NIEUWE
Nieuws- en Advertentieblad
voor de Provincie Utrecht.
FEUILLETON.
DE SCHIMMELRIJDER.
Plaatselijk Nieuws.
flo. 30.
Zaterdag 15 April 1905.
Vier-en-dertigsten jaargang.
h
i
VERSCHIJNT WOENSDAG EN ZATERDAG.
Bjj flit nnmiiier belioort een Bijvoegsel.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
Amersfoortsche Courant
i \r
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 8 maanden met Zondagsblad 0.75;
Franco per post door bet gebeele Rijk f 1.
Afzonderlijke Nnmmers 3 Cent.
Ingezonden stukken intezenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag.
Uitgever G. J. SLOTHOUWER.
Bureau: Langestraat 77. Telephooiino. 09.
ADVERTENTIÊN:
Van 16 regels f 0.50; iedere regel meer 7'/t Cent.
Advertentiên viermaal geplaatst worden slecbts driemaal berekend.
Groote letters en vignetten naar plaatsruimte
Maxim Gorki is op het oogenblik te
Moskau, zijn gezondheid moet zeer
slecht zijn, hij hoest veel en geeft
daarbij dikwijls bloed op. De Mos-
kausche professoren hebben hem even
eens den raad gegeven naar den Krim
te gaan, doch wegens zijn proces zou
hij daar toch niet den noodigen tijd
achtereen kunnen blijven. Het doc
torencongres heeft een motie aan
genomen, waarbij het zich uitvoerig
inlaat met Gorki's ziekte en die toe
schreef aan zijn behandeling in de
gevangenis. Met algemeens stemmen
verklaarde men, dat elke storing van
een rustig leven voor Gorki met levens
gevaar gepaard zou gaan, welke motie
men den minister van Binnenlandsche
Zaken heeft doen toekomen.
De akte van beschuldiging tegen
Gorki luidt als volgt:
«Een huiszoeking gedaan op 23
Januari ten huize van advocaat Kedrine
leidde tot het in beslag nemen van
een handschrift van den beklaagde,
waarin de schrijver prins Swiatopolk
Mirski en den Tsaar beschuldigt en
verantwoordelijk noemt voor beraamde
moorden op onschuldige slachtoffers
en waarin hij bijgevolg alle Russische
burgers aanzet tot een onmiddellijken,
algemeenen en hardnekkigen strijd
tegen de autocratie.
De beklaagde erkende het opstel
geschreven te hebben en het voor
nemen te hebben gehad het te sturen
aan den minister van Binnenlandsche
Zaken en de dagbladen.
Mitsdien wordt de beklaagde be
schuldigd te St.-Petersburg, op 22
Januari, een beroep op het volk te
hebben opgesteld, met het doel den
bestaanden staatsvorm omver te wer
pen, een misdaad voorzien bij art.
132 van het strafwetboek, krachtens
hetwelk beklaagde zal terechtstaan
voor het gerechtshof van St.-Peters
burg, zonder bijvoeging van een
jury."
Het proces zal op 16 Mei plaats
hebben met gesloten deuren. Alleen
de vrouw van Gorki zal tegenwoordig
mogen zijn.
Dc crisis bij
Buitenlandsche Zaken.
Men schrijft uit Den Haag aan
de Midd. Ct:
«Over de ruzie Kuyper-Van Heecke-
ren-Melvil, één der oorzaken welke
geleid hebben tot het Buitenhof-kabaal,
gewerd ons uit betrouwbare bron
nog de volgende mededeeling, die de
verhouding dezer heeren treffend
typeert.
Zooals bekend, wilde de Minister
van Buiten). Zaken, nu ongeveer 1
jaar geleden, onzen gezant te Kopen
hagen voor ontslag voordragen, welke
zaak natuurlijk onder de bestaande
omstandigheden in den Ministerraad
ter sprake werd gebracht.
Dr. Kuyper pleitte echter verzach
tende omstandigheden voor den ge
zant, zoodat deze per slot van reke
ning bleef.
De verantwoordelijke raadsman van
de Kioon gaf toe.
Dit bracht ecliter geen verandering
in den minder aangenamen toon der
correspondentie, welke tusschen den
Minister en den gezant gevoerd werd
in dier mate zelfs dat uit de missieven
van den gezant te Kopenhagen bleek
dat deze op de hoogte was van het
geen in den Ministerraad was be
sproken.
En toen de heer Melvil van Lynden
zich hierover om nadere inlichtingen
tot den Minister-president, dr. Kuyper,
wendde, kreeg hij van dezen tot be
scheid, dat de Minister Kuyper in
geenerlei relatie tot den heer van
Heeckeren stond, maar wat dr. A.
Kuyper aan den heer van Heeckeren
geliefde te schrijven niet onder cen
suur stond van den heer van Lynden.
Het punt in geschil betrof een ont-
werptractaat betredende het patent
recht van handelsreizigers in Dene
marken.
Wij gelooven dat hier elke commen
taar overbodig is."
Naar wij vernemen, zal het
plakzegel van 5 cent, voor handels
papier en quitantiën, met ingang van
1 Mei a.s. verkrijgbaar worden gesteld
aan alle post- en bijkantoren der
posterijen
Tot heden zijn die zegels, behalve
bij de depothouders van postzegels
en enkele particulieren, alleen ver
krijgbaar bij de post- en hulpkantoren
in plaatsen waar geen ontvanger der
registratie, met zegeldebiet belast,
gevestigd is.
De tweede Kamer heeft gisteren
de Arbitragetractaten met Denemar
ken, Frankrijk en Engeland z. b. s.
goedgekeurd.Evenzoo deNoderlandsch-
Duitsche overeenkomst betreflende
kabelterbindingen.
De correspondent te Weenen
van de N. R. Ct. maakt melding van
het gerucht, dat de Nederlandsche
gezant aldaar, jhr. mr. W. M. van
Weede de Berencamp, benoemd zou zijn
tot minister Buitenlandsche Zaken.
Sprankgebrckkige leerlingen.
De minister van Binnenlandsche
Zaken wenscht ingelicht te worden
nopens den omvang, waarin de kwaal
der spraakgebrekkigheid hier te lande
onder de leerlingen der lagere school
voorkomt. Tot dat einde zijn de
hoofden der scholen uitgenoodigd
vóór 1 Juni e k. op te geven hoeveel
stotteraars en stamelaars op hun
school voorkomen en in een tweede
kolom hoeveel leerlingen met eenig
ander spraakgebrek behept zijn.
Men meldt uit Utrecht:
Van het houden eener tentoonstel
ling van voedings en genotmiddelen,
zal niets komen. Het voorloopig be
stuur der tentoonstelling heeft in een
dezer dagen gehouden vergadering
hiertoe besloten. Er werd nog voor
gesteld om de tentoonstelling op klei
nere schaal te doen plaats vinden, doch
ook dit is afgesprongen, omdat men
vreesde ook dan nog echec te zullen
lijden.
In eene slechts matig bezochte
vergadering heeft Jhr. Smissaert Don
derdagavond in «Amicitia" op initiatief
der Vrijz. Prop.-club het Ontwerp-
Ziekteverzekering besproken.
Spr. bracht eerst in herinnering,
hoe dr. Kuyper, blijkens uitspraken
bij de behandeling der Ongevallenwet,
tegenover de sociale wetgeving in het
algemeen stond, om daarna liet ont-
werp-Kuyper nader te bezien. Na in
het kort aangestipt te hebben, wie
volgens het ontwerp verzekeringsplich-
tig zullen zijn, werden de verschillende
soorten organen van verzekering
de ei kende, districts-en ondernemers-
ziektekosten, de schadeloosstellin
gen bij ziekte, kraam en overlijden,
bet stelsel der premiebetaling en het
toezicht op de naleving der wet uit
voerig besproken.
De vraag in hoeverre men kan zeg
gen dat in dit ontwerp zijn belichaamd
de denkbeelden die dr. Kuyper vroeger
verkondigde maakte het tweede ge
deelte van spr. rede uit, waarin hij
wees op het verzet van mannen als
prof. Fabius, die niets van dwang wil
weten en dit prijsgeven van het anti
revolutionair beginsel acht, ds Sikkel
en zelfs de anders zoo vooruitstrevende
L. Simons, die zelfs sprak van oen
onpsychologisch ontwerp. Spr. zelf
meende dat de onvoldoendheid van
het particulier initiatief is bewezen en
daarom dwang zeer zeker geoorloofd is.
Intusschen zal door do hooge pre-
miën de verleiding tol het oprichten
van eigen kassen naast de bestaande
districtkassen, niet groot zijn en zooals
dr. Burger in het Tijdschrift voor Ge
neeskunde aantoonde, de ondernemers-
kassen niet kunnen bloeien door de
te ruime macht aan de verzekerden
toegekend.
Zeer bedenkelijk is ook de inscha
keling met de Ongevallenwet.
Na een resumé van het gesprokene
dankte spr. voor het aandachtig gehoor.
Daar niemand wenschte te debat-
teeren sloot de voorzitter met dank
aan den spreker de vergadering.
Dinsdag a. s. zal de heer J. Oude
geest uit Utrecht in «de Toekomst"
aan het Havik spreken over het «ge
heime rapport" inzake de Spoorweg
staking enz.
Naar wij vernemen zal mr.
Smeenge eerlang hier ter stede in
een openbare vergadering een poli
tieke rede houden.
Zooals reeds Woensdagmiddag
per bulletin door ons werd gemeld
hebben de heeren J. W. Jorissen,
G. J. Plomp, J. Ger. Kleber en N. Vels-
Ileijn ontslag genomen als lid van
den Raad. Bij genoemd viertal heeft
zich ook de heer A. A. Hamers ge
voegd.
Ofschoon volgens den laatsten
wil van Justus van Maurik al zijn on
voltooide manuscripten na zijn dood
moesten worden vernietigd, zijn er
nog enkele korte schetsen en mono
logen gevonden, die nu in een bun
deltje vereenigd bij de firma van
Holkema 8c Warendort in hare No
vellen bibliotheek zijn verschenen.
Als bate van de beide avonden
door dilettanten op II en 12 Maart
in «Amicitia" alhier gegeven ten
voordeele van de »Ned. vereeniging
voor lupus-lijders" te Rotterdam is
aan dr. Bollaan overgemaakt het be
drag van f231.10.
Bij de aanbesteding voor de
verving der militaire gebouwen en
werken te 's-Uravenhage was minste
inschi ijver de heer J. R. van 't HolT,
met f 2639.
Oorspronkelijke novelle van TII. STORM,
4)
Berst wanneer zijn voeten door het water
bespoeld werden, en het schuim hem in het
gezicht spatte, retireerde hij een paar voet
en bleef dan op nieuw zitten.
Hij hoorde noch het loeien der golven, noch
het krijschen der meeuwen en strandvogels, die
om of over hem heen vlogen en hem met hun
vleugels bijna aanraakten; hij zag ook niet hoe
vóór hem de nacht zich over de uitgestrekte
waterwoestijn uitspreidde hij sloeg den schui
menden zoom van het water gade, die als het
vloed was, steeds weer op dezelfde plaats den
dijk beukte en voor zijn oogen het gras van
de steile helling wegspoelde.
Na lang staren knikte hij dan soms langzaam
met het hoofd of teekende, zonder op te zien,
met de hand een lijn in de lucht, alsof hij
zoodoende den dijk een zachtere glooiing wilde
geven. Werd het zoo donker, dat alle aardsche
dingen voor zijn oogen waren verdwenen en
alleen de vloed hem in de ooren donderde, dan
stond hij op en draafde in zijn halfdoorweekte
kleederen naar huis.
Toen hij op zekeren avond zoo bij zijn vader
in de kamer kwam, die bezig was zijn meetin
strumenten op te poetsen viel deze uit; «Wat
voer je daarbuiten uit? Je had wel kunnen
verzuipen; de golven vreten vandaag een stuk
van den dijk op."
Hauke keek hem driest aan.
«Hoor je mij niet? Ik zeg dat je wel
had kunnen verzuipen."
«Ja," zeide Hauke, «maar ik ben toch niet
verzopen I"
«Neen," antwoordde de oude Haien een
poosje later, terwijl hij hem aankeek, alsof hij
aan geheel iets anders dacht, «ditmaal nog
niet."
«Maar," zeide Hauke weer, «onze dijken
deugen niet."
«Wat zeg je, jongen
«De dijken, zeg ik!"
«Wat doen de dijken
«Die deugen volstrekt niet, vader!" ant
woordde Hauke.
De oude lachte hem in zijn gezicht uit. «Hoe
nu, jongen. Je bent toch niet het wonderkind
uit Lübeck I"
Maar de jongen liet zich niet van zijn stuk
brengen.
«De waterkant is te stijl," zeide hij, «wan
neer het weer nog eens met zooveel kracht
komt opzetten, als reeds meer dan eens gebeurd
is, kon het best gebeuren, dat wij hier achter
den dijk ook verzopen
De oude Haien haalde zijn rolletje pruim
tabak uit den zak, draaide er een stukje af en
stak dit achter zijn kiezen. «En hoeveel krui
wagens heb je vandaag gekruid vroeg hij ver
drietig, omdat hij wel inzag dat ook het werk
aan den dijk den jongen het denken niet had
kunnen afleeren.
«Ik weet het niet precies, vader," zeide deze
«ik denk zoowat evenveel als de anderen! mis
schien nog wel een half dozijn meermaar
de dijken moeten anders worden."
«Nu" meende de vader lachende, «je kunt
het misschien nog wel tot dijkgraaf brengeD
laat ze dan anders maken!"
«Ja vader!" antwoordde de jongen.
De oude keek hem aan wilde een paar maal
wat zeggen, maar slikte telkens zijn woorden
indaarop ging hij de deur uithij wist niet
wat den jongen te antwoorden.
Ook toen in het laatst van October het
werk aan den dijk afgeloopen was, bleef een
wandeling naar het haff Hauke Haien's aan
genaamste bezigheid. Den in Friesland te recht
zoo gevreesden Allerheiligendag, wanneer ge
woonlijk de aequinoctiale stormen woeden, zag
hij met evenveel blijde verwachting tegemoet
als de kinderen het Kerstfeest. Wanneer er
een springvloed te wachten was, dan kon men
er zeker van zijn, dat hij ondanks storm en
regen moederziel alleen buiten aan den kant
van den dijk lag, en als de meeuwen snater
den, de golven tegen den dijk klotsten en bij
het terugrollen geheele stukken der grasbe-
kleeding mede in zee sleurden, dan had men
Hauke's toornig lachen kunnen hooren. «Gij
kunt niets goed doen," schreeuwde hij dan te
midden van dat geraas en getier, «evenmin
als de menschen het kuunen!" En eindelijk,
dikwijls in het donker, verliet hij die eenzame,
woeste plek, en draafde den dijk over naar huis,
totdat zijn hoogopgeschoten gestalte de lage
deur onder zijns vaders rieten dak bereikt had
en hij daar onderdoor de kleine kamer binnen
sloop.
Menigmaal had hij een handvol klei mee
gebracht; dan ging hij naast zijn vader zitten,
die hem nu stil liet begaan, en vormde bij
het schijnsel der dunne vetkaars allerlei modellen
van dijken, legde die in een vlakken schotel
met water en trachtte daarin de afspoeling door
de golven na te bootsen, of hij nam zijn lei
en teekende daarop het profiel der dijken Daar
den zeekant, zooals het volgens zijne meening
zijn moest.
(Wordt vervolgd).