Plaatselijk Nieuws.
Gemengd Nieuws.
Pluvius heeft Maandag medelijden
gehad met St. Nicolaas en is zoo be
seheiden geweest alleen dezen het
geven van bewijzen van milddadigheid
te laten, 't Was gezellig druk op straat.
Een gesjor en gesjouw met pakjes van
allerlei vorm en afmeting, inhoudend
het resultaat van veel gepeins en veel
sympathie.
Talrijke winkeliers bleken wederom
getrouwe dienstknechten van den groo-
ten kindervriend, die ookal als het
tij verloopt de bakens weet te ver
zetten. Trouwens het is lang bekend,
dat St. Nicolaas zich van de moderne
vervoermiddelen steeds met schitterend
resultaat bediend. Zij zijn een uitkomst
vooral daar het aantal kinderen het
welk hij een blijden dag wil bezorgen
jaar op jaar zeer toeneemt. In Nieuw
Parijs bad hij zoo'n groote stapelplaats,
dat hij het vervoer niet eens aan zijn
knechten durfde over te laten, maar
met zijn bekend rijtuig de goederen
hielp vervoeren. Dat roste en rende
tot laat in den nacht, behalve vroolijk
gerinkel vrees en angst verspreidend
tusschen het jonge volkje dal wel wat
laat op straat was.
De Moor heeft ook weer flink ge
holpen. Hij heeft voor dit jaar zich
van een Adlermotor bediend. Die is
ook zoo dom niet als hij er uit ziet,
maar toch ook niet slimmer dan zijn
collega's-chauffeurs die er van schijnen
te houden om af en toe aan den weg
te gaan zitten, om hun vehikel te laten
uitblazen. Die goede zijde van de tuf
fende sport heeft onze Moor ook ge
noten, tenzij zijn oponthoud bij de
fuma Brandsen zoo lang duurde wegens
de talrijke bestellingen. Behalve Raden
van Beroep heeft men hier al huishoud-
raden, die in de etalage van den heer
Maarschalkerweerd vergaderen. Of
St. Nicolaas er op consult is geweest
durven wij niet met zekeiheid te zeg
gen, mogelijk kunnen de huismoeders
dat aan de haar toegedachte surprises,
voorzoover zij niet uit een rommelige
tafel, een vuile vloer en de verdere
aankleve van de St Nicolaasverras-
singen bestaan.
Wij herinneren aan de Nuts
lezing morgenavond in «Amicitia".
Zooals men weet tieedt daarin de heer
A. Vogel op.
De schermvereeniging E. M. M. A.
geeft Zaterdagavond in «Amicitia" een
assaut.
Als candidaten voorde gemeente
raad, vacatuie Mr. Prikken, worden
genoemdvan liberale zijde de heer
S. J. van Duinen, van anti-rev. zijde
de heer II. Koning en van soc-dein.
kant P. Stijnman.
De stemming zal plaats hebben op
14 Januari as.
Sedert jl. Maandag zijn de nieuwe
met een paard bespannen tonnen-
wagens der gemeente-reiniging in
dienst gesteld. Of het lange model
in onze dikwerf smalle en korte
straten praclisch is, zal wel spoedig
blijken.
Tot kerkvoogd der Ned. Herv.
kerk in de plaats van Jbr. Mr. B.
W. Th. Sandberg, naar Assen ver
trokken, is benoemd de heer J. Bolk.
Dr. H. W. Schreuder heeft ont
slag gevraagd als gemeente-, heel- en
verloskundige en zal na I Januari
geen geneeskundige hulp meer ver-
leenen voor het «Nieuw Ziekenfonds."
Op de te Maastricht gehouden
Internationale Pluimveetentoonstelling
werden door den heer J Kooiman de
volgende prijzen behaald:
Eereprijs van f '25, uitgeloofd door
Z.Ex. den Minister van W., H. en N.,
voor de schoonste toom hoenders van
Nederlandsche rassen.
Ie prijs Hollandsche witkuiven zwart
2e prijs Iloll. witk. blauw; le en 2e
prijs Holl. witk. witen 2 tweede
prijzen Holl. witk. koekoek.
2e prijs Plymouth Rocks: le, twee
'2e en 3e prijs Padua's zilverlaken
le en 2e prijs Padua's chamois; 2e
en 3e prijs Padua's wit.
le prijs toornen Holl. witkuiven en
2e pr. toornen zilverlaken Padua's.
Luitenant-generaal W. G. F.
Snijders, Inspecteur der infanterie, en
generaal-majoor A. J. Prins, com
mandant der 2e divisie, zijn gisteren
alhier aangekomen tot liet bijwonen
der krijgsspeloefenirigen bij het 5e
regiment infanterie.
Zaterdagavond is het danshuis
van v. d. 11. weer ontruimd. De politie
moest het doen om reu eind* le maken
jjjn een vcrh'p
Wie een lichtgrijze keeshond
vermist, informeere ten poliiiebureele
alwaar sinds eenige dagen er een
logeert. Het arme beestje is met een
wielrijder waarschijnlijk van uit Hil
versum meegeloopen.
Een lap zwart wasdoek gevonden
in de vestibule van het postkantoor
alhier, is door den eigenaar terug te
bekomen op aanvrage aan het buieel
der rebuter 's Gravenhage Parkstraat
No. 21.
De herstellingen aan de spoor
brug aan den Koppel voideren goed.
De treinen rijden over de houten nood
brug met zeer vertraagde vaart
Op het stationsplein is men bezig
teel-aarde op te rijden op het gedeelte
omringd door den rijweg en bestemd
voor bloemperk. Een aantal lantaarns
zijn reeds geplaatst, zoodat spoedig
ook aan de stadszijde dit plein een
fiaaier indruk zal maken. Als nu nog
het houten hek geplaatst is, zal men
kunnen zeggen dat de entrée geheel
gereed is. Windschermen te zetten zou
toch veel te kostbaar zijn
De brug aan den Dubbelen Sleutel
is hersteld en weer geheel voor liet
verkeer gereed.
Het kruis van vijftienjarigen Ne-
derlandschen olficiersdienst is toege
kend aan de kapiteins J. Dorré en
J. F. A. BischolT van het 5e regiment
infanterie.
Om den heer Wynia in de gele
genheid te stellen zijn bezwaren tegen
de openbare school uit een te zetten
is hem een openbare debatavond aan
geboden.
De voorgestelde wijzigingen der
Lnger-onderwijswct.
Zaterdagavond heeft mr. J. A. Levy
in «Amicitia" voor een publiek be
staande uit belanghebbenden, belang
stellenden en eenige autoriteiten, de
voorgestelde wijzigingen der wet op
het Lager onderwijs besproken.
Mr. Levy was gekomen op verzoek
het agitatie-comité uit de besturen
van den Bond van Nederl. Onderw.
en de afdeeling van het N. O. G. De
vergadering werd geleid door den
heer J. van der Horst.
Mr. Levy zette in een keurige rede
het goed recht der openbare school
uiteen, de openbare school die recht
heeft op aller sympathie, omdat zij
het symbool is onzer volkseenheid.
Een viertal redenen maken bet
tot plicht, nu de openbare school be
dreigt wordt, ons ter harer verdediging
aan te gorden.
VooreerstDe bestaansrechlerlijke.
De kiem van het verschil, en geschil
tusschen openbare en bijzondere school
wordt gevonden tijdens de dertiger
jaren der vorige eeuw bij Groen en
Thorbecke.
Uit de brieven door beide staats
lieden gewisseld blijkt zulks zeerduide
lijk. Doch behalve dat, blijkt er ook
uit hoe aan Thorbecke ten onrechte
wordt toegedicht, dat hij in de open
bare school wilde streven naar een
godsdienstlooze. Door Thorbecke's toe
doen is in de Grondwet van 1818 over
het onderwijs gesproken en zoo werd
van het openbaar ondei wijs gezegd:
«Het openbaar onderwijs zal geacht
worden te zijn een voorwerp van aan
houdende zorg van den Staal"; wat
betreft het bijzonder onderwijs werd
gezegd: «Het geven van onderwijs is
vrij."
De schoolwet van 1857 (van der
Bruggen) was een gevolg der Grondwet
van 1848.
Bijde Grondwetsherziening van 1857
deed Schaepman een poging om ook
het bijzonder onderwijs tot staatszorg
te maken, welke poging in de Tweede
Kamer gelukte, doch de Eerste Kamer
verwierp dit denkbeeld.
Toen door verschillende maatregelen
de regeering ook het bijzonder onder
wijs belastte, hebben de liberalen ge
tracht door mildere bijdragen dat
onderwijs niet in zijn bloei te belem
meren.
Daarioe strekte de pacificatie.
De liberalen hebben zich echter in
hun goedheid bedrogen gezien, on
danks de mooiste beloften hebben de
kerkelijken feller dan ooit de strijd
aangebonden.
Het is spr's. innige overtuiging dat
kamerleden, die op do Grondwet den
eed van trouw hebben gezworen de
thans voorgestelde wijzigingen onmo
gelijk kunnen goedkeuien.
De tweede reden is een zielkundige.
Juist de confessioneelc scholen vallen
ile kinderen lastig met theologische
vraagstukken en dogma's die voor
grooie geesten de selnrpste twist
punten zijn.
Het jeugdige kind kan onmogelijk
een leerstof verwerken die zelfs dooi
grooten niet begrepen wordt.
De clericalon hebben altijd do open
bare school voor godsdienstloos uitge
maakt. doch dit is vuige laster. Nog he
denavond bevat de Tijd een Ieadings-
artikel van den heer Wynen, waarin
aan «minister" Thoibscke dingen toe
gedicht worden, die heeten geciteerd
te zijn uit de «Handelingen" dei Kamer
van 1857, doch opdeaangegevon plaats
is er niets van te vinden niet alleen,
doch Thorbecke was dat jaar niet eens
minister.
In dat artikel hetwelk van «blunders"
wemelt, wordt de oude laster met
nieuwe vinnigheid herhaald.
Bas is van de hand van prof. Bavinck
een werk verschenen«Peadagogische
Beginselen" waarvan de Standaard
getuigd: «de gids voor het bijzonder
onderwijs is er."
Doch het geheele werk is niet anders
dan de sleutel van ketterjacht en ge
wetensdwang.
Godsdienst zonder dogma is geen
godsdienst zoo klinkt het weer even
als vroeger in tijden der vervolging.
«Bavinck moest zich schamen die
fatale uitspraak te durven vernieuwen."
Men wilde openbare school verdringen
om de kinderen, die arme kleintjes
van 612 jaar dogma's in te pompen
over de ingewikkeldste theologische
kwesties, enz.
Wij wenschon evenals Thorbecke,
niet de openbare school godsdienstloos,
maar wij verzetten er ons tegen haar
te doen zijn confessioneel.
De derde bestaansrede is een maat
schappelijke.
De confessioneele school pleegt óf
ketteijacht, óf zelfmoord. Immers de
kiein van iedere confessie is haar
«a/feenzaligmakende waarheid."
Waar moet het heen? Zien wij niet
thans reeds de haal en tweedracht,
de scheuring van «geloovigen" en
«paganisten" hand over hand toe
nemen? Zelfs durfde de Standaard
schrijven: «Het christelijk element is
op de openbaie school zoo goed als
uitgestorven." M. a. w. de openbare
onderwijzers zijn allen pliclitverzakers.
Doch wie verwonden zich nog over
bekladding, leugen en laster, als de
eerste minister zelf het voorbeeld geeft.
Voor ons volk met z'n voor geloofs
strijd licht ontvlambaar hart is de
confessioneelc school de grootste ramp.
De vierde reden is een peadagogische.
Het peil van het onderwijs wordt naar
beneden gehaald.
Iedere belijdenis tracht het centraal
punt van allerlei bemoeiingen te zijn
en bovendien eriangen de ouders in
«hun" school een zeggingsschap die
den onderwijzer maakt tot hun onder
geschikte. De onderwijzer wordt hun
oogendienaar, het onderwijs opgeofferd
aan de zuiverheid iri de leer.
Wij hebben er leeds voorbeelden
van. Een aantal weetnieten, verspreid
van Broek op Langendijk tot Zwam-
merdam dorst bet te onderstaan een
man van groote kunde en hoogen zin,
Lobman, uit zijn hoogleeraarsambt te
veidrijven. Dat wat het Hooger onder
wijs betreft als daar echter zuikedingen
kunnen geschieden, wat zal er dan wor
den van het Lager onderwijs.
Ten slotte bespreekt mr. Levy de
middelen die de bijzondere school in
het genot der subsidie kan stellen w.o.
een aantal van '25 kinderen, een school
bestuur en een voor salaris afgegeven
kwitantie.
Spr. toont het fictieve dezer voor
waarden aan. Spr. eindigt met de
woorden van Nelson vóór de slag bij
Trafalgar: «Engeland eischt dat ieder
zijn plicht zal doen." Welnu voorde
belaagde openbare school vraagt Neder
land van ieder weldenkend inan«Ne
derland eischt dat gij uw plicht zult
doen."
Voor het debat gaf zich op de heer
Wynia, onderwijzer aan de christelijke
school.
Deze ging echter niet in op de rede
van mr. Levy maar critiseerde op
venijnige manier de door hem als
«venijnig" aangemerkte rede.
Verder deelde de heer Wynia mede
waarvan hij kon spreken maar niet
wilde spreken totdat eindelijk het ge
duld der vergadering was uitgeput.
De meesten gingen heen, anderen hiel
den zich met fluiten en tiappen en
applaudisseeren onledig. De vergade
ring verliep, wat wel voor een groot
deel aan de leiding moest geweten
worden die niet ter rechter tijd den
heer Wynia tot de orde liep.
377e STAATSLOTERIJ.
Tweede klasse.
Trekking van 5 en 6 Dec. 1904.
(1000 loten).
Ten kantore van den Collecteur
A. C. R. O. Leinwebek te Amersfoort
(Breedestraat 22) zijn aan de navol
gende nummers te beurt gevallen:
Prijs van f100 op No. 13056.
Prijzen van f 30.
474 1777 1780 1788 6387 6390 6889
6903 7492 7511 7520 7630 11322 11353
13086 18348 18531 20761 20766 20771
en 20792.
Te zamen 22 prijzen.
De Nieuwe Courant maakt
melding van een kras staaltje van op
lichterij, beter gezegd afpeising, her-
inneiend aan de practijken, waardoor
eenige jaren geleden te Utrecht Zckeie
P. zich berucht maakte.
«Dezer dagen" zoo schrijft het
blad «meldden zich bij nibViouw
P. in de BalLtraat in Den Haag twee
knechts van de Oudste Glazen-
wasscherij aan, die, aangezien mevrouw
P. geabonneeid is bij de Oudste
's Gravenhaagsche Glazenwasscherij,
Drie hoekjes 3, verlof kregen hun werk
te vei richten. Na afloop daarvan, en
dat was vrij snel, presenteerden zij,
in plaats van de gebi uikelijke quitantie
ad f 1.65 met den naam der firma
bedrukt, een quitantie ad f580, ge-
teekend H. van Nierop en Co., en
nu bleek op den wagen te staan
Oudste Glazenwssscherij, Kemper-
stiaat 122. Mevr. P. weigerde de som
te voldoen, maar bood, na eenig
over en weder praten, f 3 aan, welke
de menschen verklaarden niet te kun-
ken aannemen. Na geruimen tijd voor
het huis te hebben vertoeld, zeer
lastig en brutaal te zijn geweest en
onophoudelijk te hebben gebeld,
namen zij ten slotte toch genoegen
met het aangebodene en trokken af.
Gisterenmorgen meldde zich een
vrij behooilijk gekleed werkman, die
beweerde te behooien tot de associatie
der glazenwasscheis, aan om mevr.
P. te spreken. Hij deelde mede zich
niet te kunnen neerleggen bij de som,
die den vorigen dag was belaalJ en
voornemens te zijn meviouw te be
klagen; vóór hij daai toe overging,
wilde liij echter nog eens daarovei
komen spreken, soui mevrouw onaan
genaamheid le besparen" en bood
aan zijn beklag achterwege te zullen
laten, indien nog f 1.50 werd bijbe
taald. In den loop van het gesprek
bleek intusschen, dat de man zelfs
niet wist hoeveel den vorigen dag
was betaald; volgens verklaring van
juffrouw P., die met deglazenwasschers
heelt onderhandeld, was hij ook den
vorigen dag niet aan de deur geweest.
Natuurlijk werd de gevraagde f 1.50
hem geweigerd en medegedeeld, dal
het hem vnj stond zijn beklag in te
brengen.
Ook een held
De uitbreker Richter die zich
door den 'S'/t -steen dikken muur van
de gevangenis te Utrecht wist heen
te werken is nog steeds op vrije
voeten, niettegenstaande een heel
regiment Rijksveldwachters, aange
vuld met de gemeente-pohtie, met
aiendsoogen den verren omtrek van
Zeist naspeurt, in welker bosschen
men veronderstelt dat hij zich op
houdt.
De vrees voor den beruchten in
breker zit er diep in bij de menscheri
van Utrecht en omstreken, zoo o.a.
bij een echtpaar in de Oosterstiaat,
aldaar, waarvan de man (geen held
lusschen twee haakjes) den tweeden
nacht na de ontvluchting, bibberend
van hoofd tot teenen, z'n vrouw
wakker maakte mot de ontzettende
mededeeling, dat hij geloofde dat er
ingebroken werd
Ben je bang? vroeg de vrouw
des huizes, terwijl ze scherp luisterde
naar het regelmatig getik, dat van
beneden uit do kamer scheen te
komen.
Welneen antwoordde het hoofd
des gezins. Bang....? ik bang?
kan je bpgrijpen! Maar weet je wat
je doet, vrouwhier heb je een stevigen
slok 'tis misschien die vent die op
het Wolvenplein ontsnapt is, die kerel
is zoo brutaal je gaat naar be
noden en als je wat ziet, dat niet
in orde is, dan rammel je d'r maar
op los. Als je me noodig mocht
hebben dan roep je me maar, hoor
en ik ben direct bij je
Zoo'n held!
Mevrouw behoefde niet naar be
neden Want juist kwam Kaatje de
meid naar boven met de mededeeling,
dat ze óók leven gehoord had, inaar
lat meneer en mevrouwzich maarniet
ongerust behoefden le maken want
dat het sijsje den vorigen avond uit
z'n kooi was geraakt en nu zeker aan
't vliegen was gegaan.
Amei ikaansche bladert bevatten
een roerend verhaal van de flinkheid
va i een elfjarigen knaap. De jeugdige
Harry Leut uit de New-Yoiksche wijk
Broux had zich met zijn schoolkame
raad John Wood naar het goederen-
station van de New Haven and Hart
ford-lijn begeven, met het doel om
van daaruit een korte rit als blinde
passagier te doen.
Toen een trein voorbij kwam, sprong
Wood op de treeplank, maar Leut
sprong mis en geraakte onderde wielen,
zoodat hem beide beenen werden af
gereden. De gewonde uitte geen kreet,
doch Wood riep zoolang om hulp tot
de trein stilhield. Leut werd naar een
gasthuis gebracht. Hij gaf geen enkel
teeken van smart. Hij vroeg slechts
met zwakke stem, dat men zijn af
gereden beenen ook naar het zieken
huis zou brengen.
Spoedig verscheen de door de poli
tie ontboden moeder van den knaap
in het hospitaal en begaf, zich wee-
nend naar het bed. waar haar jon
gen lag. Maar ook thans wist de
knaap zich volkomen te beheerschen.
Hij troostte zijne moeder met de
woorden: «Moeder, ween niet! Als de
dokter mijne beenen werkelijk niet
meer aan kan naaien, goed, dan zal
ik houten beenen krijgen en al ben
ik dan ook kreupel, ik kan ton min
ste luopen". De aanwezigen konden
bij het zien van zooveel standvastig
heid en flinkheid bij een zoo jong
kind hun aandoening niet bedwingen.
De vermoorde etroopcr.
In zake den te Laag Soeren op den
sli ooper R. van den Bi ink gepleeg-
den moord zet de justitie nog steeds
haar onderzoek voort, doch tot dusver
zonder resultaat. Bij de sectie van
het lijk van den verslagene is vast
gesteld, dat de dood door het schot
grove hagel in borst en buik werd ver
oorzaakt. Een aantal personen, van
wie bekend was, dat zij op vijandigen
voet met van den Brink stonden, zijn
gehoord, doch hun verklaringen geven
geen licht in deze duistere zaak en
evenmin die van den metgezel van
den verslagene, die den avond van
den moord met hem op jacht is geweest
De Parijsche politie is er in
geslaagd een uit vier leden bestaande
inbiekersbende te arresieeren, die zich
aan tal van diefstallen had schuldig
gemaakt. De bende was in bezit van
een automobiel die te Trouville of
daar in de buurt gestolen moet zijn.
Zij werden gearresteerd toen zij uit
een woning in de rue de Malakoff
kwamen, die zij leeggeplunderd hadden.
Een medeplichtige, die met de auto
mobiel in de avenue de la Grande-
Armée wachtte, werd eveneens aan
gehouden.
In de automobiel vond rnen een vol
ledig stel inbrekerswerkluigen bene
vens eenige dynamietpatronen voor
het doen springen van brandkasten.
Een Deensch postambtenaar
heeft onlangs het voorstel gedaan
om liefdadigheidspostzegels uit te
geven, die ter gelegenheid van Kerst
mis of Nieuwjaar naast de gewone
postzegels op brieven en kaartjes
zouden kunnen geplakt worden. De
opbrengst zou dienen voor een sana
torium voor tuberculeuze kinderen.
Dit denkbeeld is gunstig opgeno
men en er is een commissie gevoimd
die, met machtiging van den minister
van binnenlandsche zaken, lieidadig-
heidszegels zal uitgeven met het op
schrift: «Kerstmis 1904."
De «Zwolsche Crt." deelt mede,
dat de Noor, Harold Hagen, die, eenige
jaren geleden, te Zwolle het wereld
kampioenschap in het hardrijden won,
daar dezen winter, met medewerking
van een tweeden kunstrijder, een uit
voering in het kunstrijden wil geven.
Zij zullen zoodra or ijs is zich naar
Zwolle begeven.
In verband met de nieuwe drank
wet hield een notaris na afloop van
een verknoping van riet voor het Ambt
van Over Betuwo bij het veerhuis te
Doornenburg in zijn rijtuig zitting om
het geld te ontvangen.
Op het Hattemscbeveld bij Apel
doorn is Zondagavond door onbekende
oorzaak brand onstaan in de huizinge
van den landbouwer v E Een paard,
dat brandwonden kreeg, wist zichzelf
