m IEUWE
Nieuws- en Advertentieblad
UTRECHT EN GELDERLAND
ONDER T OORDEEL.
No. 84.
Woensdag 19 October 1892.
Een-en-twintigste jaargang.
VOOR
VERSCHIJNT WOENSDAG EN ZATERDAG.
BINNENLAND.
PL
F euilleton.
AMEHS
IE COURANT.
abonnementsprijs:
Per 3 jjudïiudcn 1.Franco per post door het gebe< !e "Rijk.
Afzonderlijke Nummers 3 Cent.
Ingezonden stukken en berichten inte/enden uiterlijk Dinsd.ig en Vrijdag.
Uitgever G J. SLOTHOUWER. Amersfoort.
ADVERTENTIE Ni
Van 16 regels 0,40 iedere regel meer 5 Cent.
A.dvertentiën viermaal geplaatst worden slechts driemaal berekend
Groote letters en vignetten naar plaatsruimte.
Maandag om kwart voor vier zijn
H.H. M.M. de Koninginnen met een extra
trein op het Loo aangekomen. H.H. M.M.
werden verwelkomd door de heeren Van
Steijn, van Haersma de With, den bur
gemeester van Apeldoorn en vele belang
stellenden. Beide vorstinnen droegen nog
de ruikers te Burgsteinfurt haai aange
boden. De vorstelijke familie ging te voet
naar het paleis.
Het grootste telegram dat ooit uit
Weimar was verzonden is dat, hetwelk
bij gelegenheid der feesten door de Ber-
lijnschcn Correspondent der Nieuwe Rot-
terdamsche Courant aan dat blad Zon
dag 9 dezer is verzonden en trouwens
niet minder dan 3400 woorden behelsde.
En niet alleen veel, maar ook vlug werkte
deze Correspondent. Het Nederlandsche
blad met dat uitgebreide verslag was te
Weimar in banden van de Nederlandsche
lezers nog vóór de plaatselijke bladen
zulk een uitvoerig relaas hadden kunnen
geven.
Een Spoorwegongelnkje.
De personen-trein van 12 u. 26 m. is
Maandag even vóór het station Leerdam
ontspoord. De trein kwam van Gorinchem.
Bij wachtpost 55, even vóór het station
waren de locomotief en tenderwagen
over den wissel, toen deze oversloeg en
de rest van den trein op een andere
rail ging, tengevolge waarvan de eerste
diie personen-wagons uit de rails wer
den gerukt en er een omsloeg.
Gelukkig werd er op die plaats zacht
gereden en merkte de machinist spoedig
wat er gaande was anders ware het on
geval niet te overzien geweest, daar de
trein vol bezoekers der markt te Got kum
zat. Enkele personen werden een weinig
gekwetst.
Op de plaats waar het ongeluk voor
viel, maakt de weg een bocht, waardoor
men in den trein altijd een schok voelt,
tengevolge van het slingeren der wagens.
De passagiers van volgende treinen
moesten gisteren overstappen in gereed
staande extra treinen.
De kiesvereeniging „Burgerplicht"
te Hoorn heeft een adres ontworpen aan
de regeering, in zake de droogmaking
der Zuiderzee. Het is verzonden aan den
Minister van Waterstaat, voorzien van
pl. m. 1650 handteekeriingen, die verza
meld werden door de medewerking van
burgemeesters van 21 gemeenten uit
Hoorn en omstreken.
In de engagements-akte voor den
kolonialen militairen dienst zijn met in
gang van den lsten November e.k. de
volgende wijzigingen gebracht.
De personen, die van dien datum af
voor genoemden dienst worden aange
nomen, verbinden zich om het Koninkrijk
der Nederlanden als militair te dienen
bij de koloniale troepen, zoowel in als
buiten Europa. De tijd, gedurende welke
zij dat zullen doen, gaat dan ook niet
meer in met den dag van ontscheping,
maar met den dag, waarop die verbin
tenis door den commandeerenden officier
van het koloniaal werfdepot zal zijn be
krachtigd.
Verder wordt in de akte opgenomen,
dat de aangenomene, bijaldien hij iri
Indië tijdelijk ongeschikt mocht worden
bevonden voor de verdere waarneming
van den militairen dienst, gehouden zal
zijn de door hem aangegane verbintenis
gestand te doen op zoodanige wijze als
de Regeering, in verband met zijn ziekte
toestand, zal goedvinden te bepalen.
Te 's-Gravenhage zullen eerlang
drie Raadsleden voor de bestaande vaca
tures moeten gekozen worden. Daar men
wel eens klaagt over de oppermacht der
kiesvereenigingen, waar een klein aantal
menschen de candidaten „klaar" maken,
zal een der Haagsche bladen de gelegen
heid geven voor een algemeer.e volksuiting,
een soort plebisciet, waarvan de betee-
kenis dan aan de kiesvereenigingen niet
zal ontgaan.
Het blad zal in een zijner volgende
nummers een «stembiljet" afdrukken,
met uitnoodiging aan zijn geabonneerden
om daarop de namen (met beroep of
woonplaats) te stellen van die drie man
nen, die ieder voor zich 't best geschikt
acht voor een plaats in den Gemeente
raad. Die stembiljetten zendt men dan
aan de redactie binnen drie dagen onder
couvert terug, en deze zal daarna een
twaalftal der namen bekend maken voor
wie zich de meeste stemmen verklaarden.
Bij J. F. van Druten te Sneek is
thans compleet verschenen
Vóór vier Eeuwen, een volksboek over
de ontdekking van Amerika, door P. Lou-
werse, met portretten en verschillende
illustraties.
Overal belangstelling om het 4de Eeuw
feest van de ontdekking van Amerika te
gedenken. Een boek, waarin de geschie
denis dier ontdekking wordt beschreven,
niet uitgebreid, doch de belangrijkste
voorvallen en gebeurtenissen op onder
houdende wijze weergevend, eenvoudig
en zaakrijk, ingeleid door vermelding
van vroegere ontdekkingstochten en ge
volgd door een verslag der latere kolo
nisaties, voorzien van afbeeldingen
der voornaamste personen en lafereelen
aangaande het onderwerp, zal ongetwij
feld ook in Nederland door velen gaarne
gewenscht worden.
Geene verzameling van dorre docu
menten heeft de heer Louwerse^gegeven,
maar een zaakrijk en levendig verslag
van de groote gebeunerussen. Hij schil
dert de moeiten, den strijd en de over-
winrnrig der helden, den invloed hunner
daden, zoowel op het lot der inboorlin
gen, als op de Europeesche maatschappij
de gevolgen der ontdekkingstochten,
direct en indirect, woideD voor oogen
gesteld, als een deel der beschavingsge
schiedenis. Met recht kan dit werk wor
den genoemd een aantrekkelijk boek voor
oud en jong.
Inhoud van het werk: Inleiding, de
zeevaart der oude volken, de Islam en
het Christendom, de Portugeezen, de
dageraad der nieuwe geschiedenis, eerste
reis van Columbus, laster en naijver,
Amerigo en Vespucci, Columbus in kete
nen, laatste reis van Columbus, ontdek-
kings-ijver, Cortez in Mejico, Zuid-Ame-
rika onder Spanjaarden en Portugeezen,
Nederlanders en Engelschen in Amerika,
de eerste republiek in Amerika, na vier
eeuwen.
Alom verkrijgbaar, alsmede bij
Administratie van deze Courant.
Door het bestuur van het
biljart-concours te Nijmegen, t
op 5, 6 en 7 November e. k., ^jf/Tons
medegedeeld, dal door Hare Majesteiten
de Koningin en de Koningin-Regentes
van ieder eene medaille met respectie
velijke borstbeelden als eereprijs is uit
geloofd, welke piijzen zijn toegevoegd:
die van H. M. de Koningin aan den len
prijs serie A, die van H. M. de Koningin-
Reeentes aan den len prijs serie B.
Tevens, dat door het Gemeentebestuur
van Nijmegen zijn uitgeloold twee me
dailles, zijnde eene zilveren, toegevoegd
aan den len prijs der deelnemers in de
vrije wedstrijd en ééne bronzen medaille,
toegevoegd aan den len prijs voor den
wedstrijd voor liefhebbers.
Verder, dat door de Maatschappijen
der Staats- en Hollandsche Spoorwegen
reductie verleend is van personentarief,
uitsluitend aan deelnemers op vertoon
hunner kaarten, en wel zoodanig, dat
voor een retourbiljet voor 4 dagen enkele
reis wordt betaald, zijnde deze retour
biljetten geldig van 5 tot en met 8 No
vember.
In verband hiermede is het uur der
loting gesteld in plaats van 10 uur
's morgens op 2 uur des namiddags van
den 5en November.
Uit bovenstaande mededeelingen, als
ook uit het groot getal liefhebbers, dat
zich reeds aanmeldde om aan liet con
cours deel te nemen, blijkt genoegzaam,
dat de dagen van 5, 6 en 7 November
voor de belangstellenden in het edele
biljartspel zeer belangrijk en aangenaam
zullen zijn.
Voor de volksconcerten op iHet
Valkhof" te Nijmegen, die zeer in den
smaak van het publiek vallen, is op de
begrooting van Nijmegen voor 1893 weder
om f 1500 uitgetrokken. Naar men ver
neemt, zal de uitvoering van die concept*
in den volgenden zomer opnieiivyc
dragen worden aan het str''
van het 5. reg. inf. _t_-:'„
f1000, tegen f934 in 1891; Onze Lieve
Vrouwe-strchting, Singel 222, f700, tegen
f658 in 1891; Vereeniging tot bevorde
ring van Christelijk Nationaal Schoolon
derwijs, Korte Gracht f4500, tegen f1275
in 1891 Roomsch-Katholieke kerkbestu
ren van den H. Franciscus Xaverius en
van O. L. V. Hemelvaart f2400, tegen
f2283 in 1891; Hervormde diaconie,
Muurhuizen F 528, f400 tegen f387 in
1891.
De vorige week had op de Leus-
derheide de gewone jaarlijksche schiet
wedstrijd plaats van het kader der d.d.
schutterij.
Aan dezen wedstrijd was tevens ver
bonden
A. wedstrijd voor H.H. officieren:
B. wedstrijd voor die schutters, welke
niet meer dan 2 oefeningen gedurende
dezen zomer veizuimden. Tevens werd er
nog door de leden van de Schutterijka-
der-Vereeniging Broederschap" (afdeeling
van den Ned. schutterijkaderbond) ge
kampt om éen verguld zilveren medaille
(uitgeloofd door genoemden bond) en éen
zilveren medaille (uitgeloofd door de Ver
eeniging «Broederschap.") Om deze me
dailles moest geschoten woiden op 300
en 200 meter knielend en op 150 roeter
éen minuut snelvuur.
De schutters waren vj*r
tegorieën nl. le en 2e
Voor de le klasse sch"
de jphri/n^imi'r
ee\ paar V
1 r,
m «(footing voor'
gevoegd een staat,
/ti vel moedelijk bedrag door
jf- over 1892 uit te keeren aan
'bijzondere scholen.
Voor de provincie Utrecht is de raming
f63,300 tegen f59,946 in 1891 en f51,571
in 1890.
Voor Amersfoort is de raming: Onze
Lieve Vrouwe-stichting,Muurhuizen B207,
h'e
meiei
op 150 n
de schutte
Als overwurfiaa'
strijdperkle Lui"
le Prijs; 2e Luit.
pr.; Kapitein W. Crc
Van de le klasse
Ockhuijzen le prijs
DOOK
MEVR. KAUTZMANN-VAN OOSTERZEE.
Doch helaas, die hoop was alweer
ijdelHad hij niet immer gewacht, omdat
hij niet overtuigd was, dat haar gevoel
voor hem dieper was dan dat eener lief
hebbende dochter of zuster, en was daar
van de waarheid niet gebleken, nu ze
de inspraak van haar hart volgde? Ach,
voor hem waren de bloemen van den
huwelijksketen verdord, eer ze geheel
ontloken waren; zijn eenzaam pad zou
hem niet tot de liefde geleiden, maar tot
die algemeene menschenliefde, die voor
allen werkt en ook in studie en weten
schap bevrediging zoekt. Hij wist wiens
dienaar hij was, en dat de Meester hem
geen zwaarder kruis zou opleggen dan
zijn kracht vermocht te dragen, en in
dit vertrouwen wilde hij opnieuw troost
zoeken in zjjn werk, en zijn heilige roe
ping volgen.
VIERDE HOOFDSTUK.
Als er in de natuur storm dreigt, dan
gaat dikwijls het schoonste, helderste
weder vooraf. Geen blaadje beweegt zich
aan de boomen, geen zuchtje gaat door
het woud, geen vogel zingt zijn vroolijk
lied. Integendeel, de kleine zangers steken
angstig de kopjes bijeen, en houden ver-
gadeiing op stevige takken; de zon
schijnt, maar met een anderen gloed als
straks, fel en brandend, maar niet koes
terend het is als gaat er een gevoel
van rust door de gansche schepping om,
een oogenblik waarin alles zwijgt al
les, tot zelfs het murmelend beekje, de
kabbelende waterplas en het molenrad.
Plotseling, daar wordt die stilte ver
broken een windvlaag, men weet niet
van waar die komt, of waarheen die
gaat, een tweede, het stof waait als
wolken omhoog, de zon schuilt; een
bliksemflits, een zware, alles in beroe
ring brengende slagl
Zoo is het niet zelden op staatkundig
gebied, zoo meermalen op godsdienstig
gebied, zoo ja, welk huis kent niet
ook zijn stormen I
Stil was het dagen lang in de ge
meente.
De samenkomst was op dien eersten
Woensdagavond gehouden; toch had
angst velen van de bijwoning weeihou-
den, argst, dat misschien toch de predi
kant ten slotte gelijk zou hebben en
houden, en dat zij in het ongelijk zouden
gesteld worden angt om gerekend te
worden tot het oproerige deel der ge
meente te behooren of broeide er
iets anders; de opkomst was niet zoo
talrijk als men eerst had vermoed.
Dominé Hester had er blijkbaar geen
acht opgeslagen, maar er geheel over
gezwegen.
Zijne vrouw wist intusschen alles haar
fijn te vertellen, wat de evangelist gezegd
en wat er gezongen was; ook wist ze,
dat van Zemelen en zijne vrouw tegen
woordig geweest waren en dat die twee
telkens goedkeurend knikten. Ja, eens
bad de ouderling zoo hevig geknikt, dal
de pruik hem bijkans afgleed en men
zijn gouden signetten hoorde bengelen.
De andere ouderlingen waren stilletjes
thuis gebleven, en Smelink de smid had
tegen van Zemelen gezegd,dal bet schande
was dat ie zoo van domineer afging en
de kerk ondermijnde. «Nu die Smelink
mocht eigenlijk wel den mond houèn,"
hadden anderen gezegd, »die wist wel
waarvandaan ie plotseling zoo rijk was
geworden, en dat zien vaoder toch moar
een boerke was."
Men verhaalde daaromtrent rare dingen
in het dorp, maar het recht# wist nie
mand en de smid droeg het hoofd recht
en fier en bekreunde zich om niemands
oordeel. Daarbij was hij zeer rechtzinnig
in de leer, wist allerlei aanhalingen uit
de schriften vac Calvijn, en had dat
was het beste van alles Dominé op
zijn harid.
De week daarop was de opkomst al
niet talrijker, en bovendien kreeg de
evangelist een roeping naar elders. Was
dit het voorspel van des predikants
zege?
Sedert werden de bijeenkomsten ge
regeld gehouden onder leiding van den
pachter, die een eenvoudig woord en
bijbelverklaring voorlas, maar zijn gehoor
was beperkt.
Inwendig echter was de predikant
minder zeker van de zaak dan hij wel
scheen. Twee, driemaal achtereen waren
er vreemden onder zijne prediking ge
weest, hoorders waren ze niet, want
hoorders bezoeken de pastorie om nog
eens lader kennis te maken, en deze
zeer deftig gerokte heeren behoorden
niet tot eenigen kerkeraad.
Maar Van Zemelen wist blijkbaar wel
wie ze waren, en t
tegen een harer vri
de besturen zich wel
bemoeien zouden en n
de tweede maal gev-
toen draaide hij eens
sprak deftig«Mies, w
niet zeggen. Als het
gebeuren, en heeft dominc
hem recht gegeven wordeD.'
«Nu zoo'n vaart zal het nietXii..
zeide Smelink, de smid, die het cftor*^
zijne vrouw, en deze had het van de
eigen zwagerin van hare broer, die eeri
zuster was van Mies van Zemelen, ge
hoord had, maar hij ging toch even in
de pastorie aan om aan dominé te ver
tellen, dat er onweer in de lucht zat.
«Het zal zoo hard niet vallen," zei
dominé, «steek maar eens aaD, Smelink,
en laten we eens praten. De vrouw zal
ons een kopje «troost" brengen, en het
onweer zal wel weer voorbij drijven."
Zich zelf aldus geruststellend, praatte
hij eeu kwartiertje, stond toen op en
nam zijn hoed, zeggendedat hy de
gemeente eens inging, want dat er zieken
waren."
«Een ijverig man toch, onze dominé,"
zeide Smelink tot zijne vrouw hij begreep
niet dat dominé hem had willen loozen
en nu reeds weer rustig in zijne kamer