NIEUWE Nieuws- en Advertentieblad UTRECHT en GELDERLAND. verschijnt woensdag en zaterdag. binnenland. No. 20. Zaterdag 9 Maart 1889. Achttiende Jaargang. Zij, die zich met 1 April op dit blad abonneeren, ontvangen de voor dien datum ver schijnende nummers gratis. Alweer een oorlog. AMEBSFOORTSCIE COURANT. VOOR abonnementsprijs: Per 3 maanden 1.Franco per post door het geheele Kijk. Afzonderlijke Nummers 3 Cent. Ingezonden stukken en berichten intezenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag. Uitgever A. M. SLOTHOUWER, Amersfoort. advertentien: Van 16 regels 0,40 iedere regel meer B Cent. Advertentiën viermaal geplaatst worden slechts driemaal berekend. Groote letters en vignetten naar plaatsruimte. Er bestaat in onze taal een spreek woord, dat een allesbehalve vriende lijken klank heeft. Het luidt: Des eenen dood is des anderen brood." Vertelt, ons iemand dat het nu eenmaal zoo is, dat die zegswijze eenvoudig een vaststaand feit con stateert, dan zullen wij hem niet tegensprekenzelfs willen we toege- •en, dat het in het algemeen geno men, niet anders kan. Maar die har de, die meedogenlooze wet aanvaar den als het uitgangspunt van onze handelingen, als den grondslag van onze zedelijke beginselen, zonder ver der nadenken aannemende dat bet geen is, zijn ma&t, dat is, geloo- ven we, meer dan het mogelijke ge vergd. Er is een strijd om het bestaan, dat is zeker; ontaardt deze in een blinde vechtpartij uitsluitend voor eigen behoud, dan kan men alle be grippen van maatschappelijke samen werking wel vaarwel zeggen. Deze gedachte kwam bij ons op, terwijl wij kennis namen van den strijd, die lieden ten dage gevoerd wordt tusschen de voor- en tegen standers der coöperatieve winkelver- eenigingen. En terwijl er in dit we reldje, zoo veel is dat ons tegen el kander in het harnas jaagt, zouden we gaarne, ten aanzien van deze quaestie, een woord van verzoening en vrede, dat hij ernstige overweging wellicht de partijen nader tot elkan der brengt en ze tot een vergelijk doet overgaan, in het midden brengen. Dat een zeker aantal personen, niet ruim met aardsche goederen bedeeld, zich vereenigen om door den j gezamenlijken inkoop in het groot 1 van voorwerpen die als dagelijksclie behoeften zijn aan te merken, eenig voordeel te behalen en daardoor hun finantieëlen toestand eenigermate pogen te verbeteren, kan doorniemand worden gewraakt. Deze gezonde toe passing van coöperatie heeft in me nig opzicht goede vruchten opgele verd, ook door aankweeking van zui nigheid, overleg en spaarzaamheid. Sedert eenigen tijd echter wordt die coöperatie toegepast op allerlei dingen, die eigenlijk tot de weelde artikelen behooren, en door personen wier geldelijke positie hen geenszins daartoe dwingt. De winkelvereenigin- gen, door ambtenaren gevormd, in de ^afdeelingen van «Eigen Ilulp", en die aanvankelijk overeenkwamen met het pas aangeduide doel van besparing door personen met beperkte inkom sten, hebben in enkele groote ge meenten van ons land een bedenke lijke uitbreiding verkregen; er zijn ware bazars opgericht waar van alles is te krijgen, zeer ten nadeele van den gevestigden winkelier. Onder de leden dier vereenigingen telt men er, die zonder moeite de luttele winst kunnen missen, welke zij aan hun lidmaatschap ontleenen, terwijl zij niet slechts onderling zaken doen, maar ook de klandisie van niet-leden sterk aanmoedigen. Nu is onze hedendaagsche maat schappij grootendeels gebouwd op het beginsel van arbeidsverdeeling. Wie, hetzij door zijne bezittingen, hetzij door de inkomsten, uit zijn betrek king voortvloeiende, in staat is, zich wat ruim te bewegen, behoort daar van blijk te geven door anderen wat te laten verdienen. Op die wijze ko men allen gezamenlijk op een fat soenlijke manier door de wereld bet is een der vele toepassingen van een ander spreekwoord, dat ons heel wat aangenamer in de ooren klinkt dan het in den aanvang genoemde „Leven en laten leven." De winkelier is ook iemand, wiens rechten op een behoorlijk bestaan verdienen geëpi hiediqrl tp. umvlen Als vijftig vermogende personen door hun vereeniging elk jaar ieder dertig gulden in den zak houden, dan maakt zulks eigenlijk voor hen niet veel uit. Maar cle man, die van de klandisie dier vijftig huisgezinnen leven moet, gaat te gronde, wanneer hem dit voordeel wordt onthouden. Dat nu moest men in geen ge val willen. Die winkelier is gaarne bereid, u zekere kleine diensten te bewijzen, door de artikelen, welke gij noodig hebt, in de ruimste keuze voorhanden te hebben, en u, in wel ke hoeveelheid gij moogt verlangen, daarvan te voorzienwaarom zoudt gij nu, ten einde de kleine winst, waarop hij aanspraak maakt, voor uzelven te houden, hem het bestaan onmogelijk maken? Zijn er redenen, die u weerhouden van zijn diensten gebruik te maken, men zegge ze. Ge hebt volkomen het recht hem, zoowel als ieder an der die voor u arbeidt, zekere eischen te stellende waar, die hij u levert, moet even goed en deugdelijk zijn, als die welke gij zelf uit de eerste hand kunt bekomen, terwijl de winst, waarop hij aanspraak maakt, binnen zekere grenzen beperkt moet blijven. Doch in deze dagen is de concurentie wel zoo krachtig, dat hetgeen moeite kost aan deze voorwaarden voldaan te zien. Bevredigt A. u in dit opzicht niet, dan wendt gij u tot B., en elk winkelier, die het behoud zijner klan ten op prijs stelt, zal ook wel met hun belangen rekening houden, 't Is voor hen een levensquaestie. Het grootste gevaar, waarmede het maatschappelijk welzijn bedreigd wordt, is de klassenstrijd. Daar, waar tegenstrijdige belangen op het spel staan, moet men zijn best doen om de eene niet aan de andere op te oileren. Door wederzijds iets toe te geven blijft de vrede bewaard, en wordt tusschen burgers van dezelfde gemeente een goede verstandhouding gehandhaafd, die onmisbaar is om elkander over de moeielijkbeden des levens heen te helpen. Langs den weg van coöperatie ver der gaande, dan met een billijk stre ven naar noodzakelijke besparingen overeenkomt, zou men gemakkelijk tot een algeheele omkeering der be roepsverhoudingen kunnen komen zoowel als het winkeliersvak wordt gemonopoliseerd door personen, die in een ander bedrijf onderhoud moe ten vinden, zou men het de ambach ten kunnen doen. Het is bijv. zeer goed denkbaar, dat een groot aantal ingezetenen eener gemeente meteen kapitaaltje, iri kleine aandeelen saam- gebracht, een schoenenfabriek opzet ten, en op die wijze alle winkeliers en werkbazen voor dat artikel een concurentie aandoen, waaronder dezen noodzakelijk moeten bezwijken, aan gezien de leden der coöperatie geen levensonderhoud behoeven te vinden uit het voorwerp hunner samenwer king. Pas dit nu op nog andere din gen toe, de zaak is voor einde- looze uitbreiding vatbaar, en waar blijven dan degenen, die tot dusver een beseheiden bestaan ontleenden aan 't geen hun thans uit de handen wnrrlt crpnnmpn? l\.,.,11-.- -j straks tot de klasse der behoeftigen behooren, en daarmee is toch ze ker hel algemeen belang het aller minst gebaat. Dat men dus niet roekeloos ingrijpe in bestaande verhoudingen, zonder aan de gevolgen te denken. Een ge desorganiseerde maatschappij heeft geen toekomst. TOESTAND DES KONINGS. Omtrent den toestand van Z. M. den Koning kan liet Hdbl. uit goede bron het volgende mededeeleti «Hoe onrustbarend de tijdingen ook mogen zijn van sommige berichtgevers, valt over de ziekte van Z. M. niets anders te melden, dan dat zij in hoofdzaak sta tionair is gebleven. De deskundigen zijn van oordeel, dat in de eerste drie maanden geen noodlottige afloop te duchten is, tenzij nieuwe complication zich mochten voordoen. In de onmiddellijke omgeving des Ko- nings is in de laatste weken dan ook geen oogenblik sprake geweest van dadelijk gevaar- De Koning is ook volstrekt niet buiten bewustzijn en dank zij zijn krachtig ge stel, nog niet zoo zwak als het lang ziek teverloop zou kunnen doen vermoeden. Hoewel de hoop op een zelfs maar tij delijke beterschap vervlogen schynt, zijn voorboden van een noodlottigen afloop niet aanwezig. Men kan er zeker van zijn, dat de natie niet onkundig zal worden gelaten, ingeval een verergering van den toestand mocht intreden, die een naderend eindevoorspelt.'' De treurige toestand, waarin Z. M. de Koning verkeert, oefent, volgens de Tijd, ook op de parlementaire werkzaam heden een verlammende invloed. Zoo kon tot dusver het nieuwbenoemde lid der Tweede Kamer, de heer .Mutsaers, niet worden toegelaten, omdat de machtiging tot heëediging door den voorzitter niet van het Loo ontvangen is. Ook de ver traging welke het indienen der schoolwet en het openbaar maken van het rapport der defensie-commissie ondervonden heb ben, zouden aan 's Konings ziekte zijn toe te schrijven. De Standaard bericht intusschen, dat de militaire wetten reeds bij bet ministerie van ooi log in bewer king zijn. De publieke opinie, zegt de Tijd zal dus waarschijnlijk weinig tijd hebben, zich over de voorstellen der defensie-com missie te doen vernemen in elk geval zal haar beoordeeling op de samenstel ling van de wetsvoorstellen der i egeering gering zijn, aangezien deze reeds vóór de publiceering van het bedoelde rapport aan den arbeid is getogen. Een offic'er van het Oost-Indische leger moest dezer dagen naar Indië ver trekken, doch zou vooraf in het huwe lijksbootje stappen. Alles was voor de groote reis gereed, de passage voor de jonge echtgenooteri op een stoomschip besproken; het eenige wat ontbrak, was 's Konings toestemming voor het huwelijk, dat volgens de wet werd vereischt. Het ontwerp-besluit werd opgemaakt, maar van Het Loo kwam het niet terug, en onze officier moest eindigen met ongetrouwd alleen heen te gaan en zijn aanstaand vrouwtje en haar passa gegeld in den steek te laten. Naar wij vernemen, is de minister van Buitenlandsche Zaken, jhr. Hartsen, voornemens de betrekking van consul- generaal te Bender-Bouchir in Perzië on -b -r gen, die wij sinds twee eeuwen met Perzië onderhouden met het oog op de onder 't beheer van den tegenwoordigen titularis sterk toegenomen handel met ons land met het oog ook op de wer ken tot verbetering der rivier Karoen, die zooals men weet onder toezicht van een Nederlandsch ingenieur zullen ge schieden, zou zulk een besluit zeer te betreuren zijn. Overweging zou het ver verdienen den consul-generaal, den lieer Keun, te verplaatsen naar Teheran, den zetel der Perzische Regeering, waar hij door persoonlijke aanraking met de Per zische Regeering meer invloed kan uit oefenen, dan te Bender-Bouchir, hetwelk ongeveer veertig dagreizen van Teheran is verwijderd. (Far?.) Met ingang van 10 Maart 1889, is de in- en dooi voer van lompen, gebruikte kleedingstukken en ongewasschen lijf- en beddegoed, uit Ostende verboden. Bagages, door reizigers medegebracht, zijn Onder dit verbod begrepen, Uit Kruinitigen meldt liet D. v. Z.-H. dat 70 personen aldaar, die eerstdaags naar Zuid-Ameiika-(Argentinia) zouden vertrekken, om de tegenstrijdige berichten van daar, die hun veitrouweri hebben geschokt, hun vertrek onbepaald hebben uitgesteld. Veertien dagen geleden is vrouw S. te Heeg, terwijl zij een pot kokend water van het vuur nam, gestruikeld over haar driejarig zoontje, dat op den grond lag te spelen. De inhoud van den pot werd over het kind uitgestort. Het bekwam hevige brandwonden aan het hoofd, en na een hevig lijden is het knaapje thans overleden. Uit Sloten (Friesland) meldt men aan de N. R Ct. Een leverancier in koek te Groningen zond, op aanvrage, eene zekere hoeveel heid daarvan in eene kist naar zekeren B., te Sloten. Het schijnt, dat de beta ling op zich liet wachten. Niettenstaande dat, ontbood B. eene tweede kist met koek. Ook deze kwam, maar kon (naar den last van den verkooper) niet worden afgegeven, vóór de quitantie wegens de eerste bezending was ingewisseld. De betaling geschiedde, en de zware kist naar huis gesleept. Maar wat bleek nu? Deze kist bevatte niets anders dan spaan ders en steenen. De slimme leverancier had op aardige wijze zijne vordeiing binnengekregen. Of B. ook deze bezending voor zoele koek heeft opgegeten, valt te betwijfelen. Door het hoofdbestuur der Vereeni ging tot bevordering van fabrieks- en handwerksnijverheid in Nederland is een adres aan de Tweede Kamer gericht over de arbeidswet. Het hoofdbestuur juicht de instelling van inspecteurs toe, doch spreekt het vertrouwen uit, dat aan deze inspecteurs meer zal worden opgedragen dan alleen het opsporen der overtredingen, en dat hun werkkiing hen ook hier te lande moge maken tot de vraagbaak der industriëelen, waar het de bevordering van het maatschappelijk welzijn der arbeiders geldt. V\'at overigens het toezicht en de op sporing van overtredingen betreft, wordt, naar de meening van het hoofdbestuur, niets te veel gezegd met de bewering, dat van de zijde der nijverheid algemeen betreurd wordt de bepaling, volgens welke ook de laagst geplaatste ambtenaar van politie tot dal doel toegang zal heb ben tot elke fabriek en werkplaats. Het tweede punt waartegen adr. be zwaren heeft, betreft de soort van ver- ontwerp te veel gelegenheid toelaat tot het verrichten van overmatigen arbeid door vrouwen en kinderen, en ook vooral voor meisjes die gelegenheid zal blijven bestaan. Het derde hoofdpunt, waarover adr. hare meening uitspreekt, betreft de voor schriften omtrent den arbeidstijd en de rust, die zij ruimer wenscht. De gren zen van den arbeidstijd zouden op 6 uur 's morgens en 9 uur 's avonds kunnen gesteld worden, mits slechts de geheele dagarbeid den duur van bijv. 10 uur niet overschreed. De bezwaren der nijver heid tegen de voorgeschreven Zondags rust zijn mede niet opgeheven. Aan die bezwaren kon, naar het oordeel van adres sante, tegemoet gekomen worden door het voorschrijven van een wekelijkschen rustdag, zonder aanwijzing van een be paalden dag der week. Het hoofdbestuur onthoudt zich van opmerkingen aangaande den leeftijd van kinderen, die door de wet zullen worden beschermd, hoewel het liever had ge zien, dat 13 jaren in plaats van 12 jaren in de wet waren genoemd. Het hoofd bestuur eindigt met den wensch, dat aan de in het adres aangegeven bezwa ren zal worden tegemoet gekomen. Eene boerin uit St. Odiliënberg is door de rechtbank te Roermond tot 10 dagen gevangenisstraf veroordeeld wegens bedrog in den aard van haar koopwaren. Zij had namelijk onzuivere boter met eene laag goede en zuivere boter bedekt en liet geheel voor zuivere boter ver kocht. Als een bewijs dat ondanks het spoor nog veelvuldig gebruik wordt gemaakt van de stoombooten van Hoorn naar Amster dam kan het volgende dienen. De firma Hoyus, Zeylemaker Co., die tot hiertoe met de stoombooten Vereeniging Ienll den dienst verrichtte, zal eei daags eene nieuwe, ruime boot in de vaart brengen tot vervoer van passagiers, goederen en vee. Deze boot, genaamd Burgemeester VF. A'. baron van Dedem, en vervaardigd op de werf der firma Boon, te Hoogezand, is dezer dagen met goed gevolg te water gelaten en munt, naar men zegt, uit door eene nette hoogst nette, zeer comfortable inrichting. Uit Amsterdam meld! men: Op de ijsbaan van de Spoitclub werd Donder dagnchtend de 5000 metei wedstrijd gehouden tusschen de iieeien Piiiolei. Cuuvée en den lluilstherj kan-pioen Al- bert Schade, uit Hamburg. Beide eersten waren echter den Duitschen mededinger

Historische kranten - Archief Eemland

Nieuwe Amersfoortsche Courant | 1889 | | pagina 1