NIEUWE
Nieuws- en Advertentieblad
UTRECHT en GELDERLAND.
DE GELDK0FFER.
No. 83.
Woensdag 17 October 1888.
Zeventiende Jaargang.
VERSCHIJNT WOENSDAG EN ZATERDAG.
Plaatselijke berichten.
F euillet on.
HMERSFOORTSCHE COURANT.
VOOR
abonnementsprijs:
Per S maanden 1.Franco per post door het geheele Rijk.
Afzonderlijke Nummers 3 Cent.
Ingezonden stukken en berichten intezenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag.
Uitgever A. M. SLOTHOUWER, Amersfoort.
advertentien:
Van 16 regels 0,40 iedere regel meer 5 Cent.
Advertentiën viermaal geplaatst worden slechts driemaal berekend.
Groote letters en vignetten naar plaatsruimte.
Nu de uitkomsten der herziening van
de belastbare opbrengst van de ongebouwde
eigendommen, volgens de wet van den 25
April 1879 (Stsbl. no. 89) voor onze ge
meente ter Secretarie voor een ieder ter in
zage zijn nedergelegd en aan de belangheb
benden de kennisgevingen der daarbij betrok
ken perceelen zijn uitgereikt, kan het zijn
nut hebben de beteekenis dier nieuwe kadas
trale schatting voor de lezers van dit blad
met een enkel woord in herinnering te bren
gen.
Zooals bekend is, heeft de wetgever met
deze herziening op het oog gehad eene meer
dere gelijkmatigheid tot stand te brengen in
de verdeeling of repartitie der grondbe
lasting.
De oude kadastrale schatting toch, die
reeds meer dan een halve eeuw geleden, heeft
plaats gehad, is to weinig in overeenstem
ming met den werkelijken, feitelijken toestand,
dan dat zij nog langer tot basis van de hef
fing der grondbelasting zou mogen gehand
haafd blijven.
Bovendien kleefde aan de oude kadastrale
schatting dit gebrek, dat zij in de verschil
lende'gemeenten door verschiUende personen
onafhankelijk van elkander uerd uitge
voerd.
Er was dus in de oude schatting geen
de minste samenhang en de voorbeelden zijn
voor het grijpen, dat aan perceelen van de
zelfde qualiteit en dezelfde opbrengst in
twee verschillende naast elkander gelegen
gemeenten ieder zeer sterk afwijkende schat-
tingscijfers werden toegekend, zoodat de be
lastbare opbrengst van het eene soms het
dubbel bedroeg van het andere.
Ook de uitvoering van de schattingen in
de verschillende provinciën, toonden nog
grooter ongelijkmatigheden of verschillen in
de opvatting van het werk.
Die groote en grove ongelijkmatigheden,
die door verschillende omstandigheden waren
in het leven geroepen, op te heffen is dus
het doel van de nieuwe schatting, waarvan
de uitkomsten thans langzamerhand in de
verschülende gemeenten van ons vaderland
bekend worden en ter Secretarie ter inzage
worden nedergelegd.
Die verder de wettelijke bepalingen, wenscht
te kennen, die tot ricktige uitvoering van
dit zeer belangrijke werk door den wetgever
zijn verordend, verwijzen wij naar de bo
venaangehaalde wet van 25 April 1879.
Alleen zij nog aangestipt, dat de schutting
der belastbare opbrengst der perceelen thans
heeft plaats gehad door vergelijking, d. w.z.
dat men perceel voor perceel op hei terrein
heeft nagegaan en de belastbare opbrengst
heeft bepaald in verhouding tot de reeds
vroeger vastgestelde belastbare opbrengst vau
een tal van perceelen, die als typen (Art. 18
der wet) daarbij hebben moeten dienen.
Onder de belastbare opbrengst nu is te
verstaan de jaarlijksche zuivere pacht of
huurwaarde, en wel de gemiddelde huur
waarde over de laatste aan de herziening
voorafgaande vijf jaren, t. w. de gemiddelde
huurwaarde over de jaren 1877 1881.
Men heeft dus bij de beoordeeling van
de uitkomsteu dezer nieuwe schatting reke
ning te houden met deze twee hoofdzaken t. w.:
lo. dat de nieuwe schatting gebaseerd
is op de gemiddelde pachtwaarde over de
jaren 18771881 en
2°. dat de perceelen behooren geschat te
zijn in verhouding tot die, welke daarbij als
wettelijk vastgestelde typen hebben moeten
dienen.
Nog op eeue andere wetsbepaling, die
hier in 't bizon der voor onze gemeente ook
van toepassing is, wordt hier de aandacht
van belanghebbenden gevestigd.
Art. 2. alinea 9 der meergemelde wet
schrijft voor:
„Voor een open plaats en voor een erf,
„tuin of park, waarop gebouwen staan of
„waarbij gèbouwen behooren, welke in de
„behouwde kom eener gemeente gelegen zijn
„wordt de hoogste pacht- of huurwaarde aan
genomen, welke in die gemeente voor andere
„eigendommen is bepaald.
In onze gemeente nu is de hoogste pacht
waarde bepaald op f140, waaruit dus voort
vloeit, dat alle perceelen gelegen binnen de
bebouwde kom (waaronder wij hier kunnen
verstaan de perceelen in de stad gelegen
binnen de plantsoenen) in ieder geval uit
kracht der wet het schattingcijfer van f140
bekomen.
Ten overvloede meenen wij belanghebbenden
nog aandachtig te mogen maken op de ge
legenheid, die de Commissie, met de schatting
belast, den ingezetenen aanbiedt om bij haar
mondeling alle inlichtingen nopens de nieuwe
schatting of de wijze van reclameeren in te
winnen, waartoe zij zal zitting houden op het
Raadhuis dezer gemeente op Dinsdag den
23 October 1888 des voormiddags van 10 1
uur.
Wij meenen, dat de Commissie daardoor
eene welkome gelegenheid opent aan hen,
die de voorkeur mochten geven om monde
ling hunne bezwaren tegen de voorloopig
vastgestelde schattiug bij de Commissie in te
brengen, waardoor 't ook mogelijk wordt
verkeerde opvattingen of inzichten vooraf aan
't oordeel van de Commissie te toetsen zon
der onmiddelijk den administratieveu weg van
reclame te behoeven in te slaan.
't Stroomde Woensdagavond letterlijk
menschen naar 't Gebouw Volksheilwaar
Mej. Yernois de aangekondigde lezing hou
den zou over bare werkzaam heden in de
achterbuurten van ouzc hoofdstad.
Nu eene vrouw te hooren spreken en
dan nog over zulk een onderwerp is iets
zeldzaams en hierdoor kwam het zeker, dat
de groote zaal van Volksheil ditmaal te klein
was en velen teleurgesteld weer konden
heengaan.
Onder het bespelen an het orgel door
een der Dames, trad Prof. Valeton op.
Hij hield een kort inleidingswoord, vroeg
God om den zegen voor de spreekster en de
hoorders en las, op verzoek vau Mej. Ver-
nois, eerst II Koningen IV vers 29 tot 35
en daarna Lucas V vers 2732
Mej. Yernois, die nu optrad, is eene Dame
vau een gunstig uiterlijk, is van middelma
tige grootte en eeuigszius tenger en onder
scheidt zich van veleu uit den tegen woor-
digen tijd door oen zeer bescheiden kloeder-
dracht.
Hetgeen zij besprak kan gevoegelijk tot
twee rubrieken gerangschikt worden. Tame
lijk lang stond zij stil bij de noodzakelijkheid
der reddende liefde, waaraan zij ten grond
slag lei de opwekking van het kindekc door
Eliza.
Haar tweede punt van bespreking gold die
redding zelve, die ieder verplicht was in zijn
kring ter hand te nemen, naar de dure roe
ping van den mensch, die Jezus gevonden
heeft.
De mededeelingeu die zij over hare ar
beid deed, betreffende New-York en Amster
dam. In eerstgenoemde stad was zij werk
zaam geweest bij de zoogenaamde Midder-
nachts-zendimzijnde eene stichting door een
rijk heer tot stand gebracht, een geliefd
dochtertje had verloren en van baar geld tot
dat doel een groot huis liet bouwen, waar
aan ook eenige beereu verbonden werden,
die eiken avond, na 11 uren, uitgingen de
straten van New-York door, de slaapsteden,
die daar ware pestholeu zijn, bezochten en
van daar mede namen en naar het huis van
Middernachts-zending brachten, wie reeds ge
vallen was en wie zich daartoe in groot ge
vaar bevondeü.
Gedurende de pauze, die nu volgde, werd
Gez. 39 vers 1 en 4 gezougen.
Daarna deed dc spreekster mededeelingen
uit de achterbuurten van Amsterdam, haar
tegenwoordig arbeidsveld. De plaats waar zij
daar de ongelukkige meisjes bijeen verzamelt
is het. Café Beth-San, hetgeen Huis van Rust
of Veiligheid beteekent.
Op den 8sten Aug. van het vorige jaar
werd het ingewijd door Dr. Pierson van Zet
ten. Spreekster erkent, dat de naam „Café"
minder gepast is, en door de buurtbewoners
reeds in „Kerkje" herdoopt werdt.
De arbeid daar gaat boven verwachting
gezegeud. Wel komen er niet eiken dag 80
bezoeksters, zooals op den eersten avond, doch
er komen toch voortdurend meisjes.
Twaalf meisjes zijn reeds in goede diensten
bezorgd en 10 in verschillende inrichtingen,
terwijl één meisje in Talitha Kumi werd op
genomen.
Te 10 uren werd de bijeenkomst met een
kort slotwoord en gebed vau Ds. Warteua
gesloten.
Hetgeen do spreekster zeide, kenmerkte zich
door groote toewijding voor de zaak der red
ding en door eene duidelijke, heldere voor
dracht, voor den minst ontwikkelde gemak
kelijk verstaanbaar.
Met groote aandacht werd zij van het be
gin tot het einde aangehoord.
Donderdag 18 Oct. zal bij de vrije
Ger. Gemeente gepredikt worden des
avonds om 6% uur door Ds. Wessels
van Gouda; Zondag 21 Oct. op de ge
wone uren door den heer Malipaard van
Rotterdam; Woensdag 24 Oct. en Don
derdag 25 Oct. beide des avonds om 6'/a
uur door Ds. Versteeg van den Helder.
Naar wij vernemen, zullen er in
den loop van dezen winter in het Gebouw
^Volksheil" eenige lezingen worden ge
houden over letterkundige en weten
schappelijke onderwerpen. Als sprekers
zullen optreden de HH. Dr. H. Pierson,
Dr. F. E. Daubanton, Prof. J. W. Gunning
en Dr. S. Ulfers.
Bij het Maandag j.l. te Utrecht
gehouden examen ter verkrijging der
acte voor lager onderwijs, is onder meer
geslaagd onze stadgenoot A. de Vries.
J.l. Maandag is ten raadhuize aan
besteed de levering van ongeveer 1000
hectoliter goede, vette, grove Ruhrkolen
(kachelkolen). Minste inschrijver C. van
der Zoo de Jong alhier, voor f 0.59 per
hectoliter, aan wien de levering is gegund.
Den 15 November geschiedt ten
raadhuize de verkiezing van drie leden
voor de kamer van Koophandel en Fabrie
ken, in de plaats van de heeren Jacq.
Visser, C T. van Beek en H. C. van Dam,
die met het einde des jaars aan de beurt
van aftreding zijn.
De eerste veemarkt, in dit najaar
gehouden, kenmerkte zicli door een zeer
bevredigenden handel. Een 100 lalschoone
runderen waren aangebracht" die als
volgt werden van de hand gedaan kalf-
vaarzen golden van 00 tot 95 gulden en
vet vee van 120 tot f 160. Er waren
ook eenige kooplieden uit andere plaat
sen aan de markt.
Wij vernemen, dat Mej. F. van
der Wijden, van Hoevelaken, is benoemd
tot onderwijzeres aan de openbare school
te Polsbroek.
't Is opmerkelijk, dat leerlingen van
de Rijks-normaalschool alhier, nimmer
buitengewoon lang op eene betrekking
behoeven te wachten.
328ste STAAT8L.OTKKIJ.
Vijfde klasse. Vierde week.
Laatste Trekking van 13 Oct.
(100 LOTEN.)
Ten kantore van den Collecteur te
Amersfoort zijn aan de navolgende num
mers te beurt gevallen
Prijzen van f 70.
95G, 5043,11912 18006,18023, en 19197.
Te zamen 6 prijzen.
Zonder prijs zijn uitgetrokken:
4, 456, 1000, 11740 en 13149.
De 329ste Staatsloterij begint 19 Nov.
Een ware geschiedenis uit Thüringen,
DOOR
ANDRE HUGO.
14) Zonder een enkel blyk van opgewon
denheid, zonder dat men aan deze woor
den iets kon toeschrijven wat naar
warmte of hartstocht zweemde, sprak de
bankier ze uit op dien kouden snijdenden
toon, die den man van gevoel zoo diep
beleedigt in de gevallen waarin gevoel
en hart bij eene zaak betrokken zijn.
«Ik geef u 15,000 thaler voor de wis
sels riep Arthur uit.
Over het gelaat van den bankier vloog
weder een boosaardige glimlach, toen hij
na zijn gouden horloge uit den zak te
hebben gehaald en daarop een blik te
hebben geslagen, opstond en op onver
schilligen toon tot Arthur zeide:
«Het doet mij leed, dat ik niet langer
met u over deze zaak spreken kan, daar
ik met den middagtrein wil wegreizen
en vooraf nog eenige kleinigheden dien
af te maken zoo gij nog verder 't een
of 't ander moogt verlangen, wees dan
zoo goed en wend u tot rnijn procureur.
Arthur gevoelde maar al te goed, dat
hij met Oberman over deze zaak niet
langer kon spreken en dat deze op zijne
vordering vast zou blijven staan. Hij nam
dus met de gebruikelijke plichtplegingen
afscheid.
Toen hij op de straat kwam en eenige
schreden had gedaan, bleef hij plotseling
staan, alsof hem een gedachte door het
hoofd voer. Hij riep een droschke aan,
sprong er in en riep den koetsier toe
«Naar Ulmhosen". Hij gevoelde dat,
zoo hij Yerena wilde redden, hij nu
moest handelen en dat het hoog tijd
was, het opgevatte voornemen ten uitvoer
te brengen.
Laten wij nu Arthur met zijne door-
eenwarrelende gedachten alleen en wer
pen wij intusschen een blik in het land
huis.
Hier heerschte reeds sedert den nacht
een ongewone drukte. De oude zwijgende
dienaar liep de trappen op en af; de
vader van Verena liep in en uit de kamer
om uit zijne kleine huis- en reis-apotheek
geneesmiddelen te halen Verena zat in
de kleine slaapkamer en was ijverig be
zig een gewonde op te passen, die steu
nend met een verbonden hoofd te bed
lag.
Juist trad de vader van Verena binnen.
«Is het bloeden weer begonnen?" vroeg
hij haar fluisterend.
«Neen, vader 1"
«Dan denk ik wel dat hij nog te redden
is," «ging hij op zachten toon voort.
>Sli!t dit middel het bloed, dan kan men
er altijd op rekenen dat nog redding
mogelijk is. Overigens is het gelukkig
dat de sabelhouw van ter zijde is toe
gebracht; zoo de slag met dezelfde kracht
van voren aangekomen ware, zou de
schedel zeker gespleten zijn, terwijl nu
alleen de huid van 't hoofd opengereten
is en de hersenpan even geraakt is!"
«Schiet hem overhoop, Hannes!.
Wat?. Kunt gij niet meer?.
Wacht? Ik heb nog een schot op mijn
revolver!. Wat?. Het schot
weigert!. Helpt, kameraden helpt!
Redt uwen aanvoerder!"
«Hij ijlt!" zeide Veiena. «Hij heeft
hetzelfde reeds herhaalde malen gezegd!
Waarschijnlijk zijn het herinneringen
aan de ongelukkige voorvallen van dezen
nacht!"
De oude man bleef met donkeren blik
en gevouwen handen voor het bed van
den gekwetste staan en zuchtte diep.
«O, dat ik ook dit nog moest beleven,
Verena!. Zou men het hebben kun
nen denken?. Deed de knaap niet
het beste hopen?. O, waarom heeft
hij zijn verstand, zijn moed, zijne scherp
zinnigheid zoo slecht besteed 1
Het noodlot vervolgt mij met harde sla
gen!. Wat heb ik gedaan, dat de
hemel mij zulke zware beproevingen op
legt?. En dan spreekt men nog van
eene hoogere.
Verena stond op en legde hare hand
op de schouders van den diep terneer
geslagen vader.
«Mijn vader, God zondt ons geen ster
ker beproevingen, dan de mensch kan
dragen. Wel rust nog altijd Zijn vertoorn
de blik op ons, maar ik hoop innig dat
de tijd zal aanbreken, die ons voor al
die rampen zal schadeloos stellen. De
God daarboven is een rechtvaardig God,
vader 1"
De oude zag met neergebogen hoofd
naar den grond.
«Uw vertrouwen is vast als een rots,
mijn kind!" O, mocht ik toch ook met
zulk vertrouwen in de toekomst kunnen
zien 1"
«De woorden des ijlenden deden het
onderhoud tusschen vader en dochter af
breken.
«Brengt mij weg. weg naar het
landhuis!. Verraad mij niet!
Wees gedachtig aan onzen eed
voort voort!"
«Vernieuw de compressen, Verena I'
zeide de oude man, nadat de verwonde
gesproken had. «Giet wat in het water
uit dat blauwe glas; het zal hem goed
doen 1"
Verena deed wat haar vader haar ge
lastte.
De oude man ging nadenkend naar
beneden om zich daar aan zijn gevoel
over te geven. Hij zette zich in een leuning
stoel aan het venster neder en liet den
blik naar buiten in de verte dwalen. Hij
herinnerde zich de tijden, toen hij geacht
en geëerd was en herdacht de bonte reeks
van tegenstrijdige lotsveranderingen, die
hij had beleefd. Zucht op zucht ontsnap
ten uit zijne beklemde borst toen de
beelden van vervlogen tijden zich op den
voorgrond drongen en donkere schaduwen
wierpen op den zonneglans van zijn geluk
ze werden al donkerder en donkerder
totdat zij allengs in een donker punt sa
menkwamen, dat den ouden man deed
beven. Een ijskoude lilling beving hem,
toen hij er aan dacht hoe de 1 ankier
zich na de eerste ontmoeting met zijne
dochter in zijn vertrouwen had ingedron
gen, hoe hij hein, door hern een crediet
te openen, de mogelijkheid had geschonken
zijne nasporingen voort te zetten om de
twee schurken in handen te knjgen, die