ÜIEUWI
Nieuws- en Advertentieblad
l|
A
1
lerii
UTRECHT en GELDERLAND.
li KT BOOTHUIS.
U dv?
li
n
v
No. 5.
Zaterdag 16 Januari 1892.
Een-en-twintigste jaargang.
VERSCHIJNT WOENSDAG EN ZATERDAG.
Uit het Landhouwverslag.
F e ui lie t on.
- r~
-1
_;e r
JMERSFOORTSCHE COURANT.
VOOR
abonnementsprijs:
Per 3 lusaudcn ƒ1.Franco per post door het gebeele Rijk.
.Afzonderlijke Nummers 3 Cent.
Ingezonden stukken en berichten intezenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag.
Uitgever G J. SLOTHOUWER, Amersfoort.
advertentie ni
Van 16 regels 0,40 iedere regel meer 5 Cent.
Advertentiën viermaal geplaatst worden slechts driemaal berekend.
Groote letters en vignetten naar plaatsruimte.
Op enkele bijzonderheden, be
handeld- in het laatste gedeelte
van het verslag der Landbouw-
commissie, wenschen wij te dezer
plaatse de aandacht te vestigen,
ook in verband met sommige on
zer vroegere beschouwingen over
de verhouding tusschen grond
eigenaar en pachter.
Immers het pachtwezen en het
gebruik van den grond vormt het
onderwerp van de overwegingen,
welker resultaat in dat onlangs
verschenen gedeelte, waarmede de
taak dezer staatscommissie is af
gewerkt, werd nedergelegden
als wij nu daarin vele gedachten
vinden uitgesproken, die ook wij
onder anderen vorm voorheen
hebben voorgedragen, dan zal
men ons zeker ten goede houden,
er nog even op terug te komen.
Zoo hebben we de wenschelijk-
heid doen uitkomen, de pachtsom
niet te bepalen op een vast bedrag,
maar afhankelijk te doen zijn van
de financieële uitkomsten van het
bedrijl; tevens wezen we op de
moeielijkheid, bij de groote verschil
len van toestanden in de onderschei
den deelen onzes lands, dit wettelijk
te regelen. Over het algemeen is
het zoo onpractisch mogelijk, te
eischen of zelfs te verlangen dat
het staatsgezag voorschriften geeft
omtrent den inhoud van contrac
ten of overeenkomsten, van wel
ken aard ookhoogstens kan aan
gegeven worden in de wet, welke
verbintenissen het algemeen be
lang verbiedt aan te gaan. Zoo
vinden we in art. 1637 Burgerl.
Wetboek uitdrukkelijk vermeld,
dat dienstverbintenissen slechts
voor een tijd kunnen geschieden,
zoodat overeenkomsten, die b. v.
114) Doch de postwagen was gedurende den
winter in de stallen der herberg opgesloten
Alleen in het karretje van Mr. Pownic reed
tweemaal 's weeks naar Wolchester en terug,
doch niet altijd tot Ilpham, maar bleef den
meesten tijd te Thirby Cross.
Dit karretje had Anna Judge den morgen
na den dag, toen zij hare moeder verlaten
had, te Thirby Cross aangebracht.
Haar bleef nu nog slechts één vriend over I
Delancy had haar voor altijd verlaten, en
hare moeder was nooit hare vriendin geweest,
dat bleek nu ten minste, want zij had zelfs
tegen haar samengespannen als ware zij hare
vijandin.
Het speet haar om hare moeder, maar de
stap dien zij gedaan had, berouwde haar niet
zij beklaagde de zwakheid barer moeder en
betreurde het zelve geen kracht genoeg gehad
te hebben om haar sterker te maken, maar
zij zag hoe een langer verblijf bij haar, nu
Mrs. Judge zich bij Day had aangesloten,
haar toestand gevaarlijk maakte, en zij vluchtte
heen waar een reiner dampkring haar zou
omgeven. Zoo hare moeder haar waarlijk zoo
voor levenslang zijn gesloten, bij
de wet ongeldig zijn verklaard.
Het openbaar gezag heeft slechts
te waken voor de rechtskracht
der in volle vrijheid gesloten con
tracten, en tevens te bevorderen,
in dit opzicht is er nog wel plaats
voor eenige verbeteringen, dat
geschillen, daaruit ontstaande, met
weinig omslag en een minimum van
onkosten kunnen worden bericht.
De Landbouwcommissie heeft
wel niet de meening uitgesproken,
dat zij het wenschelijk acht over
eenkomsten van landhuur op den
grondslag van veranderlijke pacht
als regel te zien aannemen, maar
zij is toch van oordeel, dat dit
stelsel in sommige gevallen goed
zou kunnen werken. Met die er
kenning is reeds iets gewonnen.
Laat ons nog even zeggen, om
welke reden wij gelooven, dat het
aanbeveling verdient. Tot het gel
delijk resultaat eener landbouw
onderneming werken verschillende
factoren samenvooreerst het ka
pitaal, dat de landeigenaar in den
vorm van beschikbaarstelling van
zijn vast goed, grond en ge
bouwen, verstrektten tweede
nogmaals kapitaal, dat de huur
der aanwendt voor veebeslag en
landbouwgereedschappeneinde
lijk arbeid, van den pachter zei
ven en van het door hem betaalde
personeel. Nu is het billijk, ge
looven we, dat de uitkomsten,
volgens door partijen te bepalen
maatstaf, verdeeld worden over
die verschillende factoreddat
niet één daarvan een vast cijfer
bedingt, onafhankelijk van de
goede en kwade kansen, maar dat
zij gezamenlijk de voordeelen ge
nieten en de risico's dragen. Eerst
dan kan er inderdaad sprake zijn
van «samenwerking" tusschen ka
pitaal en arbeid op landbouwge
bied.
De Commissie zegt dat men de
uitvoering
beminde als zij vroeger bad voorgewend, dan
zou zij haar op Thirby Cross komen opzoe
ken, en bare dochter bidden haar nogmaals
te vertrouwen. Maar, dacht Anna, liever voor
eeuwig gescheiden, dan Day baar vriend te
noemen.
Dit zeide zij, en nog meer dan dit, toen
zij weenende in de armen barer tante lug, en
de gestrenge vrouw had haar op zachten,
moederlijken toon vermaand moed te houden
en op de toekomst te vertrouwen.
„Gij en ik, Anna, behoeven met elkander
niet ongelukkig te zijn," zeide Tante Judge,
„al moest het ergste gebeuren."
„Wat is het ergste?" vraagde hare nicht.
„De trots of de stijfhoofdigheid van De
lancy, die hem van u verwijderd houdt, en
die nooit dien eenigen misstap vergeeft. Hij
is een goed mensch, maar zeer stijfhoofdig
en even trotsch op zijne stijfhoofdigheid als
op zijne eer."
„Aan hem denk ik niet, tante." zeide
Anna Judge. „Hij had het reoht mij mijne
ontrouw te verwijten en ik deed slecht om
dat ik mij op zijn woord niet geheel verla
ten heb. Ik zal hem nooit weder zien."
„Daarvan ben ik zoo zeker niet," zeide
Mary Judge in gedachten; „echter zou ik
op dat wederzien niet rekenen, evenmin als
op hem."
„Ik geloof niet dat ik hem zelfs nu zou
kunnen huwen," zeide Anna beschroomd.
van dit denkbeeld al
leen van particulier initiatief kan
verwachten, al zou de staat zijn
indirecten steun in die richting
kunnen geven. Precies ons idéé;
en de laatste bijvoeging doet zien,
dat zij er sympathie voor heeft
want men geeft in den regel geen
ondersteuning in overweging van
iets, dat men op zichzelf moet af
keuren of niet vatbaar voor uit
voering acht. Wel zegt zij even
later te vreezen, dat in vele ge
vallen het denkbeeld niet prac-
tisch uitvoerbaar zou blijken. Al
leen de ervaring zou moeten he
slissen, in hoeverre die beducht
heid gegrond is; er zijn nog, voor
zoover ons bekend, te weinig proe
ven genomen om er een juiste
gevolgtrekking uit op te leiden.
Natuurlijk zou men, wat in het
algemeen ook door de Commissie
wordt aangeraden, contracten voor
langen termijn moeten sluiten,
zoodat de pachter in de gelegen
heid is, door verbeteringen in het
bedrijf de voordeelen voor beide
partijen tot het hoogst mogelijke
cijfer op te voeren.
Mocht, zegt de Commissie
verder, in verschillende pacht-
contracten zulk een stelsel wor
den beproefd, dan zou van gewicht
zijn de invoering van een eenvou
dig rechtsmiddel om geschillen bij
bepaling van prijzen der produc
ten uit den weg te ruimen, bijv.
vaststelling der gemiddelde een
heidsprijzen op verzoek der meest
gereede partij door den kanton
rechter, na verhoor van deskun
digen.
zou zoodanig rechtsmid.
Zeker
del niet
we zouden evenwel nog een str
gemist mogen worder
verder willen gaan, en niet a|j
leen de hoedanigheid, maar oo
de hoeveelheid van den oogst of
van de opbrengst in aangefok
vee of zuivelproducten in aar;
naL
andersdenkende.;, l "1 gesproken van
bezoekers het eerst aang^' oaclP- y-
het grootste getal nieuwe ge
na Zon- of feestdag vertoonen,
eenige opmerkingen te moeten ma
ten opzichte van de ventilatie om
kerken.
I "P Z«n- -6
'r-VAtee iEM „géniG-^r volgen, Be
merking genomen zien. Bij pac/T»^- Il0-ia mms in het
overeenkomsten dient men
i
op het standpunt te plaatsen
men te doen heeft met eerlijk"»|an(I
menschen, die er naar strever
ar2ljfjiljnin zeer V
voor een schut
Be
y-p koude
3'
niet slechts hun eigen, maar ook
elkanders belangen naar behooren
te behartigen; met nauwgezette
urgers
.'■•an plan mocht zijn
gaan, neem mijn raaa
.VS?
\oza-
ordt
V1lof;a uit
irs, bra
-'Over dP
W prijzen.
ee. d«
i Ir»
:en or
anen' aan
11 8lr .vC"
en
fch
oHondijk, wee
o, voork'
Vven V .ang ,g
evelei-oede or
1 7Qn q
e N. zo° p
vlen M
t- W t'~
ne j.ien, dut,es|ji'
guvi
p :ai 'n
be;;
d
.ar-
jc erande;
;rn%7k%teHL;-m$$
Vrbieo compagn.
hoVo arde. Lati
u <-njt«er
'in
,!en
menschen die niet opzien tegen ~;ivn|„eil
de moeite om aanteekening te ^;t ^a||e;
houden van hetgeen er in de boer- .jg^me wa n? setten.
derij omgaat. De pachtsom is da
te bepalen in procenten var, de
bruto-opbrengst, over welke de
huurboer verder naar welgevallen
kan beschikken. Geschillen om
trent de eenheidsprijzen zullen,
naar we ons voorstellen, niet vaak
ontstaan, omdat deze toch ge
noegzaam bekend zijn mocht dit
soms voorkomen, dan zouden we
de beslechting liever opgedragen
willen zien aan een Landbouw
raad, men weet, de instelling
van zulk een officieel lichaam
wordt door de Regeering in ern
stige overweging genomen dan
aan den kantonrechter, die ge
heel moet afgaan op adviezen, op
welke hij, als niet- deskundige,
geen invloed kan uitoefenen. En
ons dan aan de beslissing van
dien Raad de noodige rechtsgel
digheid te geven, zouden we ir
n,
exp
geke
van
is te
d
keli.
te»
V'mac.iT IU
andspoli. K| pQ.
^D^i^werk'
é'en bar,,' -'d.Tki
\en ge<" J."
eenkor^ ^nilitaii/^.'
de pa' - aan? uo
hale1- ''birdt zal 1
t'r il
-•dei
As.-
id bi ook,
li y
het contract een clausule opge-a er P;v:
nomen willen zien, dat partijen, 'JU ;rmerse;oed en onder
in geval van geschil, verklaren
zich aan die uitspraak te zullen t,00" Pve
j r cloelinal-
onderwerpen.
zeer LnU.e.
,,Ik zou maar al te zeer gevoelen dat ik de
Auua Judge uiet was, die hij om hare stand
vastigheid bemind heeft, maar eene zwakke,
zeer zwakke vrouw, die voor hom niet ge
schikt was."
„Waar is Mr. Aynard?"
„Ik weet het niet," antwoordde Anna
Judge. „Ik hoop dat hij op Thirby niet ko
men zal."
„Hij behoeft u niet te zien gedurende de
weinige dagen, die wij nog hier blijven zul
len."
„De weinige dagen?" vraagde Anna.
„Wij, Judges, wij zijn trotsch op onze
manier, en kunnen hier niet blijven," zeide
Tante Mary.
„Gij, die de echtgenoot van Mr. Aynard
zoudt geworden zijn, kunt op Thirby Cross
niet als de nicht der huishoudster blijven
wonen; gij zijt vroeger hier als gast ge
weest, mijn kind."
„En zoudt gij uwe betrekking om mijnent
wil verlaten gij
„Anna, mijn leven zou ik voor u willen
geven, waarom dan niet deze betrekking?"
zeide Tante Judge met vuur. ,,Gij zijt voor
mij alles geweest van den dag af aau dat
zij u als eene halve wees achterliet Een mij
ner grootste verzoekingen was medelijden u
te bederven, en mijne grootste dwaling u de
liefde, die ik voor u had, geheel te verber
gen ik vervreemdde u van mij."
iJan r 1
«Uk V h'J
ïu, c ei1
daar
-=%ET'rik hn*
„Neen, gij hebt mij sterk gemaakt, en nim'^BtüS
toen het masker afviel, op deu dag toen ik
voor de eerste maal hier kwam, toen zag ik,
hoe zeer gij mij liefhadt, eu hoezeer ik u be
minde. Na dien dag, tante, bestond er geen
misverstand meer tusschen ons." J
„Ik ben eene achterdochtige vrouw, maar
ik kan n:et dulden dat gij mij weder ver
laat."
„En wanneer mijne moeder komt
„Zij zal niet komen, Anna; zij zal George
Day huwen, zoo hij haar nu nog tot zijne
vrouw begeert. Heeft uwe moeder u nooit
in hare waanzinnige oogenblikken gezegd, dat
ik dien man eens bemind heb?"
„Ja." antwoordde Anna.
„Eu zij zeide u zeker dat mijne jaloersch-
heid haar wraakzucht g eu vermetel maakte.
Arme vrouw; ja, ik wasjaloersch, maar mijne
eenige fout was dat ik trachtte haar te red
den. Ik spreek daarvan nu, omdat ik eeue
vrouw ben, die ook haar minnaar verloor, eu
zie hoe sterk en tevreden ik nu ben."
„Ach, maar gij verloort hem niet door ge
brek aan vertrouwen."
„En toch verloor ik hemhet was zoo
voor mijn eigen welzijn, en zoo gij Edmund
Delancy verliest, dan zal het ook zeker voor
u goed zijn."
Het was een armzalige troost op dat
oogenblik, en Anna verlangde niet het ge
sprek voort te zetten. Zij was vermoeid en
JU
Goss I
si.,,:. L 'ut h,i oc, VMVÏVPKyFV
Emina- 4/,
4 .V.'' ''"Fm. voor «j ffisRor-
dijn h nog eens naar buiten over
het winterachtige landschap.
„Waar kijkt gij naar, Anna?"
„Naar het oude Boothuis in het Back
water, waar Delancy mij eens .ceinde hem
ter hulp te komenen toen eerst gevoelde
ik, hoe lief ik hem had. O, tante, toen dacht
ik hem te zullen verliezen, en ik had het
recht niet er over te treureu."
„Voor u zou het beter geweest ziju, Anna,"
zeide Tante Judge, toen weder een harer
sombere gedachten do overhand kreeg, vol
gens ouder gewoonte, „dan zou u veel leeds
bepaard gebleven zijn."
„Zou ik dan ooit geweten hebben, hoe
dierbaar hij mij was?" zuchtte zij.
„Wij zullen er nu verder niet over spre
ken. Kunt gij het Boothuis nog zien?"
„Ja, flauw door den regen en mist. Het I
ziet er nog lueer uit als eene ruime dan
ooit."
„Dat kan ik wel denken, met zulk weder.j
Tracht nu te gaau slapen, mijn kind."
Tante Judge kuste haar en ver
ging naar hare eigene kamer, dj^B
