1I1UWE
Nieuws- en Alvertentieblad
UTRECHT EN GELDERLAND
EINDELIJK ONTDEKT.
DE GELDKOFFER.
No. II.
Woensdag Februari 1889.
Achttiende Jaargang.
VERSCHIJNT WOEI DAG EN ZATERDAG.
Aan onze Abonné's 1
Vijftig Centen.
BINNENLAND.
B
Feuilleton.
1MERSF00RTICRE COURANT.
V?R
abonnementsprijs:
Per 3 maanden 1.Franco per post door het geheele Rijk.
Afzonderlijke Nummers 3 Cent.
Ingezonden stukken en berichten iutezenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag.
Uitgever A. M. SLOTIiUWER, Amersfoort.
Tot 15 Februari a.8. wordt door
ons de inteekening opengesteld op den
prachtigen, rijk geïllustreerden
Premie-Roman
Deze premie zal ditmaal worden afge
leverd, gebonden in keurig linnen stem-
pelband, met zwart en goud. In het
gewone' geval kost zulk een boek f3.
Uitsluitend voor onze lezers stellen wij
het verkrijgbaar voor slechts
Gelieve zoo spoedig mogelijk achter
staande BON uit te knippen en met
bijvoeging van 50 centen aan ons
Bureau in te zenden. Abonné's buiten
de stad ontvangen bet boek franco
per post tegen inzending van een post
wissel van 65 eent.
egm Maart a.o. j» j-
aan alle inteekenaren verzonden.
DE UITGEVER.
Omtrent den toestand van Z. M.
wordt het volgende medegedeeld aan het
Handelsblad
De wending ten goede, die deed be
sluiten de dagelijksche uitgifte van bul
letins te staken, beeft in den atgeloopen
week aangehouden. De moedeloosheid, de
gedruktheid, die den hoogen lijder kwel
den, zijn geheel geweken.
In het begin der vorige week werd op
eene avond Z. M. plotseling door eene
duizeling bevangen en stortte neder. H.
M. de Koningin, wier vertrekken onder
die van Z. M. gelegen zijn en die gereed
was zich ter ruste te begeven, hoorde
den val en snelde aanstonds 'ter hulp,
terwijl de bedienden, wier kamer vrij
ver van 's Konings slaapvertrek verwij
derd is, van het ongeval, dat gelukkig
geen nadeelige gevolgen heeft gehad,
aanvankelijk onkundig bleven. Een der
gevolgen van den schok, dien de gezond
heid des Konings heeft doorstaan, is dat
Z.^M. zich zeer afgemat gevoelt en daar
om gedurende het grootste gedeelte van
den dag rust neemt. Ook Zondag, toen
dr. Vinkhuyzen gedurende eenige uren
op het Loo vertoefde, heeft Z. M. den
dag grootendeels te bed doorgebracht.
Dat de toestand des Konings voor het
oogenblik geen zorg verwekt, mag afge
leid worden uit het feit, dat de hofarts,
dr. Vlaanderen, de laatste drie nachten
niet meer, zooals te voren, op het paleis
heeft doorgebracht.
Uit Apejdoorn rneldt men van
Maandag namiddagHet laatste bericht
van het Loo luidt: De toestand van Z. M.
den Koning is in de laatste week be
vredigend gebleven. Hoewel de eetlust
onregelmatig en niet altijd voldoende is,
blijven de krachten dezelfde. Z M. ge
voelde zich over 't geheel blijkbaar iets
opgewekter, en kon zonder groote in
spanning zijr,e gewone bezigheden ver
achten.
De directeur der weesinrichting te
Neeibosch deelt bet vulaenue meae
vc.ll «-IC WCC6CU rn_MlUtfll V 1U OIJ IIUllllC
komst in de inrichting niet verstaanbaar
lezen of een schiift schrijven, dat lees
baar was. Van rekenen, aardrijkskunde
geschiedenis, enz. weten de meesten bijna
niets. Er zijn niet weinig voorbeelden,
dat kinderen, die op hun 12. of 13. jaar
bij hem gebiacht werden, nooit eene
school hadden bezocht. Een meisje van
14 jaren, geen idioot, antwoordde hem
op de vraag, waarom zij niet naar school
was gegaan, dat moeder gezegd bad, dat
zulks niet behoefde, want zij kon niet
lezen, en vader had ook niet kunnen
lezen zij moest maar leeien werken.
Niemand meene zegt de directeur
dat de toestand van deze armen wees
eene bijzonderheid is. Hij heeft liet zelfs
nog erger gehad. Een jongen van 14
jaar, ook geen idioot, kon zelfs niet tot
tien tellen, en - wist de dagen van de
week niet te noemen, evenmin als de
letters van het alphabet. In twee jaar
heeft die jongen op zijne school lezen en
schrijven geleerd.
Het is dan ook de ervaiing van den
directeur, dat in den regel de kinderen,
die nooit school gegaan hebben, wanneer
zij op de weezenschool komen, veel op-
meikzamer en vlugger zijn in het aan-
leeren van hetgeen hun onderwezen wordt
dan degenen, die geregeld onderwijs heb
ben ontvangen
altijd deze leemte
advertentien:
Van 16 regels 0,40 iedere regel meer 5 Cent.
Advertentien viermaal geplaatst worden slechts driemaal berekend.
Groote letters en vignetten naar plaatsruimte.
h blijft er bij hen
jverzij weten liet
geleerde niet zoo G;d in toepassing te
brengen als zij, die;;eregeld school heb
ben gegaan.
Wanneer in den
de directeur we>
men, is het bijna
atsten tijd zegt
en worden opgeno-
egel, dat zij in de
laagste klasse rnoetti beginnen, en dan
staat hij verbaasd, dat deze kinderen
nog zoo weinig ondfwijs buiten de in
richting hebben genten. Des te meer
acht bij het gelukkij. dat deze kinderen
in de inrichting kuiken en worden op
genomen, omdat o[ zijne school dage
lijks goed en degelijk onderwijs wordt
gegtven, en nooit van schoolverzuim
sprake is, zoodat hoi. onderwijs, aan de
weezen gegeven, tot [hiertoe rijpe vruch
ten heeft gedragen.
Het niet toepasselijk verklaien der
bepalingen van het wetsontwerp tot het
tegengaan Van nvprmatjcrpn arheid, van
teuguige uei suneh i
A uuecteuren van de Ned.
Maatschappij van Nijverheid aanleiding
gegeven om in een adres aan de Min.
van Justitie, 's Ministers bijzondere aan
dacht te vestigen op de vraag, of niet
reeds nu de noodige gegevens voorhan
den zijn om te besluiten tot het uitvaar
digen van het verbod van veldarbeid van
kinderen tot een bepaalden leeftijd Direc
teuren herinneren aan hun adres van
1883, ingediend naar aanleiding van een
besluit der algemeene vergadering van
dat jaar te Assen gehouden, waarin
reeds toen de noodzakelijkheid van de
regeling van den veldarbeid werd aan
genomen.
Eene aandachtige overweging van de
gestelde vraag zal, naar het oordeel der
Nederlandsche Maatschappij ter Bevor
dering van Nijverheid voor den Minister
grond opleveren, het ingediende ontwerp
van wet reeds nu vóór den afloop der
pai lementaire enquête aan te vullen in
den aangeduiden zin.
Uit het Noorden wordt aan de IV. 11. Ct.
geschreven
De aanplant van boomgewas wordt in
Dierithe wel eens, en terecht, het onder
houd van den gemeente-spaarpot genoemd,
welke in boschrijke streken dikwijls zeer
voordeelig zijn kan, wanneer die aanplun-
tingen op gemeentegronden en van ge
verzwaren, den huurprijs te moeten ver-
hoogen, en wel omdat het onveilige ter
rein, door de meerdere draagkracht der
pi ojectielen, in den laatsten tijd aanmer
kelijk vergroot moest worden.
Omdat de huurprijs bij een nieuw te
sluiten contract aanmerkelijk verhoogd,
bijna verdubbeld zou moeten worden, gaf
dit den Minister van Oorlog aanleiding
naar een ander terrein, geschikt voor de
schietoefeningen der troepen te Amster
dam en te Naarden in garnizoen, te doen
omzien, waarvan de uitslag was, dat
nergens in den omtrek dier stedpn een
maar eenigzins geschikt terrein te vinden
was, zelfs al maakte men de schietbanen
zoodanig, dat de vuurlijnen op de Zui
derzee uitliepen. Men zal dus wel moeten
besluiten aan de hoog gestelde eischen
van Stad en Lande van Gooi te voldoen.
Het oprichten eener tweede schietbaan
bij die aan bet Vosje, of wel het inrichten
van eene schietbaan op de plaats der
voormalige Lijnbaan te Amsterdam, kan
«llopr. ir. apr,.iü*- rr»itp h--, -r- ^ISChéh,
voor de oefeningen gesteld, voldoen, en
leverde groote bezwaren ten opzichte der
veiligheid van liet omliggende, zeer be
bouwde en bevolkte terrein, daargelaten
dat het gemeentebestuur van Amsterdam
zou toelaten, dat in de onmiddelijke na
bijheid der stad eene voor de omgeving
zoo gevaarlijke inrichting zou worden
daargesteld.
De Minister van Oorlog zal daarom goed
doen, op het voetspoor van hetgeen te
dien opzichte in naburige landen geschiedt,
de compagniën infanterie en artilleiiein
eene legerplaats te Oldenbroek of Soes
berg te detacheeren, om op gunstig
gelegen terreinen alle oefeningen in het
scherpschieten te houden, die het regle
ment voorschrijft, en waaraan alleen door
die compagniën kan worden voldaan, in
wier onmiddelijke nabijheid gunstige ter
reinen te vinden zijn.
Onze duinen of een der onbevolkte
eilanden aan de noordwest-kust van ons
land bieden goede gelegenheid daar toe aan.''
Het dagelijksch bestuur van den
meentewege geschieden. Zoo is bv. in den
laatsten tijd rondom liet dorp Eekst veel
hout verkocht, waardoor de fraaie om
geving van dat plaatsje vrij wat veran
derd is, doch de gemeente laat het vrij
komende terrein opnieuw met jong hout
beplanten en werkt dus voor de toe
komst. In vele heidestreken zou op deze
wijze én voor den werkenden stand oogen-
blikkelijk èn voor de gemeente, die het
ondernemen, op den duur winst te maken
zijn. In de Soesterduinen worden geheel
op dezelfde manier jaarlijks verscheidene
bunders heideveld winstgevend gemaakt.
Thans is men daar sinds begin Decem
ber weder aan het werk, en kunnen daar
"17 hoofden van gezinnen gedurende 4
maanden werk behouden.
Naar de Wereldburger verneemt
kan men nu binnenkoit definitief bet
oflicieele bericht tegemoet zien van de
benoeming van onzen vroegeren landge
noot Lord Reay (baron Mackay) tot gou-
,.zan- U"<lol ft W<lü
hoogen commissaris vou» a..,., Ainna, m
de plaats van den aftredende, den beer
Hercules Robinson.
Daar aan Lord Reay's tegenwoordige
betrekking gouverneur van Bombay
iuim het dubbele salaris verbonden is van
dat als hooge commissaris, heeft het bij
Lord Reay een punt van ernstige over
weging uitgemaakt, of hij de nieuwe be
trekking, hoe gewichtig en vereerend ook,
en daarbij voor hein zoo eigenaardig pas
send, wel zou aannemen. De Engclsclie
regeering schijnt echter op de eer.e of
andere wijze dat bezwaar wel uit den weg
te znllen ruimen, althans Lord Reay's
benoeming mag men binnenkort tegemoet
zien.
Men schrijft aan de Amst. Ct.
uToeii kortelings geleden de vergadering
van Stad en Lande van het Gooi een
proces, door haar met de directie van de
Hollandsche IJzeren Spoor wegmaatschappij
betreffende het recht van afzanding nabij
Hilversum, aangegaan, gewonnen had,
rees bij haar de vraag, of het contract
met het Departement van Oorlog aange
gaan. betreffende de huur vao het exer- AJgemeenen Nedeilandschen Wielrijders-
citie- en schietterrein te Laren, hetwelk Bond heeft het voornemen opgevat, het
in 1890 zal eindigen, op denzelfden voet gebruik van Wielrijders bij het leger en
zou kunnen worden verlengd. de daaromtrent ontvangen wenken aan
Men besloot in eene eerstvolgende ver- een nauwkeurig onderzoek te onderwer-
gadering de gestelde eischen te moeten Pen en daarna een voorstel te doen aan
Een ware geschiedenis uit Thüringen,
DOOR
ANURÉ HUGO.
45) Maar, wat is dat? nriep Wallner nu
meer verschrikt dan verwonderd uit, toen
hij bij den schijn van verscheidene lan
tarens eene afdeeling soldaten bemerkte
»wat is datHeiaaar, mijnheer," zoo
sprak hij in het Fransch een gendarme
aan; »wat moeten die soldaten hier?"
De aangesprokene bleef staan, salueerde
en antwoordde
»Die soldaten keeren terug van eene
oefeningsmarsch, die zij van St. Quentin
naar Maubeuge hebben ondernomen, en
de stationschef schijnt hun hulp te heb
ben ingeroepen, daar er onder de goede
ren eene bezending van waarde voor den
keizer moet zijn. Daarom hebben zij den
goederenwagen omsingeld om te waken
bij het uitladen geen passagier mag dan
ook hij den goederenwagen komen."
Wallner mompelde een paar onver
staanbare woorden.
nZeidet gij wat?" vroeg Arthur.
»0 ja," antwoordde deze zichtbaar op
gewonden. »Ik wilde zeggen dat zoo iets
alleen op Franschen bodem kan plaats
hebben in Duitschland zou zoo iets on
mogelijk zijn
Op dit oogenblik snelde een met tweqx
sterke paarden bespannen kar zoo dicht
voorbij de sprekers, dat deze nog juist
den tijd hadden een zijsprong te doen
om niet overreden te worden of tusschen
de wielen te geraken.
Voor dat nog een der lieeren een
woord had kunnen uitbrengen, was
Wallner van achteren op de kar ge
sprongen, die in de richting van het
stationsgebouw voortsnelde.
»Wij moeten niettemin toch eens naar
ons goed gaan zien zeide Bauernfeld,
nadat hij een veelbeteekeneen blik met
zijn neef had gewisseld. sKom, mijnheer
Falkening, ga met ons mede
Arthur had dien zonderlingen blik op-
gemeikt. Hij volgde Bauernfeld en diens
neef, maar hield zich toch op een kleinen
afstand van beiden, totdat zij tot de sol
daten waren genaderd, die om de uitge
laden goederen een kring hadden ge
vormd en hun een »Halte-la" toeliepen.
»Ziet ge iets wat in de verste verte op
keizerlijk goed gelijkt?" vroeg Bauernfeld
tot Arthur, alk zie niets I"
Arthur keek met aandacht naar de
goederen die op den grond lagen, voor
zoover het zwakke fakkellicht hem dit
toeliet.
Juist sleepte men er onder veel gelach
een koffer heen, dien Arthur voor den
zijnen hield, hoewel hij er geen zeker
heid van had, daar de koffer van Wallner
precies op den zijnen geleek. Terstond
daarop kwamen twee andere dragers met
een gelijken last aas, waarbij het niet
ontbrak aan oprnerkiigen over de gelijke
nis der beide koffers.
Daar naderde weder de schreeuwende
troep jongelui met Wallner: hun gegil
bedaarde echter wel wat toen zij dich
terbij kwamen en Ar.hur, den landweer-
officier en diens neei berkenden. Wel
trachten twee der overmoedigsteri den
kring der soldaten doortebreken, maar
zij moesten spoedig terugwijken, toen
dezen hun zeer koelb'oedig de punten der
bajonetten tegenhielden.
Zondei zijne reisgezellen te groeten, ging
Wallner weder terug. Terstond daarop
hoorde men een gefluit tusschen de vin
gers, en in het volgerde oogenblik reed
dezelfde kar van daarstraks, thans echter
op een verderen afstand, voorbij op een
weg aan den tegeriovergestelden kant van
het stationsgebouw.
Toen Arthur met zijn twee reisgezellen
het station naderden, trad Wallner juist
uit het telegraafkantoor. Hoewel men
het hem kon aanzien dat hem de ontmoe
ting niet beviel, zoo begroette hij de drie
heeren met buitengemeene vriendelijk
heid en verzocht hij hen de wachtkamer
binnentegaan.
»Dat zullen wij doen zeide de land-
weeroflicier, nte meer omdat ik mijn
fout van daar straks kan herstellen.
Kellner, een flesch Cliquotriep Bauern-
feid zoo luide dat zijn neef hem aanzag.
De flesch werd gebracht. Bauernfeld
schonk de glazen vol en deze werden
vrij snel geleegd. Bauernfeld wilde juist
nog een flesch bestellen, toen een spoor
beambte het vertrek van den trein be
richtte en het reisgezelschap zich genood
zaakt zag de coupé weder optezoeken.
Thans scheen de trein de verloren tijd
weder te willen inhalen althans hij voer
met eene geduchte snelheid over de ijze
ren baan heen.
Toen men de voormalige vesting St.
Quentin voorbij was en Bauernfeld, niet
zonder trots over zijn geschiedkennis, had
opgemerkt dat de stad den 12. Maart
1814 niet de Russen onder Geismai had
gekapituleerd, zeide hij op een zeer slape-
rigen toon
»De champagne heeft mij slaperig ge
maakt, ik ga wat dutten, we hebben
tijd genoeg tot Parijs nog vijf uur."
Hij geeuwde. «Goeden nacht, mijnehee-
ren
Bauernfeld girig in een hoek liggen. Na
eenige minuten bleek uit het snurken van
den oost-pruisischen landweeroöicier dat
hij in een gerusten slaap verzonken
was.
Wallner en de neef van Bauernfeld
schenen zijn voorbeeld te willen navol
gen.
Arthur alleen kon er niet toe geraken.
Met elk oogenblik werd hij onrustiger.
Daarbij kwam dat hij meende te zien dat
Bauernfeld en diens voorgewende neef
telkens hunne oogen .openden en elkaar
toewenkten.
En toch geschiedde er niet liet minste
wat Arthur argwaan had kunnen doen
opvatten. Zij sliepen zelfs door toen de
trein een korten tijd te Tergnier ophield,
totdat zij des morgens ten half vijf te
Paiijs aankwamen.
Ue officier werd het eerst wakker. Hij
wekte zijn neef zoo lang en zoo luid-
luchtig, dat ook Wallner als uit een
zwaren slaap scheen te ontwaken, hoewel
Arthur den vorscliender, blik, waairneè
Wallrier den laridweeroflicier aankeek,
daarmede niet wist te rijmen.
«Kent gij een goed hotel dicht bij de
Rue Rivoli