NIEUWE Nieuws- en Advertentieblad UTRECHT etj GELDERLAND Officieele Publicatie. No. 28. Zaterdag 7 April 1894. Drie-en-twintigste jaargang. VERSCHIJNT WOENSDAG EN ZATERDAG. BINNENLAND. F euilleton. Een egoïst bij voorkeur. OORT VOOR abonnementsprijs: Eer 3 maanden 1Franco per post door het geheele Rijk. Afzonderlijke Nummers 3 Cent. Ingezonden stukken en berichten intezenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag. Uitgever G. .T. SLOTHOUWER, Amersfoort. advertentien: Van 16 regels f 0,40 iedere regel meer B Cent. Advertentiën viermaal geplaatst worden slechts driemaal berekend Croote letters en vignetten naar plaatsruimte. De Burgemeester en Wethouders van Amersfoort, Gezien art. 5 der wet tot regeling van den kleinhandel in sterken drank en tot beteugeling van openbare dronkenschap Brengen ter openbare kennis, dat een verzoekschrift om vergunning tot ver koop van sterken in het klein bij hen is ingekomen van W. Heere, in het per ceel wijk E, 110. 151, en van A. W. Dijkman, in het perceel wijk F, no. 335. Amersfoort, den 4. April 1894. Burgemeester en Wethouders voornoemd, De Burgemeester, F. D. SCHIMMELPENNINCK. De Secretaris, W. L. SCHELTUS. na, Bij beschikking van den minister .en letp nneni. zaken is goedkeuiing ver- aan de voorgenomen uitbreiding van het idiutengesticht 's-Heeren Loo te Erinelo tot een gesticht voor 67 man nelijke en 50 vrovwelijke patiënten, door den aanbouw van een paviljoen van 50 vrouwelijke patiënten, en verandering in de bestemming van eenige lokalen. Ter gelegenheid der wereld-ten toonstelling te Antwerpen zullen door de Maatschappij tot exploitatie der Staats spoorwegen retour-biljetten naar Ant werpen worden afgegeven, langer geldig dan gewoonlijk, denkelijk voor een tijd vak van acht dagen, terwijl dan ook reeds in werking zouden treden de vracht prijzen, bepaald in hel nog in bewerking zijnde taiief voor het Ned.-Belgisch rei zigersverkeer. Ouderwijzersweduwen en veczeu. Van doorgaans zeer goed ingelichte zijne vernemen we, schrijft De Bode orgaan van den Bond van Ned. Onder- wijzers, dat aan liet Ministerie met ijver gewerkt wordt aan de pensioenregeling voor oridei wyzersweduwen en weezeo Het plan moet zijn, in 1897 reeds deze regeling in werking te doen treden. Een fonds van eenige miljoenen is noodig, doch reeds meer dan de helft daarvoor is gevonden. Men zoekt nog naar midde len om de rest te dekken. Op gevaar af van onbescheiden te zijn, vermeldt De Bode dit, en kan niet nalaten tevens ook in deze zijne vreugde uit te drukken, dat de miriisteis Tak en Pierson zjjn aangebleven, daar bij een verwisseling van ministeiie zulke plannen dikwijls voor een heeleri tijd van de baan gaan. In de Woensdag in Eensgezind heids te Amsterdam gehouden vergade ring van de «Vereenigirig tot bevordering van de Nederlandsche visscherij», somde de heer T. A. O. de Ridder de nadeelen op, die de Zui ierzee visscherij van de voorgestelde droogmaking der Zuiderzee zal lijden. Spr. kwam tot de conclusie, dat behalve het broodeloos maken van eene nijvere en taliijke bevolking, de plannen der commissie ja ilijks de rente van een kapitaal van 80 mihoen gulden zouden doen verloren gaan. Het bestuur stelde een motie voor, strekkende om de vergadering te doen uitspreken, dat de afsluiting en droogleg ging van een gedeelte der Zuiderzee niet een rijksbelang is Deze motie werd op 1 na met algemeene stemmen aange nomen. De lieer E. Smit, te Heerenveen, heeft een kachel uitgevonden, waarin turf mei meer voordeel kan worden gestookt dan tot dusver kolen. Daar bui- tenlandsche brandstoffen de turf verdringt, zal deze uitvinding zeker goede vruch ten afwerpen voor de nu lijdende veen derijen, die met de tegenwoordige kachels onmogelijk kunnen concurreeren met steenkool, cokes, briquetten en petroleum. Men schrijft uit Hillegom De omgevingen hier zijn thans in bloe mentuinen herschapen, zoover het oog reikt ziet men niet anders dan de in vol len bloei staande hyacinthen-velden met die piachtige kleurschakeetingen, afge wisseld door andere in bloei staande bol gewassen: zelfs een groot gedeelte der tulpen slaat reeds in bloei. Bloemenliefhebbers kunnen wij een tochtje per stoomtram tot Hillegom (het centrum der bloembollenteelt) ter zeerste aanbevelen. Door de Orde van Advocaten te Utrecht is in hare vergadering van eergis teren in plaats van Mr. v. Bolhuis be noemd tot Deken Mr J. van der Leeuw, lid van den raad van toezicht en disci pline. Dy kon. besluit is bepaald dat de Rijkskweekschool voor onderwijzers, met de daaraan verbonden leerschool, thans te 's-Hertogenboscli, met 1 Mei a. s te Nijmegen zal zijn gevestigd. Twee stemmen. Eenige tijd geleden maakten wij mel ding van den kiezer te Deventer, die zoowel in die gemeente als in zijn vurige woonplaats op 10 April een stem kan uitbrengen. Het blijkt thans dat meerdeie kiezers hetzelfde voorrecht eener dubbele stem is ten deel gevallen, terwijl andere, die aan alle bij de wet gestelde eischen vol doen, op 10 April het kiesrecht missen. Hoe dit komt blijkt uit het volgende: Bij art. 31 der kieswet is aan den bur gemeester opgedragen, de kiezerslijsten uiterlijk 28 April te sluiten. Er is voor die sluiting in de wet dus geen vaste datum bepaald, maar slechts een uiter ste dag aangewezen. Nu is in een deel der gemeenten van ons land de nieuwe kiezerslijst leeds ge sloten en dus vastgesteld, in alle andere gemeenten is dit niet het geval. In de eerstbedoelde gemeenten zal dus bij de aanstaande verkiezingen op 10 April de nieuwe kiezerslijst gelden, bij de overige de oude. Is nu iemand in den loop van 1893 of in de eerste maanden van 1894 ver huisd uit eene gemeente, waai men de nieuwe kiezerslijst thans bij de verkie zingen zal toepassen, dan komt hij op de nieuwe kiezerslijst niet meer voor. En indien men nu daarentegen in de gemeente waarheen hij is verhuisd, de oude kiezerslijst 1893 bij de verkiezingen toepast, dan staat hij, indien hij althans in die gemeente is komen wonen na de vaststelling der oude kiezerslijst in het voorjaar vari 1893, ook in die gemeente niet op de nieuwe kiezerslijst. Hij is dus bij deze ve kiezingen geen kiezer. In het omgekeerde geval, indien iemand in bedoeld tijdvak verhuisd is uit eene gemeente, waar de oude kiezerslijst nog geldt, naar eene gemeente, waar de nieu we thans zal worden loegepast, dan is hij kiezer, zoowel in de eerste als in de tweede gemeente. Iemand die b. v. uit 's Gravenhage, waar de nieuwe kiezerslijst is vastgesteld, is verhuisd naar Rotterdam, waar nos de oude lijst geldt, is thans geen kiezer. Is hij daarentegen van Rotterdam naar 's-Gravenhage verhuisd, dan mag hij én te Rotterdam, én te 's-Gravenhage kiezen. Zóó kan iemand in eenzelfde district zelfs bij de verkiezingen op 1U April twee stemmen uitbrengen. De N. R. Ct. ontving van den heer De Meijier de machtiging om te verklaren, dat hij volkomen de mededee- ling van den heer Van Tienhoven onder schrijft, dat deze aan de samenstelling van het amendement geheel vreemd is gebleven en liet amendement niet heeft gezien voor Dinsdag 6 Maart, nadat heil bij de Tweede Kamer was ingediend. I)e GtTavernenr vau Suriname. Op de aanvrage om ontslag vau den Gouverneur van Suriname is door de Koningin-Regentes afwijzend beschikt. De Minister van Waterstaaat, Handel en Nijverheid, de heer Lely, geeft den l4n dezer in liet «Hotel den Ouden Doelen" te 's-Gravenhage een diner aan de leden der Staats-commissie voor de droogmaking der Zuiderzee bij gelegen heid der vaststelling van haar eindrap port. Het aantal genoodigden tot dit gast maal bedraagt 40. Wielerbaan te ScUeTeningen. Er bestaan ernstige plannen tot op richting eener nienwe wielerbaan te Scheveningenhet ontwerp is afkomstig van een tweetal particulieren. Na Zon dag is met zekerheid mede te deelen of bedoelde baan tot stand kan komen. De al of niet totstandkoming zal voor 'tgiootste deel afhangen van een besluit Zondag a.s. door het algemeen bestuur te riemen. De afleiding van bet woord Flesschen trekker. Mr. C. Bake schiijftin «De Navorscher:" «De heer C. L. Vinck, openbaar onder wijzer te Schoonhoven, schrijft mij het volgende: «Door mijn geboorte en 27- jarig verblijf in Sint-Jansteen (Z.-V.) ben ik bekend met eenige uitdrukkingen, die daar nog in de volkstaal voortleven, en betrekking hebben op het «flesschen- trekken" In Vlaanderen of Zeeuwsch- Vlaanderen, waar bier de volksdrank is, beslaat bjj de herbergiers de gewoonte, om het laatste gedeelte van het vat, dat minder geschikt is om den bezoeker voor te zetten, door de kraan in flesschen te laten loopen en door bijvoeging van sui ker en gerst weer drinkbaar te maken. Dit werk noemt hij op «flesschen trekken." Wordt het vat op flesschen getrokken, dan is dit een bewijs, dat er niet veel meer te halen is. Het volk heeft over eenkomst gezien tusschen zoo'n vat, en een man die steeds meer en meer in zijn zaken achteruitgaat. Van zoo iemand zegt men dan ook hij gaat op de flesch. Is de kogel door de kerk, m. a. w. heeft hij alles verloren, dan zegt de volkstaalhij is op de flesch. De fleschentrekker (eigenl. bet.), die van liet val op die wijze nog haalt wat hij kan, heeft in het oog van het volk veel overeenkomst met uitzuigers, woe keraars, bedriegers. Een flesschentiek- ker (fig bet.) is dus iemand, die op listige slimme wijze van anderen wat weet te halen." Ik zeg den heer Vinck dank voor zijne mededeeling, en geloof, dat wij nu met de verklaring van het woord een heel eind verder gekomen zijn. Eene andere uitlegging geeft mij de heer A. Langerveld te's-Gi avenhage, vol gens wien een flesschentrekker iemand is die een fijne flesch drinkt van een ander mans geld, die bij Mijntje en Trijntje verteert, wat hij door list en bedrog ver kregen heeft. Ik geef aan de eerste oplossing de voorkeur." Neerboscli. De heer G. H. Hintzen te Rotterdam, lid der thans ontbonden Neerbosch-com missie, dringt er in de N. Rott. op aan geen verderen steun aan den directeur van Neerbosch te verleenen voor en aleer deze beslist zal hebben verklaard «dat hij van verdere opneming van wee zen zai afzien, en dat hij de gelden die hem toevloeien, zal besteden voor de hervormingen, waarmede niet langer mag worden gedraald." EEN VERHAAL UIT DE TOONEELWERELD VAN S M. 2) «Zoo denk ik er niet over, maar gij zult toch niet ontkennen, dat de tegen woordige tijd niet meer zulke meester stukken in het leven kan roepen als onze klassieken Dante, Boccacio, Ariosto, Tasso, Alfieri en Goldoni." «Hoe kinderachtig," riep Bettoli, «heeft Manzoni in zijn roman «De verloofden" den eenvoudigeu en platten Boccacio niet geheel overtroffen «Dat is wel mogelijk, maar Goldoni is werkelijk onbereikbaar." «Hoe kunt ge zulken onzin vertellen 1" «Gij zijt boos," sprak de kunstenares, terwijl zij haar warm kruikje wegzette en Bettoli's hand nam, «ik wil u geen ver driet doen; een stuk kan immers zeer goed geschreven zijn, zonder dat men het daarom met een stuk van Goidoni kan vergelijken." «Altijd en altijd weer die blinde ver eering voor dat oude!" riep Bettoli; ter wijl hij Virginia's handen losliet. «Gol doni is waarachtig zoo groot en zoo goed niet, als Beloti-Bon zich verbeeldt, alleen is het in zjjn voordeel, dat hij langen tijd geleden geleefd heeft, en daarom nu, zonder vooroordeel of nijd, beoordeeld wordt. Zijn tijdgenooten hebben dezen grooten, eenigen, onbereikbaren Goldoni even zoo liet ieven verbitterd, als gij lieden, Beloti Bon en gij het mijne doet." «Dat wist ik niet, dat ik u ongelukkig maakte," zeide Virginia, die bleek gewor den was, en haar prachtig gelaal naar hei vuur gekeerd had. «Ja, gij maakt mij ongelukkig, als gij aan mijn talent twijfelt," riep Bettoli «ik kan een even goed stuk schrijven als Goldoni." Virginia wendde zich haastig om, en zag hem verwonderd aan, stak haar han den in de mouwen van haar morgenja pon, leunde achteloos in haar stoel ach- tprover en lachtehet was een lach die Bettoli geheel builen zich zeiven bracht. Hij nam zijn hoed en ging voor haar staan, en sprak met bevende stem «Gij twijfelt aan mij. Goed Virginia! Ik ga weg en eerst als gij mij om vergeviue smeekt, keer ik tot u terug." «Dat doe ik dadelijk," riep de schoone vrouw, met een bekoorlijken blik, «en van ganscher harte, maar verlang nu niet dat ik geloof Zij begon haid te lachen. «Luister naar mijl" ging Bettoli voort, «ik zal niet weerum komen voordat gij overtuigd zijt, dat mijn talent heel goed met d it van Goldoni wedijveren kan." «Dan zullen wij elkaar wel nooit wederzien, mijn vriend," spotte Vir ginia. «Ik daarentegen zweer u, dat eer een jaar verloopen is, ik u het bewijs lever, dat een stuk van rnij evenveel roem kan behalen, als het beste van Goldoni." Met deze woorden verliet hij de schoone too- neelspeelster, door haar zilveren lach gevolgd. Den volgenden morgen zond Virginia eene boodschap naar Bettoli, zij wilde zich met hern verzoenen maar te laat. Hij had Milaan verlaten en nie mand wist waar hij gegaan was. Het was in het voorjaar, den avond van de eerste opvoering van het bekende stuk: «Liefde zonder Achting" van Fer rari. Na de voorstelling verzamelden zich de tooneelspelers in de kleine zaal, die zich tot dit einde tusschen het too- neel en auditorium bevond. Bij hen voegden zich recencenten, schrijvers en tooneelviienden. In het midden zet Virgi nia, die in het stuk een van haar grootste overwinningen behaald had, naast haar stond de dichter en wenschte haar geluk met de voortreffelijke wijze waarop zij zijn rol weeigegeven had. Alles droeg de kleur en den stempel tan een goed ge slaagde opvoering, van eene behaalde ovei winning; alleen Beloti-Bon bleef vol komen koel en stil in deze algemeene geestdrift, in verward echt Italiaansch door elkaar spreken, gesticuleeien en schreeuwen. Ilij stond met zijn rug tegen den schoorsteenmantel geleund en warm de zich aan het vuur, en toen de geest drift ten toppunt steeg, glimlachte hij onmerkbaar met eene onnavolgbare uit drukking van spotternij. Toen eindelijk de gelukkige dichter de zaal verlaten had, om daar buiten nog meerdere lauwe ren, loftuitingen en dergelijke heerlijkheid in te oogsten, zeide Beloti-Bon alsof hij van een last bevrijd was: «Ben ik gek, of zijt gij het? Wien houdt gij nu eigenlijk voor gek, mij, den dichter of u zelf? zooveel drukte en dat voor zulk eene alledaagsche komedie 1" «Maar liet stuk heeft een schitterend succes behaald," bracht een journalist in liet midden. Bettoli-Bon maakte eeue onverschillige beweging met zijne voorname kalmte, die hem bijna nooit verliet. «Laat ons daarvan niet spreken. Ik ken deze grap pen. Ik weet, hoe zulke schitterende overwinningen behaald worden; den ouden directeur zult gij niet misleiden. Het stuk is hoogstens middelmatig; heden bevalt het, morgen'is het langdradig en overmorgen vergeten. Dan heeft de groote, eeriige Goldoni toch geheel andere stuk ken geschreven Dat is leven, opgeluisterd door poëzie! Gouden waarheid, een spie gel der zeden van onschatbare waarde! En welke karakters, welke gestalten, het is ons of wij in elk die het tooneel be treedt een bekende zien en liooren. Welke toestanden en eindelijk welk eene spraak I" «Maar direkteur!" viel hem een der tooneelspelers in de rede. «Ik blijf er bij," vervolgde Beloti-Bon, zonder zich te laten stoien, «dat die nieuwere dichters niets maken kunnen, volstrekt niets, wat het opvoeren waard is." «Eigenlijk moest ik boos op u zijn, di recteur," begon de schoone Virginia, «als gij zoo slecht over het stuk denkt, dat wij heden opgevoerd hebben, hadt gij met dezelfde rechten de komedie stukken van Bettoli kunnen opvoeren." «Die arme Bettoli," riep men van alle

Historische kranten - Archief Eemland

Nieuwe Amersfoortsche Courant | 1894 | | pagina 1