NIEUWE
Nieuws- en Advertentieblad
voor de Provincie Utrecht.
FEUILLETON.
BARON MONTEZ
No. 88-
Woensdag 4 November 1903.
Twee-en-dertigste jaargang.
VERSCHIJNT WOENSDAG EN ZATERDAG.
Amersfoortsche Courant
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden f 1.Franco per post door het geheele Rijk
Afzonderlijke Nummers 3 Cent.
Ingezonden stukken intezenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag.
Uitgever G. J. SLOTHOUWER.
BureauLansestraat 77. Telephoomio. 69.
AD VERTENTIËN:
Van 16 regels 0.50; iedere regel meer 71/, Cent.
Advertentiën viermaal geplaatst worden slechts driemaal berekend.
Groote letters en vignetten naar plaatsruimte
PLAATSELIJKE BERICHTEN.
Zaterdagavond werd bij Tewe
een valsche rijksdaalder ontvangen, die
bij de politie is gedeponeerd.
Het stuk heeft een zeer mooien klank
doch is veel donkerder dan een uit
's Rijks Mnnt afkomstige en mist bet
randschrift.
In de afgeloopen maand wer
den door de Amersfoortsche Tram
7131 betalende passagiers vervoerd of
858 meer dan in October 1902, terwijl
de ontvangsten bedroegen f630.90s of
f50 475 meer dan in dezelfde maand
des vorigen jaars.
De opbrengst per dag en per Kilo
meter bedroeg nuf 11.31, tegen f 10 29'
in October 1902.
Tot ultimo October werden reeds
1836 personen meer vervoerd dan in
het geheele jaar 1902 en op slechts
f 127.44 na werd reeds op dien datum
bet totaal der bruto-opbrengst van
1902 bereikt.
Dat voertuigen langs en aan den
openbaren weg nogal eens schade aan
richten, kan men in deze dagen nogal
bemerken.
De zware wagens met kermismate-
riaal laten vaak geheele sporen achter,
die slechts voor de stratenmakers ver
dwijnen.
Doch ook zelfs lantaarns moeten bet
ontgelden
Een hooiwagen schuwde zoo het
licht, dal hij gistermiddag een lantaarn
op de Appelmarkt afknelde.
De schade is natuurlijk voor den
voerman.
De Vereeniging Ambachtsschool
voor Amersfoort en Omstreken, zal
in oene algemeene vergadering op
lieden Woensdag 4 Novenber 1903,
des avonds ten 8 ure, in De Arend
overgaan tot de Verkiezing van een
Bestuur.
Door de heeren Mr. F. W. J. G.
Snijders van Wissenkerke en M.
Ant. van Gijen in hunne kwaliteit van
Voorzitter en Secretaris van den door
den Volksbond, Vereeniging tegen
drankmisbruik ingestelde commissie
van Drankwetactie is bij de Tweede
Kamer der Staten-Generaal een adres
ingediend met verzoek het ontwerp
tot herziening der drankwet zoo
spoedig mogelijk in behandeling te
willen nemen.
Men herinnert zich nog wel,
dat in Februari van dit jaar de politie
hier ter stede een einde maakte aan
de geraffineerde opl chterij gepleegd
door de 36-jarige Annigje Koster.
Na 8 maanden preventieve hech
tenis had Maandag deze millioenen-
jufïrouw, zooals zij destijds werd be
titeld, zich voor de Utrechtsche Arr.
Rechtbank te verantwoorden.
In deze zaak werden zes getuigen
gehoord, waarbij dr. W. H. Cox,
directeur-generaal van het krankzin
nigengesticht te Utrecht en dr. P. H.
Lamberts als deskundigen. Voorts
werden nog als getuigen gehoord J.
Kraan, woonachtig op den Arnhem-
schenstraatweg, alhier, diens vrouw
eu dochter en een broeder van de
beklaagde.
Als ambtshalve toegevoegd verde
diger trad op mr. H. P. van Heijst.
De zaak komt in 't kort genomen
op het volgende neer: Mej. Koster,
die de acte heeft voor de nuttige
handwerken L. O., was vroeger werk
zaam te Zwolle, waar zij privaatlessen
gaf en daarna te 's Gravenhage. Ze
kon het echter niet eens worden met
hare superieuren en werd ontslagen
Toen vestigde ze zich als onderwijzeres
in de nuttige handwerken alhier, waar
ze alleen leefde van privaatlessen.
Ze had hier een huis gehuurd aan
den Arnhemschenstraatweg, tegenover
de winkel van den kruidenier J. Kraan
voornoemd. Deze sprak haar het eerst
ongeveer Pinksteren van het vorige
jaar. Sinds dien lijd kwam ze dikwijls
bij Kraan boodschappen halen, terwijl
ze elke week het «dominees-briefje"
vroeg, om te zien welke predikanten
Zondag zouden optreden.
In October of November 1902 ver
liet bekl. hare woning en kwam bij
Kr. inwonen. Er werd geen accoord
getroffen. Kraan en zijn vrouw ver
trouwden Annigje volkomen, en ge
loofden wat ze vertelde over haar
landerijen en hypotheken in Steen-
wijkerwoud, die deel uitmaakten van
eene erfenis, die haar broeder onder
zijne berusting had, doch die hij aan
vankelijk niet aan zijne zuster wilde
afdragen.
Ook zeide zij dat ze een boek had
vertaald voor een uitgever te Nijkerk,
van wien ze op 2 Februari 1903 een
bedrag van f300 zou ontvangen. Op
dezen dag zou ze Kraan alles botalen
wat ze hem schuldig was. Deze schuld
bestond op dien datum in een bedrag
van f 165 voor geleend geld, f 77 voor
geleverde winkelwaren, en het ver
schuldigde kostgeld, alles te zamen
vormende eene som van f287.
Zij trachte de echtelieden nog
meer te bedotten door meermalen
brieven voor te lezen, die door haar
broeder zouden geschreven zijn en
waarin deze zou hebben medegedeeld
dat hij het geld zou afdragen. Deze
brieven waren evenwel door hekl.
zelf geschreven.
Tegen Februari werd of hield An
nigje zich ziek, en zelfs zoo dat bij
haar gewaakt moest worden. Kraan
liet een dominee komen, aan wien hij
tevens verzocht pogingen te willen
aanwenden om voor hem het geld los
te krijgen, en haar eens aan het ver
stand brengen, dat hij dit toch nog
hebben moest K. vertelde toen den
dominee dat Annigje op 2 Februari
f300 zou ontvangen voor het ver
talen van een boek.
De predikant vond dit bedrag in
verhouding tot den verrichten arbeid
verbazend hoog, stelde een onderzoek
in bij den uitgever te Nijkerk, en toen
bleek dat van het geheele verhaal
door bekl. gedaan, niets waar was.
Spoedig daarna kwamen ook de an
dere onwaarheden van bekl. aan het
licht, met het gevolg dat de politie
zich er mee bemoeide en haar in
arrest nam.
Dat bekl. 8 of 9 maanden in de
preventieve hechtenis heeft doorge
bracht. is buiten haar schuld en het
is billijk dat deze tijd van haar straf
tijd wordt afgetrokken. Spr. requi-
reerde 2 jaar gevangenisstraf, onder
aftrek der preventieve hechtenis.
Bij de verdediging, waargenomen
door mr. H. P. van Heijst, deed zich
het uiet alledaagsche geval voor, dat
de pleiter, in even krachtige, zoo niet
krachtiger termen dan door den Oil.
van Justitie gebruikt, zijn afkeuring
over de handelwijze van bekl. uitsprak.
En PI. vond dan ook voor de geraf-
flineerde oplichster geen termen aan
wezig voor een clementere straf.
De uitspraak is bepaald op Maandag a.s.
Het beroep op het scheidsge
recht der H. IJ S. M. heeft den heer
M. Kraan, opzichter van den weg,
baanvak AmeisfoortApeldoorn niet
mogen baten.
Het ontslag, hem verleend in ver
band met het spoorwegongeval te
Barneveld op 13 September, blijft
gehandhaafd.
Maandagnamiddag ten 2e uur
had in het Gebouw van het Provin
ciale Bestuur te Utrecht namens het
ministerie van Waterstaat, Handel
en Nijverheid, de openbare aanbe
steding plaats van het driejarige on
derhoud der na te melden Rijks
groote wegen in de provincie Utrecht,
gedurende de jaren 19041906 in
7 perceelen en in massa.
1. Perceel. De groote weg der
1. klasse no. 1, van de grensschei
ding der provinciën Noord-Holland
en Utrecht bij Laren over Amers
foort, tot de grensscheiding der pro
vinciën Utrecht en Gelderland bij
Hoevelaken. Raming f7380 per jaar
Ingekomen was een inschrijving van
den heer Th. W. Bonte, te Amers
foort, voor f7427.
2. Perceel. De groote weg der
1. klasse no. 2, van Amersfoort tot
de grensscheiding der provinciën
Utrecht en Gelderland onder Rens-
woude. Raming f7700 per jaar. In
gekomen was een jp.schrijving van
den heer C. Ruitenberg, te Amers
foort, voor f7777.
3. Perceel. De groote weg der
1. klasse van Zeist naar Woudenberg,
vereenigende de groote wegen der
klasse no. 6 en no. 2 Raming
f1830 per jaar. Ingekomen waren
twee inschrijvingen van de heeren
Th. W. Bonte, te Amersfoort, voor
f2031, en C. Ruitenberg, idem, voor
f1888.
4. Perceel. De groole weg der le.
klasse no. 3, van de grensscheiding
der provinciën Noord-Holland en
Utrecht, bij het Abcoudermeer tot
Utrecht. Raming f 7900 per jaar. In
gekomen waren vier inschrijvingen
van de heeren: C. Krachten Jz., te
Utrecht, voor f9129; N. van Schaik
te Breukelen-Nijenrode, voor f8337:
C. Schmieman te Jaarsveld, voor
f7647, en G. M. Jochems te Vrees
wijk, voor f 7630.
5. Perceel. De groote weg der 1.
klasse no. 5, van de grensscheiding
der provinciën Zuid Holland en
Utrecht, nabij de Putkop onder Har-
melen tot Utrecht. Raming f4110 per
jaar. Ingekomen waren negen inschrij
vingen van de heeren A. van Dijk, te
Utrecht, voor f4950; C. KrachleJr.,
idem. voor f4813; W. A, Verbrugge,
te Gouda, voor f 4400N. v. Schaik
te Breukelen-Nijenrode, voor f 4368
A. de Bruin te Wilnis, voor f4088;
G. M. Jochems te Vreeswijk, voor
f3976; C Bierhorst te Bodegraven,
voor f3943; C. Fluit Woerden, voor
f3898, en R. Barneveld le Vreeswijk,
voor f3880.
6. Perceel. De groote weg der
le klasse no. 5 van het landgoed
Vollenhoven onder De Bildt tot Amers
foort. Raming f2530 per jaar. Inge
komen waren vier inschrijvingen van
de heeren: A. van Dijk, Utrecht, voor
f2800; C. Krachten Jr., idem, voor
f2580; C. Ruitenberg, Amersfoort,
voor f2579, en Th. W. Bonte, idem,
DOOR
ARCHIBALD CLAVERING GUNTER,
Daar aehter liggen Savanna's groen als sma
ragden, die schitteren in de opgaande zon;
aan de andere zijde hellen de Cordillera's naar
die groote, lange bergkam, welke Atlantischen
Oceaan en Grooten Oceaan scheidt hier zoo
laag dat zij vijf en twintig jaar later al het goud
uit de kousen der zuinige boeren van Bretagne
en Normandie weet te halen, ten einde een
vergeefsche poging te doen om de wateren van
Atlantischen- en Grooten Oceaan in elkaar te
doen vloeien.
Aehter de Zuid-Amerikaansehe stad rijzen
twee groene heuvels op; die het dichtst bij
is, heet Anconde andere, een vooruitstekende
piek van de Sierra's is de Cerro de Filibuste-
res zoo onheilspellend genoemd, omdat Mor
gan de boekanier het eerst neerstreek op het
oude Panama, dat hij met zijn twee duizend
duivels, uit alle oorden der wereld samenge
raapt, in drie dagen verwoestte, roovende en
plunderende, moordende en brandende.
Terwijl Montez op dit alles zijn blik laat
rusten, monpelt hij»Hoe vreedzaamHoe
schoonZijn ziel wordt getroffen door het
schoone gezicht vóór hem, ofschoon hij het
reeds honderd malen gezien heeft; want voor
het oog des duivels is soms de Hemel schoon;
en dit tooneel ziet er nit als de Hemel.
De zeewind waait hem den geur tamarinde-,
citroen- en oranjeboomen toe. Rondom hem
breidt zich het groen het vederachtige groen
uit, van palmen en bamboe, hier en daar
opgevroolijkt door roode en gele bloesems, als
waren zij door de hand van een bloemist van
boom t< i boom gevlochten; dikwijls hangen
zij neer in de heldere wateren, welke het strand
van het schoone Tobog-eiland omspoelen.
Yóór hem, rechts en links van hem spelen
de golven, helder als blauwe diamanten, en
waarin men de visschien kan zien zwemmen,
als in een reusachtig aquarium.
Een weinig naar rechts, en een gedeelte
van de nieuwe stad Panama verbergende, lig
gen drie of vier eilanden. Was hij meer in
hun nabijheid, dan zou hij ook hier de schit
terende kleuren zien van de tallooze tropische
bloemen, en het gezang hooren van tropische
vogelen. Achter die eilanden, op het vasteland
in het Zuiden, liggen de ruinen van de oude
stad Panama die door Morgan als wegge
vaagd is. Yerder naar den Evenaar rijzen de
hergen op, hooger en hooger, tot zij verdwijnen
in het blauwe firmament.
In het Zuid-Oosten, voor zijn oogen ver
borgen, ligt het schoone Islas de las Perles.
Rondom hem is alles groen en goudgeel en
schitterend rood het gebladerte, de vruchten
en de bloemen der tropenom hem heen alles
blauw; aan zijne voeten de wateren der Golf;
boven hem de ether der fijne atmospeer. Het
droomerige schouwspel spreekt tot zijn zinne
lijke ziel. In verrukking blijft hij staren.
Doch als hij rond ziet, blijft zijn rusteloos
oog juist aaD de rechterzijde van de nieuwe
stad Panama staren op een kleine rookzuil,
die vreedzaam iu de lucht opstijgt en zich
daarmede vermengt. Zij komt uit een der loco
motieven van den Panamaspoorweg, die acht
tien maanden geleden is voltooid; een glim
lach, zonnig als de dag, schittert in de oogen
van Fernando Comez Montez, terwijl hij denkt:
«Onze mulateros en de bootslieden van Chagres
haten den spoorweg omdat hij hen heeft be
roofd van de rechtvaardige schatting, welke
zij den dommen Gringos oplegden, die door
ons land trokken. Deze ijzeren weg berooft
onze eerbare banditti van ue kansen op roof
en plundering langs de muilezel-wegen. Van
nacht zal hij mij helpen! Van nacht heb ik ze
beiden de schatten van den Amerikaan en zijn
vrouw."
Hij glimlacht, zijn gelaat straalt; emoties
grijpen hem aan, even veranderlijk als de ver
schillende droppels bloed van de verschillende
menschenrassen, die gedurende twee eeuwen
op dit gedeelte der wereld hebben geleefd.
Montez van Panama bezit in zijn verachtelijk
lichaam een droppel bloed van bijna alle ras
sen der wereld, eD elke droppel is juist de
slechtste.
Hij heeft den droppel, die hem de geslepen
heid van den Spanjaard geeft; den droppel, die
hem de inhaligheid van den Franschen bour
geois verschaft; den droppel, die zucht naar
diefstal der Indianen vormtden droppel, die
de woeste wreedheid van den Zoeloe-krijger
vormt; den droppel, die de finesse van den
Italiaan geeft; den droppel, die uit Corsica
komt en haat onvergankelijk maakt; en bovenal
den droppel, achtergelaten door een van
Morgan's boekaniers, die hem gevaarlijker maakt
dan alle andere slechte droppels in zijn bloed,
want hij geeft hem de vastberadenheid en den
moed van den Angel-Saks.
Gevoelloos en woest als deze boekanier is
geweest, liet hij zijn droppel bloed vloeien in
de aderen van dit fantastisch schepsel, om het
gevaarlijk te maken; want hij heeft hem die
nimmer terugdeinzende vastberadenheid gege
ven, welke het Angel-Saksische ras heeft ge
leid naar alle deelen der wereld en het in ieder
deel heeft doen heerschen. (Wordt vervolgd.)