ÜI1ÜW I
Nieuws- en Advertentieblad
voor de Provincie Utrecht.
Schetsen uit Je rechtsaal.
BUITENLAN h
BINNENLAND.
i\o. 76
Woensdag 21 September 1910.
Negen-en-dertigste Jaargang.
VERSCHIJNT WOENSDAG M ZATERDAG.
J. P. METZGEFUr
Steniaweg
Aanleg van Buitel
Tuinarchitect.
ZEIST,
Parken, enz.
FEUILLETON.
Amersfoorts
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden met Zondagsblad 1.15;
Franco per post door het geheele Rijk 1.25.
Afzonderlijke Nummers 3 Cent.
Ingezonden stukken in te zenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag.
Uitgever G. J. SLOTHOUWER.
Bureau: Langestraat 17. Telephoonuo. 69.
ADVERTENTIÊN:
Van 16 regels 0.50; iedere regel meer 7'I, Cent.
Advertentiên viermaal geplaatst worden slechts driemaal berekend.
Groote letters en lignetten naar plaatsruimte.
Het Insectarium op de Brusselsche
Tentoonstelling.
Het insectarium van de Levensver
zekering-Maatschappij »De Utrechter
rn een der kiosken van den Holland-
schen tuin blijft in hooge mate de
belangstelling van de tentoonstellings
bezoekers trekken. Voor een rustige
beschouwing is het gewenscht de
ochtenduien te kiezen, in den namiddag
is de toeloop van het publiek daarvoor1
te groot. Hoor de internationale jury,
die de inzending van »l)e Utrechtrr
met een «Grand Prix« bekroonde,
werd aan den inrichter vari het
insectarium nog afzonderlijk een gouden
medaille toegekend.
Behalve de reeds vroeger vermelde
mierenkolonies, de keveis, de sprink
hanen, de taknabootsende rupsen, de
verschillende warei insecten en de
vlinders, zgn dezer dagen ook levende
poppen van den doodshoofdvlinder
tentoongesteld. Daaruit komen in den
loop van deze en van de volgende
maand de reusachtige vlinders met
prachtig gemarmerde bovenvleugels
en gele ondervleugels met zwarte
banden geteekend. Op de bovenzijde
van het borststuk dragen ze een
teekeniog, «elke op een doodshoofd
gelijkt. Deze vlinders zijn de eenige
van onze fauna «elke een stem be
zitten als ze in actie zijn, brengen
ze een viij sterk piepend geluid voor l.
Verder herbergt het iusectariurn de
zeer merkwaardige en zeldzame zak
dragers in twee soorten. Dat zijn
rupsen, welke zich van afgebeten
heistengeltjes een costuum maken, een
koker of zak om haar lichaam, dien
ze nimmer vei laten. Als ze eten,
steken ze alleen den kop daaruit naar
buiten Zoo'n etende rups lijkt een
zich bewegpnd miniatuur heibezempje.
De vrouwelijke vlinders die uit deze
zakdragende rupsen kornen, zijn zon
derlinge diertjes. Ze hebben geen
vleugels, geen pooten, zelfs bijna geen
kop, zoodat ze meer op maden dan
op vlinders lijken. De manneijes zijn
normaal gevleugeld.
Leer en Leven.
Het nieuwe keizerlijke paleis te Po
sen, dat ruim vijf millioen Mark heeft
gekost aan de Duitsche belastingbe
talers en dat nu het jaar onbewoond
zal blijven staan, zal, naar de Berl.
Politisehe Nachrichten meldt,jaarlijks
88.000 Mark aan onderhoud kosten,
ten minste op de Pruisische be-
grooling is dit bedrag uilgetrokken
Up de vraag, waai om een nieuw en
ongebruikt gebouw jaarlijks zooveel
onkosten noodig maakt, wordt geant
woord dal de kosten van onderhoud
van de paleizen door elkaar worden
geschat, en dit gemiddelde jaarlijks
op de begrooiing wordt gebracht. Na
tuurlijk is in den beginne dit bedrag
te hoog, ten minste hooger dan het
werkelijk benoodigde, maar dit teveel
wordt dan voor het herstel of bet
restaureeren van oude paleizen ge
bruikt. Vandaar dat voor het onbe
woonde en geheel nieuwe paleis voor
taan jaar in, jaar uit een bedrag van
88.000 Mark op de begrooting zal
worden uitgetrokken.
Met de zoo zaak geroemde en ook
door den keizer aanbevolen oud-Piui-
sische zuinigheid, is die handelwijze
eigenlijk wel eenigszins in tweestrijd.
Aanslag op een gouverneur,
Io den riaebt van 15 op 16 dezer,
heeft een aanslag plaats gehad op den
gouverneur van Guadeloupe, Gautret.
Op diens rijtuig, waarin hij met den
president van het hof en den secre
taris-generaal was gezeten, werden
twee geweerschoten gelost. Alleen de
secretaris-generaal, Chariot, werd licht
gewond.
Niettegenstaande de gendarmerie
onmiddellijk een onderzoek instelde,
heeft men den schuldige niet kunnen
ontdekken.
Eergisteren werd de aanleg van
den spoorweg in Fransch-Guinea, die
den Niger met den Oceaan verbindt,
voltooid. De laatste rail werd te Koe-
roessa gelegd door den gouverneur
Poulet en den directeur van den spoor
weg Salesses.
Een dreigende uitsluiting.
Te Londen werd in een buitenge
woon druk bezochte vergadering van
den Bond van eigenaars van katoen
spinnerijen besloten, dat bijaldien het
gescbil op de katoenspinnerij te Old
ham, «-eiker arbeiders de aanleiding
waren lot de huidige moeilijkheden,
voor I October niet is bijgelegd, al
de bij de Bond aangesloten spinnerijen
op genoemden datum gesloten zullen
worden.
Meer dan 100 000 arbeiders zouden
direct bij die uitsluiting betiokken zijn.
Daniel Palmer, de zoon van een
New-Yorkschen milhofinair, heeft de
hand gevraagd van juffrouw Pearl
Weiier, dochter van den Mormoon-
schen bisschop Weder, te Zoutmeer-
stad; maar hij beeft een blauwtje
geloopen, omdat hij zoon en erf
genaam van een millionnair is.
De leer der Mormoonsche kerk toch
bepaalt, dat een man niet in luiheid
en ledigheid mag leven van het geld,
dat door zijn vader of grootvader is
vergaard.
De jonkman, die tot dusver het
leven van een »dollerprins« leidde,
heeft nu besloten, zijn uitverkorene
le verdienen en in de een of andere
hetrekking te gaan werken voor zijn
brood.
De Tsaar heelt op een automobiel-
tocht, dien hij van Friedberg uit
ondernam, een ongeluk gehad, maar
zonder ernstige gevolgen.
Tsaar Nicolaas deed met den Groot
hertog en de Groothertogin van Hes
sen, de kinderen en een groot gevolg
in zes automobielen een uit
stapje naar Licb, om Prins Solms te
bezoeken, toen bij bet dorp Nieder-
mörlen zijn auto, die door den Groot
door gehéel
Ierland.
Levering der verschillende gewassen tegen BILLIJKE PRIJZEN.
hertog werd bestuurd, tegen een
zwaren balk aanreed, die dwars over
een boerenwagen lag welken men
voorbijreed.
De keizerlijke auto bleek door den
stoot defect te zijn en moest stilhouden.
De vorstelijke personen en de heeren
van 't gevolg die er in zaten stapten
uit en werden over de andere vijf
automobielen verdeeld. De beambten
der geheime politie, die op rijwielen
meereden, beschermden den Tsaar voor
allen mogelijketi last en onaangenaam
heid.
De Tsaritsa is zeer tevreden over
haar badkuur te Naubeim. Zij zegt
dat zij na elk bad zich beter gevoelt.
De kleine kroonprins doet nu, onder
behoorlijk geleide, wandelingen of
fietstechten in den omtrek van Fried
berg. Hij heeft daar dezer dagen een
boer geholpen bij het vei garen van
appelen waarvoor hij tweo mooie
appelen ter beloomng kreeg en op
een anderen morgen moest en zou
hij een veldai beider helpen bij het
aardappelrooien.
STATEN-GENERAAL.
Verecnigde Vergadering van de
beide Kamers.
Dinsdag 20 September
tot opening van de gewone zitting
der Staten-Generaal.
De heer Schimmelpenninck van der
Oye, die den voorzittersstoel bekleedt,
opent, nadat de leden zich naar de
Ridderzaal op bet Binnenhof hebben
begeven, des middags te 12 uur de
vergadering en laat door den griffier
van de eerste Kamer voorlezen een
Koninklijk Besluit van 8 Sept. 1910,
no. 25, houdende zijne benoeming tot
voorzitter van de Eerste Kamer ge
durende de zitting, die heden zal
aanvangen.
De voorzitter benoemd een commissie
die H. M. de Koningin in het gebouw
zal ontvangen en uitleiden.
De commissie bestond uit de heeren
Breebaart, MiehiMs van Kessenich,
Hovy, Van Lamsweerde, Van der
Feltz, leden der Eerste,Kamer, en Van
Dedem. Van Vlijmen. Roessingh, Ferf,
Drucker, Van Doorn. Kooien, Bogaardt,
De Vlugt en Oolijn, leden der Tweede
Kamer.
De Ministers, hoofden van Ministe-
rieele Departementen, en de leden
van den Raad van State vereenigen
zich, te één uur des namiddags, mede
in de Ridderzaal.
Haie Majesteit de Koningin, ver
gezeld van Zijne Koninklijke Hoog
heid den Prins der Nederlanden, Her
tog van Mecklenburg, kort daarna in
de Ridderzaal aangekomen, wordt door
de Commissie in de vergaderzaal bin
nengeleid, neemt plaats op den Troon
en houdt, terwijl Zijne Koninklijke
Hoogheid de Prins naast Haar gezeten
is, de volgende rede:
Mijne Heeren t
Het verheugt mij weder in uw mid
den te zijn.
Onze betrekkingen met de andere
mogendheden zijn van den meest
vriendschappelijke aard.
Gelijk te vreezen was. heeft de
weersgesteldheid ten vorige jare op
land- en tuinbouw een ongunstigen
invloed geoefend. Ook thans laat de
Na 't spreekuur.
«Als je maar precies halftwee terug
bent» bad de baas gezegd »want anders
beb je een kwartje boete... 't kan me
niks schelen. Er moet hier orde zijn!»
"Zeker, baasbad ie geantwoord en
zich den tijd niet eens gegund om z'n
boterham te eten. Hij voelde trouwens
geen honger, daar was Koen Tuinders
veel te angstig voor. 't Klemde om z'n
hart en schoot soms naar z'n keel, dat
't was of ie zou stikken. De kameraden
moesten soms drie-, viermaal wat vra
gen, voordat Koen er begrip van had-
Een, die pas een dag of drie, vier op
den winkel was, maakte er zich nijdig
om, bad gevraagd of ie bij geval
Oostindisch doof was... Maar een van
de onderen wenkte hem. Moest Koen
Tuinders maar met rust laten.
»Hij gaat er nog kapot van!» zei
de knecht, die op hem volgde, en ook
al bij de acht jaar bij baas Hoy er
werkte. De oude meesterknecht zei
niets. Die dacht er aan, hoe Marie nog
vóór een week of zes aan den winkel
was geweest om Koen iets te zeggen,
met het jongsken op haar arm. Een
fiksch, aardig wijf, met van die
heldere, goedige oogen. Ze had het
kindje de armpjes naar va laten uit
strekken en laten wuiven met een
armpje. Hij had gezien, dat ze haar
man stilletjes een zakje tabak toe
stopte... Extra fijne... Eene verrassing...
»Van kleinen Pieterman, voor
paatje!» had ze hem toegefluisterd.
En haar man op den schouder geklopt,
zoo fideel, zoo echt hartelijk, dat
de oude meesterknecht hard en stevig
op z'n tabakspruim moest knauwen,
anders zou ie waarachtig nog geschreid
hebben. Want zijn eigen brave wijf
bad ie betrekkelijk kort geleden ver
loren, en ze wisten allemaal op den
winkel wat 'n verdriet dat voor hem
bleef—
Koen had z'n vrouw, dien middag,
wel driemaal toegewuifd, 't laatst vóór
dat zij den boek van de zijstraat insloeg.
Jelui lijken wel een vrij end paartj e
had een van de kameraden gespot,
maar Koen werd er volstrekt niet
boos om. Ging lustig aan bet werk;
trok zoo'n vroolijk en gelukkig gezicht,
dat 't een genot was om ernaar te
kijken.
't Zal een week erna zijn geweest,
dat Koen 's morgens ver over tijd op
den winkel kwam... "Was nog nooit
gebeurd, 't Werd balfacbt, acht uur,
de klok wees al kwart over negenen...
Geen Koen Tuinders. De baas kwam
om de vijf minuten uit bet kantoortje...
»Is-ie er nou nog niet P" stapte dan
in de werkplaats rond, baalde z'n hor
loge voor den dagVloekte grommend
tegen den meesterknecht, alsof die er
schuld van was—
»Zoo'n luiwammes! Zoo'n slampam
per Terwijl die karwei voor meneer
Teunissen ligt te wachten... Zoo'n...
Ik zal hem...» De oude meesterknecht
liet den baas uitrazen. Elk woord was
nu olie in het vuur... Maar zelf be-
greep-ie er geen steek van... Kon zich
niet te-binnen brengen, dat Koen, in
al die jaren, driemaal over tijd was
geweest—
«Daar hèb-ie hem!" riep de krulle-
jongen opeens...
Ze keken allen naar de deur. Hij
was 't. Bleek als een doek, met wilde
oogen... Hemdsboord wijd-open... 't
Zweet gutsend over z'n wangen...
»M'n vrouw... van-nacht zoo ziek
geworden... Zóó erg ineens...» zei Koen
knecht gereserveerd. Sloot de deur,
want de baas hoefde er niks-van te
booren. Liet Koen water drinkenop
I bet eenige stoeltje, dat er was, zitten.
Legde hand vertrouwelijk op zijn
schouder...
Vernam toen het treurige van dien
Dacht. Hoe Marie tegen een uur of
twee wakker was geworden, in een
hoestbui... Ze had 't in de laatste dagen
1 zoo erg te pakkenbad vroeger, voor
haar huwelijk, ook wel eens gekucht—
.Zelfs eens wat bloed opgegeven... Maar
moeder bad gezegd: dat slijt met de
jaren. Als ze nu maar eens over de
vijf-en-twintig was, dan vergroeide dat
wel... Koen had ze gewekt, want ze
had, dien nacht, zoo'n vreemd-zoetigen
smaak in de mond. Hij stak 't licht
j aan, en plotseling; daar golfde 't
over deken en lakens. Daar was alles
1 rood... En bij elk hoestgeluid golfde
't opnieuw.,. Marie jammerde, dat 't
net-was als bij vader-zaliger, die ook
bloed bad gespuwd... Ze wees schreiend
ndar het kindje in de wieg, wakker
geschrokken door het gedruisck... Koen
bad baar gesmeekt om te zwijgen,
doodstil te liggen. Had compres van
koud water op haar borst gelegd,
hijgend, gejaagd, met den klank
van een, die zijn tranen met alle ge
weld moet bedwingen. »Zoo erg...
De dokter...»
»Dat kan me allemaal niks schelen
schreeuwde de baas, met zijn knijpende
keelstem, en het kleine dikke mannetje
met den borsteligen rossigen knevel
en bet profiel van varkentje, dat zich
opblaast... 't Buikige manneken werd
vuurrood van nijdigheid.... »je weet
dat de karwei van meneer Teunissen
ligt te wachten... Als je vrouw ziek
is, dan moet je hulp schaffen, man,
maar mij niet laten stikken... Zulke
menschen kan ik niet gebruiken...
D5nk-ie wel, hoor!... Voor jou vijftig
anderen... Aan iederen vinger honderd-
Ik kan niet helpen dat je vrouw ziek
is... 'n mooie geschiedenis— Ik...» De
baas verdween in bet poortje. Koen
had niets verstaan van wat bij zei—
I Woelde maar met de onrustige vingers
door de klamme baren. Wilde naar
huis terug... Zoo gauw, zoo snel moge-
lijk—
En de oude meesterknecht bad hem
1 toen terzij-genomen, op die rustige,
gemoedelijke wijze, waarmee bij met
de lui kon omgaan. Koen weten te
'krijgen in het hokje, voor meester-eene buurvrouw te-hulp geroepen...
