NIEUWE
Nieuws- en Advertentieblad
UTRECHT en GELDERLAND.
HET BOOTHUIS.
No. 34.
Woensdag 29 April 1891.
Twintigste jaargang.
abonnementspruis:
VERSCHIJNT WOENSDAG EN ZATERDAG.
advertentien!
Uit de Kamers.
Feuilleton.
WJITEPiLANDSCH OVERZICHT.
ft- i*"-'
AMERSFOORTSCHE CRURA
VOOR
Per 3 maanden 1Franco per post door het geheele Rijk.
Afzonderlijke Nummers 3 Cent.
Ingezonden stukken en berichten intezendeu uiterlijk Dinsdag en Vrijdag.
Uitgever G. J. SLOTHOUWER. Amersfoort.
Van. 16 regels 0,40 iedere regel meer 5 Cent.
Advertentiën viermaal geplaatst worden slechts driemaal berekend.
Groote letters en vignetten naar plaatsruimte.
Voortzetting der algemeene be
raadslaging .over de Legerwet, in
de vergadering der Tweede Kamer
van Vrijdag 24 April. De heer
Borret protesteerde tegen sommige
uitdrukkingen van den heer Tra-
vaglino. Van een aanslag op de
godsdienstige belangen der Ka
tholieken is hij deze wet geen
sprake; zij zouden om de zorgen
voor hun geestelijkheid en orde
broeders haar moeten aannemen
Echter kan spr. aan de wet zijn
stem niet geven, tenzij de sociale
en financiëele lasten belangrijk
worden verminderd.
De heer Rooseboom wees op de
ongunstige ontvangst, deze wet
ten deel gevallen. Dat er gegronde
bezwaren zijn gebleven, is niet
te ontkennen. Men overdrijft
evenwel in de eischen tot vermin
dering van geldelijken druk, waar
van slechts verlaging onzer weer
kracht het gevolg zou zijn. Het
zoogenaamde stelsel-De Roo, een
klein leger van dienstplichtigen
met behoud der schutterij, zou
geheel onvoldoende zijn, en ook
de algemeene oefenplicht is onuit
voerbaar. Spr. betoogt de nood
zakelijkheid van een veld'«"er,
en komt op tegen de bewering
dat het bestemd zou zijn om aan
vallend op te treden. De bruik
baarheid der depöttroepen is van
verschillende zijden te laag geschat.
Van hetgeen beweerd wordt om
trent den schadelijken invloed der
kazernes is niets waar, en al werd
de wet verworpen, dan zouden
toch nog duizenden moeders haar
zonen aan de kazernes moeten
afstaan. Na de voordeelen van
deze wet te hebben uiteengezet,
53 Maar niet gering was de verlegenheid
van Miss Judge toen zij van Lady Bur-
linson vernam, dat deze wenschte haar
reeds den volgenden dag op Thirby Cross
bij zich te zien, om hare betrekking van
gezelschapjuflrouw te aanvaarden.
ilk zal weldra Mr. Aynard huwen,"
zeide haar beschermster, »en gaarne zou
ik u voor dien tijd leeren kennen en
liefhebben. Ik heb behoefte aan liefde,
aan iemand van nagenoeg mijn leeftijd,
wien ik mijn vertrouwen schenken kan.
Zoodanig iemand zal ik zeker in u vin
den, want nog nooit heb ik mij in ie
mands gelaat bedrogen. Na mijn huwe
lijk kunt gij bij mij blijven, tenzij gij
verlangen mocht naar huis terug te kee-
11
ren.
ïDat zou mogelijk kunnen zijn zeide
Anna in gedachten.
vlk geloof het gaarne. De meeste men-
schen zijn mij weldra moede," was het
bittere antwoord.
sDat bedoelde ik er niet mede, me
vrouw. Ik dacht aan mijn vader."
deed spr. uitkomen, dat de ver
meerdering van financiëelen druk
zeer wel te dragen is. Niet zeker
is het, dat deze wet onze onaf
hankelijkheid zal waarborgen
maar een volk, dat zich verweert,
dat zich wapent, gaat niet gemak
kelijk ten onder. Spr. doet een
beroep op allen, om het betere
te nemen, waar het beste niet is
te verkrijgen.
De heer Lamhrechts ziet in deze
rampzalige wet een der noodlot
tige gevolgen van de grondwets
herziening van 1887. De onnoodige
verhooging van het contingent, de
verlenging van den diensttijd, de
persoonlijke dienstplicht, en de
financiëele offers, te brengen ten
voordeele der zoogenaamde mili
taire specialiteiten, die op het
oorlogsveld lauweren willen garen,
dwingen spr. orn tegen de wet te
stemmen.
Do heer Land staat aan de zijde
der Regeering wat den persoon
lijken dienstplicht betreft, en zou
ook onze binnenschippers voor de
zeemilitie in aanmerking genomen
willen zien. Ook verdedigt spr.
de instelling eener marine-reserve.
De heer Mutsaers achtte de
voorgestelde regeling voor het va
derland niet noodig en zelfs na-
deelig. Voor den kleinen man zal
de afschaffing der plaatsvervanging
een schade zijnook kan de land
bouw de jongelieden niet missen,
die men naar de kazernes wil
zenden. Een klein leger, met volks
wapening, in den vorm van ver
beterde schutterijen, is voor ons
het meest gewenscht. De Minister
had, wegens het verzet, de wet
moeten intrekken.
De heer Clercq was van oor
deel, dat door de afschaffing der
plaatsvervanging onze weerbaar-
jJa, ja vergeef mij. Ik ben dikwijls
zeer onbedachtzaam. Ga nu naar uwe
tante en vraag haar of zij Zaterdag te
spoedig vindt."
«Maar ik ben nog niet geheel gereed,
mevrouw."
ïDat is niets, ik heb voor alles ge
zorgd. Wij kunnen op Thirby Cross een
geheel leger van naaisters te gelijk aan
het werk stellen."
»Ook zou ik niet gaarne den schijn
aannemen verlangend te zijn haar, die
altijd zoo goed voor mij was, zoo spoe
dig mogelijk te willen verlaten, zij moge
mij dan ook niet begrepen hebben," zei
de Anna, nog steeds aarzelende, alk heb
den moed niet zoo op eens den band te
verbreken, die tante en mij verbindt."
Wil ik zelve bij haar komen en het
haar vragen?"
»Zoo gij dat doen wildet!" zeide Anna
met vuur. »Hoe gaarne zoude ik zien dat
tante Mary u beter beoordeelde voor ik
baar verliet dat zij de zekeiheid had
mij aan u te kunnen toevertrouwen."
ïZou zij daaraan twijfelen?"
»Dat durf ik wel niet zeggen zjj
zegt het zelve ook niet," zeide Anna in
tweestrijd met zich zelve. »Ik zou bijna
beginnen te gelooven dat zij blijde is
nu ik haar ga veriaten. Niet dat ik zeg
dat zy er spijt over gevoelt; maar dat
heid niet zal worden bevorderd.
Voor het ramplacjantengeld heeft
menigeen zijn ouders uit moeie-
lijke omstandigheden geredzulke
Christelijke daden mag een Chris
telijke Regeering niet beletten.
Voor de hoogere uitgaven heeft
men geen equivalent. Twijfelende
of deze wet is in 's lands belang,
zal Spr. zich onthouden zijn stem
er aan te geven.
De heer Van Velsen was van
meening, dat deze wet geen po
litiek karakter heeft. De bezwaren
moet men trachten op te heffen
aan de Regeering zij de beslissing
bij de amendementen, in hoeverre
zij kan toegeven aan de begeerte
van hen, die de Jasten der wet
zoeken te beperken.
De heer Van de Velde ontving
deze wet met reserve; hij had
wel gewenscht dat de Regeering
meer had gelet op de eischcn van
het gemeen overleg. Schoon geen
tegenstander van den persoonlij
ken dienstplicht, heeft Spr. groot
bezwaar tegen het leven in de
kazernesmen vergunne daarom
den soldaat daarbuiten te wonen,
en verbetere ook de rechtspositie
van den soldaat. Ook Spr. hecht
veel gewicht aan de financiëele
lasten. Doch bezwaren tegen de
onderdeelen zullen hem niet weer
houden om het ontwerp aan te
nemen en de Regeering te blijven
steunen.
In de kolendistiiclen van de Pruisische
provincie Westfalen is het lang niet rus
tig, doordien de werkstakingen een groote
uitbreiding verkrijgen. In de omstreken
van Essen werd in 11 mijnen de arbeid
gestaakt. Te Bochum is Zondug eeri
algemeene vergadering gehouden, waarbij
zij nu juist niet blijde is, begrijpt gij,
iemand te zien vertrekken, die ten hare
koste geleefd heeft."
»Ik zal haar heden nog een bezoek
brengen. Het is dan ook niet meer dan
gepast dat uwe tante en ik eens bedaard
over uw vertrek praten liet is zoo
wel goed voor haar als voor u. Zorg
maar dat wij alleen zijn, als ik kom,
daar wij dan beiden Vrij spreken kun
nen."
»En wanneer denkt gij te komen?"
i>Na den middag."
En des namiddags toen Mary Judge en
hare nicht ijverig bezig waren aan het
kantwerken, worstelde Lady Burlinson
met de deur van het oude huis en trad
eindelijk in de kamer. Tante Mary zag
baar doch staakte haar werk nietaleer
zij dat gedaan zou hebben moest er iets
geheel ongewoons plaats gehad hebben.
aGa zitten, Lady Burlinson," zeide zij,
en toen Anna Judge opstond en met
haar kussen den trap opging, volgde de
oogen der tante hare nicht tot deze ge
heel verdwenen was en wendde zich toen
tot de aanzienlijke dame, die intusscher.
plaats genomen had.
Wat hebt gij mij te zeggen, dat Anna
zich schamen zou zelve te doen vraag
de zij.
»Er is niets zeggen, waarvoor Anna
ook de werklieden uit de overige kolen-
districten in de Rijnprovincie en West-
falen vertegenwoordigd waren, ter be
slissing van de vraag of men zal pogen
een algemeene staking der Duitsche mijn
werkers door te zetten. Het doel is de
inwilliging te verkrijgen van de wijzi
gingen in den arbeid en de loonen, die
in het vorig jaar op de ter zelfde plaats
gehouden vergadering werden vastgesteld,
maar die door de mijneigenaren zijn ge
weigerd.
Hoe weinig men voor het overige nog
kan oordeeleri over den omvang der be
weging onder de Westfaalsche mijnwer
kers blijkt hieruit, dat in de verschillende
berichten de begrooting van het aantal
werkstakenden tusschen de 4 en de 10
duizend varieert. Naar het schijnt zijn
van de 127 000 mijnwerkers nog r.iet
meer dan 6000 tot staking overgegaan.
Daar intusschen alle groote inrichtingen,
inzonderheid de spoorweg- en stoomvaart
directies, reeds sinds maanden met re
serve-kolen hebben gewerkt, wordt er
van alle kanten verwacht, dat geen alge
meene werkstaking zal worden gepro
clameerd.
Zoowel de regeering als de mijndirec-
ties nemen tegenover de ontevreden
werklieden een zeer besliste houding aan.
De eerste is vast besloten ten strengste
alle middelen toe te passen, die de wet
tot haar beschikking stelt. Te Watten
scheid zijn reeds twee der hoofdleiders
wegens opruiing in het Essener district
in hechtenis genomen. jDe eigenaars der
mijnen hebben den arbeiders aangezegd,
dat zij zich als ontslagen kunnen be
schouwen, zoo zij vóór den 27en het
werk niet hebben hervat.
Het sociaal-democratische blad nVor-
warts" spoort de werklieden dringend
aan, niet hun gevoel, maar hun koel ver
stand te volgen, want de beweging moet
nu uitloopen op de nederlaag der arbei
ders, die hun pas verworven vrijheid zul
len verliezen en den werkgevers weer
voor jaren het heft in handen zullen ge
ven. »De werkstaking," zegt het socialis
tische blad, szal den werklieden slechts
groote ellende bezorgen en bevordert
weer het opdrijven der kolenprijzen en
beursspeculaties. Bij den tegenwoordigen
économischen toestand is nagenoeg elke
werkstaking een onbezonnen handeling.
Op de hierboven vermelde vergadering
behoeft te schamen," hernam Lady Bur
linson; «maar zij en ik achtten het be
ter dat wij alleen zijn zouden, omdat het
hier eene teedere zaak geldt en ik uw
gevoel wenschte te sparen."
ïMevrouw, ik verlang van niemand dat
zij mijn gevoel sparen," was het antwoord
der vrouw, die in niets toe wilde geven.
»Een vijf en dertig jaren leven van moei
te en zorg heeft mij geleerd mij zeiven
te beheerschen.
Lady Burlinson echter geloofde niet
dat Mary Judge in het geheel eenig ge
voel bezat, want zoo dikwijls zij haar
ontmoet had, was zij immer dezelfde
koele en harde vrouw geweest en had
zij haar beschouwd als een kwelgeest
voor Anna.
alk heb van uwe nicht vernomen dat
haar vader zijne toestemming gegeven
heeft tot datgene, wat ik hoop dat aan
het toekomstig geluk van het meisje be
vorderlijk zijn kan," zeide zij; sen daar
nu eenmaal de toestemming gegeven is,
en eene gelukkige verandering in het le
ven nooit te vroeg komt, wenschte ik u
voor te stellen dat zij reeds morgen bij
mij kwam."
„Zooals Anna dat zelve verlangt," zei
de Mary Judge, na een oogenblik van
stilte, >Ik heb haar hierin niets te be
velen."
te Bochum is besloten, tegen het advies
der sociaal-democratische leiders, de
werkstaking door te zetten. De Regeering
is van plan, om het invoerrecht op kolen
belangrijk te verlagen, ten einde den
aanvoer van elders te bevorderen.
De oude Veldmaarschalk graaf Von
Moltke, die nog Vrijdagnamiddag de ver
gadering van liet Pruisisch Heerenbuis
bijwoonde, is dien avond te kwart voor
tienen, ten gevolge van een aanval van
beroerte, zacht en kalm overleden. De
deelneming in bet verlies van den 91 ja
rigen krijgsman is in Duitschland alge
meen, en zelfs de Fransche pers spreekt
op eerbiedigen toon van hem. Dinsdag
morgen had te Bellijn een plechtige lijk
dienst plaats in het sterfhuis, daarna
werd hel stoffelijk overschot met militaire
eerbewijzen naar bet spoorwegstation ge
bracht, om, overeenkomstig den wenscli
des overledenen, zonder verdere praal-
vertooning te worden bijgezet te Kreisau,
bij dat zijner vrouw.
Donderdagmoigen te zeven uren wer
den de inwoners van Rome opgeschrikt
door een hevigen knal, veel gelijkende op
een donderslag, zóó krachtig, dat in vele
huizen de ruiten spronger. Spoedig bleek
dat de slag was veroorzaakt door een
ontploffing in den kruitmolen op den
Monte Testaccio, drie mijlen buiten de
Porta Portese, die ongeveer tienduizend
kilogram kruit en een groote hoeveelheid
dynamiet bevatte.
Groote verwoesting werd aangelicht,
vooral in de onmiddellijke omgeving van
den molen, waar veel kleine huizen ston
den, die alle instortten. Een groot aantal
menschen zijn gewondmeer dan 100
gekwetsten werden naar het hospitaal de
la Consolazione gebracht. Dat de ramp
niet nog meer slachtoffers beeft geeischt
is alleen te danken aan de koelbloedig
heid en den heldenmoed van kapitein
Spaccamela, den commandant van een
klein fort in de nabijheid. Toen die offi
cier zijn gewone ochtendronde deed,
boorde hij in den molen een geknetter
alsof er salvo's geweerschoten werden
afgevuurd. Hij alarmeerde terstond de
manschappen van het fort en gelastte bun
zich op het veld te verstrooien. Terstond
vluchtten de soldaten naar alle kanten.
De kapitein kwam het laatste, maar toen
hij vluchtte was het te laat. De molen
vloog in de lucht en men vond den dap-
nGij geeft dus uwe toestemming?"
»Zoo die voor u van eenige waarde
is, nu, ja dan."
alk dank u," zèide Lady Burlinson,
die gekomen was met het vaste voorne
men zich door de manieren van Maiy
Judge, zoo zij al eenige manieren bezat,
uit het veld te laten slaan. aNatuurlijk
is mij aan uwe toestemming veel gelegen,
want Anna ziet de aanstaande scheiding
niet met die kalmte te gemoet, welke
gij, die door jaren en ervaring de wereld
en de dingen uit een ander oogpunt hebt
leeren beschouwen, zulks doet."
Tante Judge maakte hierop zulk eene
plotselinge beweging dat haar kussen
dreigde te vallen; het scheen eerst dat
zij wilde spreken, docli zij bedwong zich
en ging met haar kantwerk voort.
»Ik geloof dat zij gelukkig bij mij zijn
zal. Ik geloof dat ik elk jong meisje eene
opgeruimde, gelukkige stemming bren
gen kan, want ik begrijp de jeugd en
weet wat zij zijn moet. Anna zal in mij
meer eene viiendin dan eene gebiedster
hebben en ik ben er reeds van overtuigd
dat zij mij binnen weinige dagen lief zal
hebben gekregen. Het is geen voorbij
gaande gril van mij, Miss Judge; het zal
voor haar een blijvend voordeel zijn, zoo
lang ik leef, dat beloof ik u en baar va
der." (Wordt vervolgd).