NIEUWE Nieuws- en Advertentieblad voor de Provincie Utrecht. FEUILLETON. BARON MONTEZ No. 57. Zaterdag 16 Juli 1904. ürie-en-dertigste jaargang. VERSCHIJNT WOENSDAG EN ZATERDAG. T Stefantis Johannes Pantos Kroner. BUITENLAND. Amersfoortsche Courant ABONNEMENTSPRIJS: Per 3 maanden f 1.Franco per post door het geheele Rijk Met gratis Zondagsblad voor binnen de stad (naar buiten tegen vergoeding van port. Afzonderlijke Nummers 3 Cent. Ingezonden stukken intezenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag. Uitgever G. J. SLOTHOUWER. Bureau: Lnugestrant 77. Telephooiuio. 69. ADVERTENTIËN: Van 16 regels 0.50; iedere regel meer 7'/i Cent. Advertentiên viermaal geplaatst worden slechts driemaal berekend. Groote letters en vignetten naar plaatsruimte Een groot en goed man is heen gegaan Stetanus Johannes Paulus Kruger is op 78-jarigen leeftijd te Clarence (Zwitserland) overleden. Het bericht kwam, niettegenstaande den hoogen leeftijd van den oud-president geheel onverwacht. Paul Kruger werd geboren in het district Colesberg (Kaapkolonië) 10 Oct. 1825. Reeds in zijn prilste jeugd was zijn leven er een van onafge broken strijd en moeiten. In 1842 was hij reeds onder-veld- kornet, in '52 ging hij als veldkornet met den ouden commandant-generaal Pretorius naar de Zandrivier om het welbekend Zandrivier-tractaat te slui ten. In hetzelfde jaar vocht hij als commandant mee in een expeditie tegen hetBakwena-opperhoofd Sechiel. Dit was de eerste van een geheele reeks Kafleroorlogen, waarin hij als bevelvoerend officier optrad en zich als een dapper en beleid vol aanvoer der deed kennen. Kruger's eerste optreden als poli ticus was in 1857, in het conflict tusschen den Vrijstaat en de Z. A. Republiek. In het begin van den burgeroorlog ('61'64) was hij com mandant van het district Rustenburg en het hoofd der conservatieve partij. Toonaangevend lid der Pretorius-partij en tegenstander van generaal Schoe- man, trad hij nu steeds meer op den voorgrond; ook als commandant wist hij zijn tegenstander nederlagen toe te brengen en bij onderhandelingen werden al zijn voorstellen aangenomen. Ilij zelf werd toen gekozen, met meer dan 'l> van het aantal stemmen, tot commandant-generaal. In twisten en verwikkelingen werd hij telkens als scheidsrechter uitgekozen wegens zijn helder oordeel en onpartijdigheid zoo wel op kerkelijk als politiek gebied. Wij herinneren aan zijn deelname als aanvoerder der Z. A. R. hulptroe pen tijdens den Basoeto-oorlog, die den Vrijstaat teisterde. Onder de regeering van president Burgers ontstond meermalen conflict tusschen beide mannen volgens hun verschil van inzicht in staatszaken, vooral bij de onderhandelingen met Shepstone. Dat zijn inzichten de juiste waren, blijkt wel uit het feit, dat, niettegenstaande Burger's goed ver trouwen, op 21 Januari 1877 de Engelsche vlag boven Pretoria woei. Dat was geen feitelijke annexatie, daar nog steeds onderhandelingen met den Uitvoerenden Raad der Z. A. R. als zoodanig werden gevoerd. Mei '77 vertrok een deputatie be staande uit de heeren Kruger, dr. Jorissen en Bok (secr.) naar Engeland, doch kon daar niet tot het gewenschte resultaat (onafhankelijkheidsverkla ring) geraken. In November van dat zelfde jaar bezocht de deputatie Hol land, Frankrijk en Duitschlaiid, om te probeeren de mogendheden tot interventie te bewegen. In Juli '78 vertrok een tweede deputatie naar Engeland, waartoe wederom Kruger en tevens generaal Joubert behoorden. Het resultaat bleef wederom uit. Een tweede reis door Europa volgde, met even weinig resultaat als de eerste. Alles wees dien tijd op oorlog: den beroemden vrijheidsooi log '80—'81. Een vergadering van het Afrikaansche volk, op 8 December '80 gehouden, verklaarde de Transvaal onafhankelijk van Engeland en benoemde een drie manschap: Kruger, P. J Joubert en M. W. Pretorius, tot vooidoopige Re- geering. De geschiedenis van dezen oorlog is voldoende bekend: hij eindigde met de onafhankelijkheids verklaring op 8 Aug. 1881. Eenige maanden na afloop van den oorlog werd Paul Kruger voor den tijd van 5 jaren tot Staatspresident der Z. A R. gekozen, met 'It van het aantal stemmen (de rest op Piet Joubert). De eerste tijd van zijn presidentschap werd door Kaffer- oorlogen onrustig gemaakt en ook de steeds grooter wordende bemoeizucht der Engelschen in de binnenlandsche aangelegenheden bemoeilijkte een ge leidelijke ontwikkeling van den jongen Staat. Langdurige onderhandelingen met sir Hercules Robinson eindigden met de sedert berucht geworden Con ventie van 27 Febr. '84. Daarna begaf zich de commissie, bestaande uit president Kruger, dom. Dutoit en generaal Smit, naar Europa om, vooral in Holland, geld te krijgen voor den aanleg van den Delegoabaai- spoorweg. Wij maken nog melding van het feit, dat president Kruger uit Holland meebracht als Staats- procureur dr. W. J. Leijds. Voor namelijk door den krachtigen steun van pres. Kruger kwam zonder bui- tenlandsche hulp de spoorweg tot stand. Zijn naam blijft verbonden aan het hoogst belangrijk feit, een verbinding tot stand te hebben ge bracht van Pretoria met de zee zonder Engelsche havens als eind station. Een nieuwe oorzaak van verwik kelingen, misschien de grootste iri de korte geschiedenis der Republiek, was het ontdekken der Randmijnen in '86; een onuitputtelijke bron niet slechts van rijkdommen, maar ook van de grootste ellende voor het eenvoudige boerenvolk. Uitlanders, voornamelijk Engelsche van het minste allooi, overstroomden die streken en wisten door hun steeds herhaald geweeklaag de Engelsche Regeering voortdurend reden te geven tot tus schenkomst en protesten aan het adres der Z. A. R. Regeering. In '88 was de termijn van 5 jaar verstreken en in '87 werd bij de nieuwe verkiezing pres. Kruger met groote meerderheid herkozen; zijn eenige opponent was wederom Jou bert. In '89 had een conferentie plaats tusschen de zusterrepublieken Ie Potchefstroom, en hierop werd besloten, dat beide republieken elkaar ingeval van een aanslag of de onaf hankelijkheid van een barer elkander zouden steunen. In '93 waren er drie candidaten voor het presidentschapKruger, Joubert en hoofdrechter Kotze. De uitslag waspres. Kruger 7854, Joubert 7009 en Kotze 81 stemmen. In '95 werd de Delagoa-baai-spoor geopend door haar ijverigsten voor stander Paul Kruger. Do meest tref fende gebeurtenis tijdens zijn derde presidentschap was de Jameson-inval. De herinneringen aan de nobele rol, welke Kruger ten opzichte van deJohan- nesburgsche verradersbende speelde, ligt nog te versch in ieders geheugen, dan dat wij deze uitvoerig behoeven te memoreeren. De verpletterende meerderheid, die Kruger in '98 bij de vierde presidents verkiezing behaalde, was zoowel voor vriend en vijand een verrassing: Kruger kreeg 12858, Schalk Durger (progr.) 3750 eri Joubert 2001 stem men. 12 Mei '98 werd hij voor de vierde en de laatste maal ingezworen. De tragische verdere loop van zaken, hoe de oude president op 10 December afscheid nam van zijn land en volk en het bestuur achterliet in handen van Schalk Rurger, Reilz, Louis Botha en De la Rey, staat ieder nog helder voor den geest. Evenzoo het geweldig enthousiasme, waarmee Paul Kruger toen hij op zijn pelgrimstocht den voet op ilollandschen bodem zette, overal werd ontvangen. Wij mogen hier niet stilzwijgend voorbijgaan de stilzwijgende hulde, welke Koningin Wilhelmina den ouden president onder toejuiging van heel het Neder- landsche volk de Gelderland ter beschikking stelde, om hem naar ons land over te brengen. Moeten wij met een paar woorden Paul Kruger schetsen dan zouden wij hem noemen een geloofscheld en patriot bij uitnemendheid. Een ge loofsheld: immers, op zijn rotsvast geloof bouwde hij zijn heele leven zijn Bijbel gaf hem de kracht waar door hij vele en zware beproevingen die hem zijn heele leven had te door staan, te boven kwam. En zijn helder, alles ontledend verstand en voorzie- nende geest rechtvaardigen volkomen Bismarck's uitlating, dat hij Paul Kruger een der grootste staatslieden der 19e eeuw vond. Hulde aan de nagedachtenis van den grootsten patriot! Macedonische troebelen. In Macedonië wordt de toestand met den dag minder gunstig In plaats van te verbeteren wordt de stemming tusschen Turkije en Bulgarije meer en meer verbitterd. En de consulaire berichten uit Monastir doen thans nog zien, dat de kerkelijke quaesties de verhouding tusschen de Bulgaren, Grieken en Koetzowallachen zoodanig hebben verstoord, dat daardoor alleen de hervormingen al niet lot hun recht kunnen komen. Krachtig optreden zoo nood zakelijk in deze omstandigheden kan de Porte niet. Wel maakt zij door haar aarzelende houding en haar langzaamheid den toestand voort durend slechter. En wanneer men dan nagaat, dat de tioepen in Mona stir en Saloniki in maanden geen soldij hebben ontvangen en zich op roerig gaan betoonen, en dat een aantal officieren in deze vilajots hun ontslag hebben gevraagd dan behoeft men zich werkelijk den toestand niet als rooskleurig voor te stellen. Het is nu zoover, dat onder het olïicierskorps nadrukkelijk waarbor gen worden gevraagd voor de toe komst, omdat dergelijke misstanden tenminste niet meer voor zullen komen. Wanneer de Porte niet meer op haar troepen zal kunnen vertrouwen, dan zullen moord en doodslag weer spoedig aan de orde van den dag door ARCHIBALD CLAVERING GUNTER. 74) Bij de aanlegplaats is Louise nagenoeg her steld met een verschrikt gelaat hoort zij de vraag van mrs. WinterburnZoudt gij denken dat hij de moordenaar was?» Wie «Wel Aguilla, de man, die in dat huis woont." «Hij Neenroept het meisje. «Hij is zulk een goedhartig Franschman als er ooit een is geweest! Hij is eerlijk en braaf! Er moet een ander zijn die zoo teerhartig is. Maar om Godswil zwijg! Mijn toekomst hangt van die belofte af!" •Heel goed," antwoordt de jonge vrouw; «ofschoon ik het mijn vrouw liever zou ver tellen." Ik zal het hem zeggen, wanneer het noodig is." Zij stappen aan boord van de stoomboot, die weer door het blauwe water snijdt en in een uur Panama heeft bereikt. Gedurende dien tijd heeft miss Minturn zitten peinzen geen blik heeft zij der omgeving gegund; strak staart zij voor zich uit in het water. «Hij vermoedde het! Hij wist het! Ik zal het Harry Larchmont vertellenIk zal hem vergiffeuis vragenIk zal hem zeggen, dat ik dwaas heb gedaan Ik zal hem vragen, of hij mij wil helpen, en wanneer Montez schuldig is, zal ik hem helpen om dezen te ontmaskeren Een wanhopig verlangen grijpt haar aan naar den man, dien zij eens de rug heeft toegekeerd. Zij vergeet wat haar gehinderd heeftzij voelt kracht genoeg om hem vergiffenis te vragen. Bij haar thuiskomst roept de oude Martinez uit; «Gij schijnt niets vermoeid, senorita Louisa nw oogen staan zoo helder en uw wangen zijn zoo frisch gekleurd! Kom," vervolgt hij, «maak nog een wandelingetje met mij en mijn doch ters. Hier gaat iedereen op Zondagmiddag wan delen naar het bolwerk. «Goed!" antwoordt het meisje opgewekt Want een geheimzinnige stem fluistert haar toe«Wanneer iedereen daar wandelt zal Harry Larchmont er misschien ook zijnDan kan zij hem aanspreken en hem zijn hulp vragen. Het bolwerk ligt dichtbij, zodat zij het spoe dig hebben bereikt; zij klauteren de oude wallen op, aan welker voet de stedelijke gevangenis zich bevindt, en zien vandaar de stad in al haar glorie de witte kleedjes der dames, de vroolijke kleuren der negers, en de Parijsche modes; aan de eene zijde het blauwe water, aan de andere de oude stad. Een schitterende menigte beweegt zich hier. Het militaire muziekcorps geeft een uitvoering en ofschoon de omgeving geheel en al Fransche levendigheid, is de muziek Spaanseh, zacht, liefelijk, zooals Spaansehe muziek kan zijn, steeds tot het jonge meisjeshart sprekend van liefde. Tranen schieten er in Louise's oogen angstig zoekt zij naar Harry Larchmont, als zij bemerkt, dat er in haar nabijheid plotseling een meer dan gewone Fransche beweging en drukte ontstaat. Zij ziet een schoone vrouw, gekleed volgens de laatste Parijsche mode, die met trotsehen blik en even trotschen stap door de menigte wandelt. Aller oogen zijn op haar geves tigd zij lacht, speelt met haar parasol en roept Bichon! Yiens ici, Bichon! Vite!" tot een Pranschen poedel, die op zeer artistieke wijze geschoren is en door een meid aan een koord wordt geleid. Zij praat met een jonk man, wiens gestalte Louise meent te herken nen; het meisje krimpt ineen, wanneer zij ook het gelaat ziet. Want het is Harry Larch mont, die alle minnaars beeft verdreven, die daar nu naast haar wandelt, en zich houdt alsof hij haar beminde. Het meisje hoort zich iets in het oor fluisteren. Het is de stem van den ouden Martinez, den notaris, die ieder kent. «Draait uw hoofd om, dames! Dat is de gevaarlijke Fransche actrice de gevreesde mademoiselle Bébé des Champs Elysées, de heldin van honderd liefdehistories, de chère amie van baron Montez den financier!" Miss Minturn wend echter haar hoofd niet af! Met strakken blik ziet zij den jongen man aan, die, wanneer hij ook haar ziet, haar wil aanspreken, doch voor dien blik het hoofd buigt, terwijl een blos van schaamte zijn wangen kleurt en zijn lippen beven, ofschoon hij ze tot spreken moet dwingen. HOOFDSTUK XVII. Vadalia Cardisai.is. Mademoiselle Bébé de9 Champs Elysées en Harry wandelden verder, gevolgd door de jaloersche blikken en het gemompel van nieuwsgierige wandelaars. Louise heeft wel is waar den jongen man strak aangekeken, maar toch voelt zij nu iets, alsof de zon van den hemel is verdwenen, evenals liefde, hoop en geloof in het mensche- lijk geslacht uit haar hart. I Wordt vervolgd/.

Historische kranten - Archief Eemland

Nieuwe Amersfoortsche Courant | 1904 | | pagina 1