Plaatselijk Nieuws.
Gemengd Nieuws.
plaats moet eene nauwkeurige be
schrijving worden verkregen van den
toestand, zooals die op dit oogenblik
aanwezig is in de verschillende be
drijven.
Dit onderzoek is uitteraard zeer
omvangrijk. Het sluit in zich een be
schrijvend onderzoek naar elk bedrijf
in het bijzonder. Een dergelijk onder
zoek zal in den regel door één persoon
alleen in plaatsen met een maximum
van ongeveer 20,000 zielen met vrucht
kunnen worden bewerkstelligd. Voor
grootcre plaatsen zal alleen een eenigs-
zins voiledig beeld der gezamenlijke
middenstandsbedrijven kunnen worden
verkregen, als daar enkele personen
samenwerken.
r
Onder voorzitting van den heer
van Duinen hield de vereeniging «Han
del en Nijverheids haar gewone maand
vergadering in »De Zwaan».
De notulen der vorige vergadering
werden gelezen en ongewijzigd goed
gekeurd. Alsnu kwam punt 1 van de
agenda, benoeming van 2 afgevaardig
den naar het Middenstandscongres op
14 en 15 Juli te Amsterdam te houden,
aan de orde. Op voorstel van den beer
v. d. Wal werdon de heeren van Duinen
en Berns bij acclamatie benoemd, die
deze benoeming aannamen.
Punt 2 was op de vorige vergadering
aangehouden. Thans werd besloten
adhaesie te betuigen.
Punt 3 betrof reclame voor de aan
staande Middenstandsten toonstelling te
Amsterdam. Het Bestuur stelt voor de
reclameplaat te doen aanplakken en
vraagt wie ze in zijn zaak wil ophangen.
Ook zal hot een duizendtal reclame-
of sluitzegels aanvragen. Dit wordt
door de vergadering goedgekeurd.
Punt 4. Een commissie zal onder
zoeken of een arbeidsbeurs voor Amers
foort gevvenscht is. Het geheele Bestuur
wordt als commissie benoemd.
Punt 5. Ballotage. Vier nieuwe candi-
daten aangenomen.
Punt 6. Ingekomen is een schrijven
van de Bond over het credietvraagstuk.
Was ingekomen een schrijven van
de Middenstandsvereeniging te Bussum
om te geraken tot een Bond van Mid
denstanders in Gooi- eu Eemland.
Hiertoe is 1 Juni een vergadering
te Hilversum gehouden, waar de heeren
van der Wal, van der Meiden en van
Duinen Amersfoort vertegenwoordig
den. Het doel is elkaar te steunen, hot
oprichten van een credietbank, spre
kers uit te noodigen, enz.
Tot een vereeoiging is nog niet
gelijk had. Drukte de lippen stijf
opeen. Want het idee dat zij d'r
huisje, d'r meubeltjes, d'r vrijheid
die vooral, bovenalzou moeten
prijsgeven... Dat zij zou moeten loopen
met zoo'n jak en zoo'n muts van
»het Huistr.. Gesteld, dat zij er in
kwamenPrecies zóó laat uit en
zóó laat weer binnen... Als een school
kind gecommandeerd door de direc
trice. Door de regenten...
»As 't zóóver komt, dan weet 'k
wel wat ik doen zou!« flapte zij eruit,
vóórdat ze 't zelve wist...
Vader keek baar metheel-verschrikte
oogen aan. En bij merkte, door de
nijdigheid heen, de smart, den ernst,
op dat breede, tocb-zoo-goedige ge
zicht van z'n wijf...
»Och<r, poogde zij snel te herstellen,
«maar jij bent altijd zoo'n zanikkous.
Net 'n oud wijf!...
't Zal zoo'n vaart niet loopen, Kom,
eet nog 'n stukje... 'n Lekker vet
randje... Daar hou-je toch zooveel
van? Toe-nou!«
Haar hartelijkheid deed z'n gemoed
volschieten. Zoodat de groote bonte
zakdoek weer voor den dag kwam.
Maar eten kon ie toch niet...
Toen vader een minuut of tien
later, wegging, teiug naar den
winkel, hadden ze geen woord
meer gepraat over de historie. Zij,
moeder, was aan 't «vatenwasschen».
Maar aan alles... Het drukte, driftige,
gejaagde van d'r doen; aan het harde,
waarmee zij alles neerzette en han
teerde... Bespeurde vader, hoeveel
moeite zij deed om bem niet te laten
merken het stormen, 't pijnigen, van
de wilde onrust, van den klemmenden
angst voor «het Huisrr, die in haar
opleefden, steeds feller...
De baas was een van de menschen
had Dirk zoo dikwijls gezegd
aan wie je nooit «iets kunt merken"
Bij baas Rozelaar was alles even
«aal ta «van glad. Wanneer bij daar
overgegaan, doch een commissie zal
de zaak onderzoeken.
Verder is ingekomen een schrijven
van de firma Hamers, dat in Juni hun
zaak tot 10 uur zou open blijven.
Genoemde firma zal worden kennis
gegeven, dat een dergelijk besluit vol
gens reglement 3 maanden van te voren
moet worden aangekondigd en haar
verzoeken de zaak in Juni ook te 9
uur te willen sluiten.
Ingekomen een verslag van Flehite.
In het Bestuur zal eenige verande
ring plaats hebben. De heer Berns is
door drukke bezigheden verhinderd zijn
functie als penningmeester te blijven
waarnemen. De voorzitter brengt hem
een woord van dank voor het vele hij
voor de vereeniging gedaan heeft.
De heer van der Wal zal deze functie
voorloopig waarnemen.
Het rapport gesplitste bestekken is
nog niet verzonden.
De laatste mededeeling was, dat zich
iemand uit Putten te Amersfoort met
terwoon heeft gevestigd. Handel en
Nijverheid» onderzoekt in hoeverre
sommige geruchten waar zijn. Voor
de leden is zijn adres aan het kantoor
der Vereeniging te bekomen.
Daar niemand iets te vragen of
mede te deelen had, sloot de voorzitter
de vergadering onder dankbetuiging
voor de opkomst.
De Koninklijke familie zal as.
Vrijdagmiddag te 3.23 onze gemeente
passeeren op Hare doorreis naar
het Loo.
De Oranjevereeniging houdt op
Maandag 43 dezer een buitengewone
ledenvergadering.
Maandagmiddag werd te Utrecht
aan het Gouvernementsgebouw aan
besteed het maken van rijwielpaden
langs de rijkswegen: ZeistWouden
berg, Amersfoort—Vollenhoven en
UtrechtGrebbe. De raming bedroeg
f17.500 terwijl het laagst werd in
geschreven door een aannemer uit
Utrecht voor f 16.961.
Voor deonmiddellijke nabijheid onzer
gemeente lijkt ons dit weggegooid
geld, daar de cavallerie toch alles
weer kort en klein rijdt.
Bij de gisteren ten Raadhuize
gehouden aanbestedingen werd inge
schreven als volgt:
voor het aanleggen en verharden
van een weg, uitloopend op den
Utrechtschen straatweg tegc-nover de
Van Campenlaan, breed 12 en lang
80 M., doorW. van Genderen voor
f1720, G. Wassink f 1460, G. Ruiten
beig f1282 en J. van Harpen f1000;
voor herstellingswerken aan bet
Ooster- en het Westerhoofd bij den
zoo zat in het kamertje achter
den winkel in zijn klein, smal
armstoeltje, dan was 't net-de-helft
van een gewóón mensch. De dunne,
spichtige beentjes over-elkaar ge
slagen. De spitsige, lang-smalle, dunne
hand gekromd over het wonderlijk spich
tige, witsteenen pijpje, waar heel-kleine.
petieterige spiraaltjes-rook uit ópdwar
relden... Vroeg-je baas Rozelaar iets,
dan kwam er in zijn groene oogen
niet de minste verandering. Met
iets droomerigs staarden ze dan vóór
zich uitEn eerst heel, heel lang
zaam scheen, in het smalle hoofd,
de gedachte ontkiemd, verwerkt te
zijn, waar antwoord uit geboren werd...
.»Nou of den vijftien
den zei hij dien avond,
toen-ie met z'n knecht Ditk zat te
praten, in het kamertje... Winkel een
uurtje vroeger gesloten... Hinderde
niet... Hij had 's middags toen Dirk
naar huis zou gaan, op z'n gewone,
dor-zeurige toontje, gezegd
«Erkelens, ik zou je graag even
spreken. Kom van-avond tegen negen
uur terug... As-je kunt ten minste!"
»Zeker baas", zei Dirk, die wit als
een doek werd.
En thuis had-ie zitten snikken als
een kind. Zóó erg, dat Griet, die beefde
als 'n riet, hem nibt afsnauwde...
Tot baar eindelijk de zenuwen baas
werden en ze uitriep:
«Laten we er maar een eind aan
maken, vader! Beter as 't Huis!"
Samen zaten ze te schreien. Totdat
vader haar influisterde:
»En Heintje dan?"
Maar ze zeiden niets. Want Heintje,
hun eenige, wisten ze best zou
er zich niks van aantrekkenEn
Heintje d'r man zou hem niet in huis
nemen... Bedelen bij hunkinderen?..
Bij koude, onverschillige, ouhartelijke.
Hein, die alleen over den vloer kwam
als er iets te halen viel?...
Moeder keerde zich om en ging in
't keukentje rondscharrelen. Maar toen
vader luisterde, hoorde hij... En had
't bij het rechte eind. Stevige Griet
mond der rivier de Eem, alsmede het
vernieuwen van een houten brug in
het trekpad tusschen de Eembrug en
het Groote Gat door: W. van Gende
ren voor f3400, H. Keizer f3130, D.
van der Hoogen, te Spakenburg, f2900,
A. van Dijk, te Utrecht, f2662, Hagen
Eggenkamp, te Eemnes, f2647, J.
Wildeman f2480. Putman Van der
Beek f2427, G. Wassink f 2409, Len
sing Van de Vijzel f2386, L.
Brandsen f2149, en J. van Harpen
f1930.
Beide gegund aan den heer Van
Harpen.
De plaatselijke afdeeling van
den Konkl. Bond van Oud-onderoffi
cieren vierde j.l. Zaterdagavond feest
naar aanleiding der geboorte van
prinses Juliana. Een zeer gevarieerd
programma werd uitgevoerd terwijl
een geanimeerd bal de feestavond
besloot.
Op last der justitie werd j 1.
Zaterdag het lijkje van een 5-jarig
jongetje van hier naar Utrecht over
gebracht om geschouwd te worden,
daar vermoed werd, dat de dood van
het kind een bijzondere oorzaak moest
hebben gehad. Nader is gebleken dat
het kind eenige dagen te voren van
een melkwagen was gevallen en sedert
over allerlei pijnen had geklaagd.
Misdaad schijnt te zijn uitgesloten.
De heer W. Brouwer Dz. is
benoemd tot organist bij de Ned.
Herv. Kerk te Barneveld.
Tot Rijksveldwachter alhier is
benoemd A. Zwarts, vroeger agent
van politie te Utrecht.
Waarom een Christelijk Ministerie?
Om een antwoord op deze vraag te
geven sprak gisteravond voor een volle
zaal in »de Vereeniging» Mr. T. de
Vries, hiertoe uitgenoodigd door de
Anti-revo 1 utionaire Propagandaclub
«Groen van Prinsterei
De inleider begon met te zeggen,
dat er nog velen onder ons Christen
volk zijn, die zich niet met politiek
inlaten, omdat ze meenen, dat dit
schade doet aan hun vroomheid, hierom
bemoeien ze zich niet met den poli-
tieken strijd.
De Vrijzinnigen beweren, dat de
godsdienst buiten de politiek moet
blijven.
Hun godsdienst heeft dan ook met
politiek, met maatschappij en huis
gezin, ja zelfs rnet de Kerk niets uit
te staan. Zij erkennen geen Open
baring, doch moeten alles zelf vast
stellen uit hun Rede.
Doch dat geloovige Christenen zich
laten misleiden door valsche mystiek
is wel vreemd en ongeloofelijk.
lag met 't hoofd op den rechterarm.
Stilletjes d'r verdriet uit te weener,.
Bang om vader nog erger te maken
dan-ie was
Totdat Dirk, dien avond, naar den
baas ging, zaten ze vlak-bij elkaar.
Hij met den ouden, grijzen kop tegen
haar schouder... Net-als dertig jaar
geleden; toen ze pas getrouwd waren.
En ze hielden elkaar stijf, stevig vast.
Al waren ze bang om elkaar, na al
dien tijd, te zullen verliezen, de
arme oudjes in 't keukentje..
»Nou", zei de smalle, kille, gladde
baas Rozelaar, »nou of den
vijftienden
En de groene oogen peinsden weer
in wijde verte...
De lamp in 't kamertje-achter den
winkel brandde zeer laag en donker.
De baas had, dus, niet kunnen zien
welke uitwerking z'n woorden hadden
op ouden Dirk, maar Rozelaar had
de bijzondere gave van, op een afstand,
te voelen, te weten, wat iemand, met
wten hij praatte wou... Bedoelde... 't
Was een wonder, eigenlijk, dat Roze
laar z'n zaken zoo slecht gingen...
Hij was zoo'n uitgeslapen zakenman
netje... Al te slim zeien sommigen.
De menschen bielden niet van Roze
laar... Uit den hoek, waar Dirk zat,
kwam een onbestemd geluid... Als
van onzekere, schorre stem... Iets
droevigs, dat, in het vaag-verlichte
kamertje, ieder onaangenaam zou
hebben getroffen...
Maar baas Rozelaar was niet gevoelig
voor zulke dingen. Een van de brood
magere spiraaltjes-rook... Als fantas
tisch skeletje, dansend in de lucht...
Kroop voort uit z'n witsteenen pijp.
En twee der aartsslanke, slakkige
vingers van z'n rechterhand krulden
zich om de steel
«Laten we zeggenden eersten
Maart, daar-dan!" zei de baas.
En dat slotwoord rnet iets royaals-
bedoeld maakte de jobstijging...
De verschrikkelijke.nóg ontzettender
voor Dirk's gevoel...
Spreker zou hen willen vragen of
ze dan niet weten dat van de politiek
de samenstelling van Volksvertegen
woordiging en Ministei ie afhangt, dat
hiervan de landswetton uitgaan, waar
door het volksleven in het goede of
slechte spoor geleid wordt? Denk maar
eens aan tiet pas verschenen ontweip.
Nelissen op de openbare zedelijkheid
Weet ge niet, dat uw huiselijk leven
staat onder de regeling van een huwe
lijkswetgeving.
Kan het u nu nog onverschillig zijn
of we al of niet een Christelijk Mini
sterie hebben? Uw maatschappelijk
leven wordt door wetten geregeld, die
het spoor volgen óf van het liberale
laat-maar-waaien systeem, óf van de
socialistische staatstyrannie óf wel dat
der Christelijke beginselen. De rechts
positie van uw kerk, van uw school
hangen af van de landswetten. Voor
spreker behoort het tot het abc van
het Christelijk geloof, dat elk Christen
door zijn stombiljet en door zijn woord
geroepen is de wil van God zooveel
mogelijk te doen eerbiedigen.
Het Nederlandsche volk heeft thans
recht op een Christelijk Ministerie; een
zoodanig Ministerie kan alleen goede
leiding geven en ten derde kan alleen
Grondwetsherziening voorbereiden en
tot stand brengen.
Bij deze drie punten bepaalde
spreker zich. Reeds het stemmen cijfer
van de laatste jaren zou deze stelling
kunnen rechtvaardigen. In 1891,1897
en 1905 was het aantal stemmen op
de candidaten van rechts uitgebracht
resp. 31000, 83000 en 70.000 hooger
dan dat op de candidaten van links
en links won alleen door de ver
keerde districtsverdeeling. Doch het
is ook allerminst noodig enkel en
alleen op het stemmencijfer te letten:
Want wat is bet geval? De Linksche
Pai tijen zijn thans niet in staat behoorlijk
ie regeeren. De vooiheen zoo krachtige
Lib. Partij is machteloos, niet in staat
om zich tegenover Radikaltsme en
Socialisme staande te houden. In de
hooge staatsambten zitten nog wel
liberalen, dank zij het liberaal exclusi
visme, doch bet liberale stelsel beeft
afgedaan. Zelfs bij een meerderheid
van links heeft een liberaal ministerie
zich niet kunnen staande houden gelijk
bij het ministerie De Meester bleek.
Hoe Borgesius ook lijmt en kramt er
is geen eenheid, geen stuur meer in
te krijgen en zal straks als de ridder
van de droevige figuur het politiek
terrein verlaten.
Links kan niets doen. Neem b.v.
het vraagstuk van de ouderdomsver-
zeketing. De Socialisten sturen naar
staatspensioende Unie-Liberalen gaan
Over een maand zou-ie op straat
staan. De zaak gesloten.,.'t Ging niet.
Zij hadden samen gerekend. In de
laatste drie maanden vierhonderd
gulden verlies. En vandaag de klap
op den vuurpijlde agentuur van
Heerings Co. nog 't eenige,
waar 't zaakje dan op dreef weg.
Opgezegd met een halfjaar...
«Zouu, wrong Dirk uit z'n keel,
«zou u geen fondsen., kunnen... Er
zit tocb... Er zit, toch... Genoeg..
Als-u eens geld..."
«Drieduizend," kwam 't uit den
hoek, waar Rozelaar zat En de klank
sneed Dirk in de ooien... 't Was 'rn
of allemaal wespen, of zoo gonsden...
Stekend, prikkend... Om z'n hoofd...
En hij hoorde: «Drieduizend... Drie
duizend..."
Hij zag de smalle spichtige hand
kruipen, sluipen, over de tafel... En
er klokkerde iets in hel glas dat-ie
voor zich had staan...
In de vage, grijzige duisternis van
kamertje, waar petroleumlamp ster
vend hing zag-ie de koude, groene,
peinzende oogen van den baas... Net
naar-hem-toe geschoven, gekeerd, die
oogen...
Hij slurpte van het vocht, hem
geschonken. Voor 't eerst na dertig
jaren dronk Dirk buiten weten van
moeder thuis...
De baas dronk ook. Maar heel
langzaam... «Die doet minstens een
jaar over zoo'n glaassie!" dacht Dirk...
En hij lachte erover...
...Kwam tot bezinning, tot iets klaar
der besef, een uurtje later...
Zóó vreemd was 'tAlsof hij iets
doorleefd had, dat een droom was en
toch... Toch merkte hij nu, dat 't echt-
Geen droom...
Baas Rozelaar zat naast hem... Vlak
naast 'm... Weer net precies als straks.
Als: wanneer ook?... Alsdaar-straks...
hiermee niet accoord; de Vrijzinnig-
Dem. met prof. Treub bestrijden staats-
pensioneering en ten slotte zijn de
Vrije Liberalen er principieel heele-
maal afkeerig van.
Spreker kwam nu tot zijn derde
stelling. De grondwetsherziening van
'48 was da roem der liberale partij.
Groen van Prinslerer en Dr. Ivuyper
waren allerminst bewonderaars van
dit werk der liberalen. Hoe kan men
van deze partij nu nog, daar de kracht
er uit is, een herziening verwachten?
Moet er een gewijzigde Grondwet
komen, waaraan niemand twijfelt,
dan is er maar een redelijkheid, nl.
deze: dat de vereenigde rechterzijde
nu een flinke meerderheid in de
Kamer achter zich, haar ter hand
neemt en tot een goed einde brengt.
Van de gelegenheid tot debat werd
alleen gebruikt gemaak door den heer
Hofland, Soc. Dem., die verschillenda
punten trachtte te weerleggen. Hij
sprak een uur lang en werd weer
uitvoerig door den beer de Vries
beantwoord.
Door het gelijke spel (1I)
Zondag te Utrecht verkregen, na een
kwartier verlenging was er nog geen
verandering in de stand, heeft Quick
zich in de Oostelijke le klasse weten
te handhaven.
300ste STAATSLO'rEKkJ.
Vijfde klasse.
Vierde of laatste week.
Trekking van 7 en 8 Juni 1909.
(2000 loten).
Ten kantore van den Collecteur
A. C. R. O. Leinwebee te Amersfoort
(Breedestraat 22) zijn aan de navol
gende nummers te beurt gevallen
Prijs van f 100 op No. 608.
Prijzen van f 70.
563 606 684 5355 5376 10277
16607 16619 17205 17228 17233 17329
en 17331.
Te zamen 14 prijzen.
Zonder prijs zijn uitgetrokken
572 576 613 670 5360 5371
8589 10289 16597 17204 17217 17229
17323 17326 17340 17346 17355 en
17357.
Uit Veenendaal wordt gemeld:
Over de boomen van den weg tiaar
Kerkewijk. bonkten Zondag zware
rookwolken in Zuid Oostelijke richting.
Men meende dat een fabriek in brand
stond, doch spoedig bleek dat het de
bosschen van Praltenburg waren.
Op vier plaatsen le gelijk waren
de bosschen van het buitengoed van
jhr. mr. L H. J. M. van Asch van
Wijck in brand gevlogen. Eenige
hectaren middengroot dennenboscb
zijn een prooi dervlammen geworden.
Kronkelde zoo'n mager spir aaltje rook
riaar boven.Hij moest er om grin-
neken. Zoo gek als je't ziet! En Dirk
slurpte weer uit zijn glaasje.
«Ze móst 't weten zei hij tegen
den baas, maar de gladde, dunne vin
gers goten weer bij... weer bij...
Do groene oogon gluurden met iets
bezorgds... Hij moest wakker blijven...
Begrijpen...
De gezichten van de twee mannen
kwamen vlak hij elkaar, Ze fluisterden...
Een geniale kerel toch! dacht
oude Dirk. Een kroon van 'n vent, die
Rozelaar... Natuurlijk, een vlammetje...
In het pakbuisje achter den winkel...
Baas weg. Hij had bij ongeluk lampje
laten vallen... Drieduizend!... Vijf hon
derd voor hem, Dirk... En vijf gulden
in de week meer... De zaak uitge
breid... Drieduizend van de assurantie...
Moeder zou 'm vergeven z'n borrel
tjes.Griet zou wat blij wezen... Even
was 't of de wespen, in de lucht rond-
danzend, Dirk gevoelig, geniepig in de
oore.n prikten... Brandstichter!... Of
hij, in Griet d'r oogen, iets zag... Iets
zag...
Maar de groene, starende, peinzende
oogen van den baas, met iets-
vuriger groen dan anders hielden
hem vast.
Toen was hij. Dirk, plotseling al
leen. De straatdeur dicht gekletst.
Alleen in 'tpakhuisje.
Met 't lampje in z'n hand... Hij
tastte naar z'n hoofd... De stilte deed
hem bijkomen... Hij ging zitten op
een van de baaltjes-goed. Z'n hand
sidderde... Het was Dirk of de wespen
nu, erger dan straks, staken, prikten...
«Denk aan 'tarmenhuishad de
baas hem, voor-ie vertrok, en toch
nog bang dat Dirk niet zou durven,
op 't laatst ingefluisterd...
En nog hoorde bij wat... «Geen ge-
schooier over m'n vloer!"... Dat had
Johati gezegd, de man van z'n Heintje...
Van z'n eenige, waar ze alles voor
hadden gedaan... «Precies zoo!" voegde
Heintje er toen bij... Omdat vader,
voor een week, twee riksen te-leen
