BINNENLAND.
Plaatselijk Nieuws.
Gemengd Nieuws.
onderzoek van de Koloniën en het
Indisch Comité voor wetenschappelijke
onderzoekingen.
Op dezen belangrijken tocht is men
de zoogenaamde Noordrivier opge
varen, om daarop in noordelijke
richting in het oerwoud door te
dringen. Een aantal bergkammen en
toppen werden aangepeild. Zij ont
vingen o.a. de namen van het Van
Herwerden-, La Chapelle-, Pijnacker
Hordijk-, Treub-, Hellwig- en Van
Heutsz-gebergte en de Rumphius-
keten. De noordelijkste bergketen
kreeg den naam van Oranjegebergte,
de hoogste top dien van Wilhelmina-
top (4800 M.). Dit gebergte was te
beschouwen als een oostelijken uit-
looper van het Sneeuwgebergte en
van den Wilhelminatop zag men
inderdaad in het westen den Car-
stensz-top (5500 M.), genoemd naar
den Hollandschen zeevaarder, die reeds
in 1623 uit zee dien hoogen top had
aangepeild. Door omstandigheden was
men genoodzaakt toen terug te keeren,
zonder bet eigenlijke Sneeuwgebergte
te kunnen bereiken.
De resultaten van deze expeditie,
niet alleen op zuivergeographiscb maar
ook op botanisch, zoölogisch en ander
gebied, waren zeer belangrijk, maar
het groote doel was nog niet bereikt
Naar men weet, is mr. Lorentz in
de tweede helft van het vorige jaar
ten derde male naar Indië vertrokken
als leider van een expeditie, welk6 op
dezelfde wijze was voorbereid en ge
steund als die van 1907. Hij werd
daarbij weder vergezeld van den heer
J. VV. van Nouhuys. gezaghebber van
de gouvernements-marine, die waar
nemingen op het gebied van geologie,
topographie meteorologie zou verrich
ten. Mr. Lorentz had het voornemen,
met een zoo klein mogelijk aantal
personen het binnenland in te gaan,
om met zoo groot mogelijken spoed
bij den opmarsch het doel te bereiken.
Bijzonderheden ontbreken nog, maar
het feit staat vast: bet Sneeuwge
bergte is bereikt en beklommen tot
een hoogte van 15,000 voet. Jammer,
dat tegelijk met dit karig gegeven,
niet tevens een plaatsbepaling bekend
is gemaakt.
Tot de tochtgenooten van mr. H
A. Lorentz, die zich belast met de
zoölogie en ethnographie, behoort de
reeds genoemde gezaghebber der gou-
vernements-marinej. W. van Nouhuys,
als geoloog en kartograaf; en voorts
ook dr. L. I. A. M. von Römer, offi
cier van gezondheid 2a kl. bij de
marine, als medicus en botanicus,
Raden Jaarman Soamintral Zeerban,
inlandsch arts, speciaal belast met de
zorg voor de eventueele zieken op
het bivakschip. Voorts van den Bota-
nischen Tuin een mantri met helper
voor het bijeenbrengen van levend
plantenmateriaal.
Het dekkingsdetachement staat
onder leiding van den luitenant der
infanterie D. Habbema. die op Borneo
goed vertrouwd is geraakt met het
transport te water en tevens met de
Dajaks. Van deze boscbbewoners wer
den er 80 aangeworven als koelies.
Het detachement zelf bestaat uit 4
Europeesche en 2 inlandsche ser
geanten, 2 inlandsche korporaals en 34
inlandsche fuseliers, benevens 1 zieken
verpleger: waaraan zijn toegevoegd
een 20-tal dwangarbeiders. De helft
van het detachement ging als reserve
naar Meraake.
o
Jetje knikte eventje en moê fronsde
de wenkbrauwen... Noü kwam 't er
meer dan ooit op aan, om te zorgen,
dat ze wat minder burgerlijk deden...
«Ik woü dat 'k een ander meisie
wist" zei ze, toen Bet de kamer uit
was »die Betje leert nooit manieren.
Die is alleen geschikt voor... Voor..."
En zonder den zin te voltooien
fluisterde zij pa toe, z'n jas toch aan
te trekken... Wie zat nu in z'n hemds
mouwen... En het gesprek kwam weer
op den jonkheer. Hoe die gesproken
had van «zijn vriend Harmens", die
van avond verhinderd was op bezoek
te komen... Hem verzocht had z'n
excuses bij meneer en mevrouw Jaspersz
te gaan maken..."
"En mevroüw I zei-ie 't nèt-zoo I
vroeg moê, met stralende oogen.
Pa legde, met plechtig gebaar, z'n
rechterhand op de borst...
«Ja, 'k heb 't ook gehoord I" be
vestigde jetje.
»Dat was me toch wel een tientje
waard geweest als Eef 't gehoord had,
wat jij vroeg ze haar man, die
't geheel met 'r eens was.
Dien avond... Toen pa weêr naar
z'n kantoor was... zaten moeder en
Jet nog nren in het halfduister te
De Haagsche Kroniekschrijver
van de «Gron. Ct.« schrijft o.m.:
«Het dagelijksche hofnieuws in de
dagbladen ontslaat mij er van om
trent de Koninklijke familie mede-
deelingen te doen.
Men weet tegenwoordig, dat de
mededeelzaamheid tegenover de pers,
onder den tegenwoordigen secretaris
van H M. de Koningin, jhr. v.Geen,
vrjj onbeperkt is, dag aan dag wat
er ten paleize omgaat wie aan den
Koninklijken discb genoodigd of in
audiëntie ontvangen zijn, of en waar
heen de Koningin en de PriDs, ook de
Koningin-Moeder en Prinses Juliana
zijn gereden en welke bezoeken zij
hebben afgelegd of tentoonstellingen,
concerten enz. bezocht. En toch
het meest intieme van het leven der
Vorstelijke familie hoort men minder
bespreken, terwijl daarin toch ook
voor een groot deel van ons volk,
voor de Nederlandsche vrouwen vooral,
dunkt mij, een bron ligt vao groote
belangstelling.
En daarom verheugt het mij u iets
te kunnen vertellen van onze kleine
Prinses Juliana, wat getuigt van haar
zeer voorspoedige ontwikkeling. Dezer
dagen heeft de Prinses voor het eerst
aan moeders hand gestaan; zij vond
't blijkbaar beeihjk en de Koningin
was er bijzonder door verblijd en
trotsch op; evenzoo de Prins; hij ver
telde 't aan de geheele omgeving met
de voldoening van eiken vader die
ontdekt dat zijn kind «op eigen bee-
nen" kan staan. Ons Prinsesje is in
alle opzichter, een voorspoedig kind
zij kent iedereen die met haar omgaat,
lacht tegen vader en moeder en be-
üint al moeite te doen om te
praten, nu jt in zuigelingtaal.
Een portret van de Koningin.
Naai verluidt heeft li. M. de Koningin
aan mevrouw Thérèse van Duyl
Schwartze opgedragen een levensgroot
portret van Hare Majesteit te schil
deren.
Landbouwonderwijs voor meisjes.
De quaestie van landbouwonderwijs
voor meisjes is in de Gelderscbe
Overijselsche Maatschappij van Land
bouw aan de orde.
Op een vraag aan de afdeelingen of
dergelijk ondei wijs gewonscht wordt,
is door 28 afdeelingen geantwoord,
waarvan 23 in bevestigenden zin.
In de algemeene vergadering der
Maatschappij in Augustus zal men dus
wel besluiten een bpgin met derge
lijke cursussen te maken.
In de gisteren gehouden Tweede
Kamer-zitting was ingekomen een
schrijven van dr. Kuvper, waarin hij
bericht dat hij zich. zoolang bet
enquête-voorstel aanhangig is, zal
onttrekken aan de werkzaamheden
der Kamer.
Het Propagandablad voor Geheel-
OnthoudiDg van de Afd Amersfoort
van den Alg. Geheel Onthoudersbond
meldt, dat Donderdagavond, in het
Venduhuis op het Havik, een groote
openbare vergadering zal worden
gehouden, waarin verschillende spre
kers bet woord zullen voeren.
Het A mersfoortsch Gemengd Geheel-
onthoudens-koor zal eenige liederen
ten geboore brengen.
praten. Bouwde moê heerlijke lucht-
kasteelen... vanals Jet eenmaal
mevrouw Harmsen zou zijn. De gade
van een notaris... Eduard stond nu
immers voor z'n derde gedeelte. Hoe
ze wonen zon in mooi villatje... Met
verandah en serre... Misschien zou, als
die rijke oom van Eduard dood was,
d'r man wel een klein spannetje...
"Neen, dkn een auto I" zei Jet, nil
al opgetogen over de briljante toe
komst.
"Tut-tut-tut! Niet te hoog vliegen,
kind! Lóag bij den weg blijven!" zei
moê «als je een aardig rijtuigje hebt...
Al was 't alvast maar een mooie fiets I"
"Ajakkes! Een fiiets! Die heeft
iederen tegenwoordig!" zei Jet, en ze
vond dat moê toch eigenlijk... ondanks
al haar deftig willen zijn...
"En dan komen wij jelui daar op
zoeken, om den Zondag...!"
"Als u dan maar niet zulke malle
hoeden draagt... met van die gekke
bloemen erop... En die opzichtige
broche van grootmoê..."
Jetje was echt-kribbig geworden
over dat zeggen vanal hadt-ze maar
een mooie fiets alvast... Zij, aanstaande
notarisvrouw in villa met serre en
verandah, liet zich niet zulke dingen
De beer A. ter Beek is met
ingang van 1 Maart benoemd tot
concierge aan het Evangeliesatie
lokaal aan de Wolfertstraat.
De Chr. Nationale Weikmans-
bond zal Dinsdag 22 Februari as.
des avonds te acht uur zijn 12de
jaarfeest vieren in het «Valkje."
De officier van gezondheid 2e
klasse B. Eisendrath, van het Militair
hospitaal alhier wordt 28 Februari
gedetacheerd in de legerplaast bij
Oldebroek.
Vrouwenkiesrecht.
Mevrouw M. van Eeghen Boissevain
uit Naarden sprak zaterdagavond over
dit onderwerp. Wat deze beweging
wil is velen nog onbekend. De vrou
wen willen dat hun meeningen en
inzichten ook gevraagd worden bij
het maken der wetten, iets waarbij
ze toch ook groot belang hebben.
De vroegere toestanden zijn veranderd
en vrouwenkiesrecht zal dan ook wel
komen, als liggende in de evolutie-lijn.
De daartegen aangevoerde bezwaren
werden allen door spi. weerlegd.
Hoe de verschillende partijen over
deze zaak denken, werd medegedeeld.
Hierna weid opgevoerd «Onuvaakt«
van Marcellus Emants.
In een openbare vergadering van
de kiesvereeniging «Gemeentebelang»
Maandag j 1. in «Amicitia» gehouden,
sprak de heer C. K. Elout uit Den
Haag over: »De moderne Gemeente
in den modernen Slaat».
De heer Rijkens opende met een
kort woord de vergadering en dankte
de aanwezigen voor de opkomst.
De spreker zeide niet te willen op
treden als docent, doch alleen eenige
denkbeelden geven over de verhouding
van de Gemeente tot den Staat en op
te wekken hierover eens na te denken
Het onderwerp is zeer omvangrijk.
De taak der Gemeente tegenover de
gemeentenaren zal spreker niet be
handelen, alleen de verhouding tot den
Staat.
Hg geeft nu een kort overzicht van
het ontstaan der Gemeenten. Een Fran-
sche wet zegteen gemeente is een
geordende gemeenschap van burgers
vereenigd door plaalselijke belangen.
Haar wezen berust op nabuurschap,
gelijk professor Oppenheim zegt.
Hoe zijn de Gemeenten ontstaan
1». Uit de honderdschappen der Ger
manen.
2«. Uit de Ambachtsheerlijkheden.
3°. Door uitbreiding van stads
rechten.
4". Uit kerspelvorming ten tijde van
het Cnristendom en
5o Uit de Marken.
Eerst was er dus een stam, en hieruit
ontstond een gemeente en niet om
gekeerd.
De steden hebben allengs een zeer
groote macht gekregen, vooral was dit
het geval in de Republiek der Ver-
eenigde Nederlanden.
De Fransche revolutie kwam en
gooide dit alles omver. Geen onder
scheid meer tusschen steden en platte
land. De reactie vermocht niet alles
weer tot het oude terug te brengen.
Tot in 1848 door de zegepraal van
het liberalisme stad en dorp weer ge
lijk werden voor de wet. Dit nivelleeren
van alle gemeenten is te betreuren en
mede de oorzaak van het ongerief,
waarin veel sleden verkeeren. Hoe is
de tegenwoordige positie van de Ge
meente tegenover den Staat. De laatste
is heerscher; de eerste huishoudster.
voorhouden... Ze zou pa en moê nu-al
toonen, dat zij niet van plan was om
zich op den kop te laten zitten... En
dan om-den-Zondag bezoeken... Jawèl...
Moê antwoordde niet. Zei geen
woord meer... En Jetje werd er onge
rust van. Ging naar moê toe... Boog
zich over haar heeu... merkte dat moê
d'r wang nat was... Ze schreide waar
achtig...
't Was alleen maar "de grootheid,"
die Jet naar het hoofd was geslagen.
Want ze sloeg de armen om moê
heen en zoende haar... Zei, dat ze
't zoo toch niet bedoeld had... Dat
wist moê toch óók wel...
't Werd bijgelegd, maar moê was
toch stiller dan gewoonlijk, zelfs
nu, na het bezoek van den jonkheer.
Die woorden van Jet... over die broche
en die hoeden... Dat was het begin
al...
"Weet tegen wie je spreektriep
mevrouw Jaspersz, maar toch deinsde
ze achteruit... Want de vrouw had
haar, met d'r gebalde vuist, haast ge
raakt...
"Tegen wie ik spreek I" schreeuwde
de moeder van Bet, de dagmeid, "tegen
wie ik spreek...! Gek mirakel, dat je
Het gezag der Gemeente is niet meer
primair. Niet alle schrijvers zijn het
in dezen volkomen eens, gelijk duidelijk
werdt aangetoond. Mr. Levy en prof
Oppenheim werden in dit verbaod
genoemd.
Van positief ingrijpen moet de Staat
zich zooveel mogelijk onthouden, doch
't kan soms noodig zijn bijv. om een
besmettelijke ziekte te weren.
De Gemeente heeft een dubbele taak
tegenwoordig; zij moet de wetten uit
voeren en haar eigen huishouding be
sturen onder contröle van den Staat.
Het eerste beet Gemeente-autonomie
en het tweede Gemeente-zeltbestuur.
Om dit laatste te handhaven moet
volgens spreker de positie van den
burgemeester gewijzigd worden. Dit is
vooral noodig in groote steden, waar
en Gemeente en Staat hem hebben
willen. Dat de zaak, zooals ze nu is,
niet in den haak is, blijkt wel hieruit
dat de kleinste zaken doorzijn handen
moeten gaan. Alleen met het zetten
van handteekeningen gaat in Amster
dam veel tijd te loor.
De benoeming van den burgemees
ter is ook een gewichtige kwestie,
zoowel voor groote als kleine plaatsen.
De finantieele nood is ook veroor
zaakt door het Rijk en spreker wil
genezing zoeken door het Rijk te
laten betalen de kosten voor onder
wijs, armenzorg en politie.
De administratieve nood der ge
meente is ook groot. Burg. van Leeuwen
heeft bij zjjn aftreden gezegd, dat bet
aantal vaste ambtenaren in ongeveer
10 jaar is gestegen van 5000 tot
12000, als gevolg van de sociale taak.
Nadat de spreker nog had aange
toond, dat gebroken moest worden
met het stelsel van collegiale verant
woordelijkheid van het college van
B. en W. en de commissies van bij
stand niet voldoende had genoemd,
sloot hij zijn belangrijke rede, die
binnenkort in een der tijdschriften zal
verschijnen.
Van de gelegenheid om te vragen
werd door den heer Boukacnp gebruik
gemaakt, waarna do voorzitter de
vergadering sloot.
Gisterenavond vergaderde «Han
del en Nijverheid" in »De Zwaan,"
onder voorzitting van den heer S. J.
van Duinen. De uitvoerige notulen
van de vorige vergadering werden
gelezen en onveranderd goedgekeurd.
De voorzitter deelde nu mede, dat
de heer Hubers geschreven heeft zijn
benoeming niet te kunnen aannemen.
Gekozen werd nu tot bestuurslid de
heer J. G. Fontein.
Bij punt 2 deelde de voorzitter
mede, dat het den heer Jebbink had
geraadpleegd en dat hier te Amers-
fooit in ruime mate gelegenheid be
staat voor reëxpeditie door middel
van Van Gend Loos en het Spoor,
't Best was als alle bestellingen in
handen waren van v. G. L. De
heer Douma was niet dit antwoord
niet tevreden en meende dat het
bestuur zijn licht r.iet alleen bij een
belanghebbende had moeten opsteken,
maar ook eens bij andere expediteurs,
die ook werken, waar v. G. L.
werkt. De heer Van der Meiden meent
dat een expediteur, gelijk de heer
Douma zich voorstelt, bier geen droog
brood zou verdienen.
Vervroegde postbestelling.
Het Bestuur kan 't adres van de
Handelsreizigersvereeniging niet steu
nen. Het is ook niet wenschelijk ter
wille van enkele personen een ver
vroegde bestelling te viagen; de
bent! Denk-je dat ik je niet ken...!
Van haver tot gort, hoor. Je groot
vader is loopknecht geweest bij Mel-
dert. En je moeder was wèt blij as
ze een halfpondje koffie kon slijten...
Tegen wie ik spreek...? Jij hoort in
het gekkenhuis, mensch! Wat is je
man anders as een kale pennelikker...
Betaal liever den schoenmaker, die al
drie weken wacht op z'n centen voor
de halve-zolen en achterlappen, die hij
op de schoenen van dat malle draaisel
van je, die Jet, heeft motte maken..."
En eensklaps werd de vrouw giftiger,
woedender... Stormde zij op mevrouw
Jaspersz los... "Maar ik zeg je, m'n
recht zal ik hebben I Jij zul m'n kind
niet voor dief uitmaken, versta-je!
Mijn man komt strakkies, en dan
zul je..."
Bet lag, in een hoek van de kamer,
erbarmelijk te snikken. »0 moeder!"
jammerde de meid...
"Wees-jij maar stil hoor!" zei de
vrouw, haar meetrekkend, «jij zet geen
poot meer bij dat kale volk... Mis
schien hêt je 't zelf wel gestolen!"
En net woü-ze weer uitvallen...
Balde de vuist al... Klemde de tanden
opeen... Werd door-'t-dolle-heen om
dat die Bet zoo Bnikte en kermde...
tweede moet dan later bezorgd wordeu.
Ook zouden de buitenwijken niet in
de eerste bestelling kunnen worden
opgenomen. Dan moeten er maar
mannetjes bij komen, is ook in de
Kamer van Koophandel gezegd, doch
dit gaat maar zoo gemakkelijk niet.
Ook verkeeren wij met Utrecht ver
geleken toch al in gunstige condities.
Hoeveel personen hebben belang bij
een vervroegde bestelling, vraagt de
heer v. d. Meiden, terwijl een ander
betoogt dat H. en. N. er geen belang
bij heeft. De motie wordt daarop ver
worpen.
Punt 4: Adres H. IJ. S. M. Het
Bestuur zal verzoeken een proef te
nemen met een uitgang voor motor
rijwielen en rijwielen.
De beer G. H. Barneveld wordt met
groote meerderheid van stemmen als
lid aangenomen.
Ingekomen van de Handelsvereni
ging te Haarlem het bericht, dat Kok
uit Enschede als (lesscbentrekker te
boek staat.
Een schiijven van de Holl. Spoor,
dat men zich voor een publieke tele
fooncel aan het station tot de telefoon
maatschappij moet wenden. Dit zal
het bestuur doen.
Ingekomen van de Handelsvereni
ging Rotterdam een gedenkboek van
haar 12'/i-jarig bestaan. In dank aan
vaard, vooral het stuk over contante
betaling hierin is van veel belang.
Een afdruk hiervan zal aan de leden
gezonden worden.
De kwestie contante betaling gaf
tot veel gepraat aanleiding. Het be
stuur zal deze zaak overwegen en
dan in een vergadering brengen.
Nadat de voorzitter op een des
betreffende vraag had medegedeeld,
dat de leden een nieuw reglement
zullen ontvangen, sloot hij de ver
gadering onder dank voor de groote
opkomst.
De Zondag te Baarn gespeelde
wedstrijd tusschen C. B. W. en B.
V. V. Steeds Voorwaarts, is geëindigd
in een gelijk spel. (1 1).
Laat bij dergelijke wedstrijden het
scheidsgerecht veel te wenschen over,
ditmaal hebben wij hiervoor niets dan
lof.
STOOM VAARTBERICHTEN.
Opgave Alex. Mackintosh Co.
Stoomv. Mij. Nederland,
ss. »Grotius« arriveerde te Port-
Said 8 Februari.
ss. «Vondel» vertrok van Batavia
10 Februari.
ss. «Koning Willem lik arriveerde
te Lissabon 11 Februari.
ss. «Koning Willem Ik vertrok van
Colombo 11 Februari.
ss. «Koning Willem I» arriveerde
te Suez 14 Februari.
ss. «Koning Willem Ik arriveerde
te Sabang 15 Februari.
Holland—Amerika-lijn.
ss. »Potsdam« vertrok van Boulogne
5 Februari.
ss. »Statendam« vertrok van New-
York 8 Februari.
Koninkl. Holl. Lloyd.
ss. «Amstellanda vertrok van Rio
de Janeiro 11 Februari.
ss. «Zaanland» vertrok van Lissabon
8 Februari.
ss. «Maasland» passeerde TenerifTe
78 Februari.
De twee Italiaansche reizigers.
Zou in staat zijn geweest om 't eerste
't beste, dat haar voor de hand kwam,
te grijpen...
Mevrouw Jaspersz was echt-bleek
van angst... Gluurde naar den besten
weg om gauw uit de kamer te glippen...
Een agent te waarschuwen... Toen-
Vader binnen kwam.
Zoo wit als een doek. Hoed achter
op 't hoofd. Hijgend van het loopen
en de opwinding, met eene uitdruk
king van verslagenheid... Zóó ontdaan,
zóó ontsteld... Dat moê direct dacht:
«Dat kan niet door het gouden horloge
zijn... Al hadden ze tien horloges bij
ons gestolen, dan zou-ie nog niet zoo
doen...
"Wat is er, man vroeg zij bevend,
en zelfs Bet d'r moeder keek nieuws
gierig op... Zelfs Bet hield op met
snikken...
"Wat is er?..."
Hij keek z'n vrouw lang, somber,
verslagen aan.
"Ze hebben 'm!" zei hij eindelijk.
"Wien? Wien?..."
"Den dief."
"HèBet vloog op en haar moeder
om den hals. De woede der vrouw
zakte...
Mevrouw Jaspersz drukte de hand
