Plaatselijk Nieuws. liet Ministerie en «Ie Arbeiders. Debat. Voor het debat hadden zich aan gemeld vijf personen, de heeien Zijlstra, Oosterman, Stijnman, Van Veen en Eggink. Daar er slechts één uur voor debat werd gegeven, kon iedere spreker maar over 12 minuten beschikken. De lieer Zijlstra Zegt dat het slechts toeval is, dat hij hier op klompen verschijnt, hij heeft er overigens niet die voorliefde voor- als rnr. Sybrandy. De heer Sybrandy heeft gezegd dat de arbeiders voor sociale wetgeving ook wat moeten offeren. Als men echter van de arbeiders geld neemt voor de hervormingen is dat diefstal, want met sociale hervormingen geeft men den arbeiders niet iets cadeau, maar voldoet men alleen aan zijn plichten. De aibeid immers is het die alles lot stand brengt en zonder arbeid wordt niets tot stand gebracht. De heer Sybrandy zeide dat wever patroons vaak 80 mille per jaar verdienen. Dit is zoo, daar kan spreker van meepraten, hij is zelf eeii oud, op de keien gezet wever. Als de arbeid stil staat, staat de geheele maatschappij stil, daarom ai beiders zij hebt ook recht op het voortgebrachte, want gij hebt het voortgebracht. De heer Sybrandy sprak over de stakingen. Men weet wel dal er geen rust is en dat het nog broeit en morrelt óók aan dpn spoorwagen. Spr. is zelf oud spoorrnan. Maar wilt ge straks alle stakers opbergen, bouwt er dan spoedig wat gevangenissen bij. Mr. Sybrandy heeft als tolk van dit ministerie willen trachten aan te toonen, dat dit ministerie is een christelijk, en zijn doel was, het christendom te behouden en te ver sterken. Maar dat is een leeg hoofd. Er. zijn geen christenen rneer, alleen maar op papier, 't zijn papieren pop pen, schimmen. Die tijd is voorbij. Dat kan ook rnr. Sybrandy welen, want als hij zeker boek openslaat, dan staat daar: «Heb u naasten lief als uzelven." Wat komt daarvan terecht in de praktijk? Na tienjarigen trouwen, strafleluozen dienst werd spr. ont slagen bij de spoor omdat hij een paar dagen rust genomen had, zooals de christelijke barmhartigheid zou zeggenmaar zooals het ministerie zegt: Weg met de oproermakers. Spr. heeft er echter niet minder om gegeten, en liever staat hij in z'n vuile klompen dan in de schoenen van een spoorslaaf en evenmin wil hij ruilen met het baantje van mr. Sybrandy. Dat dit ministerie niet christelijk is, en er slechts papieren christenen bestaan, blijkt wel uit de verscheuring van vrouwen en kinderen in de Oost. Als spr. minister was zou hij zoo iets niet toe laten. Is het christelijk milioenen uit te geven voor snel- vuurgeschut. Het zijn geen christenen, nóch katholieken, nóch protestanten. De heer Oosterman do tweede debater, wijst er op dat de soc. dem. niet dikwijls antirevolutionnnairespre kers hulde kunnen brengen. Maar nu wil spr. mr. Sybrandy prijzen om de wijze waarop hij hier dezen avond heeft gesproken. Ga zoo voort, en het werkwoord dat nu bestaat zal spoedig een andere be- teekenis krijgen. De heer Sybrandy ga ook zoo voort in zijn repliek, hij blijve dan even netjes als hij in zijn inleiding is geweest. Wat eeuwig jammer dat de heer Sybrandy niet vroeger is opgestaan en minister van arbeid is geworden Dat is de conclusie waartoe het ge hoorde dezen avond voert, doch misschien zou ook hij zijn democra tisch kleed dan als oude plunje in de kast hebben gehangen De heer Sybrandy heeft hier heden avond uiteengezet hoeveel schoons gereed ligt. Doch het zijn slechts paradepaarden, dravend in het ge zicht der stembus. Er is niet de minste zekerheid van behandeling. Waarom is minister Kuyper er niet eerder mee voor den dag gekomen, hij was dat aan zijn naam als democraat verplicht. Doch minister Kuyper heeft niet bewezen democratisch te willen. Dan had hij in de eerste plaats moeten zorgen voor hen die niet langer konden wachten, geen nacht, geen dag, maar als eeste daad van dit christelijk ministerie werd een Kerstzang aangeheven, waardoor 7 millioen voor snelvuurgeschut werden doorgejakkerd, (toejuichingen;. Ziet wat wij doen voor u, kleine luyden, gij die de voortbrengers zijt, ztet hoe democratisch wij zijn, wij geven 7 millioen voor snelvuurgeschut en paradepaardendoch intusschen wachten diezelfde kleine luyden reeds 14 jaren zonder iets anders te krijgen dan beloften. Mr Sybrandy zeide immers ook, dat de democraat Kuyper niet heeft geluisterd naar de leuze der arbeiders maar naar de paganistische patroons van Twente, die om louter materia listische reden een langen arbeidsdag wenschen, en zelfs de vrouwen 11 uur in de fabriek wenschen om de arbeiders nog meer uit te zuigen. Daarover is de heer Sybrandy vlugjes heen gestapt. Doch er is wel meer wat de heer Sybrandy maar eventjes aanioerde. Wel oefende hij critiek om te doen zien dat hij niet rnet Kuyper door dik en dun gaat, maai de daden der Kuyperianen zijn wel anders dan inleider die voorstelt. Waarom geeft Kuyper de voorkeui aan het advies van poganistische patroons, boven dat van de kleine luyden van patrimonium? In 1901 heette het dat bij de slembus den Christus overwon. Grooter profanatie is nooit beleefd, en Kuyper zelf had kunr.en voelen dat hij loog. Niet Christus doch het con servatisme deed Amsterdam IX Bijle- veld kiezen. Datzellde concervatisme dat nu Kuyper doet luisteren naar de conservatieve kapitalisten van Twente en Tilburg. Kuyper is beducht den steun der conservatieven te missen. (Applaus). De dei de debater de heer Stijnman zegt dat de heer Sybrandy het eenigs- zins moeilijk heeft gemaakt om te debaiteuren, daar deze op het chris telijk kabinet een zeer scherpe cri- tieli heeft geoefend. Mr. Sybrandy heeft gezegd dat dit ministerie is een coalitie-cabinet, doch de Nieuwe Gron. Crt. heeft er na drukkelijk op gewezen dat dit voor de antirev. niet de verplichting weg neemt. dat indien een overwinning bereikt werd men zou wei ken inden geest van het gewijzigd ur.ie-rappoit. voor Pensioens-, Ziekte- en Invalidi- teits-verzekering en Tariefsherziening. Van dat alles is nog niets terecht gekomen, en wat zal er in de toe komst van worden? Het heeft er van alsof de heer Sybrandy logeert in de keuken van Kuyper. Doch heel goed weet hij dat er niets van komt. Een onverdacht getuige dr. Wirtz verklaarde: »dat er ontevredenheid is gewekt staat vast, en men moet een struisvogel zijn om dit niet te zien. Maar wie er over spreekt heet een onruststoker." De heer Sybrandy heeft de sociaal democratie gerangschikt onder de vrijzinnigen. Dat is onjuist. En ik vraag aan de vrijzinnigen hier in de vergadering: hooren wij bij elkaar? (van alle zijden geroep: neen, neen Het verschil tusschen sociaaldemocra ten en de burgerlijke partijen is enorm groot. Deze laatste partijen willen wel de smerigste uitwassen verwijderen, doch overigens de kapi talistische maatschappij behouden. Doch de sociaaldemocraten willen die niet langer, zij willen gemeenschap pelijke voortbrenging. Dit is geen paradepaard of rer- kiczingstruc om de liberale krenten- wegers te beangsten, laten zij gerust zwart stemmen, dat laat sociaal democraten ijskoud. Er komt een tijd waarop alle democraten zullen moeten strijden naast en met de sociaaldemocratie. De heer Sybrandy heeft wel meer gezegd dat niet door den beugel kon. Zoo beweert hij dat de liberalen de kinderen der doleantie in de dertiger jaren in dc gevangenis werden gestopt, maar ondanks het ageeren der anti- revolutionnairen hebben de katholieken hun godsdienstvi ijheid aan de liberalen te danken. Dat heeft de heer Sybrandy vergeten te zeggen. De heer Sybrandy heeft getracht de partijbenoemingen goed te praten. Spr. vindt partijbenoemingen niet erg, inits de personen geschikt zijn. Maar de heer Sybrandy was niet eerlijk toen hij sprak over de Zuid- Hollandsche burgemeesters benoemin gen. Dat in Den Haag een liberaal burgemeester werd benoemd komt eenvoudig omdat de antirevolution- tiairen geen menschen hadden be kwaam en rijk genoeg om dien post te bekleeden. Wat den nachtarbeid voor bakkers betreft zijn de sociaal democraten het met de katholieken eens, dat die ook niet mag verricht worden door patroons wegens oneerlijke concur rentie. Van avond heeft de heer Sybrandy als een engel gesproken, en hij was om te zoenendaarom hoopt spr dat de heer Sybrandy in zijn repliek even netjes zal blijven. Ook de vierde debater de heer F. M. van Veen acht een debat rnet den heer Sybrandy moeilijk, wegens zijn eigenaardigen betoogtrant. Van een eenvoudige waarheid komt hij tot een climax, die een absolute on waarheid is. Hij redeneert als een kwajongen die in de school fout optelt. De voorzitter: Ik kan zulke uit drukkingen niet toelaten. (Geroep, nu ja, dat is figuurlijk, hij bedoelt schooljongen.) De inleider citeert Quack, welke citaten natuurlijk niet te controleeren zijn, zegt vervolgens de liberalen deden niets volgens mijn opinie, en conclu deert dari, de liberalen deden niets. Even later hooren wij weer dat minister Kuyper voor zijn aibeidswet de liberale wetten samenvoegde. Spr. noodigt alle aanwezigen uit dit goed na te gaan. De heer Sybrandy is sophist. Hij zei, de liberalen deden niets, doch erkende dat door de liberalen, de belastingen steeds lager waren geworden. In 1834 toen er nog geen liberalen waren, stuurden zij de vrijheid reeds in de war. Neen zij hebben juist de vrijheid steeds hoog gehouden. Met tal van bewijzen toonde spr. vervolgens het sopbisme in het betoog des heeren Sybrandy. Ten slotte merkte debater op dat van alle schoons hetwelk de heer Sybrandy hier hedenavond heeft ge schilderd nog niets in het Staatsblad staat en koncludeert dat hij een sophist als den heer Sybrandy zijn vertrouwen moet ontzeggen, evenals aan dit ministerie. De laatste debater de heer Eggink hield zijn gebruikelijk pleidooi voor handelsreizigers en handelsagenten. Ten opzichte der nachtarbeiders naagt hij of coöpeiatieve bakkerijen, waar volgens spr. iedereen patroon is, moge blijven bakken. De heer Ooslerman merkt op dat het uur voor debat nog niet is ver bruikt en vraagt om den resteeren- den tijd. De voorzitterU is brutaal, en er wordt gezegd dat een brutaal metisch het dorde deel van de weield heeft, maar u krijgt het woord niet. Zater dagavond was er op de vergader ing waar mr. Levy sprak maar één deba ter, en die het men niet uitspreken. De heer Oosterman: Die sprak 55 minuten, u is ook brutaal om nog over die vergadering te durven spreken De voorzitter ontkent dat zoo lang is gesproken, waarin verschillende stemmen roepen, wel waar, en een er bovenuit klinkt«daar hebt u, mijn heer Goossens, zitten fluiten." Nadat de voorzitter hevig heeft gehamerd, komen de gemoederen tot kalmte en kan de heer Sybrandy repliceeren. Tot den heer Zijlstra zeide inlei der dal, als het debat zoo was ge bleven als de heer Zijlstra begon, hij het met dr. Kuyper eens was, dat een meeting ook een openbare vermakelijkheid kan zijn. De heer Zijlslra zei, de arbeid is de bron van alles, wat is eerder noodig. Juist, eerder; er is dus nog iets anders, n.l. kapitaal. Als de heer Zijlstra geen christenen ziet, spr kent ze nog wel. Een stem uit de vergadering: Ook onder de paganisten. De heer Sybrandy: Ook onder de sociaaldemocraten. Als het zoo is dat men aan het spoor met een briefje wot dt weggestuui d zonder meer, dan pleit dal voor het arbeidscontract. De heer Schellinger. Die bepalingen zijn goedgekeurd door de Regeering. De heer Sybrandy: nu dan moet die arbeiders niet verzuimen naar de kantonrechter te gaan. Het is de tweede maal dat een socialist aan spr. lof brengt, dat heelt vroeger ook Mendels gedaan, dat is niet in overeenstemming met wat men over spr. schrijft en ook niet met het nieuwe werkwoord (Sybrandyseercn). De gansche geschiedenis, die dat woord in de wereld heeft gebracht, is een reeks valsche beschuldigingen. De heer Mendels schreef in het volk dat ik de zaken onjuist voor stelde. Dat heb ik nimmer gedaan. De heer Oosterman. U hebt het zelfs de vorige keer hier gedaan. De heer Sybrandy wil nu de zaak voor goed uitmaken en leest daartoe voor uit »het Volk" van 3 Juh 1901 Tal van interrupties volgen, de heer Stijnman zegt; Vergadering ik wil bewijzen d it de heer Sybrandy te Wageningen twee leugens heeft gezegd. Ik heb hier een brief van Loopuyt over deze questie. Mag ik die even voor lezen. Stemmenlees voor, lees voor. De voorzitter: Mijnheer Stijnman als u uw mond niet houdt laat ik u door de politie verwijderen, en dan ontzeg ik u den toegang tot al onze vergaderingen. De heer Thiel: «Waar aangevallen wordt daar mag ook verdedigd wor den, dat is misschien paganistisch. U haalt hier Loopuyt in li t debat, laat hem dus ook verdedigd worden. De voorzitter tot een deel der ver gadering: Toont jelui je maar in je ware gedaante. (Algemeene hilariteit). De heer Thiel: Ik heb genoeg van zulk debat Bah. (spr. gaat heen) De heer Sybranclydie heer heeft de vergadering verlaten, we kunnen nu rustig doorgaan. Ik heb die zaak besproken omdat de heer Oosterman haar aanduidde. Spr. heeft kritiek uitgeoefend om dat hij niet door dik en dun door de daden dezer regeering wil goedpraten Gij, sociaaldemocraten wilt het ar beidscontract overboord werpen, maar niet behulp van «Patrimonium" en «Mercurius" trachtten wij het te ver krijgen. Van elk cabinet komen de groote wetten eerst in het vierde jaar. De vergelijking tusschen vroegere mi nisteries en dit kan het ministerie Kuyper wel doorstaan. Aan den heer Stijnman wil spr. antwoorden dat gezonde kiitiek niet schaadt, men moet niet vergeten dat wij een coalitie-ministerie hebben, dat moet rekening houden met de katho lieke evenals de vrijzinnigen met Roëll en v. d. Vlugt. De heer Stijnman heeft de conclusie van de Prov. Gron. Crt. vergeten, nl. dat voor de volgende periode het program moet zijn: «afwerking van hel huidige program". Als de heer Stijnman beweert dal de sociaaldemocraten niet behooren tot de gioepen der vrijzinnigheid dan wil spr. er op wijzen dal de heer Tieub schreef: «De politieke groepen welke uiigaan van de ontkenning der goddelijke openbaring als kenbron van waarheid en recht, vormen de vrijzinnigheid." De heer Stijnman: «Dat is het criterium nist." De heer Sybrandy: De heer Van Houten schreef, ons staat slechts de Rede ten dienste. Cort van der Linden en Pyttersen De heer StijnmanDat zijn geen sociaaldemocraten. De heer Sybrandy: Als men zich schaamt over zijn vader, hangt men het portret van zijn grootvader op. Oudegeest werd door hel Ulr. Dagblad de ietwat roodgelinte neef genoemd. De heer OoslermanGezeur van Valckenier Kijss, dat behoeven wij ons toch niet aan te trekken. De heer Sybrandy: Er is daar een heid van levensbeschouwing genuan ceerd van lichtrose tot vuurrood. Kinderen der doleantie waren er in 1834 niet, en wat betreft do be scherming der katholieken in 1851, dat was een politieke manoeuvre. Spr. herinnert aan Combes. In De Haag is een liberaal benoemd, niet omdat wij geen mannen van geld hadden. Waarom schermt men dan met «rijke jonkers". De heer Troelstra noemde de Rijks verzekeringsbank een antirevolution- naire kazerne, doch het bleek wat daar van waar was In Nooid-Bra- bant zijn slechts 3 katholieke nota rissen. De heer Boukamp. In Bergen op Zoom alleen twee. Do heer Sybrandy: Juist en de derde ergens anders en ik zou'k jam mer vinden als men overdreef. Wat de heer Veen betreft, spr. acht zich persoonlijk beleedigd. Ieder een kan controleeren, wie maar wil. Spr. heeft veel moeten hooren, doch nimmer heeft hij gehoord: het is niet te controlecren. De heer Van Veen. Ga je eigen redeneering na. De heer Sybrandy: Ik heb toch gezegd, dat de leer van Schmolling en Rrentano meer en meer baanbreekt en gewezen op de tegenstelling tus schen moderne en orthodoxe economie. De heer v. Veen. Dat is een sophisme. De heer Sybrandy bet is hier geen discussie we houden geen koffie praatjes. De heer Van Veen zeide dat de vorige Tariefwet fiscaal was en deze protectionistisch. Doch ik heb duide lijk doen uitkomen dat deze èn fiscaal èn beschermend is. Voorts wijst inleider op de lof die het ministerie van dr. Nolens en mr. Borgesius voor de werkzaamheden ontving. Wat de vraag van den heer Eggink betreft, noemt spr. arbeider, ieder die in loondienst is. Omtrent de enquette kan spr. geen inlichtingen geven. Dat coöperaties nachtarbeid mogen verrichten is onwaar, de aandeelhou ders zijn deelgenoot doch geen patroons. Ten slotte dankt spr. voor de hem geschonken aandacht. Alsnu verzocht de heer Stijnman voorlezing van den brief. (Stemmen: voorlezen, voorlezen). De voorzitter weigert zulks. De heer Stijnman zegt dat hij dan de zaak zal publiceeren. Vijf minuten voor twaalf werd de vergadering met gebed gesloten. „Handel en Nijverheid." Nadat het Amersfoortsch kwartiertje verstreken was werd de tegen gisteren avond acht uur uitgeschreven maand vergadering van «Handel en Nijver heid" door den voorzitter, den heer S J. van Duinen geopend. Door ziekte van twee en uitstedig- lieid van een derde bestuurslid was het bestuur zeer onvolledig. Behalve de drie bestuursleden telden wij 18 leden. De heer Veenendaal las de notulen van de vergadering van 8 November j.l., welke notulen zonder discussie werden goedgekeurd. De heer Van Duinen dankte voor het vertrouwon hem geschonken door zijne verkiezing tot lid der Kamer van Koophandel. Daardoor krijgen èn deze veieeniging, èn de Kamer meer voeling. Waar zij per slot van rekening, al gaan zij niet langs den zelfden weg, eenzelfde doel nastrevon hoopt spr. dal eene vruchtbare samen werking zal worden verkregen. Tot lid wordt toegelaten de heer T. J. Nieuwendijk, Ilooglandscheweg. Ingekomen was een nummer van het «Orgaan" der Ned. Ver. van Spoor- en Tramwegpersoneel, waarin een artikel over «Gedwongen Winkel nering. De voorzitter deelt uit dat artikel een en ander mede. Ook «Recht en Plicht" heeft een motie aangenomen en als men leest wat die beide lichamen zeggen dan zou men huiverig worden midden stander te zijn. Het loopt over de agitatie tegen de II. IJ. S. M. Juist dezer dagen is het rapport der commissie, die voor de N. B. v. d. II. en I. M. met de H. IJ. S. M. geconfereerd heeft, verschenen. Het zal ,n een volgende vergadering in behandeling komen. Ten opzichte van eene in de Hoofd- bestuursbijeerikomst gemaakte opmer king dat liet bekende schiijven van H. en N. aan het Hoofdbestuur dato 9 November, reeds in de dagbladen heeft gestaan en men vond het noodig, genoemde vereeniging er op te wijzen, dat het niet tot de gewoonte behoort om brieven, voor een zeker lichaam bestemd, zonder voorkennis van den geadresseerde publiek te maken. De voorzitter neemt van dit feil de volle verantwoording op zich. Het is ook onjuist voorgesteld. Eerst 12 No vember vei scheen het in extenso in twee plaatselij keen twee te Amsterdam verschijnende bladen. Tien November kon het schrijven zijn bestemming bereikt hebben en doordat H. en N. alles openbaar behandelt, was de brief reeds direct publiek eigendom. Trouwens spr. kon feiten aanwijzen dat het Hoofd bestuur in dat opzicht zelfineennog erger feit van dien aard betrokken is. Ten slotte wordt opgemerkt dat de vragen toen door H. en N. gesteld, niet alle beantwoord zjjn, doch alsnog zal worden getracht die beantwoord te krijgen. Voorts word besloten aan den direc teur van het postkantoor alhier een schrijven te richten, met het beleefd verzoek, zoo mogelijk, maatregelen te willen nemen, opdat met de a.s. jaar wisseling de distributie der brieven geregelde voortgang hebbe. Bij de rondvraag deed een der heeren een aanval op een der verslaggevers van een der plaatselijke bladen naar aanleiding van een artikel in een der plaatselijke bladen, welke aanval minstens zeer onverdiend was. Zelfs al was de geuite bewering waar, dan kon die toch niet op rekening van de

Historische kranten - Archief Eemland

Nieuwe Amersfoortsche Courant | 1904 | | pagina 2