nieuwe
Nieuws- en Advertentieblad
UTRECHT EN GELDERLAND
1IS DE L.QUVR1,
J\o. 72.
Zaterdag 9 September 1893.
Twee-en-twintigste jaargang.
VERSCHIJNT WOENSDAG EN ZATERDAG.
BINNENLAND.
F euilleton.
AMERSF008
comm.
VOOR
abonnementsprijs:
Per 3 maanden 1.Franco per po9t door het geheele Rijk.
.Afzonderlijke Nummers 3 Cent.
Ingezonden 9tukken en berichten intezenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag.
Uitgever G. J. SLOTHOUWER, Amersfoort.
advertentien:
Van 1-6 regels f 0,40 iedere regel meer 5 Cent.
Advertentiën viermaal geplaatst worden slechts driemaal berekend
Groote letters en vignetten naar plaatsruimte.
In een vergadeiing van oud-strij
ders van 1830/31, der le sectie Metalen
Kruis, afd. Amsterdam, is door den pre
sident medegedeeld, dat het schoone regi
mentsvaandel, dat den 27sten Augustus
1856 door nu wijlen koning lil, ter ge
legenheid van de o ithulling van het mo
nument op den Dam, aan de oud-strijders
van 1830/31 ten geschenke weid gegeven,
in den loop dezer maand aan 's Rijks
Museum te Amsterdam zal worden afge
staan. Het vaandel zal met eenige mili
taire eerbewijzingen worden overgebracht
naar zijn eindbestemming, els een blij
vend aandenken. De hier aanwezige oud
strijders van andere sectiën zullen tot
die plechtigheid worden uitgenoodigd.
Door den president van de recht
bank te Amsterdam is een bevel tot aan
houding uitgevaardigd tegen een zekeie
Janssen, meelhandelaar, handel drijvende
onder de firma H. G. Jansen Co. Hij
heeft zich door middel van valsche docu
menten een zeer aanzienlijk bedrag geld
weten toe te eigenen.
Janssen was vroeger, misschien een
25-tal jaren geleden, chef van de meel-
en bioodfabriek Holland, in welke be
trekking hij het volste vertrouwen van
zijn patroons genoot. Toen hij trouwde,
werd te zijner eer een feest aangericht,
de geheele fabriek vlagde enz., en juist
op dienzelfden dag werd ontdekt dat hij
zich aan de grootste oplichterijen had
schuldig gemaakt. Zijn trouwdag was de
laatste dag die hij in dienst dier firma
doorbracht.
Hij vestigde zich toen zelf als graan
handelaar er. deed samen met een zeke
ren heer H zaken onder de bovenge
noemde firma. De firma ging failliet, beide
firm nten werden insolvent verklaard,
H ging naar Brussel en Jansen week
uit naar Ameiika.
Later kwam hij weer hier en vestigde
zich opnieuw, als importeur van Ameri-
kaansch meel en graan. Hij bezat een
van de reusachtige zaken op dit gebied
en omdat hij altijd goedkooper was dan
anderen, betrokken bjjna alle groote fa
brieken iiun Amerikaansche grondstoffen
door zijn tusschenkoinst.
Naar men zegt was hij ook geïnteres
seerd hij de eenigen tijd geleden afge
brande boodfabriek de Haanwat mis
schien wel de aanleiding kan geweest
zijn, dat hij zijn vroegere praktijken weer
ter hand heeft genomen.
In het kamp bij Laren, waar de
soldaten aan beide zijden van den ingang
der meeste tenten op den grond versie
ringen hadden aangebracht ter eere van
de Koninginnen, kwamen Zondag zes
socialisten, die zich daarover ergerden en
er op spuwden. Zij hadden een aantal
socialistische blaadjes bij zich, welke zij
wilden verspreiden, doch toen zij daar
mede begonnen, werden zij door de sol
daten uit het kamp den straatweg opge
jaagd. Aldaar werden hun de papieren
ontrukt, waarbij zij van alle kanten op
klappen werden onthaald, zoodat zij in
de Crailoosche bosschen moesten vluchten.
In Juni jl. werden aan de adjudant
onderofficieren, sergeant-majoors en de
sergeanten dd. officieren te velde, be
rende tot de 2e divisie infanterie, revol
vers verstrekt. Deze maatregel zal nu bij
alle regimenten infanterie navolging
vinden.
Hoe de werkverschaffing door par
ticulieren belangrijk worden kan en door
verdeeling van groote perceelcn land be
vorderd wordt, blijkt te Buinen, waar
een perceel groenland, groot 10 H.A.,
aan vier landbouwers verkocht is. Daar
dit veengrond is, leveren de slooten, voor
hel scheiden van het land noodzakelijk
le giaven, veel haardbrand die gratis aan
de arbeiders afgestaan wordt nadat zij zei
ven dezen bewerkt hebben. Daarna wordt
het in natuurstaat gelegen land voor de
aardappel- en haverteelt ontgonnen, het
welk weken lang aan een paar tientallen
arbeiders werk geeft. In zoodanig stuk
land wordt zooveel gewerkt, dat aan
wei kloon meer dan 25 pCt. van de koop
som moet worden betaald. Daar er in
deze streken meer zoodanig land voor
verkoop bestemd is, zal eene verlaging
der mutalierechten de werkverschaffing
zeer in de hand werken.
Trein 45 die te 10.51's avonds van
Arnhem naar Zutfen vertrekt, is Maan
dagavond tusschen Sleeg en Dieren aan
een misschien groot gevaar ontsnapt.
Door kwaadwilligen was op bijzonder
gevaarlijke wijze op de rails een dwars
ligger gelegd nabij de stopplaats Ellekom,
hetgeen echter door den op post staan-
den wisselwachter intijds werd ontdekt.
De trein ondervond ongeveei 10 minuten
vertraging.
Een groot aantal arheiders trok
gisteren met stokken gewapend, uit Boven-
Pekela langs de uitgestrekte aardappel
velden te Ommelanderwijk (gein. Veen-
dam), overal de arbeiders noodzakende
het rooien te staken en met hen mee te
trekken. Hun eisch is, 12 ct. per lij
(thans algemeen 10 cent) of f 15 a f 16
per H.A. en de landbouwers zullen
daarvoor moeten teekenen. Zij zijn thans
bezig liet werk te beletten en het zal
noodig zijn onverwijld maatregelen tegen
verdere uitbreiding te nemen. Te Pekela
zijn, naar men zegt, van een onwilligen
landbouwer vele gedolven aardappelen
in de vaart geworpen.
Woensdagnach' ten ongeveer een
ure ontstond brand in de bekende rij-
tuigfabriek van de heeren Ingenhousz,
Buitenweg en Co. te de Bilt.
Tengevolge van den grooten voorraad
dtoog hout, 'verfwaren in verschillende
houten gebouwen en loodsen kreeg de
brand spoedig een zeer dreigend aanzien
en was er voor de omliggende gebouwen
groot gevaar. De brandweer was spoedig
ter plaatse benevens het hoofd van het
gemeentebestuur en verdere autoriteiten.
Met behulp van 'tralen uit de water
leiding en van de Biltsche brandspuit,
die thans goed werkte, werd het vuur
gestuit en werd de brand bepaald tot de
wagenmakerij en het reparatie-magazijn,
die beide totaal afbrandden.
Door den ijver van de brandwee' bleef
de ververij, die reeds was begonnen te
branden, behouden. Twintig rijtuigen
zijn geheel verbrand, waaronder eenige,
die gereed waren om den volgenden dag
naar Oost-Indië verzonden te worden.
Zeer vele gereedschappen der werk
lieden zijn mede een prooi der vlammen
geworden.
De oorzaak van den brand is geheel
onbekend.
Gebouwen, rijtuigen enz. waren ver
zekerd bij de Utrechtsche brandwaarborg-
maatschappij.
Tengevolge van de energieke maatre
gelen van de directie der fabriek zullen
de werkzaamheden geregeld worden voort
gezet, zoodat geen der aan de fabriek
verbonden werklieden tengevolge van
liet ongeval zonder werk zal geraken.
Persoonlijke ongelukken hebben bij den
brand niet plaats gehad.
-• Indertijd heeft men in Indië het
kleio-kaliber geweer van 6 5 m.M. be
proefd, en het blijkt goed te voldoen.
Aanvankelijk vreesde men, dat het rook-
looze buskruit, daarvoor te gebruiken,
niet zou bestand zijn tegen het tropische
klimaat, maar het moet thans zoo goed
voldoen, dat de invoering van nieuwe
infanlerie-bewapingen eerlang tegemoet
kan worden gezien.
Te Breda van Zaterdag een mon
ster-meloen aan de markt, die door haren
ongewonen omvang verbazing wekte. De
vrucht was in omtrek 83 cM. groot.
In de Engelsche vakbladen wordt
gewaarschuwd tegen Hollansche en Duit-
sche gist die soms niet minder dan 50
pCt. meel bevat. Het is te hopen voor
onze zoo belangrijke gist-industrie, dat
deze practijken niet meer voorkomen.
Na het verlies onzer reputatie op het ge
bied van den boterhandel, komt dus,
dank zij dit geknoei, nu de gist aan de
beurt. ilbld. v. Kw.
In de te Maastricht gehouden ge
meenteraadszitting was een visitekaartje
het onderwerp van een kort maar vinnig
debat. Het raadslid Pieters beklaagde
zich nl. over den burgemeester, den heer
Pijls, wien hij bij zijne herbenoeming een
kaartje had gezonden, doch die hem door
een bode een conti a-kaartje had laten
aanbieden op voorwaarde, dat hij, Pie
ters, zijne handteekening zou terugnemen
van een adres, waarin over inmenging
van stedelijke ambtenaren bij de jongste
verkiezingen werd geklaagd. De heer
Pieters achtte die handeling krenkend
voor een raadslid. De heer Pijls be
weerde, dat de zaak zich niet zoo had
toegedragen en beloofde later zich te
zullen verantwoorden.
Terwijl het onderzoek omtrent
Neerbosch in vollen gang is, doet het
opvoedingsgesticht de Kruisberg veel van
zich spreken, nu daar bijna geen week
voorbijgaat of er ontvluchten verpleegden,
zooals deze week vijf tegelijk. Wel-is-waar
zijn de daar verpleegden minderjarige
veroordeelden, wier verblijf men in de
gewone maatschappij niet gewenscht acht,
doch daarom juist moest men zorg dragen,
dat dergelijke verpleegdeu niet hun opge
legde straf ontkomen De vele ontvluch
tingen geven aanleiding tot het vermoe
den, dat veel aan het toezicht hapert en
dit de vrees voor opgelegde straf, zelfs
bij minderjarigen, ontneemt.
Amst. Crt.
Op de kermis te Aalsmeer is
Woensdagavond eene tent, waarin een
acrobatengezelschap eene voorstelling gaf,
ineengezakt. De voorstelling had juist
een aanvang genomen; een honderdtal
personen, waaronder vele kinderen, be
vonden zicb in de tent. Alles is zonder
ongelukken afgeloopen. Eenige der be
zoekers geraakten te water, anderen had
den hunne hoofddeksels verloren, terwijl
een enkele licht gekneusd werd.
Eenige oogenblikken later zag men de
kunstenmakers op de straat de pas be
gonnen voorstelling voortzetten.
Te Assen heeft zich de volgende
quaestie voorgedaan bij de benoeming
van eene onderwijzeres. Voor een paar
dagen verkregen nommer een en nom-
mer twee van de voordracht elk een ge
lijk aantal <4) stemmen. Eene tweede
vrije stemming had denzelfden uitslag.
Na eenige discussie besloot toen de Raad
de herslemming aan te houden tol de
volgende vergadering. Toen nu dit punt
in die volgende zitling aan de orde kwam,
verklaarde de burgemeester sedert lot
het inzicht gekomen te zijn, dat de ge
volgde wijze van handelen, hoewel steeds
tc t dusver gebezigd en gegrond op het
reglement van orde, niet aan het wette
lijk voorschrift voldeed, waarom hij in
het gegeven geval voorstelde tot loting
tusschen de beide candidaten over te
gaan.
Na eene zeer geanimeerde gedachten-
wisseling, vooral over de beteeker.is van
de Artt. 50 en 51 der Gemeentewet en
de verschillende ministerieele beslissingen
over soortgelijke gevallen gegeven, werd
het voorstel van den voorzitter met 7
tegen 4 stemmen verworpen. Zonder
hoofdelijke stemming werd daarop tot
DOOR
L. II.
9) «Neen, bij God, dat zou ik niet I" riep
de jeugdige edelman; «maar het heeft u
toch niet geholpenwant hoewel bet
eene bericht voor en het andere na van
uwe verdwijning sprak, en haar zelfs
hier in Parijs nog eens verteld werd dat
gij lang dood waart, is zij alleen en een
zaam gebleven en heeft onderzoek gedaan
naar uw lot; zoolang men haar uw graf
niet aan kan wijzen, zal zij blijven hopen."
«Dat zal spoedig genoeg kunnen ge
beuren," mompelde de gemaskerde. Over
luid echter zei hij«Wilt gij wel gelo
ven, jonker, dat mijn ongeluk mij veel
minder zwaar valt, sedert zij hier is?
Wel doet het mij om harentwil leed dat
zjj eenzaam gebleven is, maar toch is
het voor den armen Paul Steifensand
een onuitsprekelijke troost te weten dat
de geliefde zijner jeugd hem trouw is
gebleven, evenals hij haar, en dat duitsche
liefde sterker is geweest dan de macht
der fransche verleidsters."
Een snik uit hel diepst van zijn breede
borst deed den grooten man trillen, en
ook ICurl bedekte het gelaat met beide
handen.
«En wat wilt ge dat ik doen zal?"
vroeg hij na eene lange pauze.
«Vertel haar hoe alles zich heeft toe
gedragen, en zeg dat ik haar zoo gaarne
nog eens zien zou. Zij behoeft niet bang
te wezen, ik zal mijn masker niet afnemen
niet waar, jonker, het is niet zwak of
onmannelijk dat ik haar nog een enkele
maal zien wil, terwijl wij slechts door
een muur gescheiden leven; dat ik haar
nog een enkele maal wil hooren zeggen
«Mijn eigen grooten jongen," want zoo
noemde zij mij altijd in onze gelukkige
jeugd in het zonnige Thüringen."
«Zij zal alles weten," gaf Wiehe diep
ODtroerd ten antwoord, «maar laat mij
er over nadenken hoe die duivelsche daad
gewroken moet worden; wilt gij uw
ransker voorhouden, goed, maar die af
schuwelijke vrouw zal ik het afrukken,
naar haar medehelpers zoeken
«Dat zult gij niet doen," sprak de
ander, «geen ander zal mij wreken
dan zij, die na mij het zwaarst getroffen
is, Rosalie. Gij moet hei haar overlaten
om te doen wat zij wil, dat is zeker hei
beste en het wijste."
«Nu, goed dan; ik zal u niet tegen
spreken, en eerst eens afwachten wat
Roosje doel. Maar zeg mij, wal heeft
u bewogen om na zooveel jaren toch dit
stil verborgen hoekje te verlaten?"
«Allerlei redenen, jonker. Ten eerste
kan een mensch tien jaren lang tegen
eene verzoeking strijdeD en in het elfde
toch bezwijken; in het begin hoorde ik
heel weinig omtrent Rosa en hare mees
teres; maar door mijn voortdurend vra
gen aangezet, brachten mijn vrienden uit
de bedelaarsherberg mij later alles over,
wat zij bij mogelijkheid konden ontdekken.
Ik zelf zag Rosa menigmaal door een
venstertje in de Louvre, waartoe een
verborgen gang van dezen toren uit,
toegang geeft. Daarop vernam ik dat
gij aangekomen waart, jonker, en ik zag
u ook door hetzelfde venster. Uw naam
deed mijn Thüringsch hart zoo heerlijk
aan. en de wensch om tusschen twee
Thüringsche kinderen te mogen sterven,
deed mij voor de verzoeking bezwijken."
«Sterven!" riep Kurt, door den toon
zijner stem getroffen. «Wat praat gij van
sterven?"
«Ja, ziet ge, jonker, dat is de hoofd
reden," gaf de man ten antwoord, «als
ik niet wist dat ik stervende was, zou
ik mijne Rosa niet dwingen om zich voor
mij op te offeren, want heeft zij mij
eenmaal weder, dan laat zjj mij niet meet
los, daarvoor ken ik haar genoeg. Een
paar dagen, meer mag een ongelukkige
stumper zooals ik geworden ben, niet
verlangen; maar die zal God daarboven
den armen halfkrankzinnigen goudsmid
ook wel toestaan."
«Waarom geeft gij u zeiven zulke
akelige namen?" vroeg Kurt, wien het
toch wel een weinig angstig te moede
begon te worden.
«Denkt gij dat de martelingen, die ik
geleden heb, mijn hersens onaangetast
hebben gelaten?" riep de goudsmid met
een bitteren lach «neen, jonker, de waan
zin heeft in mijn hoofd gehuisvest en het
is daarbinnen nooit meer zoo helder ge
worden als voorheen; maar wees niet
bezorgd, ik blijf altijd goedaardig Nu
zal ik eens naar het weer gaan zien, uw
kleeren zullen nu wel droog zijn, denk ik."
Zoo sprekende verliet de reusachtige,
maar diep gebogen man de kamer, en
Kurl bleef alleen bij het half uitgedoofde
vuur zitten. Zou het werkelijk waar
zijn alles wat bij in de laatste uren ver
nomen had of waren het hersenschimmen
van een waanzinnige, zoo als de goud
smid zich zeiven genoemd had? Of was
hij misschieu nog iets ergers dan een
waanzinnige een misdadiger? Als
hij in een val gelokt mocht zijn, dan bleef
hem geen kans tot ontvluchten over, want
de kamerdeur stond wel open, maar hoe
zou hij den weg vinden in dien ouden
bouwvilligen toren, al gelukte het hem
om den reus met zijn dolk eene wonde
toe te brengen. Hij kon hier gemakke
lijk vermoord worden, in de onmiddelijke
nabijheid van zijne geliefde, want wie
stond er hem borg voor dat er niet meer
menschen in bet duistere gebouw woon
den? Dat had bij nu wel wat eerder
kunnen bedenken, maar die smeekende
duitsche stem had hem machte,ros ge
maakt.
«Dat komt van ons gedweep met het
vaderland," vervolgde hij, ter. ijl o ij zijn
eigen kleedereu weer aantrok. Ook her
innerde hij zich dat Steifensand hem eer't
volstrekt niet gekend had, en zelfs geschrikt
was, toen hij bij het licht van zijr, die
venlantarentje ontdekt had, wien hij te
hulp was gekomen.
Daar keerde de reus terug. «Jonker,"
sprak hij kalm, «het weder is opgeklaard,
maar de straat is een modderpoel een
rijtuig kunt gij nu natuurlijk niet vinden,
dus blijft u slechts de keus tusschen
twee dingenof gij tracht u met een
paar laarzen van mij te behelpen, dan
zal ik u naar uwe woning geleiden terwijl
het nog donker is, of gij blijft hier tot
morgen avond, en neemt dan een huur
rijtuig, dat u naar huis kan brengen.