NIEUWE Nieuws- en Advertentieblad voor do Provincie Utrecht. FEUILLETON. BINNENLAND. BUITENLAND. No. 9. Zaterdag 30 Januari 1909. Aoht-en-dertigste jaargang. VERSCHIJNT WOEPISOAft EN ZATERDAfi. Plaatselijk Nieuws. OP HET TERREIN DER MONNIKEN. Amersfoortsche Courant ABONNEMENTSPRIJS» Per 8 maanden met Zondagsblad 0.75; Franco per post door het geheele Rijk 1. Afzonderlijke Nummers 3 Cent. Ingezonden stukken in te zenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag. Uitgever G. J. SLOTHOUWER. BureauLangestraat 11. Telephoonns. 69. ADVERTENTIËN: Van 16 regels 0.50; iedere regel meer Tl, Cent. Advertentiên viermaal geplaatst worden slechts driemaal berekend. Groote letters en vignetten naar plaatsruimte Herhalingsoefeningen voor het reservekader in 1909. De Minister van oorlog heeft bepaald, dat de vrijwilligers van het reserve kader die in 1907, of vroeger, voor de laatste maal onder de wapenen zijn geweest, en aan wie nog niet is of zal worden toegestaan dit jaar voor den tijd van ten minste drie weken onder de wapenen te komen, in 1909 voor den tijd van vier weken voor den werkelijken dienst moeten opkomen De korps-commandant zal hen oproepen tegen een door hem vast te stellen datum, tenzij door de bedoelde vrijwilligers alsnog vóór I Mei e. k. wordt aangevraagd, in 1909 voor ten minste diie weken vrijwillig onderdo wapenen te mogen komen. Een sportfeest. De Ned. Bond voor lichamelijke opvoeding is voornemens op een nader te bepalen datum in den nazomer van dit jaar gedurende zes dagen groote sport- en gymnastiekfeeslen te houden in het park Zorgvliet en op het terrein tusschen het Ververschingskanaal, de Beek en de Boschjes van Poot te Den Haag. Voor deze wedstrijden, welke op zeer groote schaal ontworpen zijn, heeft het bestuur van den Bond zich reeds tot den Haagschen gemeente raad gewend met het verzoek hem gedurende drie weken het genoemd terrein te willen afstaan en aan den Bond een subsidie te verleenen van f1000 als tegemoetkoming in de kosten. (s>N. C.") Utrechtsche Zuidwester tramwegen. Bij het Gemeentebestuur van Utrecht is een verzoek ingekomen van den ingenieur A. J. Krieger, te Amersfoort, om vergunning tot het leggen van stoomtramsporen, ook geschikt voor paardentractie, van het goederen- station der Staatsspoorwegen langs den Leidschen weg tot aan de grens der gemeente in de richting van Harmeien, IJselstein, (Schoonhoven) en Montfoort (Gouda). Nationale Tentoonstelling voor Huisvlijt. De algemeene commissie van de Nationale Tentoonstelling voor Huis vlijt, welke in 1910 te 'sGravenhage onder de auspiciën van den Volksbond tegen Drankmisbruik zal worden ge houden, heeft thans het plan voor de tentoonstelling in groote trekken vastgesteld. Dit plan houdt een twaalf tal afdeelingen in en toont ten duide lijkste aan hoezeer het streven heeft voorgezeten om de tentoonstelling zoo breed mogelijk op te vatten, haar niet alleen te doen zijn nationaal in den meer ergeren zin, maar baar tevens te doen strekken tot leerling voor reder, die de huisvlijt-bewegrng in ons land nauwkeurig wil kennen. Ze zal daartoe niet uitsluitend zich bepalen tot de huisvlijt van deze dagen, doch tegelijkertijd trachten een beeld te geven van het vele schoone en kostbare, dat de verleden tijd opleverde. Een der eerste afdeelingen der ten toonstelling is daaraan voornamelijk gewijd. Ze zal bevatten een keur- collectie van voorwerpen op dit gebied uit vroeger tijd, die in ons land als misschien nergens anders in zoo groote verscheidenheid te vinden zijn, zoowel in de huisgezinnen van families, die oude stukken in waarde houden als daarbuiten in openbare verzamelingen. Alleen een welwillende beantwoording van het beroep op de medewerking van allen, die daartoe in staat zijn, zal deze afdeeling natuurlijk kunnen doen slagen, en daarom verzoekt het comité de aandacht er op te vestigen. Mochten er zijn, die reeds nu be wijzen van instemming met deze af deeling zouden willen betuigen, hunne aanbiedingen zullen door den alge- meenen secretaris van het comité te Den Haag en door den secretaris van het comité voor regeling en voorbe reiding, den heer G. J. Blees Kzn. te Zaandam, dankbaar worden geaccep teerd. Hunne namen worden dan voorloopig ingeschreven op eene lijst en tegen den lijd der tentoonstelling ontvangen ze daarna eene nadere op roeping. Aan dit historisch deel der tentoonstelling een geheel bijzonder en zooveel mogelijk volledig cachet te kunnen geven, zou voor het be stuur der tentoonstelling eene niet geringe voldoening zijn. Bij deze afdeeling sluiten zich twee andere nauw aan. Zij handelen over den oorsprong en de ontwikkeling der huisvlijt in deze streken, en zullen anderszins een complete toepassing der huisvlijtschool in de praktijk trachten daar te stellen. Daarbij zal zich eene demonstratie der nieuwste hulpmiddelen uitnemend aanpassen. De overige afdeelingen bevatten in systematische volgorde de verschillende huisvlijt artikelen gelijk deze van de verschillende locale tentoonstellingen, aan welker totstandkoming de Volks bond het overgroote deel bijdroeg, meer dan bekend zijn. Er zijn af deelingen voor hout- en metaalbe werkingvoor papier-, leder- en riet-, touw-en stroovlecbtwerk; voornuttige en fraaie handwerken, dit alles zoo danig gerangschikt en gegroepeerd, dat het geheel van elke afdeeling een blik schenkt op de trapsgewijze ont wikkeling van het eenvoudigste tot het meest kunstvol bewerkte product. Daarnevens volgen de afdeelingen voor teeken- en schilderkunst, voor boelseer- en klei-arbeid, en voor die tallooze verscheidenheden, die in postzegel- werk, scherfwerk en dergelijke ver sieringskunst uit waardelooze grond stoffen zoo fraai te maken zijn. Hier viert de echte buisvlijt haar hoogtij, en hier ook zal men in groote mate die aardige en dikwerf zeer ingenieuse vindingen kunnen bewonderen, die op zoo menige kleinere tentoonstelling reeds aller aandacht trokken. Dan vermelden wenogdealdeelingen voor verzamelingen van den meest uiteenloopenden aard.de afdeeling voor inzendingen van bijzondere personen en instellingen, die zeer uitgebreid belooft te worden, en de zoogenaamde buitenlandsche afdeeling. welke natuur lijk geheel uit voorwerpeu buiten mededinging wordt opgebouwd, maar vooral tegenover het goed vertegen woordigde Nooische genre interessante vergelijkingen zal toelaten. Het totaal der tentoonstelling wordt bekroond door de laatste afdeeling, die zich ten doel stelt in de huisvlijt het groote moreele middel te toonen, dat in den strijd tegen het kwaad van tiet drankmisbruik reeds zulk een dagelijkschen en zich bij bet leven aanpassenden bondgenoot is gebleken. De afdeeling dus, welke het best beantwoordt aan het doel der tentoon stelling zooals het reglement dat in een der eerste aitikelen omschrijft; daadwerkelijk te toonen de opvoedende en sociale kracht der huisvlijt. Hieruit misschien wel het sterkst blijkt bet etisch karakter, dat deze tentoonstelling toebehoort en dat baar met zooveel andere dingen sterk onderscheidt van de komende tentoon stelling van huisindustrie, die èn in opzet èn in werking zuiver sociale is zonder meer. Gelijk bekend is wordt aan den Dolderschenweg een gebouw gesticht voor gezondheids- en vacantiekolonies. Een dezer dagen te Amsterdam gegeven feestavond, waar sMeikonio- gin" werd opgevoerd, bracht ten bate van dit gebouw niet minder dan f8000 op. De Cbineesche vrouwen gaan mee doen aan de politiek en aan de vrouwenbeweging. Zij zijn duizenden jareri klein gehouden door de mannen zij werden niet meegeteld; een vader die alleen dochters had beschouwde zich als kinderloos, en de meisjes kregen niet eens eigen namen, maar werden i»de eerste", »de tweede", sde derde", enz. genoemd. Maar in den laatsten tijd, onder de regeering der pas overleden Keizerin-weduwe, die veel deed voor het onderwijs en de ontwikkeling der vrouwen, is dat anders geworden. De denkbeelden der vrouwen-emancipatie worden meer en meer verspreid. Vele vrouwen verzet ten zich tegen de slavernij waaraan de Chineesche vrouw in het huwelijk is onderworpenzij lieten zich door geen straffen dwingen bij hare man nen te blijven en onlangs is te Kanton een politieke vrouwenvergadering ge houden, waaraan 10,000 vrouwen deel namen, en waar mej. Poen Koet Fang de vrouwen opwekte, op te komen voor haar recht om mee te werken aan het heil des lands, sik weet", zeida zij, sdat de vrouwen nooit te kort zullen schieten in vaderlands liefde en ik spoor u allen aan te toonen, dat China op ons kan rekenen als het ons noodig beeft." Dit was de eerste politieke ver gadering waaraan Cbineesche vrouwen deelnamen en het kan een nieuw tijdperk in de geschiedenis van China zijn, het begin van den strijd voor de rechten der vrouw. De vereeniging van 85 dames hier ter stede, welke zich ten doel stelt het verschaffen van versterkende middelen aan onvermogende zieken en zwakken, verstrekte in het afge- loopen jaar, aan gemiddeld 10 patiën ten per dag: 427 eieren en 6412 L. melk. Tot districts-correspondent van het Centraalbureau van Weldadigheid, dat te Utrecht zetelt met het doel meer eenheid te brengen in inzame lingen voor Christelijke philantropische Uit het Zwecdsch DOOR SOPHIE ELKAN. (Slot.) Hij was er niet al te zeker van en wilde gaarne troosten, maar voelde zich bang te moede. De stervende zag zoo duidelijk de schimmen, waarvan hü sprak en de kloosterlingen hadden alle reden wrok te koesteren tegen Grönhagen. De hoofdinten dant wist immers hoe diep de ontheiligde kerk en de verwoeste kloostergebouwen hem zelf gesmart hadden. Van de plek, waar hij gezeten was, kon hij de prachtige booggangen aan de vleugels van het gouvernementshuis zien. Hij wist van welk gedeelte van het oude klooster zij genomen waren. Hij blikte op naar den dakrand van het hoofdge bouw. Daar zag hij een grijnzend gezicht, gelij kende op dat, hetwelk aan het dak van zijne H. Mariakerk te Visby prijkte. Het was gelijktijdig met het dak van de kloosterkerk weggenomen. Zouden zij alles terugwenschenZeer zeker Maar hy was hier om te vertroosten. Het was het vermogen van den ander om te zien, dat hem deed vreezen dat er waarlijk iets te zien was. De stervende sloeg met de handen voor zich uit, alsof hij iets afweerde. „Spreek my toe! Zeg een woord van opbeuring!" De bisschop antwoordde met eene zachte stem, die hij volkomen rustig mocht doen klinken: „Het zijn slechts zinsbegoochelingen, die enkel en alleen daaruit voortvloeien, dat mijnheer de gouverneur in dagen van gezondheid te veel over die lieden Dadacht, op hun grond woonde, hunne nalatenschap bestudeerde en in vele opzichten hun spoor volgde." „Dat is waar. Wat willeD zy toch van my? Ik heb deze plek liefgehad evenals zy; ik trachtte haar, evenals zij, te verfraaien. Maar thans zegt hy, dat ik mij vergrepen heb aan wat zy achter lieten, om in eere .te worden gehouden door de nakomelingschap en dat anderen op hunne beurt zich vergrijpen zullen aan het my'ne dat wat ik opbouwde en achterlaten zal." „Niets blyft bestaan. Alles is vergankelijk." „Hij zegt, dat hetgeen ik opbouwde spoedig in verval zal geraken en eene wildernis worden. Kippen zullen huizen in my'ne paleisvleugels, zoo als koeien en ossen in zijne kerk stonden. Geen sterveling zal naar den tuin omzienvan de oran jerie daarginds zal men geen spoor wedervinden. De hekken zullen omgehaald worden, de parken verdwijnen. Niemand zal mijn naam met bewon. dering noemen, maar slechts als dien van den man, die het gewelf van de kerk wegnam, de kloostergebouwen sloopte en de beenderen der monniken uit gewijde aarde opgroef. Daar staan zy wederom in hunne witte pijen, met spitse kappen over de doodshoofden getrokken. Lange, lange rijen. Ziet gij ze niet? Daar is de abt met zijn staf. Hy schudt hem onder mijne oogen. Hy zegt dat dit paleis zal vervallen, dat mijn spoedig komende opvolger zich niet zal verwaar digen hier te wonen. Hoort gij niet hoe hy my vloekt en ons rekenschap vraagt? Ach, mijnheer de bisschop, kunt gij het klooster van Roma niet weder herbouwen zooals het daar stond? Gy, die weet waar elke steen geplaatst was, elke zuil heeft gestaan! Trek de kloostermuren weêr op en span het gewelf over de kerk? Indien dit geschiedt,zal mijn werk misschien gespaard blijven." Het gelaat van den bisschop helderde op. „Mijnheer de gouverneur moet daar niet verder over tobben. Er zou weinig by gewonnen worden, indien het klooster van Roma inderdaad opnieuw werd herbouwd en de heerschappij en duistere macht der monniken daarbinnen weder herleefden. Maar de eer, die den kloosterbroeder toekomt voor het werk dat zy achterlieten, die eer, welke mijnheer de gouverneur vastberaden verkleinde en gering schatte, zal ik hun schenken. Ik zal trach ten Roma's klooster op te bouwen met woorden en eveneens nauwkeurig dit gouvernementspaleis beschrijven, opdat, indien het ongeluk wilde dat de voorspelling van den abt dienaangaande vervuld werd, men toch een helderen blik zou kunnen werpen op hetgeen hier door u werd volbracht. Want dat wat met woorden opgebouwd wordt, kan blijven bestaan, ook wanneer muren en ge welven in puin vallen en geslacht op geslacht der- genen, die na elkander denzelfden grond hebben betreden, daaronder begraven liggen." Het moede hoofd van den gouverneur zonk op de borst neder. „En zij, die zich het voorrecht kochten te rusten in de kloosteraarde en wier gebeente verstrooid werd in den wind," zuchtte hy, ruw de hand van den bisschop grijpende: Spreek den zegen over hen uit, mijnheer de bisschop, ter liefde van mijn eigen zielevredel Zegen ze goed, opdat zij rust mogen verkrijgen en mij met rust laten!" De bisschop aarzelde een oogenblik, hief zich toen overeind en strekte de witte handen uit, zoo als hij gewoon was te doen in het koor van de kerk te Visby- En over de onzienlijke scharen en den stervenden man, die alleen haar zag, sprak hjj met trillende, plechtige stem den zegen des Heeren uit.

Historische kranten - Archief Eemland

Nieuwe Amersfoortsche Courant | 1909 | | pagina 1