NIEUWE
Nieuws- en Advertentieblad
UTRECHT EN GELDERLAND
PREMIE WERK
„Tweeërlei overtuiging"
Vijftig Cents
BANJAERT.
No. 56.
Woensdag 17 Juli 1895.
Vier-en-twintigste jaargang.
VERSCHIJNT WOENSDAG EN ZATERDAG
Uitgever G. J. SLOTHOUWER, Amersfoort.
Aan onze lezers
BINNENLAND.
BUITENLAND.
F euilleton.
INERSFIOBTSCHE COURANT.
VOOR
abonnementsprijs:
Per S inaauden f 1.— Franco per post door het geheele Bij Ir.
Afzonderlijke Nummers 3 Cent.
Ingezonden stukken en berichten intezenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag.
advertentien:
Van 16 regels f 0,40 iedere regel meer 5 Cent.
Advertentiën viermaal geplaatst worden slechts driemaal berekend
Groote letters en vignetten naar plaatsruimte.
Bij den aanvang van het nieuwe
kwartaal wenschen wij onzen lezers
weder eens een
aan te bieden en kozen daartoe den
geheel nieuwen roman
naar het Itallaanech van E. CASTELNU0V0.
Dit boeiende werk 390 pagina's
groot, hetwelk in den handel f2.50
kost, bieden wij onzen lezers aan
voor slechts
naar buiten de stad met 15 cents
verhooging voor porto.
Wij twijfelen dan ook niet of zeer
velen zullen zich dit werk van blij
vende waarde willen aanschaffen.
Tegen inlevering van achterstaan
de BON onder bijvoeging van het
bedrag kan het bij den uitgever dezer
worden afgehaald.
Gelijk men zich herinnert, heeft de
Minister van Oorlog zioh bereid verklaard
eenige maanden te wachten met het be
stellen van de nieuwe geweren en, zoo
tjjdig een aanbieding van een Neder land-
sche fabriek kwam, aan deze de voorkeur
te geven. Deze termijn verstrijkt 1 Augus
tus. Men tracht dien verlengd te krijgen,
om pogingen in het werk te stellen het
kapitaal vnor een Nederlandsche fabriek
bijeen te breDgen.
Uit vrees voor brand hebben vele
boeren in Friesland het hooi weder ge
deeltelijk uit de schuur gehaald. Het
hooi, dat eerst binnen gehaald was en
dus onder in het vak lag, broeide over
het geheel zóo sterk, dat men brand
duchtte. Als de hooiroede een halve
minuut in het hooi gestoken werd, was
zij zóo heet, dat men zich er aan brandde.
Andere boeren hebben gaten in het
hooi gedolven op die plaatsen, waar de
temperatuur hel hoogst was. Als men
langs de boerderij gaat, kan men heel
goed ruiken, hoe sterk het hooi broeit.
Op enkele plaatsen ontstond reeds brand
door hooihroei.
De brandwaarborg-maatschappijen heb
ben bij hunne agenten hooiboren be
schikbaar gesteld, voor kosteloos gebruik
door de boeren, die bij haar verzekerd
zijn.
De nieuw benoemde burgemeester
van Eeoines, Jhr. Roëll, zal Donderdag
a s. te 11 uur fe» stelijk door zijn gemeen
tenaren worden ingehaald
Eene eerewacht heeft zich gevormd,
bestaande uit 90 personen, die op de
grenzen der gemeente Baarn den Burge
meester zullen afhalen. Het fanfarecorps
uit Baarn zal de feestelijkheden opluis
teren.
- Eenigen tjjd geleden heeft het be
stuur van de afdeeling Zwolle voor Volks
onderwijs alle werkgevers uitgenoodigd,
onderling overeen te komen, om voortaan
geen jongelieden beneden de 14 jaren in
dienst te nemen, wanneer zij geen ge
tuigschrift konden vertoonen dat zij be
hoorlijk gebruik hadden gemaakt van de
gelegenheid tot het ontvangen van lager
onderwijs. Van de 336 werkgevers te
Zwolle, wier medewerking werd gevraagd,
verklaarden zich circa 280 d iartoe bereid.
Sedert heeft het bestuur de werkgevers
weder samengeroepen en toen is bepaald,
dat de lijst opnieuw zou worden rond
gezonden en men zich definitief zou ver
klaren.
De voorbereiding is thans afgeloopen.
De formulieren, welke aan de verschil
lende werkgevers ter teekening werden
aangeboden, luiden aldus:
»De ondergeteekenden, allen werkge
vers te Zwolle, verklaren door deze, dat
zij zich verbinden, niemand beneden 14
jaar in dienst te nemen, tenzij hij een
getuigschrift overlegge van het hoofd
eener lagere school, dat hjj behoorlijk
gebruik heeft gemaakt van de gelegen
heid voor lager onderwijs."
Het getuigschrift, dat de leerling moet
overleggen, luidt aldus:
>De ondergeteekende (hoofd der school)
verklaard, dat de leerling geboren
de school heeft verlaten op den
sGenoemde leerling heeft behoorlijk
gebruik gemaakt van de gelegenheid tot
het ontvangen van lager onderwijs; hij
zijn vertrek had hjj het onderwijs gevolgd
tot in de klasse der klassige
school."
Deze maatregel zal ongetwijfeld het
getrouw schoolbezoek ten goede komen.
Op de Veluwe worden de dennen-
bosschen evenals voor eenige jaren, zeer
geteisterd door de zoogenaamde denne-
rups.
Eenige eigenaars dier bosschen laten
door werkvolk de rupsen van de boomen
schudden en vervolgens onschadelijk
maken.
Men treft het meest deze insecten aan,
waar de grond met mos en afgevallen
riennenaalden bedekt is. Waarschijnljjk
vinden daar de larven en de eieren der
vlinders eene goede beschutting tegen
schadelijke invloeden. De winterkoude
schijnen zij onder die bedekking te kun
nen trotseeren en tevens onopgemerkt te
blijven voor het scherpziend oog van
meezen en andere vogels.
Een kloeke redding.
Alweer hebben eeoige Hollanosche
jongens door hun kloek optreden hun
evenmenschen uit den nood gered
Het schip Soskommeren Langström
Skeleftea, bestemd naar Antwerpen met
hout, was in den jongsten storm lek ge
sprongen en vol water geloopen, zoodnt
het op de lading dreef. Veel zeilen warei.
gescheurd en weggewaaid. De zee brak
er onafgeln oken overheen. Booten en
hutten waren stukgeslagen. In dien
toestand was het tot nabij de branding
aan het strand gedreven met de noodvlag
in top. Ofschoon het weer zeer ruw en
de zee woest over het schip brak, waagde
de sleepboot IJmuiden een poging tot
redding.
Na vier uren allerlei pogingen te hebben
aangewend, gelukte het de boot het
schip uit zijn gevaarlijke positie te helpen
en later met behulp van de sleepboot
Hercules te Ymuiden binnen te brengen.
Ware het schip iets verder voorbij het
strand gekomen, dan zou het er voor de
bemanning deerljjk hebben uitgezien,
daar redding van den wal hoogst moeie-
lijk geweest zou zijn. Een woord van
lof komt den gezagvoerder en de beman
ning van de IJmuiden toe voor deze
cordate redding. Het schip ligt nu te
IJmuiden en is dusdanig ontrampaneerd
dat het als wrak te beschouwen is.
Eeoige meisjes van den brieven
besteller De Ruig te Baarn, gingen het
Baarnsche bosch in om te spelen en von
den daar bessen, die zij opaten, 's Avonds
werd de oudste der kinderen ernstig on
gesteld en constateerde de dokter vergif
tiging. De toestand van dit 9-jarig meisje
is thans zeer zorgelijk.
Een zakkenroller betrapt.
Reeds eenige jaren werd het station
te Rozendaal onveilig gemaakt door een
behendigen zakkenroller, dien men maar
niet kon ontdekken. Viijdagavond was
men gelukkiger. Toen toch werd bij
het instappen van den laatsten trein naar
Rotterdam een heer er opmerkzaam op
gemaokt, dat men zijn portefeuille ont
rolde. 'Ijj zag den dief (die voorgaf in
een andere coupé te willen plaats Demeu
daar deze te vol was), de portefeuille
wegsteken. Fluks pakte de beer hem
bij den kraag, ontrukte hem de porte
feuille, die pl. m. f 20,000 inhield en
leverde den dief aan de politie over.
Bij onderzoek is gebleken, dat men
hier met een zakkenroller Van de aller-
cevaarlijkste soort te doen heeft, die als
deftig gekleed heer, er zijn werk van
maakte de reizigers te bestelen. Ook
hier had hij weder zijn slag geslagen,
ware liet niet door de vrouw van den
bestolene opgemerkt. Verscheidene ge
stolen voorwerpen werden bij hem ge
vonden, zoodat de politie het laadzaam
vond hem een nachtje vrij logies te ver-
leenen, waartegen hjj zich nog al verzette.
Hedenmorgen is sinjeur pickpocket met
de paternosters om naar de Bredasche
paraplui overgebracht.
Als het ware om te bewijzen, dat de
betrapte niet de eenige schuldige is, werd
den volgenden avond een portefeuille met
f 600 gerold.
Als historisch deelt men aan de
Arnh. Crt. het volgende mede:
Eene onderwijzeres aan een der in
richtingen van onderwijs te Arnhem
wenscht met hare klasse de mythologie
te behandelen en vraagt, of iemand ook
iets van Hercules weet.
Een der jonge dames steekt vol vreugde
dat zij er mede op de hoogte is, den
vinger op en zegt:
vJawel, juffrouw, Hercules is die groote
winkel op hel Land van de Markt, waar
zulke lekkere worst verkocht wordt."
Hare Majesteiten de Koningin en de
Koningin-regentes zullen Donderdag 25
Juli, de landbouwtentoonstelling op »Sons-
beek" te Arnhem en het daaraan ver
bonden concours-hippique bezoeken. De
commissie omving deze heugelijke tijding
en is bijzonder ingenomen met de keuze
van den dag. De tentoonstelling toch
is de eerste drie dagen 24 tot 26
Juli volledig bezet, en het concours
hippique belooft dien dag schitterend te
zijn.
Voor de verloting worden voortdu
rend prijzen aangekocht. Het grootste
deel der prjjzen zal intusschen op de
tentoonstelling zelve aangekocht worden.
Voor de kermesse d'été en het bal
champètre is een ander, schooner, terrein
gekozen, beneden bjj den waterval. Om
trent de verlichting van dat terrein is
men nog in onderhandeling, in elk geval
zal zij zeer de aandacht trekken. Voor
het café-concert wordt eene afzonderlijke
tent, met overdekte ruimte voor de be
zoekers, gebouwd.
Een droge zomer is voor een ge
zonde aardappel een eerste vereischte.
Dezen zomer heeft het betrekkelijk weinig
geregend, zoodat de algemeene hoop op
weinig ziekte onder de aardappelen voor
een goed deel vervuld zal zijn. Men hoort
ten minste nog weinig over de gevreesde
ziekte en waar hij zich begint te ver
toonen heerscht zjj in geriDge mate.
De Duitsche oorlogsschepen, die
kracht moeten bijzetten aan den eisch
tot schadevergoeding, door de Duitsche
regeering den Sultan van Marokko gesteld,
zijn du allen te Tanger aangekomen.
Men kan derhalve weldra een krachtig
optreden van het Duitsche eskader ver
wachten.
OORSPRONKELIJKE NOVELLE
DOOR
A. J. O. KREMER.
5)
Terwjjl de bolle lentewind buiten voort-
dartelde, kon, bij het herdenken van wat
achter hem lag, des jonkers gemoed
rustig blijven, al verschoonde hij zich
zeiven niet in geen der gebreken die hij
had, in geen der misslagen die hij be
ing al erkende hjj nederig ook zijne
igene feilen boog en die van anderen
'i in te rekenenal zweefde een nevel
)or zijne oogen, die ten laatste in tra-
.en langs zjjne bruine wang vloeide.
Met die tranen kon hij zijne rekening
met het verledene sluiten. God heeft
zjjne biecht gehoord. God weet, dat hij
ten einde toe atrjjden wil, gewapend met
vertrouwen, en tot dien strijd bekwaam
door de kennis van zjjn eigen gemoed,
om zelfverbetering, om meerder deugd,
en met bljjdschap mocht hij gaan over
wegen wat hem voor de toekomst te
doen stond.
Nog langer dit vreugdelooze, koude
leven voortzetten? Of buiten het oude
huis gaan zoeken naar licht en leven:
naar liefde!
Zoude hij hier blijven leven ensteiven
zonder spoor na te laten van zijn aan
wezen anders dan een weinig goed
Of heengaan, om weder te keeren aan
dezen haard, met een ander wezen, met
een ander hart en eene andere ziel, die
leven zouden in zijn leven, en in wier
leven hij voortaan leven zoude, met
een wezen, dat hem eene nieuwe wereld
zou doen kennen, terwjjl hij de oude
niet behoefde te verlaten?
Terwijl des jonkers naïf gemoed hem
dat alles voorspiegelde, staarde hij in
het wakker en helder vlammende haard
vuur. Menig half uur vloog zoo voor
hem om. Wanneer alle idealen, die ooit
in eenig mannelijk brein zijn opgekomeD,
op het vuur gelegen hadden, had het
niet geestiger kunnen branden.
En toch, Banjaert was geen droomer,
hij was een wakker man; doch deze
maal, de eerste na vele jaren, genoot hij
al het betooverende der luchtkasteelen
en der tooverpaleizen. Hij zat, zooals
zeker geestig schrijver dat noemt laan
den oever van de heilige Ganges en was
opgetrokken tot in den zevenden hemel."
Minder aangenaam waren de gewaar
wordingen die zich van juller Eva begon
nen meester te maken. Zij zat achter
de tafel en veikeerde in haren mok lijd
daarom had ze haren meester niet her
innerd, dat het lijd werd, den avond
maaltijd te gebruiken; daarom sliep ze
niet, daarom dacht ze.
Als de jonker eens eene vrouw in huis
bracht, als zij het huisbewind en de sleu
tels eens moest overgeven? Maar wat
zoude de jonker er aan hebben dat hij
huwde? Had hij thans niet zulk een
genoegeljjk leven als iemand maar kon
bedenken? Hij zoude bepaald ongelukkig
zijn met eene jonge vrouw, die zeker
heel veel kinderen zoude krijgen. Zoo'n
jonge vrouw heeft geen verstand, ze denkt
nergens anders aan dan aan uitgaan en
plezier hebben. Hoe zoude zou één hier
den boel overhoop halen I Want welke
vrouw van den tegenwoordigen tijd zoude
willen wonen te midden van zulke oude
meubelen of door kleine ruitjes in de
wereld kijken! Wat zoude de jonker veel
van zjjne gewoonten moeten veranderen.
Hoe zoude zij hem niet dwingen gedurig
visites te gaan maken, hem, die thans
nooit uitging, en bezoeken te ontvangen
van allerhand vreemd volk; hem, die
thans zelden iemand zag en zoo eenvoudig
en op zjjn gemak altjjd gekleed was
Wat zoude ze het vermogen dat hij (met
hulp zijner huishoudster natuurlijk) tot
zulk een aanzienlijk bedrag als het heden
had, (want de jonker is veel rijker dan
iemand denkt) had opgevoerd, verkwisten.
Ze zuchtte, de arme Eva, terwille van
haren heer, van wien ze, hoewel hij in
hare oogen verschrikkelijk vele en grove
gebreken had, toch veel hield en die nu
naar alle waarschjjnlijkheid door dat
slechte boek en dien vervelenden dominé
aangespoord, zich ongelukkig zoude ma
ken, want zie, daar was nu volstrekt
niets vóór dat hij zoude huwen, en inte
gendeel alles tegen.
Wat haar zelf aanging, het zoude voor
haar onmogelijk zijn al die ellende aan
te zien. Ze zoude geen uur in huis willen
blijven met zoo'n indringster, want wie
anders dan eene indringster zoude er toe
kunnen besluiten een man te huwen van
in de veertig jaren, met reeds grijze
haren. Trouwde hij met iemand op jaren,
dan was hij bepaald de dupe van eene
intrige, en deed hjj het met een jong
meisje, wel haar dacht dat zoo'n kleuter
van een jaar of twintig zich de oogen
uit het hoofd zou moeten schamen voor
ze huwde met iemand, die haar vader
wel zou kunnen zijn. En toch, hij zou
wel zoo'n jong schepseltje nemen
krjjgen zou hij er wel een op een der
naaste buitenplaatsen of misschien, wat
nog erger was, een uit de stad gaan
halen; ach ja, het lieve geld, het aan
raden van de ouders, de weinige gele
genheid om een goed huwelijk te doen
in dezen tijd, ja wel, zoo'n lichthartig
wezentje zou alles doen om het hoofd
van den jonker op hol te brengen. Zij
(Eva) had gelukkig wat overgelegd; zij
zoude in het dorp een huisje huren en
stilletjes gaan levenhaar zoude het
huwelijk van den jonker van groote zor
gen en lasten ontheffen, die zij alleen
op zich bleef houden om zjjnentwil, maar
als hij niet langer tevreden was op dezen
voet ie leven, moest hjj het maar weten.
Zij zoude er nooit aan gedacht hebben
hem in den steek te laten, daarvoor was
ze niet genoeg voor haar zelve alleen op
belang uit maar niet zoodra had die
leelijke dominé hem uit dat gemeene
boek, die vervelende en schandelijke
dingen voorgelezen of, jawel, zjjn hoofd
was op hol. Zoo zjjn de mannen 1 Alle
met één sop overgoten I Aldus besloot
ze hare overdenkingen van welke we
slechts het resumé mededeelen. «Voor
haar part moest de jonker maar weten
wat hij deed, maar daarvan was ze zeker,
dat het er hem naar zou gaan."
Dit laatste is eene waarheid, die niet
valt tegen te spreken.
