NIEUWE
Nieuws- en Advertentieblad
DE ERFGOEDBEZITTER,
UTRECHT EN GELDERLAND.
No. 53.
Woensdag 3 Juli 1889.
Achttiende jaargang.
VERSCHIJNT WOENSDAG EN ZATERDAG.
BINNENLAND.
Feuilleton.
iMEBSFOORTSCIE COURANT.
VOOR
abonnementsprijs:
Per 3 maanden ƒ1.Franco per post door het geheele Rijk.
Afzonderlijke Nummers 3 Cent.
Ingezonden stukken en berichten intezenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag.
Uitgever A. M. SLOTHOUWER, Amersfoort.
advertentien:
Van 1 6 regels 0,40 iedere regel meer 5 Cent.
Advertentien viermaal geplaatst worden slechts driemaal berekend;
Groote letters en vignetten naar plaatsruimte.
Het uur van bijeenkomst der Tweede
Kamer op Dinsdag 9 Juli a.s. is bepaald
op 2 ure.
De adressen, houdende het verzoek
tot afschaffing der accijnzen, zijn den
25. aan den Koning opgezonden. De in-
teekening heeft opengestaan van 1 April
tot 31 Mei.
Naar de Amsterdammer mededeelt,
bedraagt het aantal handteekeningen
27.809, waarvan uit Friesland 15 417,
Noord-Holland 5131, Groningen 393,
Zuid-Holland 1689, Overijsel 838, Gelder
land 397, Zeeland 244 en Utrecht 140.
Als blijk van belangstelling in het
eeuwfeest der Israëlitische gemeente, te
Utrecht, heeft de heer P. Lankelma,
Choorstraat, aldaar een zilveren gedenk
penning vervaardigd, ter grootte van een
rijksdaalder, dien hij den heer S. J. de
Beer, met de leiding van de kerkelijke
feesten belast, heeft aangeboden, om te
worden bewaard in het archief der ge
meente.-
De voorzijde geeft het schild Davids te
zien; bovenaan staan in Hebreeuwsche
cijfers de getallen 5549 en 5649, de jaar
tallen van de vestiging der Israëlieten in
de gemeente Utrecht en van liet eeuw
feest dier vestiging; onderaan vindt men
die jaartallen in gewone cijfers, naar
onze burgerlijke tijdrekening. Het geheel
is omgeven door een lauwerkrans.
De keerzijde draagt het volgende in
schrift:
100-
jartg bestaan
der
Ned. Israëlitische
gemeente
te Utrecht,
herdacht
28 29 Juni
1889.
Te Haarlem is Vrijdag middag de
eerste steen gelegd van vijftig werkmans
woningen, gelegen aan de Voorzorgstraat
aldaar. Deze huizen worden gebouwd door
de coöperatieve vereeniging Werkmans-
lust, wier president, de heer Van der
Velde, eene korte, doch kernachtige rede
voering hield. Hij wenschte, dat de nieuwe
woningen het hare mochten bijdragen
om het lot van de bewoners te veraan
genamen, en bracht hulde aan allen, die
zich het lot van den werkman, aantrokken
en het hem mogelijk maakten, goed,
goedkoop en gezond te wonen, terwijl
hij daarbij nog op bet vooruitzicht wees,
dat de woning na verloop van betrekke
lijk korten tijd zijn eigendom werd.
Tijdens het verblijf van den Schah
te Amsterdam, wordt gemeld, dat een
fabrikant aldaar eene opdracht tot bel
gereed maken van 50 decoraties van den
leeuw en de zon en het veranderen of
herstellen van 14 decoraties voor een
aanzienlijk bedrag, verkreeg.
Zulk een voorraad nieuwe decoraties
kon niet voor liet vertrek van den Schab
gereed zijn en zou eenige dagen later
worden afgeleverd en natuurlijk dan be
taald.
Inmiddels werd de fabrikant gewaar
schuwd, dat de Perzen bun schulden
wel eens niet betaalden. Toen hij zich
riu, ongerust geworden, naar het Amstel
Hotel haastte, werd cle bestelling dei-
nieuwe decoraties eenvoudig ontkend.
Hiermede kon die heer geen genoegen
nemen en hij riep de hulp in vail Mr.
W. A. Paap. Deze sprak nog dienzelfden
avond den groot-vizier en verschillende
leden van het Perzisch gezelschap. Wel
werd nu de bestelling erkend, maar het
zou den fabrikant toch moeilijk vallen die
te bewijzen, zeide men. In elk geval,
men wilde ze niet aannemen en ook niet
betalen. Zij vroegen naar bet double dc
commandement, wel wetende dat het
niet afgegeven was en ook volkomen
overbodig volgens Europeesche zeden. Zoo
gaf hun manier van doen weinig vertrou
wen in het nakomen hunner verplichtin
gen. Den volgenden dag zouden zij
Nederland verlaten en daar het den heer
mr. Paap bleek dat zij de 14 gerepareerde
decoraties dringend rioodig hadden, be
sloot hij deze niet af te geven dan tegen
betaling der geheele opdracht. Dit had
den volgenden morgen plaats. Weinige
oogenblikken voor het afscheids-déjeuner
dat de Schah in het Amstel-Hötel den
autoriteiten van Amsterdam aanbood en
waarop de toegezegde ridderorden moesten
uitgereikt worden, stond mr. Paap met
zijn ad hoe adjudant die het kistje met
de orden droeg, tegenover den groot
vizier en schatmeester van den Schah en
„gelijk overgeven" was de leus.
Het oogenblik was gelukkig gekozen.
De Schab wachtte, de gasten zaten aan,
de nood preste den groot-vizier, hij
reikte de banknoten over, nam het kistje
in ontvangst en de cliënt, aldus verhaalt
het Geïll. Politienieuws, van mr. Paap
ging voldaan naar huis.
Door de dienstregeling voor de
rijkstelegraafkantoren op Zon- en alge
meen erkende christelijke feestdagen, die
met 1 Aug. a. s. in werking treedt,
wordt voldaan aan een verzoek, dat
oorspronkelijk van den Alkmaarsche
kamer van koophandel is uitgegaan en
door vele andeie kamers werd onder
steund. Een rechtmatige grief was tot
dusver, dat er geer. eenheid bestond in
de regeling van de diensturen op de
kleinere en grootere kantoren. Daarin is
nu voorzien door deze nieuwe regeling,
volgens welke er althans een paar uien,
des voormiddags van S tot 9 en des
namiddags van 1 tot 2, zullen zijn
waarin alle rijks-telegraafkantoren in
Nederland geopend zullen zijn. Die
kantoren, waar des avonds dienst is,
hebben ook één uur, namelijk van 7 tot
8, waarin zij allen gezamenlijk voor den
dienst geopend zijn.
Dat een mensch nooit tevreden is,
vooral niet over het weer, bewijst het
volgend bericht uit Gorssel, 'dat wij in
de Zulph. Ct. lezen
De regen zit dan maar geducht vast,
buurman
«Nee, maor 't is slim
De gewassen kwijnen of schieten (bijv.
de sla) sneller en hooger de lucht in,
dan ons lief is. Men kan niet meer zaaien
of poten, omdat het zaad of de planten
toch niet zouden op- of aangaan.
De groenten zullen duur worden De
bloemen hebben schik, mits men ze
's avonds en 's morgens maar wil be
gieten en van de rozen ijverig de rupsen
wil afzoeken. Dat gieten geschiedt het
best met regenwater. Jammer, dat dit
hier schoon op is. Schadelijk gedierte
daarentegen is er weder in overvloed,
De insekten hebben dit jaar meer dan
schik. Hier en daar wandelt men letter
lijk op mieren.
Van 't wandelen gaat oveiigens. bij
de tegenwoordige droogte, de aardigheid
af. Boomen, struiken en gras zien er
uit, of een aschregen gewoed heeft.
Overal stof! Sommigen hebben het
schoenenpoetsen tijdelijk gestaakt, want
zoo zeggen ze 't helpt toch niet";
de blinkende laarzen zien er dadelijk uit
of ze van zakkengoed gemaakt zijn.
Anderen staan voortdurend voor de deur
er, kijken smachtend uit naar een koop
man in borstels en kleerenkloppers, daar
ze vreezen aan dit materieel eerlang ge
brek te zullen krijgen.
's Avonds is het aangenaam om buiten
te zitten, mits men gewapend zij met
een tochtstoel tegen 't verraderlijk noor
denwindje en met eene sigaar tegen de
brutale muggen. Tegen de laatste moet
ook het volgend middel zeer afdoend zijn
«besmeer de klep uwer pet met een
weinig petroleum."
Uit Zevenaar wordt bericht:
Toen mevr. S. uit Rotterdam, aan de
verificateurs haar taschje, dal zij met een
riem over de schouder droeg, wilde ter
hand stellen bemerkte zij dal wel nog
de riem in haar bezit was, maar het
taschje was gevlogen, dat was afge
sneden.
De politie had den dief smujdig in
het nauw gebracht en deze \\|erp het
gestolene, en nog meerdere gouden en
zilveren voorwerpen, in de put bij de
retirade, waaruit het later werd opge-
vischt.
Wijlen mej. C. Leeuwenburgh
Pesant, onlangs te Mijrisheerenland over
leden, heeft aan de diaconie-armen aldaar
f 1000 vermaakt.
Volgens den regenmeter der Rijks
landbouwschool te Wageningen, is in de
maand Juni jl. gevallen 39'/2 mM. regen,
tegen 99 mM. in Juni 1888.
Wij maken melding van een 22jarig
meisje, W. S., dat te Veenendaal door
den bliksem werd gedood. Een oogge
tuige verhaalt, dat het meisje op geen
drie passen afstand rustig met eenjong-
mensch stond te praten, toen zij plotse
ling, zonder dat men het weerlicht be
merkte, ineenzonk. Men meende, dat zij
een toeval had gekregen, maar haar op
nemende, zag men dat zij dood was.
Geen spoor was te ontdekken, waar of
hoe baar de bliksem getrollën had.
Onder de candidaten, die zich onder
wierpen aan het eind-examen van het
gymnasium te Deventer, was een extra
neus van den leeftijd var. 72 jaren,
die echter niet slaagde.
In de af'geloopen week is te Made
(N.-Br.) brand ontstaan in het huis, be
woond door A. Marynissen, terwijl deze
werkzaam was aan den Maasmond en
zijne vrouw afwezig om gras te snijden.
Het huis met den geheelen inboedel werd
een prooi der vlammen, maar wat nog
erger was een te bed liggend kind kon
door de buren niet meer geied worden
en kwam in de vlammen om. De andere
in buis zijnde kinderen bleven nog be
houden. Door liet snel verloop der vlam
men werd ook de aangrenzende boerderij
met al liet zich daarin bevindende in de
asch gelegd.
Met lo Juni a. s. treedt een nieuw
tarief in werking voor de correspondentie
die tusschen het Rijk en de Koloniën in
Oost- en West-Indie gevestigd wordt.
Per Zeepost bedraagt het port voor
Brieven 10 cent gefrankeerd, 20 cent
ongefrankeerd per 15 gram.
Briefkaarten 5'/2 cent.
Acten en bescheiden 2 cer.t per 5o gram,
met een minimum van 10 cent.
Monsters en Stalen van koopwaren 2
centper50 gram met een minimum van
5 cent.
Drukwerken 2 cent per 50 gram.
Per Overlandmail voor
Brieven 15 cent gefrankeerd 30 cent
ongefrankeerd per 15 grarn.
Briefkaarten 7'/2 cent.
Acten en bescheiden 3 cent per 50
gram, rnet een minimum van 15 cent.
Monsters en Stalen van koopwaren 3
cent per 50 gram met een minimum
van 5 cent.
Drukwerken 3 cent per 50 gram.
M_en schrijft aan de N. R. Ct.
Zoowel in onze veen- als in onze
leemgronden worden van tijd tot tijd,
min of meer diep in den bodem verbor
gen, allerlei voorwerpen gevonden, zooals
reeds meermalen vermeld werd uit de
prov. Groningen, Drente en ook van uit
de Hannoversche venen, en wel voorwer-
EEN VERHAAL
door
GUSTAAF NIERITZ.
dat nieuwe kleine werkje niet voor nie
mendal, maar ik zal natuurlijk uw loon
verhoogen. En deze toelage zal vermeer
deren al naarmate de opbrengst hooger
zal worden."
Met een gedwongen glimlach willigde
juffrouw Pomsel eindelijk in de ver-
wenschte nieuwigheid. Toen zij de kamer
van den jongen baron had verlaten, knipte
ze buiten met de vingers en sprak bij
zich zelve met een glimlach«Och, jon
gentje lief, je kunt doen wat je wilt
je wordt toch in den nek gezien."
5) Ik ben ook een eerlijk man," her
nam Hans bedaard, »en toch moet ik de
minste kleinigheid boeken en mijnheer
mijn oom daarvan rekenschap geven. Ik
zal u een boek geven, waarin ge met
eenige strepen en cijfers opschrijft wat
gij in de keuken van het slot levert en
wat verkocht is. Van het eerste geeft
de keukenmeid u eene quitantie, van het
tweede de boekhouder!"
»Dat zou een mooi werkje zijn I" her
nam de vrouw bits. sik zou me nu reeds
dikwijls in stukken willen scheuren, zoo
volhandig als ik 't heb, en nu zou ik er
nog schrijfwerk bij moeten doenDat
kunt u immers niet van me vergen, ge
nadige heer!"
«Wel zeker I" sprak Hans. nik verlang
Het was 's morgens vroeg, 4 uur, toen
de jonge baron Hans den koestal binnen
trad.
Geeuwend kwamen de meiden aange-
loopen en gingen met tegenzin aan 't werk.
Toen allen bij elkander waren, riep Hans
ze bij zich.
»Zeg eens, meisjes," zoo begon hij, uw
beesten zien er in 't geheel niet frisch
uit. Kijk maar eens die verharde knob
bels vuil aan hunne pooten, die de
koeien in 't liggen erg moeten hinderen.
Gij houdt de stallen niet zuiver genoeg.
Dat mag ik niet langer dulden."
«Dat knnnen ivij niet helpen," ant
woordde de opperste der meiden, «de
opzichter geeft niet meer stroo."
»Ik zal de zaak onderzoeken," hernam
Hans. «Binnen hoogstens acht dagen moe
ten de koeien schoon zijn. Waarom wor
den ze nog niet gemolken
«We moeten wachten op vrouw Pom
sel," was het antwoord. «Ze verslaapt
dikwijls haar tijd."
Na een poosje te hebben gewacht,
terwijl de baron met onderzoekenden blik
op cn neer door den stal wandelde, ver
scheen de huishoudster in groote haast.
Ik werd daar opgehouden," sprak ze
buiten adem, «door den opzichter die mij
over verschillende dingen opheldering
vroeg."
«En ik wil mij met eigen oogen over
tuigen," zeide de baron, «of en waarom
de koeien bier op't land zoo weinig melk
geven, zooals in het boek van den rent
meester staat aangegeven."
De meiden namen hare zitbankjes en
melkemmers en begonnen te melken.
«Laat ik je handen eens zien I" beval
Hans aan de meid, die io zijne nabijheid
naast een met bruin gevlekte koe was
gaan zitten.
Met ontevreden gelaat gehoorzaamde
de meid.
«Schaamt ge u niet," voer Hans met
van drift vonkelende oogen tegen de
melkster uit, «schaamt ge u niet, om met
ongewassen, vuile handen aan het melken
te gaan? Het eerste wat een ordentelijke
meid na 't opstaan doet, is haar gezicht,
hals en handen aan den watertrog te
wasschen. En ik beveel u dat onmiddel
lijk te doen!"
Knorrig gehoorzaamde de meid. Nu
wendde Hans zich tot vrouw Pomsel. «Gij
zult er voortaan op letten," zeide hij,
«dat er niet meer met vuile handen en
vingers gemolken wordt."
«Ja, die meidenhernam de vrouw
«'t Is om er zich dood over te erge
ren. Honderdmaal kan men haar wat
zeggen, en toch luisteren ze er niet naar."
«Denk er nog om," zei Hans tot de
meid toen ze van den watertrog terug
kwam, «dat je ook de uiers van de koe
in de zomerdagen afwascht en je beter
zorgt dat er geen haren in de melk kun
nen vallen."
Altijd nog grommende, begon de meid
te melken. Ze was daar zeer spoedig
meë klaar en stond op om met bet zit
bankje en den emmer heen te gaan.
«Hoe?" sprak Hans verbaasd. «Is dat
al de melk die zulk een flinke gezonde
koe geeft? Dat is niet veel meer dan een
kan."
«Genadige heer" hernam vrouw Pomsel,
«de grootte en kracht doet er niets toe,
maar 't ligt aan het ras; ja, als we een
beter soort hadden."
«Zet het bankje en den ernmer wéér
bij de gevlekte koe neèr," beval Hans aan
de meid. «Ik wil mij zelf eens overtuigen,
of 't dier werkelijk zoo weinig melk
geeft."
De meid deed wat bij van haar ver
langde. Met boosaardige vreugde keek
zijn nu eens naar den baron, dan weder
naar vrouw Pomsel, die haar toestemmend
met het hoofd knikte. Ook de andere
meiden lieten haar werk rusten en hiel
den lachend de oogen gevestigd op de
nieuwe mannelijke melkster. Er wordt
immers toch eenige handigheid en oefe
ning toe vereischt om eene koe te mel
ken en geen van deze twee hoedanighe
den dacht men bij den nieuwen directeur,
een baron, te vinden. De boosaardig
lachende gezichten veranderden echter
spoedig in ernstige, altijd langer wordende,
vooral dat van de melkmeid en de huis
houdster, want onder de ijverige vingers
van den baron spoten dikke stralen melk
in den ledigen emmer, die hoe langer hoe
voller werd, ja zelfs eene grootere hoe
veelheid melk dan straks bevatte. Nadat
Hans zijn werk had verricht, stond bij
op en sprak met vreeselijken ernst tot de
bleek geworden meid«Ge zijt óf ten
eenemale ongeschikt voor je werk óf
kwaadwillig óf een bedriegster. In geen
gevai houd ik je langer in dienst, Ge
kunt onmiddellijk vertrekken. Als ik je