NIEUWE
Nieuws- en Advertentieblad
UTRECHT EN GELDERLAND.
DE GELDKOFFER.
No. 31.
Woensdag 17 April 1389.
Achttiende jaargang.
VERSCHIJNT WOENSDAG EN ZATERDAG.
BINNENLAND.
Feuilleton.
4MERSF00BTSCIE CODRANT.
VOOR
abonnementsprijs:
Per maanden 1.Franco per post door het geheele Kijk.
Afzonderlijke Nummers 3 Cent.
ingezonden stukken en berichten intezenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag,
Uitgever A. M. SLOTHOUWER, Amersfoort.
advertentien:
Van 1 6 regels 0,40 iedere regel meer 5 Cent.
Advertentien viermaal geplaatst worden slechts driemaal berekend.
Groote letters en vignetten naar plaatsruimte.
Nu de afdoening van regeeringsza-
ken weder haren gei egelden loop heeft,
dus vernemen wij van goed ingelichte
zijde, zal spoedig een begin kunnen wor
den gemaakt met den aanleg van elec-
trische geleidingen tusschen hier eener-
zijds en Amsterdam en Rotterdam aan
de andere zijde, waardoor de residentie
in telephonische gemeenschap met de twee
grootste steden kan worden gebracht.
N. R. Cl.
Van regeeringswege is medegedeeld
het verslag over de uitkomsten van den
oogst van 1888 in Nederland. Vergeleken
met 1887, werd een ongunstige oogst
verkregen van tarwe, rogge en gerst,
zoowel in graan als in stroo,- verdei van
erwten, ook in stroo, aardappelen, suiker
bieten, koolzaad, karwijzaad, kanaiie-
zaad, cichorei, vlas en hennep, in zaad
en in lint, mangelwortels, klaverhooi,
appelen, pruimen, bloembollen en bloem-
kweekerijen, te zamen dus 24 artikelen.
Betere uitkomsten dan in 1887 werden
verkregen van haver in graan en stroo,
boekweit, veldboonen ook in stroo, kool
rapen, gele wortelen, groene klaver, gras
en hooi (in qualiteit was dit laatste
echter veel ongunstiger, en als zoodanig
zeker 30 pet. beneden dat van 1887 te
rekenen, welke hoeveelheid alleen als
strooisel of pakhooi dienst kan doen),
warmoezerijen, peren, kersen, aardbeziën,
aalbessen en boomkweekerijen, tezamen
dus 16 artikelen.
Gelijke of althans vrij gelijke (minder
dan 1 pet. verschillende) uitkomsten
gaven tabak en houtgewas. Van dit
laatste geldt deze uitkomst in het alge
meen, het boschhout heeft een beter lot
gemaakt dan in 1887, maar de manden
makerstwijg, of juist het griend-of waar
denhout, maakt hierop in het algemeen
eene ongunstige uitzondering.
Uit deze en de vorige opgaven blijkt
voldoende, dat dit jaar voor den land
bouwer onder de ongunstige gerangschikt
moet worden, terwijl de veehouders, en
hiervan inzonderheid zij, die vee houden
voor de boterbereiding, door de lage
boterprijzen mede verlies hebben. De
bereiders van vette kaas hadden het
beter, doch de vetweiders hebben slechte
zaken gemaakt, omdat het magere vee
te duur is ingekocht in verhouding tot
de prijzen, waarvoor het vette vee van
de hand gedaan moest worden.
In de boter- en vleeschprijzen is tegen
het einde van het jaar echter verbete
ring gekomen de vette kaasprijzen
daarentegen waren tegen het einde van
het jaar vrij algemeen het laagst.
Wijlen de hoogleeraar Donders
heeft aan het Gasthuis voor ooglijders te
Utrecht f2000 vermaakt.
De HolI. IJz. Spoorweg-maatschap-
heeft besloten om de retoui biljetten af
gegeven op Zaterdag 20 en Zondag 21
dezer, voor den terugreis geldig te doen
zijn tot en met Dinsdag 23 d. v.
Om reizigers in de gelegenheid te
stellen, zich vóór den aanvang hunner reis
te voorzien van verzekeringspolissen, waar
door zij recht krijgen op eene geldelijke
uitkeering, wanneer hem binnen vieren
twintig uur, nadat zij eigenaars dier po
lissen zijn geworden, een spoor wegonge
val overkomt, is door de heeren Hoorn
en Lazarre te Amsterdam, tot alle Neder-
landsche spoorweg-directiën het verzoek
gericht, om het recht tot plaatsing op de
perrons der verschillende stations van
automatische toestellen, waaruit, tegen
eene voorafgaande betaling van een klein
bedrag, bedoelde polissen getrokken zou
den kunnen worden.
De Exploitatiernaatschappij te Utrecht,
schijnt het nut er van echter niet te kun
nen begrijpen, althans door haar is af
wijzend op het verzoek beschikt.
De exploitatie van het paleis voor
Volksvlijt te Amsterdam zal met 10 Mei
a. s. ondeileiding van den heer L. F.
Dellebarre, als gemachtigde van de com
missarissen, op den ouden voet worden
voortgezet.
De gelegenheid om als lid toe te tre
den tegen een jaarlijksche contributie van
f25 rnet recht van vrije introductie van
ééne dame en één kind, is van heden
dagelyks opengesteld.
Een daartoe bestemde commissie zal
over de toelating tot het lidmaatschap
beslissen.
De Fancy Fair en de verloting
van de poppententoonstelling ten bate
van het kinderziekenhuis te Utrecht ge
houden heeft de belangrijke som van
twaalf duizend en zeventien gulden en
77'/, cent opgebracht.
De vijfde algemeene vergadering
der Vereeniging tot christelijke verzor
ging van krankzinnigen en zenuwlijders
in Nederland zal 25 April te Leeuwardeu
gehouden worden. Voorstellen tot uitbrei
ding van «Veldwijk" tot voor 350 of 400
patiënten en tot uitgifte van de tweede
serie (van f50.000) van de tweede lee
ning, en desr.oodig tot het uitschrijven
van eene derde leening van f 100.000,
zullen daar ter sprake komen.
Uit Ooststellingwerf wordt aan de
N. R. Ct. geschreven
«Niettegenstaande het verzoek van den
hoofdman der socialisten, om in werk
staking te volharden, is alles aan den
arbeid. Rijks- en gemeentepolitie is naar
hare standplaatsen teruggekeerd, alleen
maréchaussees surveilleeren nog.
De werkgevers hebben, even als de
heer Scholten te Sappermeer, de oproer
makers op zij geschoven. De Soc. Dem.
Bond lijdt aan hartziekte, de werklieden
hebben door de ondervinding geleerd, dal
werkstaking een verkeerd middel is om
tot verbetering van hunnen toestand te
geraken, en nu mogen Domela Nieuwen-
huis en zijne gezanten preeken zoo ze
willen, de arbeiders gaan aan liet werk.
In het begin van April sprak Domela
Nieuwenhuis te Hemrik en uit de veen
derij waren slechts drie arbeiders komen
hooren. Dat teekent. Op eene wandeling
in Friesland Zuid oosthoek kreeg ik over
al den indruk, dat het werk van Domela
Nieuwenhuis en zijne apostelen gaande
weg minder vertrouwen vindt bij het
volk, waar zij hunne zaden ook gestrooid
hebben. In een vorig jaar leek het, dat
het zaad rijpe en overvloedige vrucht
zou afwerpen, maar de socialistische lei
ders zijn zeer teleurgesteld. Opgeschoten
is het, maar het verdort, omdat het geen
diepte van aarde heeft. En nu de sterke
arm zorgt, dat de welgezinde werklieden
niet door een handvol socialisten worden
belemmerd en belet, en is het rnet het
hier van ouds bekende „bollejagen" (werk-
staken) ook uit.."
De directeur der Ooster Spoor-
en der Stichtsche Tramwegmaatschappijen
hebben in onderling overleg bepaald, dat
met ingang van 15 April, alle van Am
sterdam komende en daarheen vertrek
kende treinen der Ooster-Spoor, zullen
stilhouden aan het station Biltstraat te
Utrecht, in het bizonder voor het uitla
ten en opnemen van naar Zeist vertrek
kende of van daar komende reizigers en
bagage.
Door de zorgen der Stichtsche Tram
wegmaatschappij zullen bij aankomst dier
treinen, steeds trammen gereed staan,
ten einde de reizigers onmiddelijk naar
Zeist te vervoeren.
Te Amsterdam en Hilversum zullen
rechtstreeksche plaatskaarten voor Zeist
verkrijgbaar zijn en in omgekeerde rich
ting bij den conducteur van de tram.
Voor de vele vreemdelingen, die des
zomers Zeist en omstreken bezoeken, is
deze maatregel niet van belang ontbloot.
Eerstens wordt er eene vaste aanslui
ting met de tram naar Zeist door ver-
Uregen, iets wat bij te late aankomst
van de treinen der Nederlandsclie Rijn-
Spoorwegmaatschappij niet het geval was
en ten tweede levert hij een verminde
ring van vrachtprijs op, daar thans geen
gebruik meer gemaakt behoeft te worden
van de tram op het trajekt Station-Rijn-
spoor tot aan Station-Bildtstraat.
Mr. L. HalTmans heeft pjn ontslag
genomen als lid van de Prov. Staten van
Limburg. De heer HalTmans behoort niet
tot de leden, die dit jaar periodiek af
treden, maar stelt zijn aandeel ter be
schikking, om het door het nieuwe kie
zerscorps vernieuwd te zien.
Volgens berichten, die de Tijd ont
ving, dreigt een hongersnood op Curasao
en omliggende eilanden. In brieven, die
een hooggeplaatst geestelijke schreef aan
een priester in het moederland, en een
hoogbejaard missionaris aan een zijner
familieleden (het laatste schrijven is van
4 Maart gedateerd) wordt een droevig
tafereel opgehangen van de gevolgen eener
vreeselijke droogte, waardoor er gebrek
is aan voedsel en water voor vee en
menschen.
In twee koloniale bladen van twee
maanden vroeger (de Curagaosche Cou
rant van 4 Jan. en de Vrijmoedige van
10 Jan.) wordt ook zeer geklaagd over
eene ongekende droogte die haar wer
king op veld en vee doet gevoelen en
waardoor planters en veefokkers in bijna
wanhopigen staat verkeerden bij het
einde van 1888.
Op een vrouwenhofje te Amster
dam, heeft zich een eigenaardig geval
voorgedaan. Sedert eenigen tijd hadden
de ouden juffrouwen ontdekt, dat een
harer medebewoonsters geregeld eenmaal
's weeks een barbier in haar vertrek ont
ving en. door bespieding, zich overtuigd,
dat de waardige baardschrapper alsdan
behoorlijk zijn ambt op de kin dier da
me uitoefende. Allerlei praatjes waren
daarvan het gevolg. Weldra won zelfs
het gerucht veld, dat Trijntje G. eigenlijk
een verkleedde manskerel was, die op
deze wijze de weldaden van het hofje
genoot en de kuische bedoelingen van
de eerzame erflaatster bedroog. Het hof-
jesbestuur werd er zelfs in gemoeid en
de zaak kreeg niet eerder haar beslag,
alvorens een te hulp geroepen genees
heer, na onderzoek, had verklaard, dat
Trijntje wel degelijk 'n Trijntje was
wier kin alleenlijk een baardige neiging
vertoonde.
.De pers bij een Raadsvergadering
eener plattelandsgemeente. De redactie
van het blad de Neder-Veluwe, ging op
verzoek van eenige harer lezers verleden
week de Raadsvergadering bijwonen iri de
gemeente Doornwertli.
«Het was," dus schrijft de verslaggever,
«hoogstwaarschijnlijk voor de eerste maal
dat hier publiek bij een vergadering ver
scheen.
Toen wij de gezichten van enkelen dier
mannen, met den secretaris aan liet hoofd,
te zien kregen, herinnerde ik mij dadelijk
de vraag van den burgemeester eener
plattelands gemeente van de Neder-Ve
luwe, die een bezoeker van eene open
bare Raadsvergadering verwelkomde met
de woorden: «wat moet jij hier?" Deze
vraag bleef op de lippen, maar toch kon
den wij duidelijk zien, dat wij den se
cretaris niet zeer welkom waren en dat
die opvatting goed was, zou weldra blij
ken. Wat toch geschiedde? De veldwach
ter-bode wilde ons beiden een stoel ge
ven. Dat ziet de secretaris, de heer J.
G. H. van der Dussen, en deze zegt toen,
met een stem van je weet wel: «wat
Een ware geschiedenis uit Thüringen,
DOOR
AKDRÉ HUGO.
55) Het was de ochtend van den der
den dag. Reeds had de klok elf gesla
gen toen mevrouw Wellmann werd aan
gediend.
Arthur gaf den bediende een teeken
dat hij voor haar te spreken was en toen
zij kort daarop binnentrad, ging hij haar
tegemoet en nam, zonder zijn gelaat te
vertrekken, de betuiging van droefenis
van de vriendin zijner vrouw aan.
«Mijnheer Falkening," ving zij hierop
aan
«Mevrouw!" zei hij met flauwe stem.
„Is het mij veroorloofd u iets medete-
deelen."
«Spreek!"
«Vooraf vertrouw ik op uw stilzwijgend
heid."
«Ziet gij mij voor eene indiscretie in
staat
«Vergiffenis! Ge zijt een man van eer.
Ik begin dus. Wellicht hebt ge van Ve-
rena vernomen, dat mijn echt geene ge
lukkige is."
Arthur mompelde een woord van leed
wezen.
«Die ongelukkige verhouding," ging
mevrouw Wellmann haperend voort, «heeft
rnij stappen laten doen, waarvoor ik al
leen verantwoordelijk ben. Ik verneder
nqij voor u door te verklaren dat ik een
vriend vond, dat ik met dien vriend in
briefwisseling sta en dat die briefwisse
ling zich in uwe handen bevindt."
«In mijne handen
«Ten minste tegenwoordig; ge herin
nert u dien avond, toen u van Parijs te
rugkeerde
«Zeker."
«Dienzeltden avond gaf ik aan Verena
een pakje brieven en een photographie.
Het pakje is aan een roodzijden lint, dat
ik eenige keeren omwond, kenbaar en
bevindt zich in de casette van uwe over
ledene echtgenoote in een lade, die ik u
aanwijzen kan, zoo u de goedheid wilt
hebben mij naai haar kamer tegeieiden."
Arthur stond eensklaps op.
«Spreekt u waarheid?" vroeg hij met
sidderende stem. «O! herhaal het nog
maals dat die brieven u behooren. dat ze
niet aan Verena waren gericht!"
Ze zijn mijn eigendom. Ik gaf ze aan
uwe gade voor een poos ter bewaring."
Arthurs borst bewoog zich heftig, toen
verborg hij weenend zijn gelaat in zijn
handen.
„Verena! Verena!" gilde hij; «keer
weder Vergeef mij I Barmhartige God I
Heb medelijden I Geef mij mijn vrouw
weder
Op dit oogenblik trad de oude Falke
ning binnen. Hij hoorde den smartelij-
ken uitroep zijns zoons en keek de vreemde
vrouw ontevreden aan.
«Wat is er voorgevallen?"
«Ik ben hier," antwoordde mevrouw
Wellman, «om een pakje brieven, dat ik
mijne gestorven vriendin ter bewaring had
gegeven, terugtevragen."
«Maar waarom weent mijn zoon?"
«Om Verena's verlies."
«Neen, neen, neen!" riep Arthur in
dolle opgewondenheid uit. «dat is het
niet. Ik ben de onzaligste man, dien
ooit de aarde droeg. Welke eene vreese
lijke vergissing!"
«Wees kalm, Arthur!"
Mevrouw Wellman zag in dat het
oogenblik niet gunstig was om verder
aantedringen op de teruggave der brieven
en vertrok zonder dat men op haar acht
sloeg.
Falkening had zijn zoon naast hem op
de sopha getrokken en trachtte diens op
gewondenheid te doen bedaren. Het ge
lukte hem eenigszins. Arthur verviel tot
zijn vorig stilzwijgen slechts enkele malen
lachte hij op vreemde wijze, trad naar
den spiegel, voelde naar zijn voorhoofd
en ging weer zitten. Alle pogingen om
hem te doen spreken, waren ijdel.
Deze toestand duurde tot den avond.
Juist viel een der laatste zonnestralen
door de openingen van het gordijn, toen
Arthur voor zijn vader trad en hem lang
stilzwijgend aanzag. Zijn oog was niet
meer strak, maar zacht. Eindelijk sprak
hij op ongewoon zachten toon.
«Vader
De oude man verheugde zich op den
toon dezer stem, die hem toescheen een
waarborg te zijn voor de genezing van
den geest zijns zoons.
«Vader," herhaalde Arthur, «waar is
Verena
De vader zweeg.
«Ik wil Verena nog eenmaal zien,
waar is zij
Te Br...., antwoordde de oude rnan,
het antwoord ontwijkende maar de on
gelukkige zoon was niet zoo krank van
geest dat hij den zin van het antwoord
niet begreep.
«In ons familiegraf dus?"
«Ja, Arthur. Zij rust naast uwe zali
ge moeder."
«Wij moeten er heen reizen, vader!"
«Zoodra gij gezond zijt, mijn zoon!"
«Ben ik dan ziek?"
«De dokter moge beslissen."
«O neen, vader, neenIk gevoel mij
steik genoeg; willig mijn verzoek in en
ik zal geheel genezen."
Falkening gaf aan de roerende bede
van zijn zoon toe, en bepaalde den vol
genden ochtend reeds voor de afreis.
XXIII.
In het Familiegraf.
Over het kerkhof le Br.... gingen twee
mannen, diep treurende.
«Zijt gij dus niet van uw voornemen
aftebrengen, Arthur?"
«Neen, vader, ik moet Verena zien."
«Bedenk de gevolgen. Ge zijt nog niet
geheel hersteld; de schrik van den dood
zal u overmeesteren.',
«En zoo het ware? Wat nog! Welke
waarde heelt de gezondheid, het le
ven voor mij? Slechts een eiridelooze smart
is met mij. O, <die vreeselijke stern in
mijn binnenste!"
Falkening bleef staan.
«Uwe woorden zijn het beste bewijs
dat ge nog krank zijt, Arthur. Ge pij
nigt u met een ingebeelde schuld, ge
houdt u zelf voor den moordenaar."
«Die ben ik."
