gift geschonken.
Bij de groote massa's sollicitanten
naar rechterlijke betrekkingen mag het
zeker als eene bijzonderheid worden ver
meld, dat voor de vacante plaats in de
rechtbank te Heerenveen zich zóó wei
nig daarvoor in aanmerking komende
sollicitanten hebben voorgedaan, dal tot
dusver nog geene voordracht is kunnen
worden opgemaakt.
Te Amsterdam is een nieuw week
blad verschenen onder den titel Multa-
tuli. Redacteur is de heer E. Bijmholt.
AaDgezien het tijdstip der opening
van de nieuwe Kamers zoo kort moge
lijk na de verkiezingen moet worden
bepaald, bestaat het voornemen die te
doen plaats hebben kort, hoogstens een
paar dagen na Paschen, vermoedelijk al-
zoo den 4en of 5en April.
Uit Ede meldt men De vorige week
werden alhier honderden varkens ge
slacht en naar Londen gezonden. Aan de
stoomslachterij werden er dagelijks meer
dan 100 geslacht. De prijs is thans f 0.32
a f0.33 per K.G. Niettegenstaande deze
lage prijzen is de winst der handelaars
op Engeland, dikwijls zeer gering."
Wat de oprichting eener zuivelfa
briek omstreeks kost, blijkt uit een rap
port, aan het hoofdbestuur van landbouw
in Drente gericht, welk rapport o. a.
bevat de beschrijving der zuivelfabriek
te Klooster-Anjum. De kosten van op
richting warert f 1500 voor het gebouw,
1500 voor machines en f1000 voor an
dere gereedschappen exploitatiekosten
per vreek f25. In die fabriek worden
7000 liter melk 's weeks verwerkt, van
1000 koeien, terwijl de ondermelk voor
2'/j c. per liter wordt verkocht. De op
brengst is f70 's weeks, de onkosten zijn
f30. Zuivere winst dus f40, of f2000
per jaar.
Rijkspostspaarbank.
Uit het jongste verslag aan den Koning,
betrekkelijk deze hoogst nuttige instel
ling, blijkt o. a., dat de maand Januari
altijd voor haar eene buitengewoon gun
stige is geweest.
Naar alle waarschijnlijkheid, is zulks
het gevolg van de omstandigheid, dat
gedurende die maand aan een deel der
burgerij (en juist aan dat deel, ten be
hoeve waarvan bovengenoemde instelling
hoofdzakelijk, door den wetgever werd
in het leven geroepen) buitengewone
voordeelen en inkomsten toevloeien.
Daarom juist is de som, bij onze Post
spaarbank ingelegd, gedurende de maand
Januari, zoo uitnemend geschikt, om op
overtuigende wijze aan te toonen, in
welke mate die inrichting allengs wortel
schoot in het volksleven.
Bedoelde som beliep:
over Januari 1882f 195.552.05s
1883283.446.01 s
1884384.594.54
18S5452.968.22
s 1886t> 588.023.46s
1887755.849.74s
De som, die in Januari 1888 werd
ingelegd, bedraagt ca. f880.000.
De heeren Otlet en Wilinart,
vroeger ondernemers van de Rotterdam
Munster-Spoorwegmaatschappij, hadden
den Staat der Nederlanden aangemaand
tot teruggave van het door hen gestorte
waarborgkapitaal van 400,000, dat door
den Staat, eenvoudig omdat die heeren
hunne verplichtingen niet waren nage
komen, verbeurd was verklaard.
De Hooge Raad heeft Vrijdag beslist,
dat de heeren op die 4 ton geen recht
meer hadden.
Naar de Amsterdammer mededeelt,
is in het Volkspark te Amsterdam eene
bijeenkomst van honderden mannen en
vrouwen gehouden, om getuigen te zijn
hoe door een aantal lotelingen protest
zou worden aangeteekend tegen de
loting voor de nationale militie. Na een
heftige rede van den heer P. Van der
Stad tegen den oorlog en de moordenaars,
die bevel gaven tot de slachting, zetten
38 lotelingen hunne namen onder het
bedoelde adres, waarin geprotesteerd
wordt tegen hunne oproeping tot den
dienst, in een tijd van orde, nu alles
rustig was. Het adres bevatte reeds de
handteekeningen van de leden eener
vereeniging van jongelieden, die in de
loting waren gevallen en zich verbonden
hadden, in het leger voor het socialisme
piopaganda te maken.
IVederlaudgclie Koud roor den
Natiouulcu Arbeid.
In een Vrijdagavond gehouden verga
dering te 's Gravenhage, van onderschei
dene industiieelen en landbouwers uit
alle deelen des lands, hebben een 22
tal dier heeren zich vereenigd tot een
voorloopige algeineene commissie voor
den te vormen bond, waarvan de naam
boven dit stukje geplaatst is.
Die heeren bespraken het doel van
den bond, bevordering van den nationa-
len arbeid en ze wisselden van gedachten
over de wijze die gevolgd zou moeten
worden en de middelen die men zou
behooren aan te wenuen om het doel te
bereiken.
«Het doel heiligt de middelen" zou
men ook van deze zaak kunnen zeggen
want men zal niet oniniddelijk begrijpen
waarom er tevens in die vergadering
besloten werd, om een lijst van personen
openbaar te maken, die men meent te
mogen aanbevelen voor bet lidmaatschap
der Tweede Kamer.
Doch 't zal een ieder duidelijk worden
wat men hierbij op het oog heeft. Niet,
om een kiesvereeniging te zijn. Volstrekt
niet. Zonder onderscheid toch van gods
dienst of staatkundige beginselen, zal
men die personen aanbevelen, waarvan
men met zekerheid kan aannemen dat
zij, zonder eenig partijbelang te overwe
gen, de belangen van handel, landbouw
en nijverheid in 's Lands Raadzaal, met
al de kracht die in hen is, zullen voor
staan.
En nu moge het waar zijn dat er in
ons landje wellicht geen honderd derge
lijke mannen te vinden zullen zijn dat
het misschien zoeken naar witte laven
zal worden, het streven van deze voor
loopige commissie verdient toch aanmoe-
ding en steun.
De magnetiseur Ragassy is door
de Haagsche rechtbank wegens het ver-
leenen van geneeskundige bijstand, als
bedrijf, zonder bevoegdheid en buiten
noodzaak, veroordeeld in eene geldboete
van 50 cents of een dag gevangenis.
De termijn tot aanmelding voor
den grooten internationalen wedstrijd en
de wereldtentoonstelling, in dit jaar te
Brussel te houden is, verlengd tot 15 Febr.
a. s. Aanmeldingen moeten plaats hebben
bij de Nederlandsche commissie, secreta
ris mr Th. Stuart te Amsterdam, 435
Heerengracbt.
Daar mr. L. W. C. Keuchenius,
die thans voor het district Amersfoort
zitting heeft, minder kans heeft aldaar
te worden herkozen, zal hij candidaat
voor het nieuwe kiesdistrict Ede worden
gesteld, waar zijn verkiezing verzekerd
is. Arnh. Ct.
De soldaat E., van het 2de regiment
infanterie te Maastricht, die, wegens het
verkondigen van sociaal-democratische
begrippen van bet regiment grenadiers
en jagers bij het 2de regiment-infantcrie
werd overgeplaatst, is door den regiment-
kommandant gestraft met 8 dagen politie
kamer, ter zake dat hij, met verlof zijnde
op 23 Januari II. te Groningen in een,
vergadering der liberale kiesvereeniging
waar mr. Van Houten als spreker optrad,
zijne socialistische begrippen heeft ver
kondigt en voorts geschriften van socialis-
tischen aard in de kazerne in zijn bezit
zijn gevonden.
Aan de werkplaatsen voor draag
bare wapenen te Delft, zijn jl. Maandag
de eerste vervormde geweren van de
stelsels Vitali" en «Mannlicher" gereed
gekomen.
De wedstrijd van den sludenten-
roeibond zal den 27en Mei a.s. te Haar
lem plaats hebben.
Naar aan de Stand, ter oore kwam,
heeft het Centraal-Comité in zijn verga
dering van Zaterdag j. I. het concept
program van actie, in verband met de
ingekomen consideiatien der kiesvereeni-
gingen nogmaals herzien.
De aangebrachte wijzigingen zouden
voornamelijk daarin bestaan 1. dat de
eei biediging van den dag des Heeren is
opgenomen 2. bezuiniging op de uitga
ven der drie rijks-universiteiten is inge
last 3. verbetering van het leven in de
kazerne als eisch is gesteld en 4. de
vermelding van de koffiecultuur en de
landrente hetsteld is.
Zaterdag is op de Marinewerf te
Willemsoord aanzegging gedaan, dat met
1 Maart aanstaande weder 200 man van
verschillende ambachten zullen worden
bedankt, en dat een ieder maar naar
ander werk moest uitzien.
Het personeel der Veenendaalsche
stoomspinnerij en weverij is druk in de
weer om kapitaal bijeen te brengen voor
een op te richten Winkelvereeniging, die
alle zaken van dagelijksche behoefte,
tegen lage prijzen, zal verkrijgbaar stellen.
Naar wij met groote ingenomen
heid vernemen, zal eerlang in het licht
verschijnen eene oorspronkelijke Neder
landsche opera, getiteld De Geuzenbruid,
spelende in 1575, woorden van Marnix,
muziek van Melos.
Dank zij de niet genoeg te prijzen
medewerking van den heer mr. F. A.
van Hall, zal deze opera vermoedelijk
reeds in hel aanstaande najaar (Septem
ber of October) door het Neóeilandscli
Opera-gezelschap worden in studie geno
men en ten gehoore gebracht.
Naar wij vernemen is het niet alleen
aan den restaurateur van het station
Roosendaal, maar aan alle restaurateurs
van stations der exploitatiemaalschappij
op eene boete van f20, vei boden om
sterken drank aan het personeel te ver-
koopen.
Bij b®t hoofdbestuur der posterijen
is in overweging, de emolumenten, voort
vloeiende uit de levering van couranten,
enz. door de post- en hulpkantoren af te
schaffen en de tractementen der ambte
naren bij wijze van schadeloosstelling ,te
verhoogen.
In de werkstaking te Almeloo komt
nog riiet veel verandering. Uit vertrouw
bare berichten uit Almeloo maakt de
Zw. Ct. op, dat het uitzicht op eene
schikking vooralsnog niet groot is. Ge
constateerd kan worden, dat er in de
jongste 14 dagen geen ongeregeldheden
hebben plaats gehad, De straatjeugd blijft
alleen rumoerig en de 16 a 17-jarigen
worden brutaal.
't Is een treurige toestand, zoo schrijft
men, waarvan veel achterblijft, ook al
worden de werkzaamheden hervat.
Javaansche Roman.
DOOR
MARIA BOGOR.
(10) Behoedzaam zejte Kousouma hare
voetjes op den vochtigen grond, legde
hare beide armen om den nek van den
zwaan en drukte dien innig legen zich
aan. Een half gesmoorde zucht ont
snapte aan haar borst en. terwijl zij
met haar bruine handjes de zachte
veeren van het prachtige dier glad
streek, kuste zij herhaaldelijk zijn langen
bek onder het uitspreken der woorden:
«houdt ge wel van Kousouma? houdt
ge wel een beetje van Kousouma?"
Door de brandend heete zon en mis
schien ook wel overmand door de ver
moeienis en door het onbestemde
verdriet, dat haar arm zieltje nog niet
volkomen besefte, viel ook het kind uit
de Inlandsche hut op haar beurt in
slaap. Haar aanvallig kopje gleed op het
zand neder en, beschut door de schaduw
der palmboomen, genoot zij een heerlij
ken en zachten slaap.
VII
Toen de Gouverneur-Generaal en
Margaretha tegen het vallen van den
avond het paleis verlieten, sloop Kousou
ma, die hen den weg naar het bamboes-
boschje zag inslaan, hen voorzichtig
achterna en verborg zich in de struiken
ten einde hen te kunnen gadeslaan
zonder zelf gezien te worden.
Het gesprek van vader en dochter
maakte de kleine Indische ongerust. Nu
en dan kwam bet haar zelfs voor, alsof
er iets aan haar hart knaagde, en wan
neer zij dan trachtte te gissen, wat haar
dat onaangename gevoel veroorzaakte,
verdween de waarheid, die zich een
oogenblik voor haar openbaarde, echter
onmiddelijk weder, evenals de bliksem
straal, die geen enkel spoor aan het
luchtruim achterlaat.
Eindelijk echter sloop zij meer en
meer dan zij liep naar haar hut, die op
een twintigtal passen van de begraaf
plaats stond. Zij trad binnen.
Nanni was bezig om een mooien
nieuwen sarong te naaien, dien Marga
retha haar voor Kousouma gegeven had.
Het kind ging bij haar grootmoeder
op den grond zitten en vroeg: «wat
maakt ge daar?"
«Dat ziet ge wel," antwoordde Nanni,
«ik zit dien mooien sarong te zoomen,
dien nonna Margaretha voor je heetl
uitgezocht, en dien zij graag had dat
ge morgen aantrokt."
Kousouma gaf geen antwoord.
»Zijt ge er niet mede in je schik?"
vroeg Nanni.
«Het kan me niet schelen," antwoordde
Kousouma.
«En waarom niet?"
«Dat weet ik niet."
«Kousouma!" zeide Nanni op hartelij-
ken toon en sloeg haar mageren arm
om het kind heen, «je bent treurig ge
stemd, is het niet zoo Kousouma?" Dit
zeggende kuste zij haar herhaalde malen.
«Treurig? Wat bedoelt ge daarmede?"
«Wel, als men de reetjes, die altijd
bij elkander geloopen hebben, van elkan
der wegneemt, dan laten zij hunne
kopjes hangen en zijn zij treurig
Kousouma heeft verdriet, omdat Marga
retha niet meer bij haar is; Kousouma
laat het hoofdje hangen en is treurig,
evenals de reetjes."
«Ja, zoo is het ook!"
Er volgde een oogenblik van stilte,
waarna het kind hernam«Nanni, waarom
woont Margaretha toch in zoo'n mooi
paleis en moeten wij hier blijven?"
„Omdat Margaretha de dochter is van
Toewan-Bazaar."
»0! ze is zoo mooi, die Margaretha I
Zoo mooi, met die goudgele haren en
met dat bleeke, o zoo bleeke gezichtje!
Van morgen nog bogen al de rajah's
voor baar. Maar voor mij buigt niemand.
Hoe komt dat toch? Ben ik dan ook
niet mooi?" Onder het uitspreken dezer
woorden hief Kousouma haar prachtig
kopje op, en wierp een doordringenden
blik op de oude Indische.
«Er wordt niet gebogen voor nonna
Margaretha, omdat zij zoo mooi is,"
antwoorde Nanni, «maar men doet dat,
omdat haar vader thans het opperste
hoofd is."
«En komt het dan ook daardoor dat
men zooveel van haar houdt?"
«Neen, men houdt zooveel van nonna
Margaretha, omdat nonna Margaretha
zoo goed is."
«Maar ben ik dan slecht?"
«Wel neen, Kousouma; gij zijt ook
goed, even goed als nonna Margaretha
en daarom houdt men ook veel van u."
«Zoo! en wie dan?" vtoeg het kind,
met een eigenaardige hardnekkigheid.
«Wel ik en Margaretha en de kinde
ren uit den kampong."
«En is dat alles?"
«Is het niet genoeg?"
«Neen, want gij houdt ook veel van
Margaretha; Margaretha houdt weder
veel van haar vader en de kinderen uit
deri kampong houden allemaal veel van
elkander. Ik moet iemand hebben, die
van niemand anders houdt dan van mij!"
Dit zeggende rekte Kousouma zich zoo
lang mogelijk uit, om hare zeer geëvun-
redigde gestalte, die daarenboven zoo
buigzaam was als een jonge palmboom,
zoo voordeelig mogelijk te doen uitko
men.
Nanni keek haar verbaasd aan. «Sedert
wanneer zijn dergelijke gedachten bij je
opgekomen?" vroeg zij op ernstigen
toon.
Sedert Margaretha van mij weggeno
men is; want nu ben ik geheel alleen.
Zij leunde mei haar hoofdje tegen den
tnuur, bleef onbeweeglijk staan en staarde
in de ledige ruimte.
«Alleen! En ben ik dan niet bij je?"
Kousouma antwoordde niet. Een oogen
blik later echter vervolgde zij, alsof zij
niets gehoord had van de vraag van
Nanni: «er zijn tegenwoordig vele din
gen, die ik niet begrijp! waarom
zijt gij ook niet rijk even als Toewan-
Bazaar? Waarom ben ik ook niet zoo
mooi én zoo bl^k als Margaretha? i