BINNENLAND.
GEMENGD NIEUWS.
(Dit is namelijk thans voor het eerst
gebeurd)
»Ik heb den geheelen Bijbel ge
raadpleegd," dus eindigt de President,
»maar ik ben niet in staat er een
andere gedragslijn in voorgeschreven
te vinden, dan die wij volgen. Wij
moeten dus blijven strijden in Gods
naam."
Ook daaraan zal het wel niet ont
breken
Volgens een gisteren door de En-
gelsche regeering ontvangen telegram
van generaal Bulier, heeft generaal
Warren de Spioenkop weder moeten
ontruimen.
Naar een particulier telegram uit
Brussel aan de Berl. Zeitung meld
heeft den strijd om deze nu weder
verlaten stelling het Engelsche leger
800 dooden, ruim 1500 gewonden en
nagenoeg de geheele artillerie onder
bevel van generaal Warren gekost.
De gepensionneerde luitenant-
generaal van het Ned. Oostindische
leger Karei van der Heijden is gis
teren op Bronbeek bij Arnhem op
74-jarigen leeftijd overleden.
Den 12en Januari 1826 te Batavia
geboren, werd hij als kind van twee
jaar reeds naar Nederland gezonden
om daar zijn opvoeding te. ontvangen.
Reeds op 15-jarigen leeftijd trad hij
te Harderwijk in dienst voor het
Indisch leger en vertrok kort daarop
als korporaal-titulair naar zijn ge
boorteland, waar een roemiijke mili
taire loopbaan zijn deel werd.
Het Muiderslot.
Uit Muiden wordt aan de Gooi- en
Eemlander geschreven»Aan het
slot is men thans bezig met het af
breken der vestibule, welke ais in
gang diende en toegang verleende
tot de ridderzaal. Met het verdwij
nen van dezen aanbouw gaat een
gewichtige historische heirinriering
aan den tijd van Hooft's verblijf op
het slot verloren. Het vei bouwen of
vergrooten van deze vestibule, toch
wordt uitvoerig beschreven in de
brieven van den dichter, waarin hij
zich herhaaldelijk beklaagt over de
werklieden, die slecht werk leveren
of te langzaam opschieten."
De Opmerker teekent hierbij aan:
»Zoo schendt de Staat der Nederlan
den de gebouwen, die hij in zijn
hoede nam om ze te bewaren."
Een en ander gaf ons aanleiding
een onderzoek naar de juistheid van
het door de Gooi- en Eemlander
meegedeelde feit en van de door de
Opm. daaruit geputte conclusie in te
stellen.
Ons bleek nu dat werkelijk het be
doelde portaal met toestemming van
den Minister wordt weggebroken,
doch dat hier nu juist geen «gewich
tige" historische herinnering mee ver
loren gaat. Waar is het dat Hooft
het portaal heeft laten bouwen en
als zoodanig kan de herinnering his
torisch zijn. Om «gewichtig" te kun
nen genoemd worden, moest het por
taal toch ten minste kunstwaarde
bezitten en deze wordt er door be
voegde beoordeelaars geheel aan ont
zegd.
Het portaal kwain in plaats van
een kleine gaanderij, hetgeen nog
blijkt uit de aanwezigheid van een
put, die zich vroeger in haar geheel
op de binnenplaats bevond en die nu
op de binnenplaats nog slechts voor
een deel zichtbaar is, daar de andeie
helft, tengevolge van de meerdere
breedte van het portaal waarvoor de
gaanderij plaats maakte, onder het
portaal is verborgen.
Ware Hooft een deskundige ge
weest, hij zou dit portaal in dezen
vorm er niet hebben laten bouwen,
daar het volstrekt niet past bij de
architectuur van het slot en boven
dien, door de constructie van het dak,
groot nadeel heeft gedaan aan de
omringende deelen. Het dak bestaat
nl. uit twee schuin-afloopende deelen,
welke beide met de muren aan weei's-
kanten een diepen goot vormen.
Deze goot nu is jaren lang een soort
reservoir voor het hemelwater en
anderen neerslag geweest, waarvan
het gevolg was dat de omringende
muren, door het vocht, belangrijke
schade hebben geleden. O. a. is de
bijna meterdikke .muur van de rid
derzaal zoo door het vocht verteerd,
dat men er met een scherp voorwerp
in steken kan.
Het schijnt dus dat het afbreken
van dit minder belangrijke portaal
juist het behoud kan zijn van meer
belangrijke deelen van het slot.
Amsterd. Crt.
Landbouw-cmigratie.
Naar aanleiding van de pogingen
ook hier te lande aangewend om na
den oorlog tusschen de Transvaalsche
republieken en Engeland op groote
schaal de landbouw-emigatie naar
Zuid-Afrika te bevorderen meenen
wij het niet ongewenscht om hier
omtrent bet oordeel te vernemen van
van een Zuid-Afrikaander zelf. Zie
hier wat een correspondent van de
«Arnb. Ct." uit Kaapstad schrijft:
«Met onverdeeld genoegen zien wij
hier de opgewondenheid en innige
belangstelling voor Transvaal van het
kleine Hollandook en vooral de
emigratie-plannen en geld inzamelingen
daarvoor. Waai om echter alleen voor
landbouw-emigatie. Wat een lijden
heeft de Hollandsche boer, vóór hij
gewoon is aan het Transvaalsche
boerenbedrijf, hoe slecht is hem de
grond, hoe moeielijk het leven! Ik
ken de lijdensgeschiedenis van een
klompje Hollandsche boeren, die
thans te Dulstroom in het district
Lijdenburg in de Z. A. R wonen.
En waarom boeren7 Die paar gezin
nen, die uit zullen komen, zullen die
veel invloed op het Hollandsche ele
ment hebben
Neen dat men dan toch liever
Hollandsche handelsfirma's aarimoe-
dige. De handel in het arme Trans
vaal is bijna geheel in Engelsche han
den, niet alleen in Pretoria en Jo
hannesburg, maar zelfs bij het klein
ste station staat een Engelsche winkel,
op het eenzaam veld op een kruis
punt van wegen enz. Ik zeg u, dat
doet kwaad aan het Hollandsche ele
ment. De winkelier is een «gentleman"
(van buiten althans), hij verkoopt
mooie dingen, vooral kleeding voor
dames en heerenzoo werd al wat
Engelsch was mooi en aantrekkelijk
en kent men tal van handelsartikelen,
vooral op het gebied van manufac
turen, alleen bij de Engelsche namen
studs, cufs. fronts, collards, enz.
En zoo'n handelsman spreekt met
velen, een boer maar met weinigen.
Waar is die oud Hollandsche han
delsgeest? Hoe klein komt ons Hol
land voor in den handel buiten Ne
derland
Laten toch winkeliers uitkomen;
steunt lien met toelagen, met voor
lichting met faciliteiten van transport.
Maar 't moeten geen krenterige
winkeliertjes zijn, neen eerste huizen
met eerste klasse goederen, met han
delskennis en wereldkennis.
Is het niet mogelijk dat Sinkel,
Bahlmann, Peek Cloppenburg of
Van Dijk en Witte filialen hebben of
krijgen in Transvaal.
Ik heb reeds meer geschreven, dat
de Transvaler, zoolang hij nog open
veld heeft, zijn zoons geen winkelier
laat worden, vooral na de oorlog niet,
als er zoovelen gevallen zijn. Ook
de kolonische menschen zenden zel
den hun zonen als handelaren naar
Transvaal. Voor ondernemende kolo
nisten is de Kolonie zelf een goed veld.
Zoo'n winkelier moet werkelijk voor
geen kleintje vervaard zijn: meest
moet hij «algemeen handelaar" zijn
of zooals die Eugelschen zelfs in
Transvaal zich noemen «general
dealer". Eén winkel moet bevatten
wat men in 5 of 6 dorpswinkels in
Holland aantreft, van band en schoen
smeer af tot ploegen en een orgel
toe.
Dit lijkt nu wel een beetje gek.
maar het schijnt altijd mee te vallen.
Ik heb op het plekje, waar ik in
Transvaal woonde, zoo'n winkel zien
«worden". Er was eerst maar een
kroegje, «hotel" genoemd voor de
statietoen werd een ijzeren ver-
lengstukje aangebouwd, dat spoedig
gevuld was rnel paardentuigen, lek
kernijen, harmonica's, huishoudarti-
kelen, manufacturen, ploegen enz.
En thans is de Engelschman weg,
gevlucht.
Als de Hollanders er gauw bij zijn,
zullen ze na den oorlog vele zaakjes
voor weinig geld kunnen overnemen,
aangenomen, dat de oorlog gun
stig afloopt, waarvoor thans veel
hoop bestaat.
En waarom stuurt men geen art
sen en advocaten? Het krioelt van
kwakzalvers en de goedgekeurde dok
ters zijn van de meest bonte natio
naliteit: ik ken Zwitsers, Duitschers
en Franschen maai Hollanders slechts
zeer weinige; misschien buiten Pre
toria en Johannesburg geen enkele,
ja toch, de spoorwegdokter te
Middelburg.
Voor ondernemende onderwijzers is
er ook plaats voor kostscholen.
En fotografen, dat zijn allen
Engelschen, zonder uitzondering. En
in dat vak is ook geld te verdienen
2 pd. St voor een dozijn, f24 voor
12 portretjes! En elk Transvaler laat
zich fotografeeren, - geld is er
genoeg."
PLAATSELIJKE BERICHTEN.
De Minister van Oorlog heeft
benoemd tot vaandrig bij het 5e
Regiment infanterie de reserve ser
geant H. Espeet van genoemd korps.
De adspiranten-vaandrig C M.
Schoewert en G. van Hoeven van het
5e Regiment infanterie, zijn door den
heer kolonel Regiments commandant
bevorderd tot reserve-korporaal.
De sergeanten M. J. Bogert eu
H. J. Veltmaat van het 5e Regiment
infanterie zijn aangewezen om de
gymnastiek- scherm en zwemcursus,
welk van 1 Februari e. k. tot 15 Mei
d.a.v. bij de Normaalschietschool te
's Gravenhage zal worden gehouden,
bij te wonen.
Tusschen 1—15 Maart e.k. zullen
bij het 5e Regiment infanterie van
de lichting van 1900 de navolgende
miliciens uit de verschillende provin
ciën worden ingelijfd
Bij de bataljons te Amersfoort
50 uil Gelderland, 20 uit Utrecht,
145 uit Friesland, 260 uit Overijsel
en 155 uit Drente.
Bij het 5e bataljon te Utrecht
135 uit Gelderland en 105 uit
Utrecht.
Bij het le Regiment Huzaren alhier
40 uit Gelderland, 30 uit Utrecht,
10 uit Friesland, 40 uit Overijsel, 40
uit Groningen en 15 uit Drenthe.
Bij het le Regiment Veld-Artillerie
alhier
15 uit Friesland, 30 uit Overijsel,
5 uit Groningen en 10 uit Drenthe.
Tot lid der Commissie, belast
met het in April a.s. af te nemen
examen voor commies en deurwaarder
dor belastingen is o.a. benoemd do
heer J. C. van der Meer, inspecteur
der directe belastingen alhier.
Ds. Arn. de Jong, Doopsgezind
predikant te Noordhoi n, hoopt aan
staanden Zondag voor le gaan bij de
godsdienstoefening in de Remonstr.
kerk, alhier.
Dinsdagavond te Th uur zal in
't lokaal «de Zaaier" eene Zendings-
bidstond gehouden worden.
In verband met de opmaking
der kiezerslijsten voor dit jaar, her
inneren wij er aan, dat voor den len
Februari het verschuldigde in 's Rijks
directe belastingen over het volle
laatstverloopen dienstjaar moet zijn
voldaan om zonder aangifte als kiezer,
krachtens belastingbetaling, op de lijst
te kunnen worden gebracht, en dat
voor de Personeele- en de Grondbe
lasting het volle laatstverloopen dienst
jaar het jaar 1899 is
Wie zijn aanslag over dat jaar nog
niet heeft aangezuiverd, doe dit dus
alsnog vóór aanstaanden Woensdag,
om zich voor latei e teleurstelling te
vrijwaren.
Het nieuwe station zal voor bet
meerendeel electiisch worden verlicht,
vooral wat de terreinen betreft, waar
niet minder dan 36 booglampen zullen
worden aangebracht.
Met de installatie, die in Mei a.s
gereed moet zijn, is belast de heer
Van Loenen Martinet, ingenieur der
H. IJ. S. M.
Natuurlijk wordt er ook gas aan
gelegd, dat echter in hoofdzaak slechts
zal worden gebruikt indien het elec-
trische licht onklaar mocht worden.
De «Maatschappij tot Opvoeding
van Weezen in het Huisgezin" werd
dezer dagen verblijd met een gift van
f 400 van de Ned. Hervormde ge
meente te St. Petersburg en een legaat
van f250 van wijlen den heer Lol-
catna, emeritus-predikant te Gronin
gen.
A. s. Zondag 28 Jan., zal in de
zaal van den R. K. Volksbond 's avonds
half acht eene buitengewone Verga
dering plaats hebben van het Kruis-
verbond, welke bijeenkomst ook voor
niet-leden en dames zal toegankelijk
zijn. De heer Th B. Makaay, secre-
taiis van het Hoofdbestuur van bet
Kruisverborid in het Aartsbisdom
Utrecht, zal alsdan een lezing houden,
welke zal geïllustreerd worden rnet
lichtbeelden, die op aangrijpende wijze
voorstellen de vreeselijke gevolgen
van het drankmisbruik. Op zeer vele
plaatsen reeds heeft de Heer Th. B.
Makaay zijne voorstelling met groot
succes gegeven, en daardoor vele over
tuigde medestrijders voor het Kruis-
verbond gewonnen. Leden van «Kiuis-
verbond" eri «Volksbond" hebben
persoonlijk vrijen toegang, doch niet-
leden en dames kunnen de voorstel
ling bijwonen tegen betaling van 10
cents entree.
Het bestuur heeft dat entree ge
heven orn eenigszins de kosten der
voorstelling te dekken, maar dat entrée
zoo laag mogelijk gesteld, om velen
in de gelegenheid te stellen op aan
schouwelijke wijze zich te overtuigen
van de nuttige werking van het Kruis-
verbond.
Afgeluisterd gesprek van twee
schooljongens.
J. »Z6g Kees, ga je mee fietsen of
heb je je werk nog niet af?"
K. «Welzeker Jan. maar ik moet
nog even de Amersfoortsche courant
lezen."
J. «Maar ben je nu mal, is daar
nu zoo'n haast bij, dat kan je toch
even goed doen als je thuis komt;
het nieuws is dan nog even nieuw
gebleven."
K. «Daar heb je gelijk in, maar
het oude iu de couranten is misschien
nog aardiger en vermakelijker dan
het nieuwe."
J. «O, je meent die courant waarin
het twaalf maanden in het jaar Fe
bruari oftewel sprokkelmaand is."
K. «Neen Jan, ik lees nu in een
grooter blad dat slechts weinige men
schen weten, dat elk goed loopend
horloge levens een kompas is. Wan
neer men n.l. hethorlogeinhorizonlale
richting zóo draait dat de kleine
wijzer"
J. «Schei maar uit Kees, dat hebben
ze ons bij de vrijwillige oefening in
den wapenhandel reeds lang geleerd
en mijn broer, die luitenant bij de
huzaren is, heeft dit middel als cadot
al toegepast."
K. «Dat is juist het leuke van het
sigemetigd nieuws"; mijn oom, de
kapitein van de infanterie, bracht dit
hulpmiddel als korporaal reeds in
praktijk. Maar luister nu even. Om
het vooral als uNieuws" ingang te
doen vinden wordt er aan toegevoegd:
»Dil is van zóo weinig bekendheid
dal zelfs Stanley, toen menenz
ontkennend antwoordde."
J. «Houd op Kees, die courant lijkt
wel het Humoristisch Album: ik zie
Stanley al op het zuidelijk halfrond,
waar de zon in het noorden staat
juist den verkeerden kant uitstappen
of tusschen de keerkringen zijn horloge
verticaal houdende een kuil in den
grond graven om op die wijze naar
het noorden te komen."
K. «Zou die courant ook niet het
volgende bericht opnemen: vSlechts
weinig menschen welen dat de struis
vogel steeds een zuiver rechte lijn volgt,
en dat men verdwaald zijnde maar
zulk een spoor behoeft te volgen om
te voorkomen dal men in een kring
blijft ronddwalen. Dit is van zóo
weinig bekendheid dat noch Heems-
kerk, noch Barendtsz. noch zelfs
Nordenskjöld met dit feit bekend
tvaren."
J. «Of: hel utas zelfs Plato onbe
kend dat bij gebrek aan gewichten in
een kruidenierswinkel 4 rijksdaalders
dienst kunnen doen voor 1 Decagram."
K. «Nu Jan, ik merk wel dat wij
spoedig een couiant zouden vullen,
laten wij nu maar onze voetrotatie
persen bestijgen."
P. P.
302c STAATSLOTERIJ"
Vijfde en laatste klasse.
Tweede week.
Trekking van 2426 Jan.
(2850 loten).
Ten kantore van den Collecteur te
Amersfoort zijn aan de navolgende
nummers te beurt gevallen:
Prijs van f 400 No. 14702.
Prijs van f200 op No. 11231.
Prijs van f 100 op No. 13837.
Prijzen van f70.
2105 2106 2111 2112 2117 2149 2242
2263 6063 6081 9366 11232 11240
11253 13810 13815 13845 14655 14662
14701 14710 147151677416811 16839
20061 20067 20070 en 20086.
Te zamen 32 prijzen.
Zonder prijs zijn uitgetrokken:
2098 2103 2113 2120 2138 2142 2250
2268 2269 2285 2584 2602 2611 2622
2623 2635 2639 2645 6068 6075 6076
6086 6089 9353 9375 9378 9381 9387
9399 11182 11209 11218 11219 11224
11226 11250 1125511267 1126913801
13814 13849 13863 13875 14637 14648
14653 14654 14699 14717 14718 14724
16768 16777 10790 16796 16797 16798
16816 16826 16827 16833 20083 en
20098.
Volgende trekkingen geschieden:
29—31 Jan., 1 en 5—9 Febr.
Behalve de premie van f30.000 voor
den laatst uitkomenden prijs van f 1000
of hooger en de premie van f 3.000
voor het laatst uitgetrokken lot, zijn
ingeblcvcii de navolgende prijzen:
1 van f 100.000, 1 van f 10.000, 2 van
f1500, 27 van f 1000, 30 van f400,
36 van f 200, 95 van f 100 en 2048
van f 70.
Loten zijn ten voormelden kantore
(Breedestraat 22) nog verkrijgbaar
h f 3.90 per Vso.
Friesche Stinsen.
Onder de vele eigenaardigheden
waardoor de provincie Friesland zich
in vroegere tijden onderscheidde, be
lmoren de stinsen of sloten, waar de
oude adellijke familièn van geslacht
op geslacht woonden en dikwijls, ver
sterkt als deze stinsen waren, menig
beleg van den buitenlandschen en bij
onderlinge veeten, ook van den bin-
nenlandschen vijand wisten te weer
staan.
Langzamerhand echter zijn deze
stinsen, met zooveel wat in Friesland
aan vorige eeuwen herinnerde ver
dwenen of wel in nieuwen vorm ver
bouwd en vernieuwd, zoodat zij bijna
geheel het aanzien van de nieuwer-
wetsche villa's kregen. Zulk een stins
was «Rinsma-State", gelegen op een
kwartier uur afstand van het dorp
Driesam (gemeente Dantumadeel).
Onlangs scheen ook de beurt gekomen
voor deze stins, sedert 1500 het onaf
gebroken eigendom van de elkander
opgevolgd hebbende familiën van
Sytzama, om te verdwijnen met de
omringende bosschen, vol van groote
indi ukwekkende woudreuzen. Zij werd
nl. met deze bosschen in openbare
veiling gebracht door de verspreide
leden der familie Van Sytzama. Alles
zal echter nog in wezen blijven, daar
stins en bosschen bij deze veiling zijn
toegewezen aan Vrouwe VV. C. ba
ronesse van Sytzama, echtgenoot van
den heer W. D. Haitsma Muiier te
Haarlem voor slechts f 14.800.
Een sterk meisje.
Eenige «eken geleden liep een
jonge dame, Rose de la Chapelle,
een bierhuis in Parijs binnen. Zij
was niet te best gehumeurd en vond
dat men haar niet gauw genoeg be
diende. Om haar woede te koelen,
ging zij naar buiten, nam een zwaren
klinkersteen, liep weer binnen en
smeet dezen zoo handig tusschen de
tafeltjes, dat een zestal van deze met
alle glazen en flesschen, rinkelend
legen den grond vielen. Drie kellners
kwamen aanloopen, die echter niet
op de hoogte waren van Rose's
spierkracht. Ze wilden haar beet
pakken, met dit gevolg dat de eerste
kellner achter het bullet terecht
kwam, de tweede tusschen de om-
vergevallen tafeltjes en de derde op
straat vloog. Daarop kwamen 2
agenten binnenloopen. Rose zei niet
van plan te zijn het café uitgesmeten
te worden en hield zioh vast aan
een ijzeren stang, die in den muur
gemetseld was. De agenten trokken
aan de dame, tevergeefs. Nog 2
agenten kwamen, juffrouw Rose was
aan den muur vastgegroeid. Ook de
ile drie kellners kwamen er bij. Dus
te zamen zeven man, inaar zij kon
den de schoone Brunhilde niet los
krijgen. Eindelijk raakten de steenen
van den muur los en de ijzeren stang
viel er uit
Voor de rechtbank bad jullrouw
Rose de lachers op haar hand en zij
werd veroordeeld tot een geldboete
van 50 francs!
MARKTBERICHT.
AMERSFOORT, 26 Jan. 1900.
Tarwe f 0.Rogge f 0.Boekweit f 0.
\ppelen f3.afG.Peren f0.afO. Nieuwe
aardapp. f.afZar.daardapp. f 1.50 a f 1.70
Hoendereieren f5.00 a f6 00 per lOOst. Eenden
f 0.a f0.Boter f 1.40 a f 1.50 per kilo. Mar
garine f0a f0.Zoeter». kaas f0.
Kippen f0.60 a fT.00 Kuikens f0.afO.Piep
kuikens f 0.00 a f 0.00 Ganzen f00 f00.Eenden
f"0.6Ö a f 0.90 p. st. Jonge fO.OO afOOO Mazen
1 0.a f 0 Wilde konijnen f 0.40 a f 0.50.
Tamme f 0 80 a fl.20 Duiven f0 40 a f0.50 paar.
Magere varkens f 42.— f 18 Varkens voor export
f a f Zeugen 40.f 50.Biggen
f 5a f 8 00 Schrammen f 00.a f 00 Vette
koeien f 000.— a f 000.— Guste koeien f 00.—
RECLAMES.
SCHIJN BEDRIEGT.
Van onzen correspondent:
De bloedarmoede komt heden ten dage zoo
veelvuldig voor en stoort de gezondheid van
zoovele jonge meisjes, dat men niet genoeg voor
zorgsmaatregelen kan nemen om dit kwaad van
af den beginne tegen te gaan.
Eene waakzame en zorgvolle moeder voor de
gezondheid van haar kind zal er zich niet in
vergissen en gemakkelijk de verschijnselen van
het kwaad bemerken. De lippen en tandvleeach
