Plaatselijk Nieuws.
Gemengd Nieuws.
kamers, waar 't Prinsesje en hare
verzorgsters zich ophouden, zijn, even
als het geheele paleis te Apeldoorn,
ouderwetsch. Er werd echter voor
gezorgd, dat lucht en licht rijkelijk
naar binnen kunnen stroomen. Groote
openslaande deuren verleenen toegang
tot den tuin. Overbodige luxe is in
de vertrekken vermeden: alles wat
het kindje noodig heeft, is practisch
en eenvoudig. Dagelijks gebruiken de
verzorgsters de kleedtafel, indertijd
H. M. door de Utrecbtsche vrouwen
aangeboden.
Dr. Haverschmidtte Apeldoorn heeft
de algeheele medische behandeling, in
zooverre men bij een kerngezond kind
biervan spreken kan, op zich genomen,
maar toch komt ook dr. Roessingh
af en toe naar het Prinsesje zien.
De manier, waarop de Koninklijke
ouders met Hun kindje omgaan, moet
alleraardigst wezen en wanneer Konin
gin Emma op het Loo is, vertoeft ze
urenlang aan het ledikantje van Haar
kleinkind, dat rustig ligt te slapen,
onbewust van het feit, dat de belang
stelling van horderdduizenden in den
lande op Haar is gericht.
Zuster van Diepen is.nahetPiinsesje
vier maanden verpleegd te hebben,
van Het Loo weder naar haar woon
plaats te Utrecht teruggekeerd.
Een b»ek over Nederland.
Naar wij vernemen zal in het voor
jaar 1910 bij A. W. Sijthofl's Uitgevers-
Maatschappij te Leiden een boek over
Nederland in de twintigste eeuw
verschijnen, dat bestemd is te doen
zien wat ons land thans op allerlei
gebied beteekent. In een voorloopig
prospectus betoogen de uitgevers aldus
de noodzakelijkheid en het nationaal
belang der verschijning van zulk een
werk, ook met het oog op de belang
rijke tentoonstellingen in 1910 te
Brussel en te Buenos Aires.
sHet is een overbekend feit, dat
door vreemdelingen niet zelden over
ons land minder juist wordt geoor
deeld. Over wat ons land beteekent,
over de plaats, die ons volk inneemt
te midden der andere volkeren, over
onzen Staat en onze Maatschappij,
onze kunsten en wetenschappen, onze
bronnen van volkswelvaart, onze
economische en sociale verhoudingen
en toestanden, omtrent dat alles
heerschen in den vreemde dikwijls
onjuiste begrippen. Dat daardoor aan
ons land groote schade wordt toege
bracht, omdat de vreemdeling door
zijn gebrekkige kennis van al het
bovenstaande dit alles gewoonlijk niet
te hoog doch te laag schat, ook dit
is ovejbekend. Het eenige middel om
hierin verbetering te brengen en de
schade voor ons land in de toekomst
op te heffen, is hierin gelegen, dat
de vreemdeling in staat gesteld wordt
zich op gemakkelijke en aanschouwe
lijke wijze een juist denkbeeld te
vormen van hetgeen ons land op
allerlei gebied vermag en verricht.
Daartoe te geraken is het doel waar
mede de uitgave zal worden onder
nomen van een lijvig boekdeel, waarin
het beeld van Nedeiland in den
aanvang der twintigste eeuw zal
worden geschetst.
»Bij de samenstelling van het boek
zal dus de leidende gedachte deze
zijnin een zoo kort bestek als het
belang van de stof gedoogt een in
zijn beknoptheid volledig en juist beeld
te geven van het Nederland der
twintigste eeuw op allerlei terrein.
Daartoe zal in dit boek een eerste
afdeeling gewijd zijn aan Land, Volk
en Staathierin zal gesproken worden
over ons land en ons volk, ons land
uit geschiedkundig oogpunt, de ver
breiding van taal en stam buiten onze
grenzen, ons staatsbestuur, koloniën,
waterstaat, openbare werken, onder
wijs en godsdienst. In een tweede
afdeeling zullen behandeld worden
wetenschappen en kunsten; hierin
vindt men mededeelingen over de
wetenschappen en de geestelijke
stroomingen ten onzent, taaien letteren,
schilder-, ets- en graveerkunst, kunst
verzamelingen, bouw- en beeldhouw
kunst, muziek, tooneel, kunstnijverheid,
het boek. Een volgende afdeeling zal
gewijd zijn aan mededeelingen en
gegevens omtrent voortbrenging en
ruil van goederen en de verkeers
middelen hier is dus aan de orde
een beschrijving van land-, tuin- en
boschbouw en veeteelt, van nijverheid,
delfslolfen in Nederland, koloniale
voortbrengselen,zee-enriviervisscherij,
handel, scheepvaart en koopvaardij,
muntwezen, kredietwezen, spoor- en
tramwegen, posterijen, telegrafie en
telefonie.
De laatste afdeeling bespreekt den
economiscbeu toestand der bevolking,
onze wetgeving op sociaal en econo
misch gebied, vakbeweging, coöperatie,
verzekeringswezen, spaarwezen, arm
wezen, terwijl ten slotte gegevens tot
beoordeeling van de volkswelvaart
worden bijeengebracht."
Ten einde de zekerheid te bezitten
dat het hier geteekend beeld van ons
land inderdaad een juist beeld zal
zijn, zal er naar worden gestreefd de
verschillende onderwerpen, die hier
boven zijn genoemd, te doen behan
delen door de meest bevoegde schrij
vers op elk afzonderlijk gebied. De
omvang van deze bespreking zal in
het geheel ongeveer 50 vel druks
beloopen. Het ligt in de bedoeling der
uitgevers een zeer ruime oplage van
dit boek te bezorgen en voor een
ruime verspreiding daarvan in ver-
shillende talen maatregelen te treffen.
De tekst zal worden verlucht door
talrijke afbeeldingen ter verduidelijking
van het in de verschillende hoofd
stukken medegedeelde.
Aan bovenstaande mededeelingen
kan nog worden toegevoegd, dat het
algemeen Nederlandsch Verbond reeds
krachtens een verklaring van het
groepsbestuur voor Nedeiland zijn
instemming met dit plan heeft te
kennen gegeven en aan de uitvoering
zijn zedelijken steun heeft toegezegd,
terwijl de uitgevers ook van andere
zijden op medewerking en steun hopen.
Naast het boekdeel, waarvan de
inhoud hierboven werd weergegeven,
zal nog een tweede deel verschijnen,
waarvan de redactie aan andere
schrijvers is toevertrouwd; in dit deel
zullen een plaats vinden beschrijvingen
en afbeeldingen van allerlei onder
nemingen op het gebied van land-,
tuin- boschbouw en veeteelt, nijver
heid, handel, scheepvaart, koopvaardij,
koloniale voortbrengselen, zee- en
riviervisscherij, mijnwezen enz.
Bevat dus het eerste deel meer
algemeene beschouwingen omtrent de
bovengenoemde takken van handel en
bedrijf, het tweede zal de aandacht
vestigen op de belangrijke afzonder
lijke ondernemingen, welke in die
verschillende takken worden gevonden.
Door de bezorging van beide boek-
deelen hopen de uitgevers een duidelijk
en juist beeld te geven en billijke
waardeering te bevorderen van het
vele, dat door de in ons land werkende
krachten op allerlei arbeidsveld wordt
tot stand gebracht en nagestreefd. In
dien zin noemen zij de uitvoering van
hun voornemen een zaak van nationaal
belang.
Door de uitgevers is de samenstel
ling van het plan, de aanwijzing der
medewerkers en het toezicht op de
redactie van het eerste deel opgedragen
aan Jhr. Mr. H. Smissaert, secretaris
der Vereeniging van Nederlandsche
Werkgevers en lid der redactie van
Onze Eeuw, terwijl de heer J. E. van
der Wielen, journalist te 's Graven-
bage, de redactie van het tweede deel
op zich zal nemen.
Ontzettend is de schade, die 't
Westland door de gevallen van cholera
heeft geleden.
Men leze wat daaromtrent aan de
»Residentiebode" wordt geschreven
Nog nooit is de toestand in den
handel zoo kritiek geweest als op dit
oogenblikde geheele handel (in
vruchten) staat stil en het goed is
onverkoopbaar. We zullen alles niet
nagaan, doch ons bij het artikel bij
uitnemendheid bepalen, n.l. de druiven.
Is het ooit gehoord: voor 1ste
qualiteit druiven 11 a 13 ct. per pond?
Waar moet dit heen, nu het West-
land nog duizenden en tienduizenden
ponden in voorraad heeft? Als niet
de cholera een spoedigen keer neemt,
is de schade voor het Westland niet
te overzien. Waar de pruimen moeten
blijven is eveneens een groote vraag;
de buitenlandsche handel levert ook
niet op.
Het goed, vooral de druiven, is óver
het algemeen prachtig, doch niemand
durft het gebruiken. Dat niet alleen
tuinders hiermede een slag krijgen,
maar ook de handelslui, behoeft wel
geen nadere verklaring, daar er voor
hen ook niets te verdienen valt. Vooral
is het zaak om de tuinders nog eens
goed op bet hart te drukken, de
groenten niet in de sloot te spoelen.
Men schrijft aan de »Tel.":
uZoudt u in dezen tijd van cholera
in uw bladen de menschen niet wil
len waarschuwen voor het gebruik
van ongekookten room en karnemelk?
Veel menschen koken nauwgezet hun
inelk, maar denken er ni6t aan, dat
ongekookte room en karnemelk even
zeer gevaarlijke artikelen zijn. Ook de
melk voor de thee wordt vaak onge.
kookt gebruikt; »dat beetje", wordt
er dan gezegd, »dat zal toch geen
kwaad kunnen."
Groote Manoeuvres der IVe Divisie
in den omtrek van Amersfoort
van 14-22 September 1909.
Onder de aandacht van belangheb
benden wordt gebracht, dat het voor
eene spoedige bezorging van brieven
en andere stukken, bestemd voor de
manoeuvreerende troepen, een ver-
eischte is op duidelijke wijze op het
adres dier stukken te vermelden
Op groote manoeuvres bij Amersfoort.
Het adres moet verder zoo volledig
mogelijk zijn (naam en voorletters,
rang, korps, onderdeel).
Ds. Vundering komt voor op het
drietal voor predikant bij de Ned.
Herv. gemeente te Haarlem.
Het 5e regiment infanterie
maakte gisteren een militaire marsch
naar Baarn en genoot de eer te
Soestdijk voor H.M. de Koningin-
Moeder te mogen defiteeren.
De heer H. Tromp van Holst,
secretaris van ïHet Groene Kruis",
heeft als zoodanig ontslag genomen.
Bij de Dinsdagavond in het
café »De Arend," door den notaris
J. Bolk gehouden veiling werd
Perceel I. Een dubbel hoerenhuis
met tuin, gelegen aan de Bekenstein-
schelaan no. 26 en 28 in bod gebracht
voor f4400.
Perceel II. Een dubbel heerenhuis
met tuin, gelegen naast perceel I. in
bod gebracht voor f 4450.
Beide perceelen in massa gekocht
door de beeren M. Vernoois en A.
Stöcker voor f9060.
Perceel III. Een heerenhuis met
tuin op het Havik no. 20 (van ouds
De Toekomst): in bod gebracht voor
f2350 en gekocht door de heeren D.
de Groot en J. Kuijters voor f2650.
Perceel IV is uit de hand verkocht.
De aartsbisschop van Utrecht
benoemde tot professor aan het se
minarie te Kuilenburg den eerw. beer
R. J. R. Smeets kapelaan bij de St.
Henricuskerk alhier. In zijn plaats
werd benoemd de eerw. heer F. J.
M. Pruijs.
Eerstgenoemde was adviseur van de
R.-K. Spoor- en Tramwegvereeniging
St. Rapbaël.
De Vereeniging »Handel eo
Nijverheid," zal op maandag 13 Sept.
a.s. in het Hotel »De Zwaan," des
avonds negen uur bare gewone maan-
delijksche vergadering houden. De
Agenda bevat:
Ingekomen stukken en Mededee
lingen.
Donderdagavond hield de Kamer
van Koophandel en Fabrieken haar
gewone vergadering ten Stadhuize,
onder voorzitting van den heer J.
Ger. Kleber. Met kennisgeving waren
afwezig de heeren van Vollenhoven en
Meursing. Nadat de notulen van de
153e vergadering gelezen en goedge
keurd waren, deelde de voorzitter mede,
dat waren ingekomen jaarverslagen
van de K. v. K. van Amsterdam, Rot
terdam en andere plaatsen, voor ken
nisgeving aangenomen; van den Min.
van Landbouw, N. en H. een verslag
van het landbouwonderwijs in 1908,
en lijst van oflicieele personen met
Land- en Tuinbou wonderwijs in be
trekking staande; maatregelen van
het prachtwezen in Gr. Brittanje en
Ierlandhandelsverdragen tusschen
Nederland en andere mogendheden
uitgegeven door het Ministerie van
L. N. en H. (Ter inzage der leden.)
Medegedeeld werd, dat de poging
om hier een kantoor van inklaring te
verkrijgen niet gelukt is. De firma
Gebr. Nefkens heeft tot nog toe alleen
cijfers verstrekt. Meer gegevens zijn
noodig om succes te verkrijgen.
Nog ingekomen een missive van den
min. van L. N. en H. betrekkelijk de
wettelijke regeling om den arbeid op
Zondag te verbieden of te beperken.
Daar de Kamer het goedvindt den
Minister in te lichten, wordt den
secretaris opgedragen deze zaak voor
15 Oct. a.s. in orde te maken. Hier
wijst de voorzitter op de lage salarissen
der secretarissen van de K. v. K. en
hun vele werkzaamheden.
Aan de orde is: vaststelling van
advies aan den Min. van L. N. en H.
omtrent rijkskeuring van weegwerk
tuigen. De Kamer heeft reeds in 1907
geadviseerd en bandhaafd dit besluit.
Komt aan de orde een verzoek van
de vereeniging tot bevordering der
Zondagsrust.
De heer v. Haselen heeft bij v.
Gend en Loos eens onderzocht om
te zien hoe aan den wensch der ver
eeniging kan worden tegemoet ge
komen en kan mededeeien, dat de
meeste Amersfoorters geen bestelling
op Zondag wenschen; verzendingen
hebben alleen plaats 's morgers om
7 uur. De bestellers zijn om half tien
al weer klaar. Het kantoor is open
van 9 tot 12. Wanneer niet verzonden
wordt op Zondag lijdt de handel geen
schade, waarom bij adviseert de ver
eeniging te steunen. De vraag op
welke wijze is hiermede nog niet
beantwoord.
De Voorzitter vindt het verzoek
zonderling. De onderneming v. G. en
Loos is een particuliere zaak, waar
de K. v. K. buiten staat. De bestel
dienst op zondag betreft alleen pakjes
aan particulieren, 't Is moeielijk voor
de kamer zich er over uit te spreken,
waarom hij voorstelt aan de Veree
niging te kennen te geven niet te
kunnen adviseeren.
Ook de heer Sinnige meent dit en
gelooft, dat v. G. en L. zich niet
aan ongevraagd advies zal storen.
Na nog eenige discussie wordt besloten
de zaak voor kennisgeving aan te
nemen.
Ten laatste is ingekomen een ver
zoek van den heer Krieger om zijn
tramplan zedeiijk te steunen. Bedoeld
wordt tramverbinding Amersfoort
Soest. Dit wordt toegezegd.
Hierna sluit de voorzitter de ver
gadering onder dankbetuiging voor
de trouwe opkomst.
Gisteren zijn door de veld
artillerie van hier op de heide achter
Voorthuizen, tusschen den rijksweg
en de spoorlijn BarneveldApeldoorn,
schietoefeningen met scherpe patronen
gehouden. Het plan bestond reeds
tegen 10 uur 's morgens het vuur te
openen, doch het afzetten van het
terrein nam zooveel tijd in beslag,
dat het eerste schot niet vóór kwart
voor tweeën kon gelost worden. Over
een lengte van 6000 Meter waren de
rijksweg en de heide dan ook geheel
afgezet, terwijl een extra-telephonische
verbinding over bet geheele terrein
was aangebracht, zoodat de bevelen
tot alle punten der uitgestrekte heide
konden worden overgebracht.
Het publiek, dat tot achter de
kanonnen werd toegelaten kon de
projectielen op de plaats van be
stemming, waar poppen waren ge
plaatst, duidelijk zien ontploffen.
In 't begin werd geschoten op af
standen van 2250 en 2400 Meter.
Deze velddienstoefening werd door
prachtig weder begunstigd.
Op beleefd verzoek van den
Kerkeraad der Ned. Herv. Gemeente
worden de predikbeurten in de St.
Joriskerk niet door ons opgenomen.
De overige ptedikbeurten bij de kerk
genootschappen zijn op Zondag 12
Sept. geregeld als volgt:
Evang. Luth. Kerk.
's Voorm. 10 uur, Ds. de Meijere.
Remonstrantsche kerk.
Voorm 10V> uur, Ds. A. K. L. Horst,
Rem.-pred. van Lochem.
Gereform. kerk (Langegracht).
Voorm. 10 uur, Ds. Donner.
'sAv. 57» uur, Ds. Donner.
Beide keeren collecte Theol.
Fac. V.-U.
Gereform. kerk (Zuidsingel).
Voorm. 10 uur, Ds. Teerink.
's Av. 57» uur, Ds. Teerink.
Maandelijksche collecte.
Vrije Gereform. Gemeeute.
Voorm 9' uur, de Heer A. Spijkhoven
van Driebergon.
'sAv. 5 uur, de Heer A. Spijkhoven.
Chr. Gereform. Gemeente.
Lokaal ide Zaaier".
Voorm. 9'/» uur, Godsdienstoefening.
'sAv. 57» uur, Godsdienstoefening.
301ste STAATSLOTERIJ.
Vierde klasse.
Trekking van 8 en 9 Sept. 1909.
(600 loten).
Ten kantore van den Collecteur
A. C. R. O. Leutwebek te Amersfoort
(Breedestraat 22) zijn aan de navol
gende nummers te beurt gevallen:
Prijzen van f65.
4569. 7770. 7774. 7780. 8012. 9290.
9371. 9391. 9399.15785.16368.16377.
16389. 16522. 16549. 16551 en 16743.
Te zamen 17 prijzen.
De vijfde klasse, welke trekt van
20, 22—24, 28—30 Sept., 1, 4—7 en
1115 Oct. 1909, bevat behalve de
premie van f30.000 voor den laatst
uitkomenden prijs van f 1000 of hooger
en de premie van f3000 voor het
laatst uitgetrokken lot. de navolgende
prijzen: 1 van f lOO.OOO, 1 van f50.000,
1 van f25.000, 1 van f15.000, 1 van
f 10.000, 1 van f5000, 1 van f2000,
3 van f1500, 55 van f1000, 65 van
f400, 70 van f200, 170 van f100 en
3730 van f70.
Loten zijn ten kantore (Breedestraat
22) verkrijgbaar 5 f3.50 per o
De heer F. C. Kuyer, wethou
der te Soest, heeft onder zeer vele
blijken van belangstelling herdacht,
dat hij 40 jaar geleden voor het eerst
gekozen werd tot lid van den ge
meenteraad.
Van de raadsleden, de ingezetenen
der gemeente, de ambtenaren ter
sectretarie en het politiepersoneel
ontving de algemeen geachte jubilaris
verschillende geschenken. Het fanfare
korps «Pantiëntia Vincit Omnia" bracht
hem eene serenade.
Hoe de kinderen van Willemsen
een spaarpot maakten.
Het kunnen zulke vervelendeavonden
zijn, die lange avonden in December,
in Januari ook nog, als de regen of
sneeuw 't naar buiten gaan onmo
gelijk maakt, als de vertellingen noud"
of »op" zijn, als vader de krant moet
lezen, moeder kousen stopt en de
kinderen geen overtollige praat mogen
hebben. De een na den ander kruipt
dan onder de dekens om den tijd te
verslapen. Was er maar werk te
vinden, 't Eenvoudigste zou welkom
zijn. Op zulke avonden zijn de netten
gebreid, die als muggedekens de paar
den worden overgehangen en de fuiken,
die menig boerenzoon er op na houdt.
Zoo zijn ook vele bijenkorven (thans
de kasten) ontstaan. Zoo is er zelfs
meermalen wat uitgevonden. Op een
goeien avond, toen de kinderen van
boer Willemsen over de verveling
klaagden en werk wenschten, welk
ook, al was 't ook maar »erwten
uitzoeken," werd er werk verschaft.
Willemsen had juist de landbouwkrant
gelezen en daarin troffen hem de
volgende cijfers.
Zekere Lehmann zaaide op volkomen
gelqksoortigen grond drie even zware
partijtjes erwten. De eerste partij
bevatte kleine erwten 780 stuks,
waarvan hij 680 planten kreeg, die
samen 1,59 KG. erwten leverden; de
tweede partij van middelsoort erwten
bevatte 530, waarvan hij 505 erwten
kreeg die hem 2,224 KG. erwten
leverden bij den oogstde derde partij
bevatte alleen groote erwten, 384
stuks; deze leverden 360 planten,
welke hem bij den oogst 2,307 KG.
erwten teruggaven. De drie soorten
erwten waren van een en dezelfde
partij afkomstig; door uitzoeken had
men ze gescheiden.
Willemsen beval een kwart HL.
erwten te halen. B(j gedeelten werden
ze op tafel gespreid, en daar ging 't
sorteeren aan dengang. Zelfs de kleinste
van 5 jaar mocht een half uurtje mee
doen. In betrekkelijk korten tijd was
't partijtje gesorteerd, nu in 2 groepen,
de kleine voererwten, waaronder ook
de beschadigde en aangevreten voor
kwamen, en poot- of zaaigoed, dat
alleen bestond uit de goede en beste;
't was zoo ongeveer 1 om 2 gegaan.
In ruim een week tijdshad Willemsen
een paar HL. puike zaaierwten klaar.
Aan werkloon had hij, om de ambitie
er in te houden 3 cents per L. goed
gekeurde zaaierwten betaald. Later
kregen ook de boonen een beurt, en
werden er ook van een klein partijtje
haver alleen de groote korrels uitge
zocht, zoodat een paar akkertjes haver
met gesorteerd zaaizaad kon worden
bezaaid. Ter vergelijking met onge
sorteerd zaaigoed is naast de beste
kwaliteit op eiken akker ook een
strook bezaaid met het gewone zaai
goed, zooals dat alle jaren vroeger
werd genomen. Willemsen heeft aan
zijn kinderen een 20 gulden sorteer-
loon moeten uitbetalen, maar naar
den stand der gewassen zoo op het
oog te oordeelen, krijgt hij door
beteren oogst dat geld ruimschoots
terug en staat het te voorzien, dat
hij den volgenden winter wel 5 ets.
per L. kan uitbetalen. Met rogge wil
hij 't nu ook doen. Dan zal 't hem
wel meer kosten, maar 't komt in
den spaarpot van zijn eigen kinderen.
Het nieuwste Kamerlid.
Een correspondent van hetA. Hbld."
is den heer W. van Manen Jzn.,
het Tweede Kamerlid voor Ede tot
aan de nieuwe zitting der Staten-