NIEUWE
Nieuws- en Advertentieblad
voor de Provincie Utrecht.
FEUILLETON.
BINNENLAND.
flu. 72.
Zaterdag 8 September 1906
Vijt-ea-dertigste jaargau.^.
VERSCHIJNT WOENSDAG EN ZATERDAG.
FLORALIA.
Op den Oedenrode.
Amersfoortsche Courant
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 8 maanden met Zondagsblad 0.75;
Franco per post door het geheele Rijk f 1.
Afzonderlijke Nummers 3 Cent.
Ingezonden stukken in te zenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag.
Uitgever G. J. SLOTHOUWER.
Bureau: Langeetrqat 77. Telephoon no. 69.
ADVERTENTIËN:
Van 16 regels f 0.50; iedere regel meer 7Cent.
Advertentièn viermaal geplaatst worden slechts driemaal berekend.
Groote letters en vignetten naar plaatsruimte
Een blik te werpen op den maat-
schappelijken stand van zaken, op den
tijd, waarin wij leven, is zeker geen
opwekkende bezigheid.
Over de geheele wereld is een
spanning waar te nemen, die met
bezorgdheid de gebeurtenissen die
zich zouden voordoen, doet gadeslaan
zoowel op politiek als op maatschap
pelijk gebied. Toch zijn er in die
algemeene grijsheid vroolijke licht
plekken aan te wijzen en zijn geluk
en wolzijn geen ijdele woorden. Tal
rijke plaatsen zijn er te noemen,
waarin men werkeloosheid en honger
niet anders dan bij name kent.
Zeker is in onze gemeente de strijd
om het bestaan niet licht te noemen,
maar hoe geheel anders zijn de resul
taten dan in streken, waar de bevol
king ternauwernood het hoogst nood
zakelijke kan bekomen. Hier worden
de voorwaarden voor een mensch-
waardig bestaan nog vervuld en is er
naast het stotïelijke nog plaats voor
poëzie. Vaak wordt er in onze rea
listische tijd beweerd, dat poëzie niet
meer beslaat of totaal onnuttig is;
doch het eene is zoo min waar als
het andere. Poëzie is daarom nuttig
en onmisbaar, omdat het ons waar
genot schenkt, dat het den mensch
doet leven met zijn naam mens
denker; dat het hem doet genieten
van hetgeen natuur en kunst te ge
nieten geeft.
Eén is er, die aan ieder een schat
van poëzie en genot aanbiedt, zonder
daarvoor iets anders te vragen dan
wat opmerkzaamheid het is de
natuur. Zij bestaat voor rijken en
armen, voor geleerden en ontwikkel
den, staat altijd en overal ten dienste
van iedereen, is de leermeesteres van
ieder.
Aanschouw haar op het veld of in
het bosch in haar plechtig winterkleed
of in haar tooi van bloemen en blaren
ga haar na in welke gedaante zij
zich ook voordoet altijd heeft zij u iets
nieuws te vertellen, altijd zal zij u
tot waardeeriog en nadenken brengen.
De stedeling, te midden van zijn
stoffige steen en kalkmassa's kent van
de natuur niet meer dan de schrale
boomen langs de grachten of de aan
gelegde plantsoenen. De ruime frissche
weiden, het waaiend woud met vogels,
de verrassende gezichten en elfect-
volle lafereelen dat alles is hem
nagenoeg vreemd. Om dat gemis
eenigszins te vergoeden, om in die
dofgrijze omgeving van den stedeling
een zonnestraaltje, een geurig bloempje
te brengen, stichtte men de vereeni-
ging sFIoralia", dio door het houden
van tentoonstellingen van door de
leden zelf gekweekte planten den zin
voor de bloemen in het huisgezin
bevordert en de natuur doet lief
hebben.
Wij zouden op het oogenblik geen
vereeniging kunnen noemen, die meer
voldoening heeft van haar werk en
meer bijdraagt tot ontwikkeling en
huiselijk genot onder het volk. Hare
tentoonstellingen worden steeds druk
ker bezocht, steeds fraaier gewassen
worden aan het oordeel der jury
onderworpen en bekroond.
Die planten nemen een voorname
plaats bij het gezin in en brengen
door de voortdurende oppassing, die
zij vereischen, leven aan en zijn alzoo
een bron van eenvoudig genot. Zulke
planten vormen vaak het middelpunt
van het gezin, waarvan meestal een
heilzame werking ui tgaat;ze bevorderen
de huiselijkheid door de onafgebroken
zorg die zij vereischen en de zorg
voor hare ontwikkeling, en bloei. Men
verheugt zich over het te voorschijn
komen van een nieuw blaadje of over
het ontluiken van een bloem, terwijl
alles gedaan wordt om haar groei en
bloei te bevorderen. En welk een
genoegdoening, als do lieveling van
een gezin een prijs wordt waardig
gekeurd. In triomf wordt ze dan naar
huis gedragen om door buren en
bekenden bewonderd te worden.
Maar niet alleen dat zoo'n plant
een band vormt in het gezin, van
haar gaat ook beschaving uit; het
aankweeken van bloemen werkt ver
edelend, ontwikkelt het schoonheids
gevoel en opent de oogen voor de
ons omringende natuur.
Vaak loopen wij de schoonste plekken
in de natuur of de fraaiste verzame
lingen bloemen, smaakvol aangelegde
tuinen gedachteloos voorbij. En dit
is nog onschuldig, maar ook dikwijls
zien wij de schendende hand slaan
aan de fiaaiste voortbrengselen dei-
natuur.
Eloralia bevordert de huiselijkheid,
vermeerdert het genot, opent de oogen
voor de schoonheid der natuur en
boezemt eerbied jegens haar in. Jon
gens die er thans vermaak in schepper,
om bloemen en planten te vernielen,
zullen door de zorg, die zij thuis aan
een plant zien besteden, de waarde
van bloemen en planten leeren inzien.
Maandag 17 dezer, aldus meldt
de «Avondpost», komt de Koningin
voor een diietal dagen naar de Re
sidentie. H. M. zal de zitting van de
Staten-Generaal persoonlijk openen
Daarna gaat de Koningin eenigen tijd
naar het buitenland.
Z. K. H. Prins Hendrik heeft deze
week- een bezoek gebracht aan den
Heer s' Jacob, voormalig burgemeester
van Rotterdam, op diens landgoed
«Staverden".
Nadat het kasteel en de omtrek
in oogenschouw waren genomen,
keerde de Prins met zijn gevolg per
auto naar Het Loo terug.
Tuberculose-Conferentie.
Te half drie kwamen gisteren om
streeks 150 congresleden per extra-
trein aan de halte Soestdijk aan.
Het hoofdbestuur werd in drie hof-
rijtuigen door jhr. De Ranitz afgehaald,
de overige dames en heereu volgden
in vier extra paardentrams. In het
park achter het paleis werden zij door
de Koningin-Moeder ontvangen. De
stafmuziek van bet 5e reg. infanterie
(Amersfoort) gaf een groot concert.
Ook de burgemeesters van Baarn en
Soest waren uitgenoodigd, evenals de
hofarts dr. Greidanus van Baarn.
Te 5 uur, na alloop der tuinpartij
op Soestdijk, begaven zich de leden
der conferentie naar het Badhotel te
Baarn voor den feestmaaltijd. Het
bestuur, door jhr. De Ranitz derwaarts
vergezeld, vertrok in drie hofrijtuigen,
terwijl de overige leden met vier
extra-trams volgden. Te 7 uur ving
de maaltijd aan, waarbij ook jhr. De
Ranitz aanzat. De eerste toost op de
beide Koninginnen en den Prins werd
met luid gejuich begroet. Te 10 uur
begaven zich de leden naar het station
Baarn, vanwaar een extra-trein hen
naar 's-Gavenhage bracht.
De Firma Blom Olivierse, te
Kuilenburg, mocht op de Internatio
nale Tabakstentoonstelling, welke te
Biussel wordt gehouden, voor hare
inzending Boekwerken over Tabak en
het Nederlandsch orgaan »De Tabaks
plant", gewijd aan den Tabakshandel
en Tabaksteelt een diplome d,honneur
verwerven, zijnde eene onderscheiding
hooger dan de gouden medaille.
Uit het Verslag over de Landbouw
in Nederland over 1905.
II.
Alvorens het verslag te volgen over
het kaligebruik in de verschillende
provinciën, een enkele opmerking over
den prijs der kali. Men zou de
kollossale stijging van het kaliverbruik
in Nederland misschien willen toe
schrijven aan een daling der prijzen
Laat ons zien. De gemiddelde eenheids
prijs per KG. kali in de gezuiverde
kalizouten is vrijwel stabiel gebleven
en volgons de staat van het «Centraal
Bureau voor het aanschaffen van
Landbouwhenoodigdheden in Neder
land" is de gemiddelde prijs per KG.
kali en kaïniet in de jaren 1900
1904 ongeveer 15 cent geweest, ter
wijl in het jaar 1905 een KG. kali in
kaïniet gemiddeld 13 cent kostte. Er
is dus voor de kali der ruwe zouten
een daling te constateeren. Doch elk
onbevooroordeelde zal moeten toe
geven, dat deze daling niet zoo be
langrijk is, dat een verbfuikstoename,
als in mijn vorig artikel vermeld, te
verklaren is en ik heb dus niet te
veel gezegd, als ik beweerde, dat dit
in de eerste en voornaamste plaats
is toe te schrijven aan de overtuiging
der landbouwers, dat kali den bodem
goed doet. En nu ter zake. De cijfers,
die het gebruik van kunstmest aan
geven, zijn gebaseerd "bp die, welke
do door coöperatie aangekochte mest
stoffen aanduiden.
Hier valt natuurlijk op te merken, dat
de gegeven cijfers nog altijd te vermeer
deren zijn met die der hoeveelheden
welke de landbouwers rechtstreeks van
de afnemers gekocht hebben.
Wij merken dan in de eerste plaats
op dat de provincies met de meeste
Veenkoloniën de grootste afneemsters
zijn Vandaar dat Groningen en Drente
bovenaan prijken in bel kaliverbruik
Men besluit hieruit niet dat b. v. op
klei geen kali gebruikt .is. In Zeeland
b. v. is gebruikt of liever is door coö
peratie aangekocht: 371.600 KG.
kaïniet 10 750 KG. patentkali en
1.200 KG. chloor kali. En het verslag
zegt ofschoon nog niet aanzienlijk
neemt toch in den laatsten tijd het
gebruik van kalimest in deze provin
cie toe. De sterke verbauw van «ui-
kerbieten en aardappel' n schijnt den
grond op iele plaatsen kali-arm te
maken Dat neemt echter niet weg
dat de veenkoloniën en de zandstre
ken de meeste kali gebruiken. Be
halve kaïniet koopt mën in Groningen
Drente, Overijsel en Friesland ook
Patenlkali. «Zoo wordt," aldus het
verslag «in plaats van kaïniet bij
aardappelen steeds meer patentkali
aangewend."
Deze opmerkingen mogen voldoende
zijn om de landhouweis te doen zien
4)
Ongemerkt hadden ze elkaar weer zooals
van ouds getutoieerd, nu liepen ze naast el
kander voort, zy druk babbelend, hij met
moeite de woorden vindend om haar te ant
woorden. Bij het bosch nam hij haastig af
scheid een grooten aandrang om haar in zijn
armen te sluiten overwinnend. Zonder om te
zien liep hij naar huis.
In gepeins verzonken vervolgde Anneke
haar weg. Ze dacht aan van Waldens vreemd
gedrag. Waarom zou hij zoo geweest zijn
W at had hij toch
Plotseling stond zij voor haar vader en
Ernestine.
»Waar kom jij van daan?" vroeg de laatste
met een wantrouwenden blik.
Een oogenblik aarzelde het kind. Van Wal
den had haar gezegd, dat haar ouders het
niet goed zouden vinden dat ze hem opge
zocht had maar haar waarheidsliefde overwon
de vrees voor een berisping.
"Ik had mijnheer van Walden in zoo lang
niet gezien, zei ze de oogen tot haar vader
opslaand en hem antwoordend op haar zusters
vraag. «Ik meende dat hij boos op mij was
en daarom ben ik hem gaan opzoeken."
«In zijn huis?" riep Ernestine uit terwijl
haar vader verschrikt opzag.
«Ja zeide Anneke, «maar vriendelijk was
hij niet. Hij wilde dat ik dadelijk weer weg
ging en drong me letterlijk de deur uit."
«Iets anders had ik ook niet van hem
verwacht," bromde de oude heer voor zich
heen.
Er werd niet meer over de zaak gesproken
en zwijgend liepen ze samen naar huis. Er
nestine ging dadelijk naar haar kamer, zonder
Anneke met een blik te verwaardigen en
mijnheer van Oedenrode zocht zijn vrouw op
in haar boudoir. In korte woorden vertelde
hij haar van Amnekes bezoek aan van Walden.
«Je hebt gelijk gehad," eindigde hij, «het
is veel beter dat het kind een poosje weggaat
en hoe eer hoe liever."
Zuchtend stemde mevrouw van Oedenrode toe.
«Als het maar niet te laat is,"zeide zij.
«Kom, gekheid!" meende haar man. «Als
het kind eenmaal te Parijs is, vergeet ze ons
allemaal en dien jongen ook. Ze moet daar
maar veel afleiding hebben.
Dus was het vast besloten dat Anneke gaan
zou. Zij ontving die tijding zeer kalm en gelaten
en haar onverschillige houding stelde haar
moeder een weinig gerust. Maar toen het beter
tot het kind doordrong dat een verblijf in
Parijs beteekende een lange afscheid van haar
ouders, haar honden en alles wat zij lief
had, toen begon ze zich diep ongelukkig te
gevoelen. Vooral het denkbeeld van Walden
niet meer te zien, bedroefde haar zeer. On
ophoudelijk dacht ze aan hem in die dagen,
al zag ze hem slechts weinig, want sedert
haar bezoek ontweek de jonge man haar nog
meer.
Ernestine behandelde haar koel; terwijl zij
vroeger steeds zoo lief was geweest voor het
jongere zusje, was het Anneke nu als voelde
ze Ernestines oogen met een vijandige uit
drukking op zich gevestigd. Niemand had haar
berispt over haar bezoek bij van Walden,
maar Anneke voelde toch de afkeuring harer
ouders en soms meende ze zelfs dat haar
vertrek naar Parijs daarmede in verband stond.
Kort voor dat ze wegging, wilde Anneke
afscheid gaan nemen van haar vriendinnetjes
in de stad. Op een mooien warmen dag ver
trok ze reeds dadelijk na het ontbijt met het
plan bij haar nichtje van Dalen te dejeuneeren
en daarna eenige visites te makenzij wilde
dan weer met de stoomtram van half zes
naar huis terugkeeren.
De middag ging onder vroolijk gepraat
spoedig voorbij en 't was vier uur voor ze 't wist.
Op twee na echter had ze al haar bezoeken
gebracht, en dus bedacht ze, terwijl ze aan
schelde bij haar liefste vriendin Emmy de Rooy
dat zij gerust hier een poosje kón blijven, zij
had nog tijd genoeg voor de tram vertrok.
Een half uurtje praatten de meisjes over
allerlei, toen zeide Emmy eensklaps:
«Zeg Anneke, is 't waar wat ze allemaal
vertellen, dat Ernestine geëngageerd is met
mijnheer van Walden?"
«Watblief?" stamelde Anneke onthutst.
«Nu, jij houdt je goed hoor! Net alsof je er
niets van afweet! Iedereen zegt het en mama
zeide me gisteren nog dat het wel gauw publiek
zou worden. Waarop wacht 't eigenlijk Hoe
jammer voor je, dat je juist weg gaat!"
Terwijl Emmy zoo doorratelde, gelukkig te
zeer vervuld van het nieuwtje om op Anneke
te letten, leunde deze stil en bleek achterover
in haar stoel. Zij hoorde niets van al hetgeen
Emmy zeide, alleen dit eene verstond ze
Ernestine was geëngageerd met van Walden!
Ernestine en Van WaldenZe kreeg een gevoel
alsof ze stikken zou, een vreemde wanhoop
maakte zich van haar meester.
«Ik moet weg," zei ze haastig opstaand,
«anders wordt het te laat voor de tram en ik
moet nog een visite maken. Van Ernestine's
engagement weet ik niets af, werkelijk n et.
(Wordt vervolgd.)