NIEUWE
Nieuws- en Advertentieblad
UTRECHT EN GELDERLAND.
No. 53.
Woensdag 4 Juli 1888.
Zeventiende Jaargang.
MARIE.
VOOR
abonnementsprijs:
VERSCHIJNT WOENSDAG EN ZATERDAG.
Uitgever A. M. SLOTHOUWER, Amersfoort.
advertentien:
BINNENLAND.
Feuilleto n.
AMERSF003TSCHE COURANT.
Per 3 maanden 1.Franco per post door bet gebeele Rijk.
Afzonderlijke Nummers 3 Cent.
Ingezonden stukken en berichten intezenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag.
Van 1 6 regels 0,40; iedere regel meer 5 Cent.
Advertentien viermaal geplaatst worden slechts driemaal berekend.
Groote letters en vignetten naar plaatsruimte.
Gedwongen winkelnering.
Door den heer Domela Nieuwenhuis is
een voorstel van wet iugediend tot het
nemen van maatregelen tegen de gedwon
gen winkelnering.
De artikelen luiden;
Art. 1. Zij, die personen in dienst heb
ben, zijn verplicht het volle bedrag van
het bedongen loon wekelijks en in alge
meen gangbare Nederlandsche munt uit
te betalen. Uitgezonderd hiervan zijn in
wonende dienstboden.
Art. 2. Het loon mag niet worden uit
betaald op plaatsen, waar sterken drank
wordt verkocht.
Art. 3. Alleen bij schade, toegebracht
door de schuld van den arbeider, kan
van bet loon een deel worden gekort
en afgehouden door den werkgever.
Over de vraag, of de schade is toege
bracht door de schuld van den arbeider
en over de hoegrootheid van het bediag
der schade wordt beslist, door eene com
missie, bestaande uit een gelijk getal
werkbazen uit het vak, gekozen door
den werkgever, en werklieden uit het
vak, gekozen door den betrokken arbei
der; deze commissie kiest buiten haar
midden een voorzitter, die als zoodanig
mede stem heeft.
Art. 4. Het is den werkgevers verbo
den, eenigei lei dwang, hetzij direct, hetzij
indirect, op hunne arbeiders uit te oefe
nen, teneinde ben te bewegen tot het
aankoopen van waren in winkels, hetzij
direct, hetzij indirect door hen gedreven.
Art. 5. Ingeval de werkgevers zeiven
of personen, die tot hen in eenigerlei
dienstbetrekking of in betrekking van
bloedverwantschap of zwagerschap staan,
een winkel drijven of in eene winkelne
ring zijn betrokken, mogen de waren in
die winkels niet hooger verkocht worden
dan wordt bepaald in een tarief vast te
stellen door den Burgemeester der ge
meente, in overeenstemming met de
prijzen in andere winkels ter plaats.
Art. 6. Vorderingen, ontstaan tenge
volge van ontduiking dezer bepalingen,
hebben geen rechtsgeldigheid.
Art. 7. Aansprakelijk zijnwegens
overtreding van art. 1 en 4 de werkge
vers wegens overtreding van art. 2 de
werkgevers en tappers; wegens overtre
ding van art. 5 de werkgevers en win
kelhouders.
Art. 8. Overtreding dezer wet wordt
gestraft met eene geldboete van 100 tot
250 gulden, bij wanbetaling te vervangen
door hechtenis van ten hoogste 25 dagen
Bij eerste hei haling wordt de overtre
ding gestraft met gevangenisstraf van ten
hoogste 6 m.
Bij volgende herhaling wordt de over
treding gestraft met gevangenisstraf van
ten hoogste 12 maanden, ontzetting van
het recht van kiezen en verkiesbaarheid
gedurende 4 jaar en van het recht tot
uitoefening van het beroep van winkel
houder; en voor zooverre het den tap
pers betreft, wordt hun bij overtreding
het vergunningsrecht ontnomen.
Overgangsbepaling.
De schulden der Arbeiders, ontstaan
ten gevolge van het inkoopen van win
kelwaren in de winkels der werkgevers,
worden van Staatswege afbetaald in dier
voege, dat 2/3 van de geboekte schuld
zal worden vergoed.
Men verwacht een gewijzigd ont-
weip-Bankwet bij de memorie van ant-
wooid op het betrekkelijk verslag der
Kamer.
Ook wordt een nieuwe suikerwetgeving,
naar aanleiding van de jongste suiker
conferentie voorbereid.
Jhr. de Jonge van Ellenieet, de
welbekende voorstander en beoefenaar
van de geschiedenis onzer Nedeilandsche
letteren, is op zijn landgoed te Oost-
Kapelle overleden.
De Ned. bond van oud-onderofficieren
heeft eene uitnoodiging ontvangen van
de afdeeling Gent van den Koninklijken
Belgischen bond van oud-onderofficieren
om Zondag 22 Juli e. k. tegenwoordig te
zijn bij de onthulling van een gedenk-
teeken ter eere van de Gebr. Vandervelden,
onlangs in de Congo gesneuveld, daar
men bij deze gelegenheid gaarne ook de
Hollandsche driekleur vertegenwoordigd
zou willen zien.
Het Koninklijk Instituut van Inge
nieurs, afdeeling Nederlandsch-Indië, te
Batavia looft, naar De Iud. Mere, mede
deelt, behalve een diploma, een prijs van
vijfhonderd gulden uit voor eene door
eene jury ter bekroning voor te dragen:
«Practisclie handleiding tot toepassing
van de gezondheidsleer bij het bouwen
in Nederlandscb-Indië", terwijl de Ver-
eeniging tot bevordering der geneeskun
dige Wetenschappen in Nederlandsch-
Indië voor hetzelfde doel eene som van
vijfhonderd gulden daaraan toevoegt.
De Nederlandsche Schutterijkader-
Bond telt op dit oogenblik 24 afdeelingen
of korpsen met te zamen 425 leden, 264
donateurs en '12 oud leden-donateurs.
Bij het inwerking treden van de
nieuwe controle bij de Hollandsche Spoor
wegmaatschappij, waardoor uitsluitend
het reizend publiek op de perrons wordt
toegelaten zijn door de maatschappij
plaatskaartjes beschikbaar gesteld a 2'/,
cent, die, voor niet-reizigers toegang geven
tot de perrons. De opbrengst daarvan
zal strekken ten voordeele van hei Onder
steuningsfonds van mindere beambten der
Maatschappij.
De vorige week heeft te Apeldoorn
in de zijdefabriek van den heer Zeppelin
een poging tot brandstichting plaats ge
had. De dader of daders hebben de bruta
liteit zoover gedreven om 's nachts,, ter
wijl de fabriek in volle werking was,
eenige leege vaten te vullen met dennen
takken, en die tegen het woonhuisje van
den machinist, gelegen vlak aan de fabriek,
in brand te steken. Of het opzet of toe
val was, dat de brandstoffen opgehoopt
lagen buiten tegen de bedstee, waarin
de vrouw van den machinist met twee
kinderen, waarvan het jongste nog geen
twee maanden was, lag te slapen, weet
men niet, maar wel, dat de vrouw door
het springen van de banden der vaten
wakker werd en ontdekte, dat de kamer
vol rook was en met beide kinderen, die
bijna gestikt waren, het huis ontvluchtte.
Gelukkig had het werkvolk in de fabriek
den brand ontdekt, en waren dien door
middel van brandbluschgranaten spoedig
meester.
Bij verder onderzoek kwam men tot
de ontdekking, dat aan de andere zijde
der fabriek ook brandbare stoffen waren
opgestapeld, waarbij doosjes lucifers ge
vonden werden. De heer Zeppelin heeft
aangifte bij de politie gedaan, die ijverig
onderzoek doet.
De verzending van kersen uit de
Betuwe gaat niet vlot: werden voor een
paar dagen vrij goede prijzen besteed,
thans zijn deze zoo laag, dat enkele kersen
boeren er over denken niet te verzenden,
doch de kersen te plukken voor de
binnenlandsche markt.
Vierhonderd aanvragen tot plaat
sing van weezen zijn bij den directeur der
weesinrichting te Neerbosch ingekomen,
doch plaatsgebrek noopte hein, er voor-
loopig 200 af te wijzen.
Van de Pruisische grenzen, ten O.
van Nijmegen, meldt men:
»Eene ramp, die elk jaar grooter wordt,
is het koehoeden door Hollandsche kin
deren op Pruisischen bodem. Op negen
jarigen leeftijd reeds worden sommigen
dezer kinderen van Mei tot November
tegen eene belooning van f20 tot f25
en dikwijls schrale voeding verhuurd aan
Pruisische zoogenaamde keuters, dat zijn
bezitters van eene kleine hofstede en
gewoonlijk eigenaar van eene of hoog
stens twee koeien. In de omstreken van
Kleef, Wees, Goch en naar men verze
kerde langs de geheele Lirnburg-Duitsche
grenzen vindt men ze, die doorgaans
magere wezens, zoowel meisjes als jon
gens, die door hunne onbarmhartige
ouders, tuk op winstbejag, gedurende
een half jaar over de grenzen gebracht
worden. Zij zijn in dien tijd geheel ver
stoken van alle school- en godsdienst
onderwijs en keeren in den winter dom
mer en onbeschaafder dan ooit te voren
huiswaarts, om later tot schande van
hunne ouders te prijken op de lijst van
hen, die niet lezen of schrijven kunnen.
Wanneer toch zal onze Regeering de
ouders eens gaan noodzaken hunne kin
deren naar school te zenden, al ware het
dan ook maar tot op 12-jarigen leeftijd
Hier aan de grenzen wonen verscheidene
ouders, die er van overtuigd zijn, dat
zulk een maatregel goed zou werken,
maar die toch de verzoeking niet kun
nen weerstaan, om ter wille van een
handjevol geld hunne kinderen in dom
heid en onkunde te laten opgroeien.
Een belangrijke operatie; In
Den Haag heeft eene operatie plaats ge
had, waarbij het hypnotisme uitmuntende
diensten heeft bewezen. Het gold een
pijnlijke borstoperatie van een ten vori-
gen jare reeds voor een inwending abcés
behandeld jongmensch. De vorige operatie
had aangetoond, dat de patiënt niet zon
der levensgevaar in narcotische slaap
was te brengen, terwijl een cocaïne-in-
spuiting alleen, de geneesheeren onvol
doende scheen.
Daarom werd voor eenige weken de
hulp van dr. De Jong, den bekenden
specialiteit op hypnotisch gebied in Den
Haag, ingeroepen en deze paste op den
patient zijn stelsel van suggestie toe,
door hem in hypnose de voortdurende
verzekering en overtuiging te geven, dat
hij geen pijn van de operatie zou onder
vinden.
Vrijdagmorgen nu had de operatie,
door dr. Van VVely, bijgestaan door dr.
Korteweg, en ir. tegenwoordigheid van
dr. Van Praag Heymans plaats. Dr. De
Jong bracht den patient in hypnose en
onbewegelijk onderging hij gedurende
bijna een uur de bewerking. Hij ver
klaarde bij zijn ontwaken alles wat om
hem heen was gebeurd te hebben gevolgd,
gehoord en gevoeld, maar zonder noe
menswaardige pijn.
De aanwezige geneesheeren roemden
het verkregen succes bij deze eerste
proefneming inet de toepassing van het
hypnotisme als hulpmiddel bij operatiën
hoog en van onschatbare waarde voor
de menschheid. Vad
De hh. Wm. Woodside, champion-
wielrijder van Amerika op de lange
baan, Ralf Temple, champion-wielrijder
van Amerika op de korte baan, eD F.
W. Allard, champion van Engeland, heb
ben eene uitdaging gericht tot onze Neder
landsche gentlemen-riders.
Zij verklaren zich bereid een wedloop
van 25 Engelsche mijlen aan te gaan
tegen twee heeren paardrijders.
De twee berijders der paarden mogen
elk vier paarden ter hunner beschikking
hebben, en zoo dikwijls als zij wenschen
van paard verwisselen; de berijders der
tweewielers mogen hetzelfde doen met
hunne voertuigen.
De wielrijders zullen de wielrijders-
baan achter het Rijksmuseum te Amster
dam berijden, de heeren paardrijders zul
len zich aan de binnenzijde der baan
moeten houden.
Aannemingen der uitdagingen tot dezen
wedstrijd, welke den I4den Juli zal plaats
(EENE NOVELLE)
2) De blijdschap des wederziens van
Marie en Anne laat zich nauwelijks be
schrijven. Recht hartelijk werd zij ook
welkom geheeten door Anne's ouders, en
natuurlijk zeer deftig en beleefd door
Ewoud.
Dat zijn zonderlinge momenten, dat
aankomen, welkom heeten, en kennis
maken. Niemand is dan in zijne gewone
stemming. Men verkeert dan in een staat
van opgewondenheid. Het zijn dan vragen
op vragen, en antwoorden op antwoorden.
Het zijn betuigingen, even schrander als
beleefd, het zijn uitroepingen, zoowel
van verlegenheid als van verwondering.
Kortom, het zijn voor de logés de ver
moeiendste oogenblikken, alleen nog ver-
dragelijk, omdat ze spoedig voorbij zijn.
Ieder, die Anne naauwkeurig had gade
geslagen, zou ontwaard hebben, dat het
wederzien van Marie eene ietwat pijn
lijken indruk had veroorzaakt. Zij zag
terstond dat Marie zeer veranderd was.
Dat schalksche uit haar oog was ver
dwenen, te vergeefs zocht zij naar den
glimlach, die gewoonlijk om hare lippen
dartelde. Een droevig bleek had den
vrolijken blos op haar gelaat vervangen.
Het was dan rnaar al te waar, hetgeen
zij had geschreven. Haar lag een zware
last op het hart. Zij moest veel geleden heb
ben. Het wederzien van Anne scheen
haar evenwel haarleed te doen vergeten,
want zij sprak op vrolijken toon en
schertste als zij dit gepast kon doen.
Anne daarentegen was stil geworden
zij sloeg van tijd tot tijd een meêwarig
oog op Marie, en het ging haar als de
inwoners van Bethlehem in de geschie
denis van Ruth, toen zij Naomi wederzag;
gelijk deze vol verbazing uitriepenIs
dit Naomi? vroeg Anne het zich gedurig
in stilte af: Is dit Marie? die dartele,
blozende, geestige Marie? Hare ouders
en Ewoud zagen Marie thans voor het
eerst en hun viel dus haar droevig ge
laat niet zoo sterk in het oog. Zij zag
er ook nu nog niet onbevallig uit. Dat
treurige en melancholische had aan haar
gelaat iets belangwekkends bijgezet, al
had het aan schoonheid verloren. Donker
bruine lokken, heidei blauwe oogen, de
uitdrukking op haar gelaat, een fraai
gevormde leest, bevallige manieren, gaven
haar recht op den naam van beauté. Zij
bracht in haar uiterlijk niet geringe aan
beveling met zich. Vooral als zij sprak,
had zij iets, dat u aantrok en boeide.
De familie Kolfman was dan ook terstond
hoog met haar ingenomen en Ewoud
gevoelde zich onuitspekelijk gelukkig, hij
zag het ideaal, dat hij zich van haar
had voorgesteld, verwezenlijkt.
Die d3g liep onder drukke gesprekken
ten einde, doch Anne had daaraan het
minst deelgenomenzij verdiepte zich
in gissingen, wat Marie toch wel mogt
weèrvaren zijn, dat haar zoo veranderd
had. Zij had Marie te lief, dan dat die
onzekerheid haar niet kwellen zou, en
een lijden, dat men vermoedt, maar
waarvan men den omvang en de zwaarte
niet kent, staat altijd nog veel akeliger
daar voor ons, dan het werkelijk is.
Zij reikhalsde dus naar het uur, dat haar
dat geheime leed zou toevertrouwd wor
den. Dat stille en afgetrokkene van
Anne ontging echter Marie niet.
sMaar Anne! wat zijt gij stil, zijt
gij niet blijde, dat ik hier ben?" had
zij al eens gezegd, doch slechts ten ant
woord bekomen; »Ik ben wat vol
gedachten en niet vrij van hoofdpijn,
morgen zal dat wel beter wezen
Toen zij 's avonds, kort voor zij zich
ter rust begaven, nog een oogenblik
alleen waren, herhaalde Marie op teederen
toon »Gij waart zoo stil, lieve Anne
Maar voegde er toen bijIk
vermoed wel, hoe dat kwam, al
trachtte gij dit voor mij verborgen te
houden. Gij hebt eene treurige veran
dering bij mij ontdekt. Gij lijdt reeds,
omdat ik zooveel heb geleden, al kent
gij de bron van mijn lijden nog niet.
Ik heb dat wel gevreesd, daarom heb
ik mij geweld aangedaan om op een
vrolijken toon te spreken. Geloof mij,
dat ik in lange zoo vroolijk niet was
als hedenen toch, dit heeft u niet kun
nen blinddoeken. Wees echter niet te
veel bezorgd. Gij zult alles weten, en
spoedig. Morgen reeds, als gij wilt."
ïJa, morgen reeds, Marie? want
lang zou ik die martelende onzekerheid
niet kunnen dragen. God geve, dat ik u
zal kunnen troosten en uw leed verzachten
wees er zeker van, al wat mijne vriend
schap vermag, dat zal zij. Morgen na
middag zijn wij alleen te huis, wij kunnen
dan ongestoord en naar hartelust praten."
Met een hartelijken kus wenschten
zij elkander een goeden nacht.
II.
DE TWEE VRIENDINNEN.
Den volgenden dag vinden wij in het
namiddaguur Marie en Anne in de tuin
kamer alleen. De overige huisgenooten
waren juist uitgegaan. Zij waren nu
alleen en toch sprak geen van beiden.
Zij gevoelden het, dat die ure voor beiden
eene zeer belangrijke ure was; beiden
waren aangedaan, al konden zij daarvan
zich geene bepaalde reden geven... Het
was nu de ure, aan welke Marie reeds
zoo lange behoefte had gevoeld, en nu
zij daar was, huiverde zij als het ware
voor haar terug en zou zij haar nog
wel hebben willen uitstellen. Zoo dik
wijls had zij zich niet dan met moeite
kunnen weerhouden, om haar leed luide
uit te spreken, en nu zij spreken kon,
scheen haie tong geboeid. Anne twij
felde ook om dit stilzwijgen af te breken,
door hare vrees, dat eenige aandrang
van hare zijde ontijdig of voorbarig zou
zijn. Zij had ook genoeg te bepeinzen,
zoodat die stilte haar niet verveelde.
Maar toen zij zag, dat Marie een traan
wegwischte en een zucht niet onder
drukken kon, meende zij niet langer te
mogen zwijgen.
»Hoe, Marie! een traan en een
zucht! Wat deert u?"
Wordt Verv olgd