NIEUWE
Nieuws- en Advertentieblad
voor de Provincie Utrecht.
FEUILLETON.
SOESTDIJK.
No. 61.
Zaterdag 1 Augustus 1903.
Twee-en-dertigste jaargang.
VERSCHIJNT WOENSDAG EN ZATERDAG.
Bij flit nimmer behoort een Bijvoegsel.
HET NIEUWE MODEBLAD.
BINNENLAND.
4)
Amersfoortsche Courant
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 1.Franco per post door het geheele Kijk
Afzonderlijke Nummers 3 Cent.
Ingezonden stukken intezenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag.
Uitgever G. J. SLOTHOUWER.
Bureau: Laugestraat 77. Telephooiuio. 69.
ADVERTENTIËN:
Van 16 regels 0.50; iedere regel meer 7Cent.
Advertentiën viermaal geplaatst worden slechts driemaal berekend.
Groote letters en vignetten naar plaatsruimte
Heden verzenden wij aan onze lezers
die zich daarop abonneerden, No. 21
van onze premie:
Deze aflevering bezat tallooze figuren
met bijbehoorenden tekst, de nieuwste
modellen der Mode voor Dames en
kinderen, en een uitvoerig, zorgvuldig
uitgevoerd knippatroon.
Daarenboven als extra premie, nog
een aflevering van den boeienden
roman: «Nacht en Morgen."
«Het Nieuwe Modebi.ad" kost voor
de abonné's op ons blad slechts 55 ets.
per drie maanden.
Met het oog op het verblijf van
H. M. de Koningin op ,t Loo wordt
aldaar en in den omtrek een streng
toezicht gehouden op vreemdelingen
van vreemden landaard. Dezer dagen
werden te Apeldoorn aangehouden
als zonder middel van bestaan en
daarna over de grenzen gezet een
Duitscher, een Rus en een Hongaar.
De Orde der goede Tempelieren,
de bekende drankbestrijders- vereeni-
ging, die in bijna alle landen is ge
vestigd, heeft Zondag te Amsterdam
een» Groot loge voor Nedeland" ge
sticht.
Ten einde dit feit te herdenken
werd des avonds een samenkomst
in «Eensgezindheid" gehouden; die
druk bezocht was, vooral door dames.
In deze bijeenkomst, die met or
gelspel geopend werd, traden als
sprekers op jhr. S. B. Ortt uit Rot
terdam, mr. Malius, lid van den raad
te Birmingham en F. Hiihnel, leeraar
te Bremen, die allen mededeelingen
deden over de goede werking van
de Orde, wier afdeelingen en groot-
loges voortdurend stijgen in aantal
Ook was op deze bijeenkomst tegen
woordig miss Charlotte A. Gray die
zich voor de stichting der Nederland
sche afdeelingen veel moeite heeft
gegeven.
De dogcart met paard en tuig,
welke viel op no. 25293 in de 5de
Groote Prov. Groninger Verloting te
Winschoten, of f'900 in contanten,
viel in de collectie van den heer 11.
Antema, omnibusrijder te Nieuwolda.
De winnaars van de andere hoofd
prijzen zijn nog niet bekend.
Alles wat omtrent deze solide ver
verloting door menschen, die zich
niet ontzien voor enkele zilverlingen
deze verloting door middel van de
pers bij het publiek in een kwaad
daglicht te stellen is geschreven, is
vuige laster en verdachtmaking.
Afschaffing der Staatsloterij.
In vei band met het wetsvoorstel
tot geleidelijke afschafling der Staats
loterij, vestigt de »N. Ct." de aan
dacht op het volgende:
De Staat beeft meegeholpen ons
volk aan spelen te wennen.
Dat hij ons volk gewend heeft aan
spelen in de Staatsloterij is althans
onbetwistbaar.
Daaarom moet hij dat volk be
schermen tegen de nadeelige gevol
gen van zijn terugtreden uil het ge
bied, waarop hij ten onrechte zelf
een plaats bezette.
Dat in de geleidelijkheid der voor
gestelde afschaffing een opvoedend
en verzedelijkend element zou liggen
aan die veronderstelling van de Memo
rie van Toelichtingen ontzeggen wij
alle waarde.
Kan de Staat nu zorgen, dat een
deel van het speelgebied, dat hij met
zijn betrouwbaie Staatsloterij tot nu
toe bezette, niet na zijn terugtreden
door zwendelarij en oplichterij worde
bezet, hij verlate het dan vrij.
Maar vóór hij zich terugtrekt, zal
hij waarborgen dienen te geven voor
het vervullen van die taak.
Met andere woorden vóór dien tijd,
zelfs voor het zetten van den eersten
stap, zal het Ministerie hun, wier
steun het vraagt, aannemelijk, waar
schijnlijk, hebben te maken, dat die
taak lie macht van wetgever, regeering
en justitie niet boven gaat.
Wat denkt de regeering voor te
stellen tot «beteugeling van den speel-
hartstocht" of liever, naar onze lezing:
tot bescherming van het publiek
tegen exploitatie van speeelharts-
tocht en tegen bedrog?
Wij zouden dat eerst willen weten,
alvorens onze stem aan het ingedien
de wetsontwerp te geven.
Van dr. Hendrik Muller, die
eenige dagen vertoefd heeft bij presi
dent Steyn, vernemen wij omtrent
den gewezen president van den Oranje-
Vrijstraat het volgende:
De gezondheidstoestand van den
piesident is oneindig vooruitge
gaan sedert hij Scheveningen verliet,
maar laat nog veel te wenschen over.
De president loopt een paar malen
per dag 100 stappen, soms zonder
ondersteuning. Stem en spraakver
mogen zijn weder geheel in orde; de
oogleden nog niet geheel. De vingers
kan de president nog niet bewegen
en deze zullen waarschijnlijk het
laatst aan de beurt van genezing
komen.
De president te zeer ingenomen
met zijn verblijf te Reichenhall, niet
ver van Salzburg. Hij is op dit oogen-
blik omgeven door zijn echtgenoote
en al zijn 5 kinderen, waarvan de 3
oudsten nu vacanlie hebben Allen
bezoeken de school: de zoon te Utrecht,
de beide oudste dochters te Lausanne
en de twee kleinsten te Reichenhall.
Behalve door mevr. Steyn wordt de
president ook trouw verzorgd door
zijn jonge vrienden Cornelis Duprez
en Gordon Fraser (zijn zwager,) die
hem ook gedurende den oorlog steeds
hebben vergezeld en bijgestaan totdat
de heer Gordon Fraser werd gevangen
genomen. Verder door mej Richter,
woonachtig nabij Bloemfontein, die
aan den president en zijn gezin haar
liefdevolle zorg wijdt.
Waardigheid en eenvoud stempelen
ook nu weder dit voorti ettelijke ge
zin, evenals vroeger niet alleen den
staats-president van den Oranje-Vrij-
straat, maar ook den geheelen Staat
zelf.
De president zal nog minstens een
jaar in Europa moeten vertoeven, in
het najaar zal hij een zuidelijker
klimaat dan te Reichenhalle moeten
opzoeken.
De geneeskunde behandeling van
den president blijft onder het opper
beheer van prof. Winkler, in wien
de president het meest onbeperkte
vertrouwen stelt. (N. Ct
Het Nationaal Bureau van
Vrouwenarbeid deelt mede, dat het
Bureau gesloten zal zijn van 3 30
Augustus, zoodat gedurende Augus
tus geen nieuwe aanvragen kunnen
worden aangenomen noch oude wor
den afgehandeld.
Te Oranjewoud (Fr.) is Zondag
j.l. voor de propaganda van het Vrije
Vrije Socialisme op een weiland in
de nabijheid eene meeting gehouden,
welke door ongeveer 3000 personen
bezocht werd, waaronder 550 uit
Amsterdam.
Als sprekers traden op het Tweede-
Kamerlid G. L. van der Zwaag, die
over het militairisme sprak; Mej.
Henrietta, die tegen de parlementaire
socialisten te velde trok; T. Luitjes,
met het onderwerp: «De anarchie,
de arbeid en de algemeene werksta
king".
De burgemeester van Schoterland
was van het begin tot het einde op
het terrein aanwezig. Alles had een
zeer kalm beloop.
De gemeenteraad van Soest heeft
benoemd lot administrateur-boekhou
der der nieuwe electrische centrale
den heer H. H. Jonkergouw, secretaris
en ontvanger der gemeente Uit laatst
genoemde functie werd hem op zijn
verzoek eervol ontslag verleend en in
zijn plaats is benoemd de heer J. K.
Veiiema, commies ter secretarie, die
tevens als waarnemend secretaris werd
beëedigd.
RECLAMES.
Mijne redding heb ik gevonden.
Hoe menigeen tor wereld, en we zouden
bijna kunnen zeggen, het grootste deel der
rnenschheid heeft do een of andere ziekte waar
aan hij lijdende is. Wat wordt er al niet aan
gewend om zich van zijn lijden te verlossen,
want de geringste ongesteldheid maakt den
mensch moedeloos. Wie Uwer, waarde lezers
en lezeressen, heeft wel niet eens eene zeer
lichte ongesteldheid gehad, en was Uwe eerste
gedachte niot, wat zou ik daar toch tegen
kunnen doen 7 maar hocvele personen zijn er
niet die ernstige ziekten onder de leden dragen
en alles aanwenden wat maar mogelijk is om
verlichting te vinden en toch gelukt 't hun niet.
Zoo was 't ook het geval met jufrouw. Bounhuis
wonende te Lochem, die sedert jaren lijdende
was geweest aan pijnen in de maag en de
rug.
En die ook alles
aangewend had om
eenige verlichting te
hekomen, maar niets
mocht baten, tot dat
wij in verschillende
dagbladen lazen het
geluk dat verscheidene
personen hadden mo
gen smaken van een
zoo langdurig lijden
verlost te zijn en wel
ten gevolge van een
geregeld gebruik van
de Bink Pillen van
Dr Williams. Ais toen
heb ik ook, zoo
schrijft zij, het besluit genomen om ze te ge
bruiken en werkelijk, na verloop van eenigen
tijd namen mijne krachten toe, mijne pijnen
verdwenen geheel en al en thans kan ik geen
woorden vinden mijn dank te uiten voor Uw
reddend middel.
De krachtgevende werking der Pink Pillen
is zonder wèerga, sedertjaren hebben zij de
bewijzen geleverd dat zij tot op heden het werk-
dadigste middel zjjn wat de menscheid behoeft.
Zij genezen niet alleen maag en lenden pijnen
maar door hunne hernieuwende kracht ver
rijken 2ij het bloed, versterken zij de zenuwen
en zijn een onfijlbaar middel tegen bloedar
moede, bleekzucht, rheumatiek, neurasthenie,
zenuwpijnen, influenza en alle ziekten voort
spruitend nit een slecht en verzwakt bloed.
Prijs f 1.75 de doos; f9.—perödoozen. Ver
krijgbaar hij Snahilié, Sleiger, 27, Rotterdam,
hoofddepothouder voor Nederland en Apotheken.
Franco toezending tegen postwissel.
Ook echt verkrijgbaar voor Amersfoort en
omstreken bjj A. VAN DE WEG, drogist, en
A. DE VRIES, Kerkstraat 90, Hilversum.
Juff. Bounhuis
[volgens portret]
Een historische schets.
Zijne vrouw Wendela Bicker werd hier ge
vaarlijk ziek en met moeite naar den Haag
vervoerd,, stierf zij aldaar. Met den dood zijner
vronw verdween ook weldra de gelukszon van
den Raadpensionaris, zoodat hij vier jaren later
in handen viel van het Haagsche gepeupel, die
dezen grooten staatsman op gruwzame wijze
vermoordde.
Wat de vreemdeling verstaat onder het Baarn-
sche bosch is in hoofzaak grond gebied van
den Eult. Die uitgestrektheid gelegen tegen
over het paleis en aan de andere zijde begrenst
door de Hilversumsche straatweg is een ge
wrocht uit den tijd van Prinses Anna en
Willem Y. De Eenden-Linden en Groote Kom,
de Berceaux, de Troon en Komedie, als stijl
van Le Nötre bestempeld, die rechte lanen
enz. is de tuinarchitectuur uit dien tijd. De
natuur wordt hier gedwongen de regels der
kunst te volgen. Op kleine schaal aangebracht
wordt dit kunstmatige dikwijls smakeloos knut
selwerk, doch op een groote uitgestrektheid
toegepast als in het Baarnsche bosch laat deze
achttiende-eeuwsche tuinierkunst niet na indruk
te maken daar het toch aan wilde partijen
niet ontbreekt.
Nog eenmnal treffen wij onder de verkoo-
pers van grond aan de vorstelijke familie de
Amsterdamsche patriciërs de Graeff aan.
De uitgestrekte bezittingen van de Graeff
en Deutz waren nu geheel in het uitgestrekte
domein opgelost.
Toen de stadhouder Willem V in 1767 met
zijne jeugdige gemalin Wilhelmina van Prui
sen het domein Soestdijk betrad, werden zij
niet alleen door eene juichende menigte ont
vangen, maar bescheen de zon zoo vroolijk
het vorstelijke landgoed of alles ademde van
eeuwigdurende vrede en zonneschijn. Doch
«es hatt nicht sollen sein". Donkere wolken
pakken zich aan den horizont te samen, niet
alleen noodlottig voor ons vaderland, doch
ook voor het lustslot Soestdijk. De geschiede
nis van dit lustslot in die dagen geeft dan
ook een getrouw beeld van den toestand van
ons vaderland; botsingen hadden plaats tus-
schen de gewapende machten, het eerste bur
gerbloed begon te stroomen.
De stadhouder had zijn zetel verplaatst van
Den Haag naar het aloude Valkenhof te Nij
megen en een schijn van macht was hem slechts
overgebleven. Pruisen zond een leger naar
ons land om den smaad, 's Konings zuster bij
de Goejanverwellesluis aangedaan, te wreken.
Bij Soestdijk stond een detachement van
het regiment Hessen-Darmstadt onder com
mando van den luitenant-kolonel Erpel en
majoor Seiflardt om het lustslot en de voor-
deelige stelling daar, waar vier wegen elkaar
ontmoeten, te bewaken.
In den laten avond van den 26en Juli 1787
trok een bende gewapende patriotten nit
Utrecht om een aanval op Soestdijk te wagen.
Reeds twee buitenposten had men overrompeld,
toen men stuitte op de brug over de Praam
gracht, waar de jeugdige grenadier Christoffel
Pulman op wacht stond. Men wilde ook hem
noodzaken zich over te geven, maar zijn eed
van getrouwheid was hem liever dan zijn leven.
Onder den uitroep van: «ich bin ein ehrlicher
Kerl!" schiet hij zijn geweer af, waarschuwt
daardoor zijn wapenbroeders en betaalt zijn
trouw met den dood. Het Utrechtsch historisch
genootschap heeft daar ter plaatse een armzalig
monument opgericht, dat naar wij hopen eens
vervangen zal worden door een waardiger.
Het eenvoudig opschrift luidt
CHRISTOFFEL PULLMAN
Grenadier
van de lijf Kompagnie
in het regiment Infanterie
van den Prins van Hessen Darmstadt
oud 28 jaren
verkiezende liever het leven te verhezen
dan zijn wapens over te geven
in den nacht
van den 27 Juli 1787.
Moge dit monument hier staan als een
waarschuwend voorbeeld, ook voor onze dagen,
wat partijhaat en onderling misverstand kun
nen uitwerken.
Na de herstelling van het stadhouderlijk
gezag, ging op Soestdijk alles weer zijn ouden
gang of liever zijn ouden sleur en toen Wil
lem Y met zijn gezin het vaderland had ver
laten, werden de goederen van den stadhouder,
zoomede het domein Soestdijk eigendom van
den Staat. Zooals het destijds met nationale
eigendommen ging, werd er van geplukt wat
er van te halen was, op Soestdijk werd hout
gekapt en geveild, het domein werd productief
gemaakt, ja werd zelfs een tijd lang
logement.
In December 1806 kwam een der dienaren
van Koning Lodewijk Napoleon en nam Soest
dijk en onderhoorigheden eenvoudig ten be
hoeve van zijn meester in bezit.
(Wordt vervolgd).
