NIEUWE Nieuws- en Advertentieblad UTRECHT en GELDERLAND. Het Herkeeningsteekee, No. 95. Woensdag 29 November 1893. Twee-en-twintigste jaargang. VERSCHIJNT WOENSDAG EN ZATERDAG. Kindervrienden! BINNENLAND. F euiileton. AMERS HE C0ÜR1NT. VOOR abonnementsprijs: Per 3 maanden 1Franco per post door het geheele Kijk. .Afzonderlijke Nummers 3 Cent. Ingezonden stukken en berichten intezenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag. Uitgever G. J. SLOTHOUWER, Amersfoort. advertentien: Van 16 regels f 0,40 iedere regel meer B Cent. Advertentien viermaal geplaatst worden slechts driemaal berekend, firoote letters en vignetten naar plaatsruimte. Waar liefde gekoesterd wordt, waar medelijden wordt gevoeld voor hulp behoevenden, niet het minst zeker is dit het geval waar het kinderen geldt. De meeste zorg zij gewijd aan het hulpbehoevend kind. Het is een naar gezicht die kleintjes met verkleumde gezichtjes, bibberend van kou en hon gerig. Er zijn ouders, die alleen thuis kunnen zijn om te eten en te slapen, en de kinderen moeten dan maar op straat loopen. In huis opsluiten gaat niet aan, en dat is soms te gevaar lijk, en het is ook beter voor de ge zondheid, om ze maar te laten loopen, zoo wordt er al licht gedacht. Toch is het jammer, want op de straat leeren de kinderen veel, wat hun la ter alles behalve dienstig zal zijn. Dat leven op straat is niet altijd een goede opvoeding. In andere gezinnen zijn de kinderen tot last, want de ouders hebben het te druk, om ze voortdurend te kunnen bezig houden. Hoe goed zou het zijn voor die klein tjes, als ze in warme lokalen gezellig worden bezig gehouden en de ouders niet tot last zijn en hoe nuttig zijn dan niet de kinder-bewaarscholen Kindervoeding en de kinderbewaar school verdienen den steun van alle kindervrienden. De bewaarschool is nog in een ander opzicht nuttig, nl. als voorbereidende school voor het lager onderwijs, dat daarna met te meer vrucht zal gevolgd worden. Het nut van de bewaarschool behoeft ze ker geen verder betoog, daarom wil len wij nu uw aandacht vestigen op zoo'n nuttige instelling, die nu over een week haar vijftigjarig bestaan zal vieren, n.l. de Anna-Paulowna Be waarschool. In het jaar 1843 vierde het Depar tement Amersfoort der maatschappij »Tot nut van het algemeen" zijn vijl en twintigjarig bestaan, en besloot toen, ter herinnering aan dat feest eene bewaarschool op te richten. De voor dat doel benoemde commissie slaagde naar wensch en de school werd op den verjaardag van koning Willem II, 6 December 1843 geopend. Zij werd genoemd naar Hare Majes teit de koningin Anna-Paulowna, die de opdracht der school aan haar als Beschermvrouw aanvaardde en een gift zond van flOO met de toe zegging van een jaarlijksche bijdrage van f100. Aanvankelijk begon men met 19 jongens en 22 meisjes van drie tot zes a zeven jaar. Bij voor keur zouden de kinderen kosteloos geplaatst worden, terwijl ieder, die zich tot een jaarlijksche bijdrage van 4 gld. verbond, het recht kreeg een kind te plaatsen. De overige plaatsen wa ren voor kinderen, voor wie de ouders zes cents per week betaalden. Later is dit verlaagd tot drie cents en nu nog is dit het schoolgeld voor alle kinderen. Beter dan geheel kosteloos is liet ook voor allen een kleinigheid te laten betalen, dan wordt er meer prijs op gesteld. Nog geen jaar had de school be staan, toen zij, 24 Juli 1844, door een bezoek vereerd werd van hare hooge Beschermvrouwe. De koningin woonde belangstellend het onderwijs der kleinen bij en had slechts eene aanmerking, n 1. dat het gebouw voor de honderd kinderen wel wat te klein was. Pogingen werden toen aangewend om een betere gelegenheid te ver krijgen en het gevolg daarvan was, dat in November 1850 als nieuwe school geopend werd: het tegenwoor dige gebouw met een woning voor de onderwijzeres en een overdekte speelplaats in den tuin. Milde giften, waaronder ook eene van f 500 van de beschermvrouwe Anna-Paulowna, hadden aankoop en verbouwing mo gelijk gemaakt, maar met dat al was er nu een tekort gekomen van f 1767,96, hetwelk gedekt werd door eenige giften en een rentelooze lee ning van f 1400 in veertien aandee- len. Inmiddels rezen er geschillen met het departement van het »Nut" met dat gevolg, dat de school in 1862 een zelfstandige inrichting werd, waar nu 200 kinderen geplaatst waren. De schuld bedroeg nu nog f882,38 en in 4805 trof de school een zwaar verlies door het overlijden van hare beschermvrouwe Anna-Paulowna. Met toestemming van de aandeelhouders werden nu de overgebleven aandee- len in vieren gesplist en door milde giften werd de linantieele toestand zoo gunstig, dat bij het feest van het 25 jarig bestaan het nadeelig saldo gedekt was. Onder latere gif ten wordt nog vermeld eene van Prins Hendrik, die in 1871 het nadeelig saldo van f 177,67 voor zijn rekening nam, en een jaarlijksche bijdrage toezeide van f 100. Ook vele ingezetenen onzer stad hebben steeds blijken gegeven van hunne belang stelling in die schooi en niet het minst de tegenwoordige bescherm vrouwe J. M. Fenema, weduwe den heer O. Scheltus van Leusden. Het is haar aan te zien, dat zij leeft voor haar school, wier bloei voor een groot deel haar werk is. En als de school nu spoedig feestviert, ge loof maar, dat zij zich het meest ver heugt, vooral als de kleintjes het goed en prettig hebben. Bij een bezoek aan de school merkt ge ook nog op, dat de kindertjes zoo netjes in de kleeren zijn. Daarvoor wordt sedert 1844 gezorgd door een dames- krans of comité, dat hier op niets kwetsende wijze weet wel te doen. Ter belooning en een opwek king tot getrouw schoolbezoek werd nog dezen morgen door die dames een prijsuitdeeling gehouden. Er wer den 103 jurken en 90 kielen uitge deeld, en 32 kinderen, die daar geen behoefte aan hebben, kregen als prijs een prentenboekje. Die dames heb ben zeker een aangename en dank bare taak. De toestand van de school is goed, maar kan nog beter worden. Daarom eindigt het bestuur zijn verslag, waaraan wij de gemelde bijzonder heden ontleenden, aldus: «Onzejaar lijksche uitgaven, ten bedrage van f900 a f 1000 worden tot nog toe gedekt door rente van het kapitaal (groot f2800), de schoolgelden, de jaarlijksche contributie en buitenge wone giften. Maar die uitgaven zijn tot het hoogst noodige beperkt en die inkomsten voor het meerendeel onzeker. Zoo gaarne zoude de commis sie een fonds willen vormen, waardoor de school meer onafhankelijk zoude zijn van de wisselvallige inkomsten, en het voortdurend bestaan der school, voor de eerste jaren althans, verze kerd zoude zijn. Wilt ons daartoe bijstaan!" Als den 6den December Sint- Nicolaas weer zijn reis aanvaardt, als het feest der weldadigheid gevierd wordt, dan viert teglijkerlijd die school haar vijftigjarig feest. Als in uw huis dan feestvreugde is en u .ve kin deren prettig feestvieren met den «Sinterklaas goed heilig man," denkt dan ook eens aan die andere klein tjes en stuurt den goeden Sint ook even naar de Anna- Paulowna be waarschool. Gij zult eens zien hoe veel blijde gezichtjes en dankbare harten gij u dan zult verwerven. De penningmeester van het bestuur der school, de heer Mr. J. van der Leeuw, zal zich gaarne met uwe zending willen belasten. De school op zoo bescheiden schaal geopend, verkeert nu na vijftig jaar in bloeienden toestand. 225 kinderen zijn er tegenwoordig geplaatst onder het toezicht van een onderwijzeres met vier helpsters. En aardig wor den die kleintjes daar beziggehouden al spelende leeren zij versjes en allerlei nuttige dingen, waarmee zij ook als zij thuis zijn zich vermaken Niet gemakkelijk is het om met dat kleine goedje, van drie lot zes jaar oud, op en neer te gaan zooals het behoort, dat is lang niet ieders werk maar beter dan het daar gaat kan het wel niet, en zij, die daar reeds meer dan 36 jaar aan het hoofd staat, verstaat die kunst ten vollezij heeft de kinderen lief en weet met hen kind te zijn. Reservekader. Luitenant-kolonel J. van Dam van Isselt heeft aan rectoren van gymnasia, directeuren van H. B. S. en verder» hoofden van onderwijs een schrijven gericht, waarbij hij onder de aandacht brengt dal onder de eischen van het toelatingseiamen voor het Re servekader o. a. voorkomt bedrevenheid in den wapenhandel. Vrijstelling van het afleggen van proeven, waaruit die bedre venheid blijkt, kan iedereen bekomen, die in hel bezit is van een militair ge tuigschrift. Door het geregeld volgen van de vrijwillige oefeningen in den wapen handel kan dal getuigschrift worden ver- wot ven. Op grond daarvan is thans door den minister van oorlog bepaald dat, wanneer daartegen geene overwegende bezwaren bestaan, alsnog ieder, die zich tusschen den leeftijd van lü en 24 jaar bevindt, tot de vrijwillige oefeningen in den wa penhandel toegelaten kan worden, wan neer hij wenscht deel te nemen aan het eerstvolgend toelatingsexamen voor het Reservekader. Aangezien de vrijwillige oefeningen in den wapenhandel reeds in Februari n. s. eindigen, is spoedige toetreding van zeer veel belang. Het deelnemen aan de vrijwillige oefe ningen in den wapenhandel geeft alleen het voornemen te kennen om tot het Reservekader toe te treden, doch legt daartoe gean verplichting op. Niet alleen zij, die het volgend jaar de loting voor de militia moeten deelnemen, hebben belang bij deze regeling, maar ieder die tot Vaandrig opgeleid wenscht te worden, of om andere redenen reeds in den loop van 1894, tot het Reserve kader wenscht toe te treden. Naar wij vernemen is de heer Burma te Sneek, oud-lid der Tweede Kamer, en voorzitter der vereeniging tot droogmaking der Zuiderzee, zeer ernstig ongesteld. Het Berliner Tageblatt beweert, dat de kroonprins van Italië zich heeft VAN A. (IODIN. 15) »Een toeval heeft mij doen te we ten komen, welke zorgen mjjn vriend drukken. Het kruis, dat hem eens tot mij zou voeren, kou toch nog tot eene bron V8n geluk voor mij worden, wan neer h\j het verruilen en daarmee dat mocht afdoen wat hem drukte. Ik heb hem eenmaal gezegd, dat mijn hart hem toebehoort hij zal de gave niet afwij zen, die ik trotsch genoeg ben, als een zeer geringe te beschouwen." Met bevende hand opende Schaumberg het pakket. Het bevatte een «tui wiens veer gehoorzaamde aan de zachtste druk king een maltezerkruis van ouderwelsch gouddraad, met groote, blijkbaar zeer kostbare brillanten bezet, straalde hem daaruit tegemoet: het middelpunt daar van vormde de letter E. Na het eerste oogenblik van de groot ste getroffenheid, werd het stormachtig in zijn binnenste ontroering, deemoed, ja hevige verslagenheid gingen na elkaar door zijne ziel, de laatste indtuk evenwel bleef voortduren. Marbach was dus on bescheiden geweest 1 slechts door hem had Helene zijn last kunnen ontdekken, en haar, van wie hij zich met het be wustzijn had losgescheurd, dat zjj ieder uur, dat hij aan haar gewijd had, met diepe smart betalen zoude zij drong zich thans voor de tweede maal in tyn leven? Hij kon, hij wilde de gedachte niet verdragen, haar op deze manier ver plicht te zijn, van haar, die hij niets had aan te bieden, altijd te ontvangen, eerst haar hart, dan haar schatteu I In de grootste opgewondenheid zette hij zich aan zijn lessenaar, schreef met vliegen de haast de vier kanten van het velletje postpapier vol en legde den ontvangen anonymen brief daartusschen toen pakte en verzegelde hij de bladeren tegelijk met het kruis en sloot het pakket in zijn bureau, daar eerst morgen de volgende post naar Bamberg vertrok. Het duurde lang, voordat hij voldoen de kalmte bekwam om zijne kamer te verlaten; zijn geheele wezen was in een stormachtigen toestand. Eindelijk trad hij toch bij Elizabeth binnen. Voor dan eersten keer was hare nabijheid hern drukkend, luidde sprak in hem, dat hij, die plichten van den echt beschouwde, nu zelf niet gestand deed, en toch kon hij niet besluiten haar mee te deelen wat hem overkomen was. Op eigenaardig gedwongen wijze gin gen nu de anders zoo prettige avonduren voorbij. De geweldig onderdrukte op gewondenheid van Olto kon Elizabeth niet ontgaan, evenwel richtte zij geen vragen tot hem, slechts werd zij steeds bleeker en stiller, naarmate de avond voorbij ging. Den volgenden morgen ging Schaum berg naar de post, om het zware pakje daar af te geven. Hij was door een ambtplicht opgehouden geworden, reeds stond de postwagen aangespannen op de straat. Eene snelle gedachte ging hem door het hoofd. Na korte aarzeling stak hij het pakje weer in zijn jaszak, trad het bureau binnen, nam een billet en scheurde een blad uit zijn briaventasch waarop hij met potlood de mededeeling aan zijne vrouw schreef, dat hij eerst 's avonds terug zou keeren. Hij gaf het blaadje aan een voorbij gaanden knaap om direct te bezorgen en nam toen plaats in den postwagen. Tusschen de aan komst en het vertrek van dan post naar Berneck waren drie uren. Zij waren voor zijn doel voldoende hij wilde Helene zelf spreken. III Helene van Dalen zat voor haar achrijf- lessenaar en beschouwde nadenkend een brief, wieas adres zij juist geschreven had; het was dat van den majoor Feld- heim en de brief bevatte de toezegging harer hand. De jonge vrouw nam het cachet om den brief te verzegelenhet kwam er echter niet toe zij wierp het plotse ling van zich, drukte hare hand voor de oogen en barstte in bittere tranen los. Het was haar als was het haar onmo gelijk dat te bezegelen wat zij geschre ven had, voor de gestalte van den trou wen vriend verdrong zich in dit oogen blik' zooals reeds zoo dikwijls, eene andeie eene onvergetelijke beeltenis! Toen zij voor eenige dagen de warme liefdevolle aanvraag van Feldheim ont vangen had, had zijn brief in haar ook liefde opgewekt. Zij had den vriend, wiens omgang haar sedert jaren eene levensbehoefte was geweest, sedert de scheiding van hem. dagelijks, ieder uur gemist; zijn voortreffelijk karakter, zijne aantrekkelijkheid aan haar waren haar hoe langer zij hem ontbeerde, des te meer bij haar tot bewijstzijn gekomen, en zij had zich met de gedachte, zijn levensgezellin te worden, geheel en al vertrouwelijk gemaakt. Sedert twee dagen waren echter alle dtoomen van rust en tevredenheid als stof aan haar ontvallen. Zij had Otto Schaumberg, tijdens zijn oponthoud in Bamberg, weer gezien, zonder door hem bemerkt te worden, en het oproer, dat deze ontmoeting in haar geheele wezen bewerkte, trof als een bliksemstraal baar ziel. Niets smartte haar, niets was haar vergeten, nog haden vloog iedere koorts haar in deze eene gedaante aan I Het was juist een jaar dat hij van haar gescheiden was, hjj had zich voor altijd van haar verwijderd, hij was met eene andere verbonden, geen wensch, geen nog zoo zoete hoop kon zich meer aan zijn beeld vastknoopen, en toch stond het, sedert zij hem weer gezien had, dag en nacht voor haar; de herinnering aan ieder uur, dat zij met hem door gebracht had, omgaf haar als eene at mosfeer, die zij inademde I Kon zjj, mocht zij met dit bewustzijn het leven van haar vriend de voorkeur schenken, die iedere liefde verdiende? Waarom beminde zij hem niet? Waarom dat vraagt gij u, arme Helene 1 Helene's tranen stroomden niet lang. Het was niet die varlichtende vloed die het hart bevrijd, het was eene oogen-

Historische kranten - Archief Eemland

Nieuwe Amersfoortsche Courant | 1893 | | pagina 1