Gemengd Nieuws.
gen der doublure, hetgeen f709.40»
vorderde, en den verkoop van een
paard, dat niet meer geschikt bleek
voor het werk en waarop omstreeks
f276 werd verloren, uitgaven die
nagenoeg het Gemeente-subsidie van
f 1000 verslonden. Onder dankbetui
ging aan de Financieele commissie
stelde spr. voor tot goedkeuring der
rekening over te gaan, waartoe bij
acclamatie werd besloten.
Alsnu werden met bijna algemeene
stemmen herkozen tot Commissaris
sen de heercn J. C. J. Pels Rijcken en
F. M. van Veen, die aan de beurt van
aftreding waren en de herbenoeming
onder applaus aanvaardden, terwijl
evenzeer met nagenoeg algemeene
stemmen werden herkozen tot leden
van de Financieele commissie voor
het boekjaar 1903 de heeren mr. J.
van der Leeuw, J. Bolk en P. van der
Mark, die evenzeer zich bereid ver
klaarden, de benoeming aan te nemen,
Ten slotte kwam aan de orde een
voorstel tot aanvrage van subsidie aan
de Gemeente over 1903, evenals ten
vorigen jare tot een bedrag van f 1000.
De Voorzitter deed uitkomen, dat,
wel verre van een philantropische
instelling te wezen, de tram wel de
gelijk blijkt te voldoen aan een lang
gevoelde behoefte, hetgeen ten duide
lijkste blijkt uit het steeds toenemend
aantal passagiers, dat bijvoorbeeld
van 1 Januari tot 27 Mei dezes jaars
rond 5000 hooger is dan over het
zelfde tijdvak van 1902. Had de Ven
nootschap de groote uitgaven voor
doublure enz. niet gehad, dan zou zij
er zelfs wellicht zonder subsidie zijn
gekomen. Werd ten vorigen jare aan
den Raad verzocht orn een susidie ge
durende 5 jaren, telkens met f 200
verminderend, nu de Raad dat ver
zoek niet inwilligde, moet de Ven
nootschap andermaal vragen omf 1000.
Mr. Van der Leeuw meende, dat
men iets meer moest vragen dan
f 1000, uit vrees dat de Raad mocht
gaan beknibbelen. De Voorzitter ant
woordde, dat zulks z. i. niet zal ge
schieden.
De heer Sinnige gaf warmen bij
val aan het voorstel en meende a. o.
dat waar de aandeelhouders in deze
zeer nuttige en telkens meer popu
lair wordende onderneming geen rente
vragen van hun kapitaal, het «Gemeen-
bestuur zelfs heel graag" het subsidie
zal vetleenen.
De heeren Van Reek, Croockewit
en Gerritsen waren minder optimist
gestemd. De laatste zeide. dat de
Raad vooral bij de komende Begroo
ting de grootst mogelijke zuinigheid
zal hebben te betrachten, omdat voor
zien moet worden in tal van zaken
die geen langer uitstel dulden en in
nieuwe zaken die evenmin kunnen
uitgesteld.
De heer Van der Mark deed nog
uitkomen, dat door de ligging van
bet station, welke voor een goed deel
is te wijten aan den Gemeenteraad,
een verkeersmiddel als de tram brood-
noodig is geworden zóo zelfs dat in
dien de Vennootschap dit niet had
gedaan, de Cemeente zelve een der
gelijk communicatie-middel had moe
ten maken.
De heer Sinnige meende, dat als
de tram eensklaps niet meer zou rijden,
tal van adressen den Raad zouden
bereiken om een verkeersmiddel tus-
schen de stad en het zoo afgelegen sta
tion te maken.
De Voorzitter stemde in hoofdzaak
toe hetgeen door beide laatste spre
kers was te berde gebracht en herin
nerde zich verzuimd te hebben, niet
ervan te gewagen dat tijdens de sta
kingsdagen, in April, het personeel
op uitstekende wijze zijn plicht bleef
doen, waarvoor spr. het hulde bracht,
daarbij in 't bijzonder den stal baas
releveerend.
Nog deelde spr. mede, dat meer
malen ter sprake is gekomen een ver
laging van het tarief, doch dat een
proef daarmee te gewaagd bleek, om
dat men, bij mislukken, het tarief niet
audermaal zou kunnen verhoogen Zou
men den rit op 5 cent stellen, dan
zou men 160 pasagiers meer moeten
vervoeren om dezelfde ontvangsten
per dag te hebben, een aantal, dat
hier nagenoeg niet te bereiken is. Het
verlies in ontvangst is juist gelijk aan
de uitgaaf voor het onderhoud der
paarden.
De Mij. zou dus dubbel nadeel lij
nen als men het tarief op 5 cent
bracht. De proef is bovendien onmoge
lijk, omdat men het Gemeente-subsi
die heeft aangenomen.
Nadat nog een en ander was gezegd
over de wenschelijkheid om uit de
reclame in de trams wat milder bron
van inkomsten te hebben, werd de
vergadering gesloten.
Industrie- en Huishoudschool.
Sinds 2 Juni is in circulatie het
volgende adres der vrouwen van Amers
foort aan den Raad der gemeente:
Geven met verschuldigden eerbied
te kennen de ondergeteekenden, allen
huismoeders of zelfstandige vrouwen,
ingezetenen der gemeente,
dat zij met groote belangstelling
kennis genomen hebben van de plannen
beraamd door het Bestuur der Ver-
eeniging Amersfoortsche Industrie
ën Huishoudschool
dat zij het ten zeerste zouden toe
juichen als de inrichting spoedig en
aanstonds in voldoenden omvang kon
\vorden opgericht,
dat er tot heden alhier weinig of
niets gedaan werd voor de opleiding
van meisjes, zoowel voorde huishouding
als voor de verschillende takken van
vrouwelijkeu arbeid,
dat dus de school ongetwijfeld in
een dringende behoefte zal voorzien
en niet slechts voor een beperkt deel
der samenleving, doch dat zij veel
zijdig nut zal afwerpen voor de ver
schillende kringen der Amersfoortsche
burgerij,
dat zij op dien grond zich bij deze
de vrijheid veroorloven een beroep te
doen op de medewerking van UwEdel-
Achtbare vergadering om de oprich
ting en instandhouding der school
zooveel mogelijk te willen bevorderen,
't Welk doende, enz.
Het adres wordt vanwege het Be
stuur der vereeniging bij alle belang
stellenden aan huis ter teekening
aangeboden.
De Amersfoortsche tram ver
voerde in de vorige maand 7291
betalende passagiers met een totaal
opbrengst van f631.94 of per dag-
kilometer f 11 32®.
In Mei 1902 bedroegen die getallen
respectievelijk 5536 f509 33 en
f9 04'.
Aan Burgemeesteren en Wet
houders van nagenoeg alle gemeenten
in ons land is het navolgende adres
verzonden
Het Bestuur van de Vereeniging
ter bevordering van de belangen des
Boekhandels, gevestigd te Amsterdam
veroorlooft zich met gepasten eerbied
het volgende onder uwe aandacht te
brengen.
Sedert tal van jaren bestaat bij de
meeste zoo niet bij alle Gemeente
besturen de gewoonte de behoeften,
met name de leermiddelen, voor de
openbare school uit te besteden en
de leveling gedurende een of meer
jaren te gunnen aan den laagsten
inschrijver.
Voorzooveel het meerendeel der
schoolbehoeften aangaat is tegen de
wijze van handelen geen gegrond be
zwaar van aanbelang in te brengen.
De meeste artikelen toch hebben geen
vasten verkoopsprijs en derhalve kan
de inschrijver rekening houden met
de verschillende voorwaarden, die hem
door de fabrikanten gesteld worden.
Er is echter éen artikel, waarbij
dit niet opgaat, en dat zijn de school
boeken.
Alle boeken in Nederland uit
genomen enkele soorten van kerk
boeken hebben hun officieelen
verkooppi ijs, welke door de uitgevers
bepaald wordt.
Van dien bepaalden prijs geniet de
boekhandelaar zijn rabat; een rabat
dat oppervlakkig gezien zeer hoog is,
maar in werkelijkheid zoo laag dat
het moeilijk kleiner kan zijn Immers,
meestal is het artikel klein van prijs,
terwijl mede daardoor de administratie
van het geheele gedoè omslachtig en
duur wordt.
Het rabat dat de boekhandelaar op
schoolboeken geniet is nooit hooger
dan 20'/o met de premie "/i«; d. i. 1
exemplaar vrij op 12 exemplaren Meer
wordt zelfs door verscheidene uitgevers
niet toegestaan aan boekhandelaren,
die naar het buitenland uitvoeren,
ofschoon ze van dezelfde uitgevers
altijd op andere boeken hooger rabat
kunnen bedingen, teneinde hun af
nemers in het buitenland ook winst
te verzekeren.
Waarom ook zou de uitgever meer
rabat op schoolboeken verleenen? Die
zijn immers geen speculatieartikelZe
worden niet aan den man gebracht
door moeite of welbespraaktheid van
den koopman, door étalage of iets
dergelijks. Ze worden op een school
ingevoerd; daarmee is 'tuit.
De boekhandelaar, die een eerlijk
stuk brood wil verdienen en al zijn
verplichtingen ook aan de Gemeente,
welker ingezetene hij is wil naleven,
kan van de verleende korting geen
cent missen. 'tZou niet veel moeite
kosten aan te toonen, dat van deze
korting de helft verloren gaat door
de bedrijfsonkosten.
Vele Gemeentebesturen hebben de
gewoonte ook voor de schoolboeken
inschrijving te openen.
Verscheidene gaan zelfs nog verder
en beperken die inschrijving niet eens
tot de ingezetenen van hun eigen
Gemeente, rnaar laten ook andeie
inschrijvers toe
Onbeteugelde concurrentie is daar
van het zeer schadelijk gevolg. Sedert
de patentwet is afgeschaft kan ieder
zich beoefenaar noemen van welk vak
hij slechts verkiest, mits er maar
geen wetenschappelijke graad voor
noodig is.
De wijze van inschrijving, door vele
Gemeentebesturen gevolgd, heeft dan
ook meermalen menschen tol boek
handelaren gemaakt, die er overigens
niet aan dachten en er ook in de
verste verte geen begrip van hadden.
Men schrijft tnaar in en speculeert
op de gretigheid der uitgevers wanneer
men de bestelling doen moet. Men
is tevreden met een belachelijk luttele
winst; in enkele gevallen zelfs daar
mede, dat het Gemeentebestuur eenige
maanden vroeger betaalt dan de reke
ning van den uitgever komt, welke
men hoopt dan ook te kunnen voldoen
Of eindelijk men vindt zijn verdienste
op min wenschelijke manier in de
slechtere kwaliteit van de overige
artikelen die geen oflicieele prijsnotee-
ring hebben.
En onderwijl moet de binnen den
kom der Gemeente gevestigde boek
handelaar zien hoe een uitwonende
de boeken levert; hoe hij die 't
even goed en soms veel beter doen
kan door zijn eigen Gemeentebe
stuur gepasseerd wordt; en kan hij
zich alleen troosten met de gedachte
dat een deel van de belastinggelden,
welke hij niet zelden met moeite bij
een bracht, besteed wordt aan de
betaling der rekeningen die naar recht
en billijkheid door hem behoorden in
geleverd te zijn.
Toch zou hij of zouden zijn
mede-ingezetenen die 't zelfde vak
beoefenen er meer last dan voor
deel van hebben indien alleen deze
uitwas van concurrentiezucht werd
afgesneden en voor hen een wedloop
van inschrijving werd geopend. Er zijn
voorbeelden dat schoolboeken geleverd
werden tegen 25'/«°/« onder den olli-
rieelen pr ijs I 20»/° rabat en premie
27n/°i Voor die li/V ver
dienste moet dan de leverancier zijn
vracht betalen, dikwijls nog de boeken
«kaften en verder leven!
Gemeenteambtenaren en werk
lieden wordt geen tractement, onge
veer 257o beneden de markt aange
boden De meeste Gemeenten van
eenigen omvang" gaan in liet tracte
ment voor de onderwijzers boven het
minimum bij de wet bepaald. Niemand
zou een Gemeente een huis verhuren
voor 75van den prijs; geen Ge
meentebestuur zou er aan denken
dat te verlangen Maar een boekhande
laar wordt bijna geregeld door elke
corporatie de twijfelachtige eer aan
gedaan dat hij zijn artikel omdat
het zóó nuttig is wel gratis kan
afstaan of bijna zonder winst ver-
koopen.
De ondergeteekenden maken door
deze woorden aan niemand eenver-
wijt, want ze aanhalen is zoo algemeen
gewoonte dat zelden of nooit er over
wordt nagedacht of deze wijze wel
verdedigbaar is. Maar niettemin zijn
ze er van overtuigd dat ze den vin
ger leggen op een ernstige wondeplek.
Ecomisch gezond is, dat er iets te
verdienen is, dit geschieden door in
gezetenen van de Gemeenten, die niet
geroepen zijn om te dragen. En nog
eens: economisch-gezond is, dat als
er iets te verdienen is, dit ook ten
volle en niet voor slechts een tiende
gedeelte verdiend wordt, vooral wan
neer men zoo precies kan narekenen
dat het niet te veel is en dat er on
mogelijk mee geknoeid kan worden.
De ondergeteekenden zijn zoo vrij
u bij de aanwijzing van het euvel
tevens het middel aan de hand te
doen waardoor hel geheel kan voor
komen worden.
De welbekende uitgever A. W. Sijt-
hoff te Leiden geeft jaarlijks een
Adresboek voor den Nederlandschen
boekhandel uit. De daarin opgenomen
namen van boekhandelaren zijn die
van hen, welke algemeen maar ook
nagenoeg uitsluitend door de uitge
vers als zoodanig erkend worden.
Gemeenten, in welke geen boek
handelaar gevestigd is, zouden zich
kunnen wenden tot een of bij loting
teregelen, tot meerderen van de naast
bij wonende».
Gemeenten, voor welke dat Adres
boek slechts één naam bevat, vinden
daarin vanzelf hun leverancier aan
gewezen.
Gemeenten, welke een bescheiden
getal boekhandelaren zeg 2 tot
10 bevatten, zouden de beurt van
levering kunnen regelen bij loting of
naar aantal jaren van vestiging, te
beginnen hij de oudste firma.
En eindelijk, groote Gemeenten
zouden er vanzelftoe komen hare
leverantië te splitsen in aantal kave
lingen van ongeveer gelijke grootte,
waarvoor een evenredig getal ge
gadigden in aanmerking kwam, die
bij loting het voorrecht van levering
verkregen met dien verstande dat
wie uitloot niet meer in aanmerking
komt al orens men zijn kring rond is.
Dal zou de Gemeenten iets meer
kosten. Maar daartegenover staat in
de eerste plaats recht en billijkheid.
En voorts: het eerlijk verdiende geld
blijft in de Gemeenten en vindt daar
weer voor een goed deel zijn weg in
verbetering van levensstaardaard en
en dus ook in verhooging van draag
kracht 't Is ten slotte veel goedkooper
dat inen meer besteedt en daardoor den
bloei der eigen Gemeenten bevordert,
dan dat men lager koopt, maar al
't geld gaat naar buiten
De ondergeteekenden zijn zoo vrij
het bovenstaande in uw overweging
aan te bevelen, met het dringend ver
zoek op deze of dergelijke wijze een
einde te maken aan de billijke klachten,
die uit honderden der Gemeenten van
ons Vaderland opgaan.
't Welk doende
Het Bestuur voornoemd,
J. A. WORMSER, Voorzitter.
Dr A. G. C. DE VRIES, Secretaris.
Amsterdam, Mei 1903.
In het belang van de controle
op het afgeven van aangeteekende
stukken en het uitbetalen van post-
wisselgelden aan de postkantoren,
wordt aan hen, die in het bezit zijn
van een naam-, handels- of firma
stempel, beleefdelijk verzocht, om dien
stempel op de voorzijde van de ken
nisgeving wegens aangeteekende brie
ven en op de achterzijde der post
wissels bij de handteekening af te
drukken.
Maandag 1 Juni j 1. mocht de
hoofdagent van politie J. P. de Jager
den dag herdenken, waarop hij vóór
25 jaar tot agent werd aangesteld
Het heeft den algemeen geachte» en
om zijne bekwaamheid door zijn chefs
zeer gewaardeerde» beambte op dien
dag niet aan belangstelling ontbroken.
Door H M. de Koningin werd hem de
eere-medadle van de Oide van üranje-
Nassau in zilver verleend. Door Burg.
en Welh. gecomplimenteerd ontving
hij van hen een mooien barometer;
de commissaris met de inspecteurs
schonken hem een fraaie klok en door
de agenten werd hem een prachtige
fauteuil, waarop een zilveren plaat
met inscriptie aangeboden. Wij voor
ons voegen er den wensch bij dat het
den fermen politieman nog jaren ge
geven moge zijn de politie en justitie
zijne goede diensten te bewijzen.
Bij het onweder, dat gisteren
ochtend boven onze gemeente woedde
is de bliksem geslagen in de caval-
lerie- en artillerie-kazerne, zonder
nochthans schade te veroorzaken.
Een der paarden van baron
Heemstra, die daags voorde wedrennen
te Bussum bij het naar 't station bren
gen er met den stalknecht van door
ging, viel en zich deerlijk wondde is
afgemaakt moeten worden.
Zaterdagavond werdeenebejaarde
julïrouw door een fietsrijder aange
reden, met het gevolg, dat zij een
been brak. Door de politie werd proces
verbaal opgemaakt. De zaak werd
later echter ten genoege van beide
partijen in der minne geschikt.
Werd dikwerf de klacht ver
nomen, dat Amersfoort geen enkel
eerste klas hotel rijk was, dat zal
welhaast anders worden. De heer
Schwemrner gaat zijn hotel verbou
wen en op de meest moderne wijze
inrichten en de heer Reichmann laat
voor zich aan de Regentesselaai:, vlak
tegenover het station, een hotel bou
wen, dat, naar de teekeningeri, die
wij er van zagen, een prachtinrichting
belooft te worden. Reeds 1 Mei 190i
hoopt hij het te kunnen openen.
Naar wij vernemen zal luitenant
kolonel W. A. T. de Meester van den
generalen staf, hoofd der 11e Afd.
van het Departement van Oorlog,
worden benoemd tot kolonel, com
mandant van het 5e regiment infan
terie
Paardenarts 2e klasse F. La-
méris is bevorderd tot paardenarts Ie
klasse; Ie luitenant G. K. Müller, van
de Cadettenschool, is overgeplaatst
bij het regiment grenadiers en jagers.
De A. V. V. »U. D. I". heeft Maan
dag te Apeldoorn twee voetbalwedsii ij-
den gespeeld en die beide gewonnen.
Het tweede elftal van «Robur et
Velocitas", uit Apeldoorn, sloeg zij
met 81het tweede elftal van «Be
Quick", uit Zutphen, met 30.
De heer Joh. van Dorssen, leg
de met gunstig gevolg af examen
voor klerk der Posterijen en Tele-
graphie.
De heer H. A. Maas heeft, in
verband met zijn vei trek naar Deven
ter en zijn drukken werkkring aldaar,
gemeend te moeten bedanken als
Directeur van «Jubal".
In zijn plaats is als Directeur van het
Amersfoortsche Symphonie-orkest be
noemd de heer G. Bikkers.
Ter vervanging van den heer B. J.
Hoffmann, die ontslag genomen heeft
als lid van «Jubal", is tot Bestuurslid
benoemd de heer G. J. Slothouwer.
Volgens «De Stem des Volks"
bestaan er ernstige plannen, hier
een Volksgebouw op te richten.
Ock meldt dat weekblad, dat 14
Juni een grooto openlucht-meeting
bij «Lokhorst" wordt gehouden, óok
over den boycot der «Phoenix-brou-
werij", waarbij als sprekers zullen
optreden Mendels. Spiekman, Fred
van Eeden en Wessels en misschien
Polak.
Zaterdagochtend is te Utrecht
door den waarnemend commandant
van het le regiment veld-artillerie
beëedigd en in functie gesteld de bij
het korps nieuwbenoemde paardenarts
2e klasse A J. Abspoel, die j.l. Maan-
bij de 2e afdeeling hier is aangekomen.
372e STAATSLOTEBIJ.
Vijfde klasse.
Vierde of laatste week.
Trekking van 2 Juni 1903.
(1000 loten).
Ten kantore van den Collecteur
A. C. R. O. Leinweber te Amersfoort
(Breedestraat 22) zijn aan de navol
gende nummers te beurt gevallen:
Prijzen van f70.
3310 3345 4981 9706 18978 19545
en 20563.
Te zamen 7 prijzen.
Zonder prijs zijn uitgetrokken:
633 638 654 3302 4-973 4979 14408
14415 16086 18845 18857 18858 19546
19574 19577 19588 19590 2056120585
en 20555.
Een verrassing.
Tot groote verbazing van de eige
naressen bracht dezer dagen een
portret van eene jonge dame op een
veiling bij Christie te Londen onge
veer 115,000 gulden op; eenige maan
den geleden zou men het misschien
voor een paar goudstukken hebben
kunnen krijgen. Een kaashandelaar
in de provincie liet het in 1893 na
aan zijne dochters; hij had het jaren
geleden van een rieef ten geschenke ge
kregen Hoewel men het een mooi
schilderij vond, dat door de vrienden
van den eigenaar dikwijls was be
wonderd, had men geen flauw idee
van de waarde.
Een dokter, die bij een der meisjes
werd geroepen, zag het stuk en wil
de het gaarne koopen. Men ging er
mee naar Londen om te vragen wat
het waaid was. Hoeveel kon de kunst
handelaar niet zeggen, maar wel kon
hij verklaren dat de eigenaressen
aangenaam verrast zouden zijn. Zoo
was het portret van een Ganisborough,
die meer dan honderdduizend gulden
opbracht.
Een orkaan in de Ver. Staten
Uit Atlanta word gemeld dat de stad
Gainviile, in de staat Georgië, gister
middag door een orkaan geteisterd
werd. Verscheidene huizen werden
een heel eind ver door den wind
weggeslingerd, geheele daken vlogen
als bladeren door de lucht, sommige
personen werden door den wind op
genomen en over huizen en boomen
meegevoerd. Men schat het getal
verongelukte op 200, Door het om
waaien van een katoenfabriek werden
80 daarin aanwezige arbeiders gedood.
