GEMENGD NIEUWS.
Rijkspostspaarbank.
Evenals de vorige jaren is ook dit
jaar weder het vaste personeel der
Rijkspostspaarbank voor een tijd ver
sterkt met een hulppersoneel, welks
taak het is mee te helpen aan het
bewerken der 765.000 rekeningen
courant, die aan het Ceritraal-bureau
berusten, en waarop nu bij het begin
van het jaar weder de rente moet
worden bijgeschreven.
Het hulppersoneel bestaat uit mili
tairen, in 't geheel 115 man.
Daar het vaste personeel ongeveer
even groot is, ontbreekt voldoende
plaats in het gebouw der spaarbank
zelf. Daarom is evenals het voiig
jaar de kleine tooneelzaal in den wes
telijken vleugel van het Paleis voor
Volksvlijt als hulplokaal afgehuurd,
waar Donderdag de werkzaamheden
zijn aangevangen.
Ongeveer medio Januari zullen de
werkzaamheden voor het hulpperso
neel zijn afgeloopen, het directie-per
soneel zal hiermede nog bezig zijn tot
einde Februari of begin Maart.
De volgende statistieke opgaven
kunnen strekken tot het verkrijgen
van een denkbeeld omtrent de enor
me uitbreiding dezer instelling in den
loop der jaren
Op 31 Dec. 1881 waren aanw. 22831 rek.-cour.
1886 139989 j>
t 1891 319106
d 1896 561989
i) 1897 627-109
1898 693228
-) 1899 ui: 765000
In verband met de door het
lid der Tweede Kamer, den heer
Van Kempen, ingediende motie, strek
kende om door die Kamer te doen
uitspreken»dat met het oog op het
groote belang van Zondagsrust voor
rijksambtenaren, slechts ééne post
bestelling op den Zondag wenschelijk
is", heeft de directeur-generaal der
posterijen en telegrapbie aan de
Kamers van Koophandel verzocht
hem hare meening te willen doen
kennen omtient de vraag:
I. Of de tweede postbestelling op
Zondag, welke in plaatsen met 15.000
of meer inwoners geschiedt, zonder
overwegend bezwaar voor den handel
kan worden opgeheven?
II. Eventueel of die opheffing mede
bezwaar zou ontmoeten, indien de
eenige bestelling dan later werd ge
steld, in dior voege, dat daarin, be
halve posten, welke thans met de
eerste bestelling worden besteld, ook
worden opgenomen de meest belang
rijke posten met de eerste treinen
uit de hoofdsteden aangebracht. De
eenige bestelling zou dan echter ner
gens vroeger dan te 10 a 10 30
plaatstijd kunnen aanvangen.
In zijn hierop betrekkelijk schrijven
merkt de directeur-generaal op, dat
hij zelf in het belang van het personeel,
de tweede bestelling op Zondag zeer
gaarne zou opbellen, doch dat ver
schillende bezwaren redenen waren
waarom dat daartoe nog niet werd
overgegaan.
Spoor wegklachten.
Ook de Kamer van Koophandel te
Dordrecht heeft besloten aan den
minister van waterstaat een adres te
richten, inhoudende klachten over de
wijze waarop in den laatsten tijd met
het reizend publiek door de Neder-
landsche spoorwegmaatschappijen
wordt gehandeld. De Kamer wijst er
op, dat de toestand langzamerhand
van dien aard is geworden, dat treinen
die op tijd vertrekken uitzondei ingen
zijn. Ook beklaagt de Kamer zich
over de wijze, waarop door de spoor
wegmaatschappijen de goederendienst
wordt waargenomen. De Kamer ver
zoekt den Minister de maatschappijen
zoo spoedig mogelijk te willen nopen
tot die maatregelen, welke verbetering
kunnen brengen in den onhoudbaren
toestand.
AAN DE DOOVEN. Een rijke
dame, welke genezen is van hare
doofheid en gerommel in de ooren
door de Artificieele Oortrommels van
het Instituut Nicholson, heeft aan
genoemd Instituut de somma van 25,000
franken gegeven, opdat alle doove
menschen die geene middelen hebben,
zich de Oortrommels kosteloos zouden
kunnen verschaffen. Zich te wenden tot
het Instituut, «Longcott," Günnees-
buky, Londen, W.
PLAATSELIJKE BERICHTEN.
De heer J. van der Horst, hoofd
der openbare lagere school 3e soort
in de Beekstraat, mocht dezer dagen
zijn 25-jang amblsfeest herdmken.
Wij gelooven ons tot tolk te maken
van vele stadgenooten, oud-leerlingen
zoowel als van hen die in andere
betrekking niet den nobelen humanen
man in aanraking kwamen, wanneer
wij den jubilaris op dit zilv'ren feest
onze oprechte gelukwenschen aanbie
den en daarbij den wenscli uitspreken
dat het hem gegeven moge zijn, nog
een reeks van jaren zijne krachten
onvermoeid aan het opvoeden der
Amersfoortsehe spes patriae te kunnen
wijden.
Zondag 14 Januari zal in »De
Keizerskroon" des avonds 6 uur een
groote openbare vergadering worden
gehouden, uitgeschreven door de ver
eeniging voor Vakorganisatie, waarin
als spreker zal optreden de Heer
W. C. Oosterman, met het onderwerp
«Organisatie maak macht."
In de plaats van luitenant
adjudant 11. A. Ruysch Lehmanr, de
Lehnsveld, die op dien datum woidt
overgeplaatst bij de vestingartillerie,
wordt met ingang van 1 Mei benoemd
tot luitenant-adjudant van de 2de
afdeeling de le luitenant jhr. H. van
Beresteyn.
De heer L. W. F. Sesseler, chef
van het station der 11. IJ. S M. alhier,
is bevorderd totstations-chef 2e klasse
Wij vestigen de aandacht onzer
lezers op het Vrijdagavond door de
heer van Aaken to geven concei t
Niet enkel om het daar te smaken
kunstgenot verdient de zaal overvol
te zijn maar meer nog omdat de
geheele opbrengst bestemd is om de
studie te behartigen van een welbe
kende jeugdige stadgenoot, eene leer
ling van de heer van Aaken, die nu
het conservatieve te Amsterdam be
zoekt.
Bij Kon. besluit is aan onzen
vroegeren stadgenoot den heer J C.
F. Prikken, pensioen verleend als
leeraar aan de Burgeravondschool
alhier.
De heer professor J. C. Dijx-
hoorn heeft onlangs, bij de aanvaar
ding van het hoogleeraarsambt in de
Werktuigbouwkunde aan de Poly
technische school te Delft, een belang-
lijke rede uitgesproken «Over de
theorie der Centrifugaalpompen."
Genoemde heer, oud-leerling der
Hoogere Burgerschool alhier, heeft
dezer dagen van zijn rede een afdruk
gezonden aan den Directeur der school
met een schrijven waarin Z.H.Gel
o.a. verklaart, dat hij «dikwijls met
groote erkentelijkheid terugdenkt aan
het uitstekend onderwijs" dat hij aan
de Hoogere Burgerschool .te Amers
foort ontvangen heeft, en de beste
wenschen roor de school uitspreekt.
Met groote waardeering hebben
Directeur en leeraren van vermeld
schrijven kennis genomen, terwijl aan
het geschrilt een plaats gegeven is
in de school-bibliotheek.
Het is een treffend verschijnsel,
dat zoo vaak oud-leerlingenderlloogere
Burgerschool, zelfs tientallen van jaren
na hun vertrek, blijk geven de school
niet vergeten te hebben.
Zoo ontving de school in de Kerst
dagen van een harer oud-leerlingen,
thans zeeofficier, wederom een bezen
ding ethnologische merkwaardigheden
uit Japan, Lombok en Nieuw-Guinea,
door dien zee-officier aldaar tijdens
zijn reizen verzameld. Op deze wijze
is er aan de Hoogere Burgerschool
reeds een heel aardig ethnologisch
museum ontstaan, onder de goede
zorgen van den leeraar F. Wessehng.
Ritmeester E. W. baron Van
der Capellen is van het 2e regiment
huzaren te Venloo overgeplaatst naar
het le regiment alhier in garnizoen.
Luitenant G. J. C. vari Zijl de
Jong, die van de Rijschool alhier
gedetacheerd werd bij de cavalerie
van het O. I. leger, keert in Februari
in Nederland terug.
Maandagvond vei gaderde «Pa
trimonium". De vergadering was goed
bezocht. Gekozen werd tot President
van het ondersteuningsfonds in plaats
van den heer Reeders, J C van Es.
Medegedeeld weid dat in het laatst
van deze maand de jaarvergadering
zal gehouden worden, doch vooraf nog
een lezing zal gehouden worden door
den heer Mr. B. Gew in, welke hoogst
waarschijnlijk zal plaats hebben op
Woensdag 24 Januari.
Eerbied voor Dickens.
De oude gevangenis van Marshausea
te Londen, welke Dicuens met zoovtel
ingenomenheid heeft geschilderd in
little Dorril (kleine Dora), is haar
verval nabij. Naar dit hoekje van het
oude Londen stroomt jaarlijks een
groot aantal bewonderaars en vereer
ders van den beminden romanschrijver
De voormalige gevangenis, die bo
vendien nog een geschiedkundige
vermaardheid heeft verworven doordat
Dicken's vader voor schulden er in
heeft gezeten, heeft in den loop der
jaren de meest verschillende lotsver-
vvisselingen ondergaan. Eindelijk heeft
de Grrna Harding en Co. er een
fabriek gevestigd. Uit eerbied echter
voor den dichter zijn een aantal cellen
niet in gebruik genomen en in den
toestand gelaten waarin zij zich be
vonden toen kleine Dora haar be
woonde. Doch nu moest de fabriek
worden uitgebreid en zouden die
cellen in beslag worden genomen.
Dit verwekte te Londen groote
ontsteltenis, algemeen verzette men
zich tegen deze heiligschennis en de
firma Harding en Co. gaf ten slotte
toe en verklaarde, dat zij gemeld deel
van het huis onaangeroerd zou laten
Een jonge held.
Johannes >o..cwens, alsstuurmans-
leerling aan boord van het st. Bur
gemeester den Tex, waarmede hij zijn
eerste zeereis maakte, heeft, toen het
schip de reede van Soerabaya op-
stoomde, een daad verricht, die menig
oud zeebonk hem niet zou verbeteren
Hij stond met den scheepsjongen,
een leerling van het Matrozen-Insti
tuut der Kon. Ned. Zeil- en Roeiver-
eeniging, op den bak. Door een onge
lukkig toeval viel de jongen overboord
Vollewens sprong, niettegenstaande
het op die plaats van haaien en kaai
mannen wemelt, zonder zich een
oogenblik te bedenken, den drenke
ling na. Geoefend zwemmer als hij
was, had hij hem weldra te pakken
en wist hem zoolang boven te houden
tot een schuiije hen beiden oppikte.
19de of 20stc eeuw?
Dr. Goudsmit, directeur der H B
S. te Zutfen zend aan de Z Ct. de
volgende proeve tot oplossing van het
eeuwvraagstuk.
Indien het eerste jaar der Chris
telijke jaartelling het jaar 0 was, dan
is het jaar 1900 hel eerste jaar der
20ste eeuw, was het daarentegen het
jaar 1, dan is het jaar 1900 het laatste
jaar der 19de eeuw
Nu is keizer Augustus geboren in
het jaar 63 v> C. den 23sten Sep
tember, en gosWven in het jaar 14
n. C. den lUdén Aug
Is nu het jaar I het eerste jaar
der Christelijke jaartelling, dan is de
periode van 23 Sept. 63 v. C. tot 23
Sept. n. C.76 jaar, want
63 v. C. tot I v. C. is 62 jaar
1 v. C 1 n. C 1
1 n. C. '14 n C. 13
totaal 76 jaar
Van 23 Sept. 63 jaar v. C. tot 19
Aug van 14 n. C. is dan 76 jaar op
35 dagen na. En nu zeggen o. a
Suetonius en Diocassius, dat keizer
Augustus overleden is op den leeftijd
van 76 jaar op 35 dagen na.
Hieruit zuu dus volgen, dat de
Christelijke jaartelling met het jaar
l begint en dus het jaar 1900 tot de
19de eeuw behoort.
Volkstelling.
In een correspondentie van de
N. B. Ct uit Andelst heeft de cor
respondent liet ook in zijn eigenaar
dig dialect over de volkstelling.
«Hoe ze di daor klaor motte speule
mit die Volkstelling", zegt hij, «daor
kan 'k mit de kop niet bij. Ik kreeg
van marege 'n heele hoop witte en
blauwe kaorte en 'n Oraonjekaort,
vur de volkstelling. Ik doch, da kom
zekers van de Transvaol da ze zukke
kleure hebben gekoze, want, al lie'k
ze der nie hij gekrege, daor zulle
wel rooije en grune ok bij gewes zijn.
Nou, zeg ik zoo, da's wel aorig
geprakkeseerd van 't mienesterie in
Jen Haog, da bauwt de boel nog is
warem vur onze areme boerkes, en
la kunne ze nou zoo sliekum doen
zonder dat den Engelsman d'r iels
van markt. Veiduveld slim! En al
is ter nou al merakel veul gegeve,
genogt is ter nog be lange nie. As
ik nou menister weur gewes, dan ha
k gezeet, da ielke kaoit 'n dubbeltje
mos koste en dan al die dubbeltjes
mar weer gestuurt naor de Transvaol.
Ze hauwe der eiges anders mar
kardaot, war, die boerenJa mar
jong, vechte, da kunne al de boere
Dan motte mar is hier komme. Hier
slaan ze mit de vuste, of snije mit
mess ja vléje wek het er veiduveld
èèn geschote mit 'n kestool mit zes
loope, 'k geleuf da ze zu'n ding 'n
rekolker nuurne. Kek, zeg 'k mar, zu'n
jong moes noodig naor de Transvaol,
want om oe de waorhed te zegge,
we hebbe hier mit al da gevech en
da geschiet weinig aon de pet. Agge
mot, zoo as de boeren in Transvaol,
dan is 't mooi dagge nie van achtere
staot, mar hier is 'tniks noodig, wa
gij? En van achtere staon, as ter
gegeve mó worde, doen wij hier ook
nie. Raoi is hoeveul der in onze
gemeinte bij mekaore is gebroch?
Haos twee duzend guide, wablief
Da's ök gin baggetel wi 'k mar is
zegge. Nou, jong mar 't was ok niks
gin wonder, ók nie
Chocolade «Victoria Regina."
Ilulde aan het Britsche leger.)
Gegroet, soldaten, die in 't veld
Zoo kranig u hebt aangesteld
En niemand gaafl genade
Als ge u goed w eert in 't heetst gevecht
Waar velen worden neergelegd,
Dan krijgt gij chocolade
Gij worstelt aan het verre strand
En kampt daar voor de eer van 't land
Die staatslièn ruw vertraden.
Gansch Englands hope rust op u,
Beschaamt gij die niet al te ruw,
Dan geef 'k u chocolade!
De strijd is zwaar, en niet gewis
Dat aan uw zij de zege is,
Maar dat brengt u geen schade.
Muilezels vingen zij slechts op,
Die boeren van Nicholson's kop,
Doch gij krijgt Chocolade.
Wat stapt gij fier en in de maat
Als ieder u bewonderen gaat
Bij feestelijke parade
Wordt nu misschien uw tred min vast
Als 't Boerenleger u verrast,
Toch krijgt gij Chocolade!
Joe Chamberlain heeft het hier goed
Al heeft hij ook gemorst met bloed
Er de eer des land verraden.
Gij, die verminkt straks huiswaarts gaat
Of 't leven vóór de vijand laat,
Gij krijgt.... wat Chocolade!
Waait in Transvaal de Union-Jack
Dan steken wij in onze zak
Waar we al zoo lang om baden:
Goud, edelsteen en diamant
Dc koningin van Engeland
Vereert u Chocolade
Het wreed bevel«Gaat er op in
Heeft menig krijgsman's huisgezin
Met zorg en iouw beladen;
Maar met wat Liefde 'k aan u denk
Toont u mijn vorstlijk Kerstgeschenk
Een busje Chocolade
Ingezonden. Naar hel Duitsch.)
Van de pakjes chocolade, die Ivo
mngin Victoria als Kerstgeschenk
aan haar soldalen in Zuid-Afrika
zendt, is de eerste bezending te
Kaapstad aangekomen.
Een slecht begin.
De Asser Ct." schrijft:
Het had den schijn, alsof Oudejaars
avond en Nieuwjaarsdag in Drente
lustig waren voorbijgegaan, zonder
dat manslag of zware mishandeling
hadden plaats gehad. Helaas! het
mocht niet zoo zijn, de provincie
Drente heeft haren treurigen naam
op dit gebied wederom gehandhaafd.
Zondag is de wachtmeester der
Kon. marechausée alhier met dokter
De Boer naar Donderen, gemeente
Vries, vertrokken, waar vermoedelijk
iemand ten gevolge van jeene mis
handeling, op Nieuwjaarsdag onder
gaan, is overleden. De heer De Boer
heeft met den geneesheer te Vries,
len heer Scrinerius van Schaik, eene
gerechtelijke schouw ing gehouden van
liet lijk van den mishandelde, den
dienstknecht Vrijer aldaar.
Te Schoonoord moest de politie
met de blanke sabel optreden, te
Havelte, Schoonoord, Zuidwolde,
Zuideropgaande, Nieuw-Amsterdam,
Vallhe en Oudemolen werden ruiten
verbrijzeld, te Ruinerwold, Valthe en
Woerdingerveen werden personen ver
wond, te Drogt werd een formeele
veldslag geleverd, waarbij een 'n blauw
oog, een ander een gat in 't hoofd
kreeg en een dorde een der armen
werd stukgeslagen, te Hollandsche-
veld ontving iemand eene snede in
het been en een in den rug.
Te Koevorden kregen twee perso
nen twist om een meisje, waarvan het
jevolg was, dat G. Snijders door H.
Berendsen van de Vossebelt, gem.
Dalen, met een mes werd gesneden
in gezicht en hals, zoodat er gevaar
bestaat voor zijn leven.
De Sneeuw.
Een oud spreekwooid zegtSneeuw
is armeumenschen's mest, alhoewel
de scheikundige ontleding bewijst dat
de sneeuw, buiten een flauw ammo-
niagehalte, geen groote waarde heeft
als bemestingsmiddel.
Bij het neervallen zuivert de sneeuw
de lucht en bevat dus eene zekere
verhouding onzuiverheden, die naar
den bodem terugkeeren Het gevoel
van rauwheid en droogte in den mond
na het drinken van sneeuwwater, even
als het ongename gevoel, hetwelk het
als waschmiddel op de huid veroor
zaakt, wordt aan daarin aanwezige
vreemde stollen toegeschreven. Ook
de krop, die vooral in Alpenlanden
menigvuldig voorkomt, beschouwen
sommigen als gevolg van het gebruik
van sneeuwwater,
Zeker iemand heeft de volgende
kleine proef genomen, om het op
slorpend vermogen van de sneeuw
aan te toonen. Men neemt een klomp
sneeuw, en houdt hem in de vlam
eener lamp; er zal geen droppel wa
ter afvloeien, maar al het water wordt,
naarmate het zich vormt, door de
capillaire aantrekking in de sneeuw
opgezogen. Het is ditzelfde opslor-
pingsvermogen, dat de lucht van
schadelijke gassen en stinkende dam
pen zuivert.
De sneeuw houdt verder de uit
wasemingen van den grond tegen,
legt ze vast en geeft ze vervolgens
aan den grond weder af. Daarom
worden moei assen en rottige poelen
in den winter reukeloos. De ongezonde
uitwasemingen der overal vergane
plantaardige stollen worden vastge
houden en bij smelten der sneeuw
weder door den grond ingezogen.
Zoodoende vormt zich dan deze armen-
menschen's mest.
De beschutting, die de sneeuw aan
jonge gewassen verschalt, is echter
niet de geringste van hare diensten.
Zeifs in het hooge noorden komen
planten voor, die zonder genoegzame
sneeuwbedekking niet zouden kunnen
bestaan. Onze tuinen en velden zijn
vol van gewassen, die in een warme
luchtsstreek te huis behooren en de
beschutting der sneeuw niet ontberen
kunnen. Men neme de sneeuw van
de tarwe- en grasvelden weg en stellig
zal een gedeelte van het gewas ver
loren gaan. Eenige der teederste kruid
achtige planten en struiken onzer
tuinen, die uit warmere landen af
komstig zijn, kunnen zonder schade
onze hardste winters verduren, wan
neer zij geheel in sneeuw gehuld
woiden, en dit is zelfs in Canada bij
nog veel sterkere winters het geval.
Wij hebben den taxus in het voor
jaar meermalen verschokten voeten
hoog, zoover hij boven den sneeuw
uitstek, geheel bruin geworden be
vonden, terwijl het benedenste gedeelte
groen was gebleven. Verschillende
gewassen vei liezen meermalen de
bloemknoppen, zoover zij niet door
de sneeuw beschut waren, terwijl
daar beneden alles onbeschadigd is.
De perziken bezwijken meermalen in
harde winters; kunnen zich echter
enkele takjes in de sneeuw verschuilen,
lan drageu deze lijkelijk vruchten.
Wetenschappelijke reizigers in Siberië
bebben gevallen vermeld, dat de tem
peratuur der lucht 72» F. onder nul
stond, terwijl zij onder de sneeuw
29° boven nul waarnamen, hetgeen
een verschil van 100° F. uitmaakt!
Dr. Kane vond op zijne reis naar de
noordpool onder 78° N. B. onder de
sne°uw de Andromeda in vollen
bloei en rietgrassen frisch groen.
Zooals men ziet, vormt het eiderdons
in dc wieg van het kind geen warmer
bed dan de sneeuw voor het plant
aardig leven.
Wanneer de sneeuw bijtijds in den
winter valt en tot tegen het voorjaar
blijft liggen, dan bevriest de grond
loorgaans geheel niet. Heeft het vóór
het sneeuwen eenige centimeters diep
gevroren, dan doet de grondwarrnte
weder deze vorst verdwijnen en de
laarhoven liggende sneeuw laat geen
verder bevriezen toe.
Johann Strauss.
Van den beroemden walscomponist
wordt een vermakelijke episode ver
haald toen hij eens in angst verkeerde
naar Siberië te zullen worden gezon
den.
In een Russische stad wist de dochter
van den gouverneur den lichtzinnigen
linder die van de eene bloem naar
de andere fladderde vast te houden
en had hare maatregelen zoo goed
getroffen, dat Strauss geen kans zag
aan den gespannen strik (een huwe
lijk) te ontkomen. Het kwam tot een
plechtige verloving die dra door een
huwelijk zou worden gevolgd; reeds
togen de gasten ter kerk en de onge
lukkige bruidegom wandelde aan den
arm zijner gelukkige bruid wanhopig
mede, waar de Pope reeds klaar stond
om zijn zegen le geven, toen de politie
hem kwam arresteeren als politiek